Festiwal Nowy Plan w Poznaniu odpowiada na potrzebę pogłębiana wiedzy na temat modernizmu. Jest także próbą zdiagnozowania, jak dalece modernistyczna rewolucja w architekturze jest dzisiaj czytelna i zrozumiała oraz jak jej dziedzictwo wpływa na naszą codzienność. Uczestnicy festiwalu będą mogli zgłębiać te zagadnienia podczas wykładów, dyskusji i spacerów z ekspertami i ekspertkami z całej Polski.
Modernizm w istocie stał się już jakiś czas temu terminem nie tyle popularnym ile modnym. Jednak, jak słusznie zauważają organizatorzy, powszechne użycie tego pojęcia nie niesie za sobą zbyt wiele, a jego użytkownicy sami często używają go jako słowa-wytrychu nie rozumiejąc pełni stojących za nim znaczeń. Atrakcyjność wizualna modernistycznej architektury czy designu powoduje, że często są one sprowadzane tylko do estetycznego doznania. O tym zjawisku powiedziano wiele. Już 9 lat temu Grzegorz Piątek komentował je w ciągle aktualnym tekście dla magazynu Dwutygodnik.
młode badania
Sytuacji nie poprawia fakt, że sami badacze nie są zgodni co do wielu kwestii związanych z modernizmem w architekturze. Kiedy się zaczyna? Jaką periodyzację stosować? Jaką metodologię badawczą przyjąć? Być może jest to efekt relatywnie niedużego wciąż stanu badań. Poważne badania nad tym tematem, w szerokiej perspektywie badawczej z interdyscyplinarnym podejściem są domeną ostatniego dwudziestolecia, choć oczywiście pojedyncze prace powstawały już wcześniej. Jest to jednak dosyć świeży teren badań, co jest spowodowane relatywnie młodym przedmiotem badań.
naukowo i popularnie
Perspektywa czasu, który mija od czasów świetności modernistycznych idei i prosperity tytanów modernizmu w architekturze, powiększa się jednak coraz bardziej. Stwarza to coraz większe pole do badań, a także popularyzacji. Festiwal Nowy Plan stanowi ciekawe skrzyżowanie obu tych kierunków. Prelegenci i prelegentki zaproszeni do udziału w Festiwalu to eksperci i ekspertki z tej dziedziny. Podczas festiwalu będzie można spotkać m.in. Dorotę Jędruch, Ryszarda Nakoniecznego, Agatę Twardoch czy Macieja Frąckowiaka. Jednocześnie otwarta i przystępna formuła festiwalu daleka jest od konferencji naukowej czy sympozjum. Tematy, są tak ujęte, aby były zrozumiałe i zachęcające nie tylko dla „modernistycznych wyjadaczy”.
dom na pierwzym miejscu
Tegorocznym tematem przewodnim festiwalu będzie dom. I chociaż został on już ustalony przez organizatorów w 2019 roku, to w dobie Pandemii stał się nadzwyczaj aktualny. W modernistycznej praktyce dom był jednym z centralnych zagadnień. W dobie wielkiego kryzysu z lat 30. a następnie powojennego głodu mieszkaniowego problem, jak budować tanie, ergonomiczne i przyjazne użytkownikom mieszkania zaprzątał głowę niejednego architekta. Dzisiaj, kiedy w czasie lock-downu doświadczyliśmy, jak wiele funkcjonalności może się pomieścić w mieszkaniu: praca, wypoczynek, gotowanie i opieka nad dziećmi, modernistyczne rozważania nad „existence minimum” wydają się wyjątkowo frapujące.
z kamerą w mieszkaniu
W programie festiwalu oprócz dyskusji, wykładów i rozmów znajdą się także warsztaty dla dzieci oraz cyklu „Domokrążcy”. Złoży się na niego 6 filmów zrealizowanych na potrzeby festiwalu. Ich bohaterami będą poznańskie domy z XX wieku. Od kamienicy na Jeżycach po mieszkaniówkę z lat 70. i 80. Ciekawostką i rarytasem dla miłośników powojennego budownictwa będzie odcinek poświęcony poznańskiemu domowi atrialnemu. Wszystkie filmy z cyklu będą dostępne on-line i będą się pojawiać stopniowo w trakcie trwania festiwalu.
Pełen program festiwalu dostępny jest na stronie wydarzenia.
