Rewitalizacja architektoniczna
czym jest rewitalizacja?
Zgodnie z ustawą z 2015 roku rewitalizacja „stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji”.
Słowo rewitalizacja zaczerpnięte jest z łaciny (łac. re-+vita) i w dosłownym tłumaczeniu oznacza przywrócenie do życia, ożywienie. W praktyce jest to zespół działań, których celem jest przekształcenie zarówno na poziomie społecznym, architektonicznym, urbanistycznym, jak i ekonomicznym wybranego obszaru miejskiego, będącego najczęściej w złym stanie ze względu na sytuację ekonomiczną i społeczną. Programy rewitalizacyjne mogą dotyczyć, między innymi, zdegradowanych obszarów miast, które utraciły swoją pierwotną funkcję (na przykład nieaktywne tereny poprzemysłowe, na których konieczne jest nadanie nowej funkcji).
Rewitalizacja zatem nie dotyczy jedynie odnowy elewacji historycznych obiektów, ale jest procesem mającym na celu poprawę życia mieszkańców. Przykładem rewitalizacji jest Seulski High Line — przebudowa drogi i estakady projektu holenderskich architektów z pracowni MVRDV.
rewitalizacja a rewaloryzacja, renowacja, restauracja, rekonstrukcja i konserwacja — jakie są różnice?
Rewitalizacja często mylona jest z działaniami prowadzonymi na pojedynczych obiektach będących w złym stanie technicznym. Należą do nich, między innymi, rewaloryzacja, renowacja, restauracja, rekonstrukcja i konserwacja.
Rewaloryzacja jest terminem najbliższym rewitalizacji, ale na mniejszą skalę. Jest to rodzaj działania konserwatorskiego mającego na celu przywrócenie wartości użytkowych i ekspozycję zarówno zabytków architektury, jak i całych zespołów urbanistycznych. Obejmuje zabiegi konserwatorskie i adaptacyjne, których rezultatem jest dostosowanie obiektów historycznych do współczesnych wymogów. Przykładem takich działań może być wrocławski pawilon InfoWuWa — dawna poczekalnia tramwajowa (a później zakład fryzjerski) przylegająca do galeriowego domu czynszowego projektu Paula Heima i Alberta Kemptera.
Renowacja jest to odnowienie czy też odświeżenie budynków lub dzieł sztuki; restauracja dotyczy działań mających na celu przywrócenie uszkodzonemu lub zmienionemu obiektowi jego dawnej formy i wartości, zgodnie z zachowaną dokumentacją; rekonstrukcja to odtworzenie zniszczonego zabytku lub jego elementów i powrót do stanu sprzed zniszczenia, a konserwacja obejmuje zabiegi podtrzymujące obiekty w dobrym stanie i ich ochronę przed zniszczeniem.
Nasze życie zawodowe jest wpisane w transformację zawodu Architekta w Polsce. Ale tak w zasadzie to nic w naszej pracy i podejściu do zawodu się nie zmienia. Dalej sami projektujemy, rysujemy detale, nocami siedzimy nad konkursami, a na ostatnią chwilę kleimy plansze i na sygnale zawozimy je do organizatora. Tylko miarą upływającego czasu jest powiększająca się różnica wieku między nami a naszymi pracownikami. Kiedyś byli to bez mała rówieśnicy, dziś rówieśnicy naszych dzieci, ale może w tym jest sposób na pozostanie wiecznie młodymi duchem architektami
Jako przedstawiciele pokolenia rozpoczynającego pracę w okresie przełomu staliśmy się, w dużej mierze, beneficjentami otwarcia zawodu i przywrócenia mu przerwanej przez lata PRL-u pozycji. Mieliśmy poczucie uczestniczenia w czymś przełomowym, niezależnie od indywidualnego wymiaru zawodowego. Ten nastrój był zresztą wszechobecny w wielu innych dziedzinach życia. Szkoda, że tak szybko skończył się w wymiarze społecznym.
Te pionierskie początki w małym garażu na Żoliborzu będziemy zawsze mile wspominać. Wtedy powstały pierwsze projekty, konkursy, mozolnie zaczęła się krystalizować filozofia projektowa oraz struktury organizacyjne firmy.
Był to, co dziś jest trudne do wyobrażenia, czas przed-komputerowy, czas pracy ołówkiem, kredką, rapidografem, zapachu kalki, pierwszych fascynacji kserografem i faksem. Niewiarygodnie jak przez ten czas zmienił się warsztat architekta i standardy pracy. Pracownia architekta jest dziś zupełnie innym miejscem, inaczej pachnie, wygląda. Dalej jednak rysunek, myślenie kreską oraz konkurs jako forma wypowiedzi i zdobywania zleceń to podstawa naszej działalności. Staramy się nie ulegać fascynacji technologicznej, redukując ją do niezbędnego minimum, uważając, że architektura powstaje w głowie i niesie głębszy przekaz, niż fajerwerki wizualizacji, pokazujące w większości oszałamiające możliwości komputerowe przy całkowitym braku głębszych treści.
Jesteśmy, jak ktoś powiedział, „zwierzętami konkursowymi”, bez konkursów nie potrafimy żyć, a praca nad nimi jest, sama w sobie, przyjemnością, wyzwalającą potrzebną dawkę adrenaliny. Uważamy, że niezależnie od ostatecznych rozstrzygnięć każdy konkurs to nowe bezcenne doświadczenie, konieczność intelektualnego wysiłku, a także pouczająca konfrontacja ze sposobem myślenia konkurentów. Każda nieprzespana noc konkursowa, z perspektywy czasu tworzy wspomnienia. Z perspektywy dwudziestu lat liczba ponad stu konkursów, w które się zaangażowaliśmy jest szokująca. Nasze najlepsze realizacje są wynikiem wygranych konkursów. A te wygrane i niezrealizowane przyczyniły się do uzyskania innych ważnych kontraktów.
Kolejne żoliborskie siedziby na ulicach Tucholskiej i Mickiewicza, towarzyszyły nam przez kolejne lata rozwoju pracowni. Kształtowały wizerunek BIM.
