Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2020/2022”
Schronisko Murowaniec położone jest na wysokości 1500 metrów n.p.m. na Hali Gąsienicowej. Architektura Murowańca początkowo była uważana za nowatorską oraz kontrowersyjną, jednak szybko stała się inspiracją dla innych. Koncepcję projektową szczegółowo opracował Jan Koszczyc, który pisał: „Chciałbym zbudować z dużych głazów nieobrabianych na zewnątrz, ale jak je woda opłukała […]. Szczytów naumyślnie nie zrobiłem, by upodobnić się do szałasów rozmieszczonych na hali. Dach byłby nowy, ciemny z desek […], chodzi o to, by jak najbardziej zbliżyć się do otoczenia i nie razić zbytnio cywilizacją”.
elewacje na tle otoczenia schroniska
© Maria Talaga
Budynek schroniska od momentu powstania był wiele razy modernizowany i przede wszystkim powiększany, by można było przyjąć jeszcze więcej taterników. Liczba miejsc jest jednak wciąż niewystarczająca i nieadekwatna do liczby przybywających tu osób.
autorka rozbudowała część zewnętrzną schroniska
© Maria Talaga
założenia projektowe — komfort
Celem projektu było stworzenie przestrzeni przyjaznej dla ludzi oraz natury. Zapewnienie turystom możliwości korzystania ze schroniska w większym zakresie uskuteczniło rozbudowanie części zewnętrznej, która stała się przyjazną środowisku, wielopoziomową i wielofunkcyjną przestrzenią. Znalazły się tu miejsca do siedzenia i odpoczynku, do czerpania wody pitnej przy fontannie oraz taras widokowy.
rzut schroniska
© Maria Talaga
Zwiększenie funkcjonalności części restauracyjnej umożliwiło podzielenie jej na części komunikacyjną oraz jadalnianą. Elementem architektonicznym ujednolicającym budowlę od wewnątrz i od zewnątrz, są drewniane ramy. Poza aspektem wizualnym — estetycznym — ta ażurowa konstrukcja umieszczona na zewnątrz spełnia funkcję ochronną. Umożliwia turystom dogodne przebywanie na zewnątrz również w te zimniejsze i bardziej wietrzne dni, stanowi częściową barierę przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.
poza aspektem wizualnym, ażurowa konstrukcja spełnia funkcję ochronną
© Maria Talaga
jedność z naturą
Ważnym aspektem jest zachowanie pierwotnego planu — obiektu wpisującego się naturalnie w otaczającą przyrodę. Aby zachować jedność między wnętrzem, częścią zewnętrzną i naturą w projekcie zostały użyte jedynie materiały przyjazne środowisku, naturalnie występujące w tej strefie Tatr.
Projekt przebudowy schroniska Murowaniec obejmuje trzy strefy: plac przed budynkiem, jego zachodnią część i strefę restauracyjną mieszczącą się na parterze.
plac został przekształcony w wielopoziomową strukturę z fontanną,
drewnianą strefę z ławami oraz drewnianymi ramami chroniącymi od wiatru
© Maria Talaga
Plac przed budynkiem jest częścią najmocniej zmodernizowaną. Z pustego niegdyś kamiennego placu z kilkoma ławkami, został przekształcony w wielopoziomową strukturę z fontanną, drewnianą strefę z ławami oraz drewnianymi ramami chroniącymi od wiatru. W najwyższej jego części znajduje się taras widokowy skierowany na najbardziej atrakcyjną oraz odsłoniętą stronę Tatr widoczną z tego miejsca. Zadaniem modernizacji było przede wszystkim zwiększenie liczby miejsc siedzących, stworzenie przestrzeni częściowo osłoniętej przed niedogodnymi warunkami atmosferycznymi oraz uatrakcyjnienie przestrzeni rekreacyjnej.
przekrój strefy restauracyjnej
© Maria Talaga
Część zachodnia (od strony kuchni) dawniej stanowiła niezagospodarowane ogrodzone miejsce porośnięte trawą. Po przebudowie powstała tu zupełnie nowa przestrzeń, która dzięki takiemu usytuowaniu jest przedłużeniem restauracji i wyprowadzeniem jej części na zewnątrz.
część jadalna to połączenie bieli oraz drewna
© Maria Talaga
Strefa restauracyjna zajmuje miejsce dotychczasowej jadłodajni. Widoczny jest podział przestrzeni na dwie części wyróżnione architektonicznie. Część przy barze ma charakter komunikacyjny i ze względu na użyty materiał można ją określić kamienną, gdyż dominującym materiałem jest tu miejscowy granit. Część jadalniana to połączenie bieli oraz drewna w postaci podestów i ram, które razem z ukrytym w nich oświetleniem spajają przestrzeń. Strefa restauracyjna zawiera strefy półprywatne, mające charakter kawiarniany, oraz publiczne dla większych grup.
strefa restauracyjna zawiera strefy półprywatne, mające charakter kawiarniany,
oraz publiczne dla większych grup
© Maria Talaga
materiały
Charakterystycznym elementem spajającym całą przestrzeń wewnątrz oraz na zewnątrz są drewniane ramy. Te elementy architektoniczne wyznaczają opisane wcześniej strefy, nadając im bardziej prywatny charakter. Kształt ram oraz ich wykonanie zainspirowane były krokwiami. Drewno występuje także w podestach i meblach.
głównym materiałem w projekcie jest kamień i drewno
© Maria Talaga
Głównym materiałem w projekcie jest kamień, do czego odnosi się już sama nazwa schroniska. Nie tylko sam budynek, lecz także przestrzeń wokół niego oraz ściany w ciemnej półprywatnej strefie obiektu zostały wykonane z nieociosanych bloków skalnych. Natomiast plac rekreacyjny oraz posadzka restauracji wyłożone są kamiennymi płytami.
Maria TALAGA
Ilustracje: © Autorka