Architektura i kultura
Architekturą przestrzeni kulturowych nazywamy obiekty użyteczności publicznej służące zaspokajaniu potrzeb w zakresie kultury, obejmujące wszystkie jej dziedziny, takie jak sztuka, muzyka, literatura, kinematografia, teatr etc.
czym jest architektura przestrzeni kulturowych?
To obiekty użyteczności publicznej służące zaspokajaniu potrzeb w zakresie kultury, obejmujące wszystkie jej dziedziny, takie jak sztuka, muzyka, literatura, kinematografia, teatr etc.
przykłady architektury przestrzeni kulturowych
Instytucje, za których pośrednictwem prowadzona jest działalność kulturalna, wymagająca adekwatnej infrastruktury, to przede wszystkim muzea i galerie, biblioteki i mediateki oraz wszelkie inne centra kultury, w tym miejsca, w których praktykowane są sztuki performatywne — domy kultury, opery, filharmonie, teatry, kina, a także amfiteatry i kompleksy festiwalowe.
kategorie obiektów architektury przestrzeni kulturowych (kryterium czasu powstania)
Budynki służące za gmachy instytucji kultury to adaptowane na te cele zabytki, obiekty i przestrzenie zmodernizowane lub współczesne realizacje od podstaw. Jeszcze w dwudziestym wieku zdawała się dominować tendencja do lokowania muzeów, oper i filharmonii oraz teatrów we wnętrzach historycznych, co w powszechnym mniemaniu kojarzone było z prestiżem i estymą. Jednak z czasem trend zaczął zanikać i utrzymał się jedynie selektywnie, jako wynik troski o spójność stylistyczną budowli z charakterem prezentowanych w niej ekspozycji i repertuaru. Szeroki oddźwięk sukcesów takich przedsięwzięć jak rewitalizacja Rotterdamu czy Muzeum Guggenheima w Bilbao zachęcił do eksperymentów z formą i bryłą, tym bardziej że kreatywność i innowacyjność nie są wcale z góry skazane na kolizję z triadą witruwiańską, lecz z powodzeniem mogą z nią koegzystować.
przeznaczenie i cele architektury przestrzeni kulturowych
Nadrzędną funkcją tego typu architektury — od początków jej istnienia — jest zapewnienie dostępu do kultury jej użytkownikom. Od drugiej połowy minionego stulecia zaczęto przy tym zwracać baczną uwagę na aspekt społeczny — o ile wcześniej nie wzbudzało kontrowersji, gdy uczestnictwo w kulturze nosiło znamiona elitaryzmu, to po przekroczeniu wskazanej cezury wyraźnie daje się zaobserwować dążenie do uczynienia obiektów architektury przestrzeni kulturowych jak najbardziej inkluzywnymi i dostępnymi dla wszystkich bez względu na zajmowany szczebel drabiny stratyfikacyjnej czy biologiczne ograniczenia organizmu (na przykład dysfunkcje narządu ruchu bądź wzroku). Dodatkowo odnotować należy przejawy mechanizmów adaptacyjnych architektury przestrzeni kulturowych do stylu życia współczesnych społeczeństw, na przykład biblioteki publiczne w centrach handlowych. W Polsce pierwsza taka placówka powstała w 2006 roku w Olsztynie, a następnie we Wrzeszczu i w Gliwicach.
Kolejne wyzwanie (z jakim aktualnie przychodzi zmierzyć się tego rodzaju architekturze) to zdolność wkomponowania się w tkankę smart city.
Counterspace to studio architektoniczne z Johannesburga, prowadzone przez kobiecy zespół Sumayyi Vally, Aminy Kaskar i Sarah de Villiers. Duża część ich pracy powstaje w wyniku badań i interdyscyplinarnych projektów artystycznych, podejmując głównie projekty architektoniczne, zaangażowanie społeczne, konceptualizację wystaw i instalacji oraz badania i projektowanie urbanistyczne. Ich praca jest pod wpływem idei na rzecz inkluzywności, inności i przyszłości; często współpracują z innymi dyscyplinami kreatywnymi w tworzeniu innowacyjnych podejść do interesujących wyzwań projektowych. Inspiracją dla ich pracy jest ich lokalizacja — Johannesburg — i dążą do rozwijania ekspresji projektowej szczególnie dla Johannesburga i kontynentu — poprzez badania miejskie, publikacje, instalacje i architekturę. Counterspace uczestniczyło w wielu projektach badawczych, graficznych i zanurzeniowych z udziałem interesariuszy na skalę krajową, lokalnych architektów i różnych uniwersytetów w RPA; oprócz różnych projektów z zakresu architektury kulturowej na obszarach wiejskich i zurbanizowanych RPA, a także w projektach międzynarodowych. Praktyka zajmuje przestrzeń przylegającą do praktyki akademickiej, z Sumayyą prowadzącą jednostkę 12 w Podyplomowej Szkole Architektury w Johannesburgu, założonej przez profesora Lesleya Lokko, Sarah prowadzącą obecnie jednostkę 18 w tej samej instytucji oraz Aminą prowadzącą pracownię Housing Ecologies na Uniwersytecie Witwatersrand w podyplomowej szkole architektury.
