Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych. Prawo budowlane

Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych

Art. 28.
1. Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29–31. OPINIA nr ZR 14 OPINIA nr ZR 205 OPINIA nr ZR 238

1a. Decyzję o pozwoleniu na budowę wydaje organ administracji architektoniczno-budowlanej.

2. Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. OPINIA nr ZR 70 OPINIA nr ZR 147 OPINIA nr ZR 238

3. Przepisu art. 31 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę.

3a.⁸⁾ Do postępowania w sprawie pozwolenia na budowę, poprzedzonego decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, stosuje się przepisy art. 86g i art. 86h ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2021 r. poz. 247, 784, 922, 1211, 1551 i 1718).

4.⁹⁾ Przepisów ust. 2 i 3 nie stosuje się w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę wymagającym udziału społeczeństwa zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Art. 29. OPINIA nr ZR 11 OPINIA nr ZR 12 OPINIA nr ZR 48 OPINIA nr ZR 49 OPINIA nr ZR 50 OPINIA nr ZR 93 OPINIA nr ZR 113 OPINIA nr ZR 148 OPINIA nr ZR 168 OPINIA nr ZR 182 OPINIA nr ZR 204 OPINIA nr ZR 205 OPINIA nr ZR 227
1. Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, budowa:

1) wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;

1a)¹⁰⁾ wolno stojących, nie więcej niż dwukondygnacyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 m², których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane, a budowa jest prowadzona w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych inwestora;

2) sieci:

a) elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV,

b) wodociągowych,

c) kanalizacyjnych,

d) cieplnych,

e) gazowych o ciśnieniu roboczym nie wyższym niż 0,5 MPa;

3) wolno stojących parterowych budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m²;

4) obiektów budowlanych, niewymienionych w pkt 2, 3 i 5–30 oraz w ust. 2, usytuowanych na terenach zamkniętych, ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej lub ministra właściwego do spraw wewnętrznych, z wyłączeniem budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej;

5) oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m³ na dobę;

6) zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m³;

7) tymczasowych obiektów budowlanych niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce — w terminie określonym w zgłoszeniu, ale nie później niż przed upływem 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu;

8) pomostów o długości całkowitej do 25 m i wysokości, liczonej od korony pomostu do dna akwenu, do 2,50 m;

9) instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m³, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych;

10) kanalizacji kablowej;

11) zjazdów z dróg krajowych i wojewódzkich oraz zatok parkingowych na tych drogach;

12) obiektów budowlanych służących bezpośrednio do wykonywania działalności regulowanej ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2021 r. poz. 1420) w zakresie poszukiwania i rozpoznawania złóż węglowodorów;

13) obiektów budowlanych piętrzących wodę i upustowych o wysokości piętrzenia poniżej 1 m poza śródlądowymi drogami wodnymi oraz poza obszarem parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych oraz ich otulin;

14) wolno stojących:

a) parterowych budynków gospodarczych,

b) garaży,

c) wiat

— o powierzchni zabudowy do 35 m², przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni działki;

15) przydomowych:

a) ganków,

b) oranżerii (ogrodów zimowych)

— o powierzchni zabudowy do 35 m², przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni działki;

16)¹¹⁾ wolno stojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej rozumianych jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35 m², przy czym liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać jednego na każde 500 m² powierzchni działki;

16)¹²⁾ wolno stojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej rozumianych jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy:

a) do 35 m²,

b) powyżej 35 m², ale nie więcej niż 70 m², przy rozpiętości elementów konstrukcyjnych do 6 m i wysięgu wsporników do 2 m

— przy czym liczba tych budynków na działce nie może być większa niż jeden na każde 500 m² powierzchni działki;

17) parterowych budynków o powierzchni zabudowy do 35 m², służących jako zaplecze do bieżącego utrzymania linii kolejowych, położonych na terenach stanowiących własność Skarbu Państwa, sytuowanych na obszarze Natura 2000;

18) gospodarczych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 m², przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, oraz stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 500 m² i głębokości nieprzekraczającej 2 m od naturalnej powierzchni terenu, przeznaczonych wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu Państwa, sytuowanych na obszarze Natura 2000;

19) stanowisk postojowych dla samochodów osobowych do 10 stanowisk włącznie, sytuowanych na obszarze Natura 2000;

20) boisk szkolnych oraz boisk, kortów tenisowych, bieżni służących do rekreacji;

21) ogrodzeń o wysokości powyżej 2,20 m;

22) przydomowych tarasów naziemnych o powierzchni zabudowy powyżej 35 m²;

23) przyłączy:

a) elektroenergetycznych,

b) wodociągowych,

c) kanalizacyjnych,

d) gazowych,

e) cieplnych,

f) telekomunikacyjnych

— z zastrzeżeniem art. 29a;

24) kanałów technologicznych, w rozumieniu art. 4 pkt 15a ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1376 i 1595), w pasie drogowym w ramach przebudowy drogi;

25) stacji ładowania, w rozumieniu art. 2 pkt 27 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 110 i 1093), z wyłączeniem infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 3 tej ustawy;

26) niecek dezynfekcyjnych, w tym niecek dezynfekcyjnych z zadaszeniem;

27) podbudowy słupowej dla telekomunikacyjnych linii kablowych;

28) obiektów małej architektury w miejscach publicznych;

29) obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej:

a) płyt do składowania obornika,

b) szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę,

c) naziemnych silosów na materiały sypkie, o pojemności do 30 m³ i wysokości nie większej niż 7 m,

d) silosów na kiszonkę;

30) stacji regazyfikacji LNG o pojemności zbiornika magazynowania gazu do 10 m³.

2. Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, budowa: OPINIA nr ZR 138

1) obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej:

a) parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35 m², przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m,

b) suszarni kontenerowych o powierzchni zabudowy do 21 m²;

2) wiat o powierzchni zabudowy do 50 m², sytuowanych na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny, lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe, przy czym łączna liczba tych wiat na działce nie może przekraczać dwóch na każde 1000 m² powierzchni działki;

3) wolno stojących altan o powierzchni zabudowy do 35 m², przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni działki;

4) altan działkowych i obiektów gospodarczych, o których mowa w ustawie z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1073);

5) wiat przystankowych i peronowych;

6) parterowych budynków o powierzchni zabudowy do 35 m², służących jako zaplecze do bieżącego utrzymania linii kolejowych, położonych na terenach stanowiących własność Skarbu Państwa, z wyjątkiem budynków sytuowanych na obszarze Natura 2000;

7) stanowisk postojowych dla samochodów osobowych do 10 stanowisk włącznie, z wyjątkiem sytuowanych na obszarze Natura 2000;

8) gospodarczych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 m², przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, oraz stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 500 m² i głębokości nieprzekraczającej 2 m od naturalnej powierzchni terenu przeznaczonych wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu Państwa, z wyjątkiem sytuowanych na obszarze Natura 2000;

9) wolno stojących kabin telefonicznych, szaf i słupków telekomunikacyjnych;

10) parkometrów z własnym zasilaniem;

11) zjazdów z dróg powiatowych i gminnych oraz zatok parkingowych na tych drogach;

12) przepustów o przekroju wewnętrznym do 0,85 m²;

13) przydomowych basenów i oczek wodnych o powierzchni do 50 m²;

14) obiektów budowlanych będących urządzeniami melioracji wodnych;

15) opasek brzegowych oraz innych sztucznych, powierzchniowych lub liniowych umocnień brzegów rzek i potoków górskich oraz brzegu morskiego, brzegu morskich wód wewnętrznych, niestanowiących konstrukcji oporowych;

16) pochylni przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych;

17) telekomunikacyjnych linii kablowych;

18) urządzeń pomiarowych, wraz z ogrodzeniami i drogami wewnętrznymi, państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej i państwowej służby hydrogeologicznej:

a) posterunków: wodowskazowych, meteorologicznych, opadowych oraz wód podziemnych,

b) punktów: obserwacyjnych stanów wód podziemnych oraz monitoringu jakości wód podziemnych,

c) piezometrów obserwacyjnych i obudowanych źródeł;

19) obiektów małej architektury, z wyjątkiem obiektów małej architektury w miejscach publicznych;

20) ogrodzeń o wysokości nieprzekraczającej 2,20 m;

21) obiektów przeznaczonych do czasowego użytkowania w trakcie realizacji robót budowlanych, położonych na terenie budowy, oraz ustawianie barakowozów używanych przy wykonywaniu robót budowlanych, badaniach geologicznych i pomiarach geodezyjnych;

22) tymczasowych obiektów budowlanych stanowiących wyłącznie eksponaty wystawowe, niepełniących jakichkolwiek funkcji użytkowych, usytuowanych na terenach przeznaczonych na ten cel;

23) znaków geodezyjnych, a także obiektów triangulacyjnych, poza obszarem parków narodowych i rezerwatów przyrody;

24) poligonowych obiektów budowlanych, w szczególności stanowisk obronnych, przepraw, budowli ziemnych, budowli fortyfikacyjnych, instalacji tymczasowych oraz obiektów kontenerowych, lokalizowanych na terenach zamkniętych wyznaczonych przez Ministra Obrony Narodowej do prowadzenia ćwiczeń wojskowych z wykorzystaniem obozowisk polowych oraz umocnień terenu do pozoracji bezpośredniego prowadzenia walki;

25) obudowy ujęć wód podziemnych;

26) punktów ładowania, w rozumieniu art. 2 pkt 17 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych, z wyłączeniem infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 3 tej ustawy;

27) urządzeń sytuowanych w pasie drogowym dróg publicznych, wraz z fundamentami, konstrukcjami wsporczymi oraz przynależnymi elementami wyposażenia:

a) służących do zarządzania drogami, w tym do wdrażania inteligentnych systemów transportowych,

b) służących do zarządzania ruchem drogowym, w tym urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego,

c) o których mowa w art. 13o ust. 1 i art. 20g ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych;

28) bankomatów, biletomatów, wpłatomatów, automatów sprzedających, automatów przechowujących przesyłki lub automatów służących do wykonywania innego rodzaju usług o wysokości do 3 m włącznie;

29) obiektów kontenerowych wraz z instalacjami i przyłączami oraz związanych z nimi sieciami:

a) elektroenergetycznymi,

b) wodociągowymi,

c) kanalizacji sanitarnej,

d) cieplnymi

— lokalizowanych na terenach zamkniętych wyznaczonych decyzją Ministra Obrony Narodowej;

30) naziemnych zbiorników będących obiektami budowlanymi, służących do przechowywania paliw płynnych klasy III, na potrzeby własne użytkownika, o pojemności do 5 m³;

31) przydomowych tarasów naziemnych o powierzchni zabudowy do 35 m²;

32) stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m² i głębokości nieprzekraczającej 3 m, położonych w całości na gruntach rolnych.

3. Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, wykonywanie robót budowlanych polegających na:

1) przebudowie:

a) przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych, o ile nie prowadzi ona do zwiększenia obszaru oddziaływania obiektu poza działkę, na której budynek jest usytuowany,

b) obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3, 9, 11–13 oraz 30,

c) sieci gazowych oraz sieci elektroenergetycznych innych niż wymienione w ust. 1 pkt 2 lit. a i e,

d) dróg, torów i urządzeń kolejowych,

e) polegającej na dociepleniu budynków o wysokości powyżej 12 m i nie wyższych niż 25 m,

f) instalacji odnawialnych źródeł energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 1 MW wykorzystujących hydroenergię do wytwarzania energii elektrycznej w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2021 r. poz. 610, 1093 i 1873);

2) remoncie:

a) budowli, których budowa wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę,

b) budynków, których budowa wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę — w zakresie przegród zewnętrznych albo elementów konstrukcyjnych;

3) instalowaniu:

a) na obiektach budowlanych stanowiących albo niestanowiących całości techniczno-użytkowej urządzeń, w tym antenowych konstrukcji wsporczych i instalacji radiokomunikacyjnych, a także związanego z tymi urządzeniami osprzętu i urządzeń zasilających, o wysokości powyżej 3 m,

b) krat na budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego,

c) tablic i urządzeń reklamowych, z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym,

d) wewnątrz i na zewnątrz użytkowanego budynku instalacji gazowych,

e) mikroinstalacji biogazu rolniczego, o której mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

4. Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, wykonywanie robót budowlanych polegających na:

1) przebudowie:

a)¹³⁾ budynków, których budowa wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, oraz budynków mieszkalnych jednorodzinnych, z wyłączeniem przebudowy przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych,

b) obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 4–8, 10 i 14–29 oraz w ust. 2,

c) polegającej na dociepleniu budynków o wysokości nieprzekraczającej 12 m,

d) urządzeń budowlanych;

2) remoncie:

a) obiektów budowlanych, z wyłączeniem remontu:

— budowli, których budowa wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę,

— budynków, których budowa wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę — w zakresie przegród zewnętrznych albo elementów konstrukcyjnych,

b) urządzeń budowlanych;

3) instalowaniu:

b) krat na obiektach budowlanych, z wyłączeniem instalowania krat na budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego,

c) pomp ciepła, wolno stojących kolektorów słonecznych, urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW z zastrzeżeniem, że do urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 6,5 kW stosuje się obowiązek uzgodnienia z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, zwany dalej „uzgodnieniem pod względem ochrony przeciwpożarowej”, projektu tych urządzeń oraz zawiadomienia organów Państwowej Straży Pożarnej, o którym mowa w art. 56 ust. 1a,

d) wewnątrz i na zewnątrz użytkowanego budynku instalacji, z wyłączeniem instalacji gazowych;

4) utwardzaniu powierzchni gruntu na działkach budowlanych.

5. Inwestor zamiast dokonania zgłoszenia dotyczącego budowy, o której mowa w ust. 1, lub robót budowlanych, o których mowa w ust. 3, może wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę. OPINIA nr ZR 182

6. Decyzji o pozwoleniu na budowę wymagają przedsięwzięcia, które wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, oraz przedsięwzięcia wymagające przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, z wyłączeniem przedsięwzięć, o których mowa w ust. 1 pkt 17–19.

7. Roboty budowlane, o których mowa w ust. 1–4, wykonywane:

1) przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków — wymagają decyzji o pozwoleniu na budowę,

2) na obszarze wpisanym do rejestru zabytków — wymagają dokonania zgłoszenia

— przy czym do wniosku o decyzję o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia należy dołączyć pozwolenie właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków wydane na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

8.¹⁴⁾ Przepisów ust. 6 i 7 nie stosuje się do przedsięwzięć, o których mowa w ust. 1 pkt 7, polegających na budowie i przebudowie przenośnych wolno stojących masztów antenowych, w przypadku, gdy inwestorem jest przedsiębiorca telekomunikacyjny lub podmiot, o którym mowa w art. 4 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. — Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2021 r. poz. 576).

Art. 29a. OPINIA nr ZR 134
1. Budowa przyłączy, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 23, lub stacji ładowania, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 25, wymaga sporządzenia planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

2. Do budowy, o której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy prawa energetycznego albo o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli inwestor dokonał zgłoszenia, o którym mowa w art. 30.

Art. 30.
1. (uchylony)

1a. (uchylony)

1b. Zgłoszenia budowy lub wykonywania innych robót budowlanych dokonuje się organowi administracji architektoniczno-budowlanej.

2. W zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres, miejsce i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia.

2a. Do zgłoszenia należy dołączyć:

1) oświadczenie, o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2;

2) odpowiednie szkice lub rysunki — w zależności od potrzeb;

3)¹⁵⁾ pozwolenia, uzgodnienia i opinie, których obowiązek dołączenia wynika z przepisów odrębnych ustaw, w szczególności decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, zgodnie z art. 72 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, lub kopie tych pozwoleń, uzgodnień, opinii i innych dokumentów;

4) projekt zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem technicznym instalacji, wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane w przypadku:

a) budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 9, 23 i 30, oraz

b) instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. e;

5) projekt zagospodarowania działki lub terenu, wykonany przez projektanta posiadającego wymagane uprawnienia budowlane, w przypadku budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 27 i 28;

6)¹⁶⁾ w przypadku budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a — oświadczenie inwestora, że planowana budowa jest prowadzona w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia wynikającej z art. 233 § 6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1444 i 1517 oraz z 2021 r. poz. 1023 i 2054); składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy(-ma) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”; klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń;

7)¹⁶⁾ oświadczenie inwestora, że:

a) przyjmuje odpowiedzialność za kierowanie budową w przypadku nieustanowienia kierownika budowy,

b) dokumentacja dołączona do zgłoszenia jest kompletna

— w przypadku budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a.

3. Projekt zagospodarowania działki lub terenu, w przypadku budowy instalacji gazowej, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 9 i 30, oraz instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. e, uzgadnia się pod względem ochrony przeciwpożarowej. W przypadku instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. e, stosuje się ponadto obowiązek zawiadomienia organów Państwowej Straży Pożarnej, o którym mowa w art. 56 ust. 1a.

3a.¹⁷⁾ Uzgodnienie, o którym mowa w ust. 3, albo jego kopię, dołącza się do projektu zagospodarowania działki lub terenu.

4. (uchylony)

4a. W zgłoszeniu przebudowy drogi w transeuropejskiej sieci drogowej należy ponadto przedstawić:

1)¹⁸⁾ wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym mowa w art. 24l ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, albo jego kopię;

2)¹⁸⁾ uzasadnienie zarządcy drogi, o którym mowa w art. 24l ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, albo jego kopię.

4b. Do zgłoszenia budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1–4, należy dołączyć dokumenty, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1–4. Organ administracji architektoniczno-budowlanej po otrzymaniu zgłoszenia dokonuje jego sprawdzenia w zakresie, o którym mowa w art. 35 ust. 1.

4c. Do zgłoszenia przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 3 pkt 1 lit. a, oraz instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. d, należy dołączyć dokumenty, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4. Organ administracji architektoniczno-budowlanej po otrzymaniu zgłoszenia dokonuje jego sprawdzenia w zakresie, o którym mowa w art. 35 ust. 1.

4d.¹⁹⁾ Zgłoszenia budowy lub wykonywania innych robót budowlanych dokonuje się w:

1) postaci papierowej albo

2) formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem adresu elektronicznego, o którym mowa w ust. 4f.

4e.¹⁹⁾ Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza zgłoszenia budowy lub wykonywania innych robót budowlanych, w tym w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, mając na względzie konieczność zapewnienia przejrzystości danych zamieszczanych przy jego wypełnianiu.

4f.¹⁹⁾ Formularz zgłoszenia, o którym mowa w ust. 4d, w formie dokumentu elektronicznego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego udostępnia pod adresem elektronicznym określonym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu.

5. Zgłoszenia należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Organ administracji architektoniczno-budowlanej, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia, może, w drodze decyzji, wnieść sprzeciw. Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu w tym terminie.

5a. (uchylony)

5aa. Organ administracji architektoniczno-budowlanej może z urzędu, przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 5, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 6 i 7, oraz uprawnia inwestora do rozpoczęcia robót budowlanych. Przepis ust. 5e stosuje się odpowiednio.

5b. W przypadku nierozpoczęcia wykonywania robót budowlanych przed upływem 3 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia, rozpoczęcie tych robót może nastąpić po dokonaniu ponownego zgłoszenia.

5c. W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia organ administracji architektoniczno-budowlanej nakłada na zgłaszającego, w drodze postanowienia, obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia — wnosi sprzeciw w drodze decyzji.

5d. Nałożenie obowiązku, o którym mowa w ust. 5c, przerywa bieg terminu, o którym mowa w ust. 5.

5e. W przypadku gdy organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu, projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany dotyczący budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1–4, oraz przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 3 pkt 1 lit. a, oraz instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. d, podlegają ostemplowaniu. Organ administracji architektoniczno-budowlanej dokonuje ostemplowania niezwłocznie po upływie terminu na wniesienie sprzeciwu.

5f.²⁰⁾ Do wykonywania robót budowlanych polegających na budowie lub przebudowie przenośnych wolno stojących masztów antenowych w przypadku, gdy inwestorem jest podmiot, o którym mowa w art. 29 ust. 8, można przystąpić w terminie 3 dni roboczych następujących po dniu doręczenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1b.

5g. Organ administracji architektoniczno-budowlanej może wnieść sprzeciw do zgłoszenia, o którym mowa w ust. 5f, w terminie 14 dni od dnia doręczenia zgłoszenia wyłącznie w przypadku, gdy wykonanie robót budowlanych lub obiektu objętego zgłoszeniem może spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia.

5h. (uchylony)

5i.²¹⁾ Przepisy ust. 5f i 5g oraz art. 29 ust. 8 stosuje się podczas stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo stanu klęski żywiołowej.

5j.²²⁾ Do zgłoszenia budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, przepisów ust. 4b zdanie drugie, ust. 5 zdanie drugie i trzecie, ust. 5aa, 5c, 5d i 6–7 nie stosuje się.

5k.²²⁾ Do budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, można przystąpić po doręczeniu zgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej.

6. Organ administracji architektoniczno-budowlanej wnosi sprzeciw, jeżeli:

1) zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę;

2) budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy, inne akty prawa miejscowego lub inne przepisy; OPINIA nr ZR 35

3) zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 7, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje;

4) roboty budowlane zostały rozpoczęte z naruszeniem ust. 5.

6a.²³⁾ Za dzień wniesienia sprzeciwu uznaje się dzień nadania decyzji w placówce pocztowej operatora pocztowego,
o którym mowa w art. 3 pkt 12 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. — Prawo pocztowe, albo, w przypadku doręczenia na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, dzień wystawienia dowodu wysłania, o którym mowa w art. 40 tej ustawy, albo, w przypadku skorzystania z publicznej usługi hybrydowej, o której mowa w art. 2 pkt 7 tej ustawy, dzień odebrania dokumentu elektronicznego przez operatora wyznaczonego.

7. Organ administracji architektoniczno-budowlanej może nałożyć, w drodze decyzji, o której mowa w ust. 5, obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, jeżeli ich realizacja może naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy lub spowodować:

1) zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia;

2) pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków;

3) pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych;

4) wprowadzenie, utrwalenie, zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich.

Art. 30a.
W przypadku zgłoszenia budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1–3, przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 3 pkt 1 lit. a, oraz instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. d, z wyłączeniem obiektów budowlanych usytuowanych na terenach zamkniętych, ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej, organ administracji architektoniczno-budowlanej zamieszcza, na okres nie krótszy niż 30 dni i nie dłuższy niż 60 dni, w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu w terminie 3 dni od dnia:

1) doręczenia zgłoszenia — informację o dokonaniu zgłoszenia, zawierającą imię i nazwisko albo nazwę inwestora oraz adres i opis projektowanego obiektu;

2) wniesienia sprzeciwu — informację o dacie jego wniesienia;

3) upływu terminu, o którym mowa w art. 30 ust. 5 — informację o braku wniesienia sprzeciwu.

Art. 30b.²⁴⁾ OPINIA nr ZR 226
1. Rozbiórkę można rozpocząć po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę.

2. Decyzję o pozwoleniu na rozbiórkę wydaje na wniosek organ administracji architektoniczno-budowlanej.

3. Do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę dołącza się:

1) zgodę właściciela obiektu budowlanego lub jej kopię;

2) szkic usytuowania obiektu budowlanego;

3) opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych;

4) opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia;

5) pozwolenia, uzgodnienia, opinie i inne dokumenty, których obowiązek dołączenia wynika z przepisów odrębnych ustaw, lub kopie tych pozwoleń, uzgodnień, opinii i innych dokumentów — nie dotyczy to uzgodnień i opinii uzyskiwanych w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000;

6) projekt rozbiórki lub jego kopię — w zależności od potrzeb.

4. Wniosek o pozwolenie na rozbiórkę składa się w:

1) postaci papierowej albo

2) formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem adresu elektronicznego, o którym mowa w ust. 6.

5. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wniosku o pozwolenie na rozbiórkę, w tym w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, mając na względzie konieczność zapewnienia przejrzystości danych zamieszczanych przy jego wypełnianiu.

6. Formularz wniosku, o którym mowa w ust. 4, w formie dokumentu elektronicznego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego udostępnia pod adresem elektronicznym określonym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu.

Art. 31.
1.²⁵⁾ Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę, ale wymaga zgłoszenia, rozbiórka budynków i budowli o wysokości poniżej 8 m, jeżeli ich odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa wysokości.

1a.²⁶⁾ Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę oraz zgłoszenia rozbiórka:

1) obiektów i urządzeń budowlanych, na budowę których nie jest wymagane pozwolenie na budowę;

2) budynków i budowli zlokalizowanych na terenach zamkniętych ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej.

1b.²⁶⁾ Przepisów ust. 1 i ust. 1a pkt 2 nie stosuje się do rozbiórki obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych:

1) wpisanych do rejestru zabytków lub

2) objętych ochroną konserwatorską.

1c.²⁶⁾ Zgłoszenia rozbiórki, o której mowa w ust. 1, dokonuje się organowi administracji architektoniczno-budowlanej.

1d.²⁶⁾ Zgłoszenia rozbiórki, o której mowa w ust. 1, dokonuje się w:

1) postaci papierowej albo

2) formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem adresu elektronicznego, o którym mowa w ust. 1f.

1e.²⁶⁾ Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza zgłoszenia rozbiórki, w tym w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, mając na względzie konieczność zapewnienia przejrzystości danych zamieszczanych przy jego wypełnianiu.

1f.²⁶⁾ Formularz zgłoszenia rozbiórki, o której mowa w ust. 1, w formie dokumentu elektronicznego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego udostępnia pod adresem elektronicznym określonym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu.

2.²⁷⁾ W zgłoszeniu rozbiórki, o której mowa w ust. 1, należy określić zakres, miejsce i sposób wykonywania rozbiórki.
Przepisy art. 30 ust. 5, 5aa, 5c, 5d i 6a oraz art. 30b ust. 3 pkt 1 stosuje się odpowiednio.

2a. (uchylony)²⁸⁾

3. Organ administracji architektoniczno-budowlanej może nałożyć obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę obiektów, o których mowa w ust. 1, jeżeli rozbiórka tych obiektów:²⁹⁾

1) może wpłynąć na pogorszenie stosunków wodnych, warunków sanitarnych oraz stanu środowiska lub

2) wymaga zachowania warunków, od których spełnienia może być uzależnione prowadzenie robót związanych z rozbiórką.

4. Organ administracji architektoniczno-budowlanej może żądać, ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia, przedstawienia danych o obiekcie budowlanym lub dotyczących prowadzenia robót rozbiórkowych.

5. (uchylony)³⁰⁾

Art. 31a.³¹⁾
1. Roboty zabezpieczające i rozbiórkowe można rozpocząć przed uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę lub przed dokonaniem zgłoszenia, o którym mowa w art. 31 ust. 1, jeżeli mają one na celu usunięcie bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia.

2. Rozpoczęcie robót, o których mowa w ust. 1, nie zwalnia od obowiązku bezzwłocznego uzyskania decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę lub dokonania zgłoszenia.

Art. 32. OPINIA nr ZR 237
1. Decyzja o pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego może być wydana po uprzednim:

1) przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, jeżeli jest ona wymagana przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;

2) uzyskaniu przez inwestora, wymaganych przepisami szczególnymi, pozwoleń, uzgodnień lub opinii innych organów;

3) wyrażeniu zgody przez ministra właściwego do spraw energii — w przypadku budowy lub rozbiórki gazociągu przesyłowego, linii przesyłowej elektroenergetycznej albo rurociągu dalekosiężnego ropy naftowej lub produktów naftowych, a także gazociągu, linii elektroenergetycznej albo rurociągu ropy naftowej lub produktów naftowych dochodzących do granicy Rzeczypospolitej Polskiej.

1a. Minister właściwy do spraw energii wyraża zgodę, o której mowa w ust. 1 pkt 3, jeżeli budowa lub rozbiórka gazociągu przesyłowego, linii przesyłowej elektroenergetycznej albo rurociągu dalekosiężnego ropy naftowej lub produktów naftowych, a także gazociągu, linii elektroenergetycznej albo rurociągu ropy naftowej lub produktów naftowych dochodzących do granicy Rzeczypospolitej Polskiej, nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej, po uzyskaniu opinii Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Szefa Agencji Wywiadu. Wyrażenie zgody następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku. Niezajęcie przez organ stanowiska w tym terminie uznaje się za wyrażenie zgody.

1b. Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Szef Agencji Wywiadu, w zakresie swoich właściwości, wydają pozytywne opinie, jeżeli budowa lub rozbiórka gazociągu przesyłowego, linii przesyłowej elektroenergetycznej albo rurociągu dalekosiężnego ropy naftowej lub produktów naftowych, a także gazociągu, linii elektroenergetycznej albo rurociągu ropy naftowej lub produktów naftowych dochodzących do granicy Rzeczypospolitej Polskiej, nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej.

1c. Organy, o których mowa w ust. 1b, przedstawiają ministrowi właściwemu do spraw energii, w drodze postanowienia, opinie, o których mowa w ust. 1a, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia o ich opinie.

1d. Organy, o których mowa w ust. 1b, mogą odstąpić od uzasadnienia opinii ze względu na interes bezpieczeństwa państwa lub porządek publiczny.

2. Uzgodnienie, wyrażenie zgody lub opinii, o których mowa w ust. 1 pkt 2, powinny nastąpić w terminie 14 dni od dnia przedstawienia proponowanych rozwiązań. Niezajęcie przez organ stanowiska w tym terminie uznaje się jako brak zastrzeżeń do przedstawionych rozwiązań.

3. Przepis ust. 2 nie dotyczy przypadków, w których stanowisko powinno być wyrażone w drodze decyzji, oraz uzgodnienia i opiniowania przeprowadzanego w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.

4. Pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie temu, kto:

1) złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

1a) złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności pozwoleń, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1, oraz decyzji, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2020 r. poz. 2135 oraz z 2021 r. poz. 234 i 1718), jeżeli są one wymagane;

2) złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

4a. (uchylony)

4b. Jeżeli podstawę prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane stanowi użytkowanie wieczyste, niezgodność zamierzenia budowlanego z celem użytkowania wieczystego nie może stanowić podstawy do wydania decyzji o odmowie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę.

5. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzory:

1) (uchylony)³²⁾

2) oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;

3) (uchylony)

4) (uchylony)³²⁾

6.³³⁾ Wzór oświadczenia, o którym mowa w ust. 5, obejmuje w szczególności dane osobowe lub nazwę inwestora
oraz inne informacje niezbędne do podjęcia rozstrzygnięcia w prowadzonym postępowaniu.

Art. 33.
1. Pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. W przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt, pozwolenie na budowę może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych obiektów lub zespołu obiektów, mogących samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem. Jeżeli pozwolenie na budowę dotyczy wybranych obiektów lub zespołu obiektów, inwestor jest obowiązany przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu, o którym mowa w art. 34 ust. 3 pkt 1, dla całego zamierzenia budowlanego.

2. Do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć:

1)³⁴⁾ projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany w postaci:

a) papierowej — w 3 egzemplarzach albo

b) elektronicznej

— wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami, których obowiązek dołączenia wynika z przepisów odrębnych ustaw, lub kopiami tych opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów;

2) oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;

3) decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

3a) pozwolenia, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1, oraz decyzję, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, jeżeli są one wymagane;

4) w przypadku obiektów zakładów górniczych oraz obiektów usytuowanych na terenach zamkniętych i terenach, o których mowa w art. 82 ust. 3 pkt 1, postanowienie o uzgodnieniu z organem administracji architektoniczno-budowlanej, o którym mowa w art. 82 ust. 2, projektowanych rozwiązań w zakresie:

a) linii zabudowy oraz elewacji obiektów budowlanych projektowanych od strony dróg, ulic, placów i innych miejsc publicznych,

b) przebiegu i charakterystyki technicznej dróg, linii komunikacyjnych oraz sieci uzbrojenia terenu, wyprowadzonych poza granice terenu zamkniętego, portów morskich i przystani morskich, a także podłączeń tych obiektów do sieci użytku publicznego;

5) (uchylony)

6) (uchylony)

7) w przypadku drogi w transeuropejskiej sieci drogowej:

a) wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym mowa w art. 24l ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,

b) uzasadnienie zarządcy drogi, o którym mowa w art. 24l ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych;

8) umowę urbanistyczną, jeżeli jej zawarcie jest wymagane zgodnie z miejscowym planem rewitalizacji;

9) w przypadku instalacji radiokomunikacyjnych — oświadczenie projektanta, posiadającego uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 2 lub 4 lit. a, że instalacja radiokomunikacyjna nie spełnia warunków, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 60 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;

10)³⁵⁾ oświadczenie projektanta dotyczące możliwości podłączenia projektowanego obiektu budowlanego do istniejącej sieci ciepłowniczej, zgodnie z warunkami określonymi w art. 7b ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. — Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716, 868, 1093, 1505, 1642 i 1873), złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia wynikającej z art. 233 § 6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1444 i 1517 oraz z 2021 r. poz. 1023 i 2054); składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy(-ma) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń;

10)³⁶⁾ oświadczenie projektanta dotyczące możliwości podłączenia projektowanego obiektu budowlanego do istniejącej sieci ciepłowniczej, zgodnie z warunkami określonymi w art. 7b ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. — Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716, 868, 1093, 1505, 1642 i 1873), złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia wynikającej z art. 233 § 6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny; składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy(-ma) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń;

11)³⁷⁾ w przypadku zamierzenia budowlanego, poprzedzonego decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach wydaną w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa — załącznik graficzny określający przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz przewidywany obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie, o ile dołączenie tego załącznika było wymagane przez przepisy obowiązujące w dniu złożenia wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w szczególności mapę, o której mowa w art. 74 ust. 1 pkt 3a ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

2a. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, nie przysługuje zażalenie.

2b.³⁸⁾ Do wniosku o pozwolenie na budowę, zamiast oryginałów, można dołączyć kopie dokumentów, o których mowa w ust. 2 pkt 3, 4 i 7–10.

2c.³⁸⁾ Wniosek o pozwolenie na budowę składa się w:

1) postaci papierowej albo

2) formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem adresu elektronicznego, o którym mowa w ust. 2e.

2d.³⁸⁾ Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wniosku o pozwolenie na budowę, w tym w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, mając na względzie konieczność zapewnienia przejrzystości danych zamieszczanych przy jego wypełnianiu.

2e.³⁸⁾ Formularz wniosku, o którym mowa w ust. 2c, w formie dokumentu elektronicznego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego udostępnia pod adresem elektronicznym określonym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu.

3. (uchylony)

4. (uchylony)³⁹⁾

5.⁴⁰⁾ Projekt budowlany i inne dokumenty, o których mowa w ust. 2–3, zawierające informacje niejawne mogą być za zgodą organu administracji architektoniczno-budowlanej przechowywane przez inwestora.

6. W przypadku wezwania do usunięcia braków innych niż braki, o których mowa w art. 35 ust. 1, stosuje się art. 64 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, z tym że wezwanie wnoszącego do usunięcia braków nie powinno nastąpić później niż po upływie 14 dni od dnia wpływu wniosku.

Art. 34. OPINIA nr ZR 213
1. Projekt budowlany powinien spełniać wymagania określone w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, lub w pozwoleniach, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1, oraz decyzji, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, jeżeli są one wymagane.

2. Zakres i treść projektu budowlanego powinny być dostosowane do specyfiki i charakteru obiektu, stopnia skomplikowania robót budowlanych oraz w zależności od przeznaczenia projektowanego obiektu określać niezbędne warunki

do korzystania z obiektu przez osoby ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r.

o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.

2a. Zakres i treść projektu budowlanego uwzględniają warunki ochrony przeciwpożarowej.

2b. Uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności, o których mowa w art. 15a, uprawniają do sporządzania projektu budowlanego w zakresie tej specjalności.

2c.⁴¹⁾ Uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności:

1) architektonicznej lub

2) konstrukcyjno-budowlanej uprawniające do sporządzania projektów w zakresie rozwiązań architektonicznych

— uprawniają do sporządzania projektu zagospodarowania działki lub terenu w odniesieniu do budynków, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a.

3. Projekt budowlany zawiera:

1) projekt zagospodarowania działki lub terenu sporządzony na aktualnej mapie do celów projektowych lub jej kopii, obejmujący:42)

a) określenie granic działki lub terenu,

b) usytuowanie, obrys i układy istniejących i projektowanych obiektów budowlanych, w tym sieci uzbrojenia terenu, oraz urządzeń budowlanych sytuowanych poza obiektem budowlanym,

c) sposób odprowadzania lub oczyszczania ścieków,

d) układ komunikacyjny i układ zieleni, ze wskazaniem charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych i wzajemnych odległości obiektów, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy terenów sąsiednich,

e) informację o obszarze oddziaływania obiektu;

2) projekt architektoniczno-budowlany obejmujący: OPINIA nr ZR 62

a) układ przestrzenny oraz formę architektoniczną istniejących i projektowanych obiektów budowlanych,

b) zamierzony sposób użytkowania obiektów budowlanych, w tym liczbę projektowanych do wydzielenia lokali, z wyszczególnieniem lokali mieszkalnych,

c) charakterystyczne parametry techniczne obiektów budowlanych,

d) opinię geotechniczną oraz informację o sposobie posadowienia obiektu budowlanego,

e) projektowane rozwiązania materiałowe i techniczne mające wpływ na otoczenie, w tym środowisko,

f) charakterystykę ekologiczną,

g) informację o wyposażeniu technicznym budynku, w tym projektowanym źródle lub źródłach ciepła do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej,

h) opis dostępności dla osób niepełnosprawnych, o których mowa w art. 1 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., w tym osób starszych — w przypadku obiektów budowlanych, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4,

i) informację o minimalnym udziale lokali mieszkalnych, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4a — w przypadku budynków mieszkalnych wielorodzinnych,

j) postanowienie udzielające zgody na odstępstwo, o którym mowa w art. 9, jeżeli zostało wydane;

3) projekt techniczny obejmujący:

a) projektowane rozwiązania konstrukcyjne obiektu wraz z wynikami obliczeń statyczno-wytrzymałościowych,

b) charakterystykę energetyczną — w przypadku budynków,

c) projektowane niezbędne rozwiązania techniczne oraz materiałowe,

d) w zależności od potrzeb — dokumentację geologiczno-inżynierską lub geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych,

e) inne opracowania projektowe;

4) w zależności od potrzeb — w przypadku drogi krajowej lub wojewódzkiej — oświadczenie właściwego zarządcy drogi o możliwości połączenia działki z drogą, zgodnie z przepisami o drogach publicznych;

5) opinie, uzgodnienia, pozwolenia i inne dokumenty, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1.

3a. Przepisu ust. 3 pkt 1 nie stosuje się do projektu budowlanego przebudowy lub montażu obiektu budowlanego, jeżeli, zgodnie z przepisami o zagospodarowaniu przestrzennym, nie jest wymagane ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu.

3b. Przepisów ust. 3 pkt 2 i 3 nie stosuje się do projektu budowlanego budowy lub przebudowy urządzeń budowlanych oraz podziemnych sieci uzbrojenia terenu, jeżeli całość problematyki może być przedstawiona w projekcie zagospodarowania działki lub terenu.

3c. Projekt techniczny musi być zgodny z projektem zagospodarowania działki lub terenu oraz projektem architektoniczno-budowlanym.

3d. Do projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu architektoniczno-budowlanego oraz projektu technicznego dołącza się:

1) kopię decyzji o nadaniu projektantowi lub projektantowi sprawdzającemu, jeżeli jest wymagany, uprawnień budowlanych w odpowiedniej specjalności potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez sporządzającego projekt; OPINIA nr ZR 14

2) kopię zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7, aktualnego na dzień:

a) opracowania projektu — w przypadku projektanta,

b) sprawdzenia projektu — w przypadku projektanta sprawdzającego;

3)⁴³⁾ oświadczenie projektanta o sporządzeniu projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej.

3e.44) W oświadczeniu, o którym mowa w ust. 3d pkt 3, wskazuje się również imiona, nazwiska, numer uprawnień budowlanych lub numer decyzji o nadaniu uprawnień budowlanych:

1) osób, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1a, biorących udział w opracowaniu projektu, do którego dołączone jest oświadczenie;

2) projektantów sprawdzających, którzy dokonali sprawdzenia projektu, do którego dołączone jest oświadczenie.

3f.⁴⁴⁾ Projekt budowlany, w tym projekt zagospodarowania działki lub terenu, projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny, sporządza się w postaci:

1) papierowej albo

2) elektronicznej.

4. Projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany podlegają zatwierdzeniu w decyzji o pozwoleniu na budowę.

4a.⁴⁵⁾ W przypadku sporządzenia projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego w postaci papierowej zatwierdzeniu podlegają po trzy egzemplarze tych projektów, z których jeden egzemplarz przeznaczony jest dla inwestora, jeden egzemplarz dla organu zatwierdzającego projekt oraz jeden egzemplarz dla właściwego organu nadzoru budowlanego.

4b.⁴⁶⁾ W przypadku sporządzenia projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego w postaci elektronicznej zatwierdzenie polega na opatrzeniu projektów kwalifikowanym podpisem elektronicznym organu zatwierdzającego projekt. Zatwierdzony projekt przekazuje się inwestorowi.

5. Inwestor, spełniający warunki do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, może żądać wydania odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego poprzedzającej wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę. Decyzja jest ważna przez czas w niej oznaczony, jednak nie dłużej niż rok.

5a.⁴⁷⁾ Wniosek o wydanie odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego składa się w:

1) postaci papierowej albo

2) formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem adresu elektronicznego, o którym mowa w ust. 5c.

5b.⁴⁷⁾ Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wniosku o wydanie odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego, w tym w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, mając na względzie konieczność zapewnienia przejrzystości danych zamieszczanych przy jego wypełnianiu.

5c.⁴⁷⁾ Formularz wniosku, o którym mowa w ust. 5a, w formie dokumentu elektronicznego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego udostępnia pod adresem elektronicznym określonym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu.

6. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy zakres i formę projektu budowlanego, uwzględniając zawartość projektu budowlanego w celu zapewnienia czytelności danych;

2) szczegółowe zasady ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych, uwzględniając przydatność gruntu na potrzeby projektowanego obiektu i jego charakteru oraz zakwalifikowania go do odpowiedniej kategorii geotechnicznej.

7.⁴⁸⁾ Do decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego, poprzedzonych decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, stosuje się przepisy art. 72 ust. 6 i 6a ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

8.⁴⁸⁾ Do postępowań w sprawach wydania decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego, poprzedzonych decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, stosuje się przepisy art. 86f ust. 6, art. 86g oraz art. 86h ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Art. 34a.
Organ administracji architektoniczno-budowlanej zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu informację o wszczęciu postępowania w sprawie pozwolenia na budowę dotyczącego realizacji inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej oraz informuje o tym postępowaniu w sposób zwyczajowo przyjęty na obszarze właściwości tego organu. Do informacji stosuje się odpowiednio przepis art. 30a pkt 1.

Art. 34b.
Mapy do celów projektowych wykorzystywane w procesie budowlanym powinny być opatrzone klauzulą urzędową określoną w przepisach prawa geodezyjnego i kartograficznego stanowiącą potwierdzenie przyjęcia materiałów lub zbiorów danych, w oparciu o które mapy te zostały sporządzone, do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego albo oświadczeniem wykonawcy prac geodezyjnych o uzyskaniu pozytywnego wyniku weryfikacji.

Art. 35. Opinia ZR nr 96
1. Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza: OPINIA nr ZR 149 OPINIA ZR nr 152

1) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego z: OPINIA nr ZR 142 OPINIA nr ZR 228

a) ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu,

b) wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,

c) ustaleniami uchwały o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej;

2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;

3) kompletność projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego, w tym dołączenie:

a) wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń,

b) informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b,

c) kopii zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7, dotyczącego projektanta i projektanta sprawdzającego,

d) oświadczeń, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 9 i 10;

4) posiadanie przez projektanta i projektanta sprawdzającego odpowiednich uprawnień budowlanych oraz aktualność zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7.

5) (uchylony)

2. (uchylony)

3. W razie stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie określonym w ust. 1 organ administracji architektoniczno-budowlanej nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości, określając termin ich usunięcia.

3a.⁴⁹⁾ Do postępowania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę, poprzedzonej decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, stosuje się przepis art. 86f ust. 6 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

4. W razie spełnienia wymagań określonych w ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4, organ administracji architektoniczno-budowlanej nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę.

5. Organ administracji architektoniczno-budowlanej wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego i wydania decyzji o pozwoleniu na budowę:

1) w przypadku niewykonania, w wyznaczonym terminie, postanowienia, o którym mowa w ust. 3;

2) w przypadku wykonywania robót budowlanych przed uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na budowę;

3) jeżeli na terenie, którego dotyczy projekt zagospodarowania działki lub terenu, znajduje się obiekt budowlany, w stosunku do którego wydano ostateczną decyzję o nakazie rozbiórki.

6. W przypadku gdy organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wyda decyzji w sprawie pozwolenia na budowę:

1) w terminie 65 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji albo

2) w zakresie realizacji inwestycji kolejowej, w terminie 45 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji,

3) w zakresie realizacji inwestycji zlokalizowanych na terenach zamkniętych ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej, służących bezpieczeństwu i obronności państwa, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji

— organ wyższego stopnia wymierza temu organowi, w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie, karę w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki. Wpływy z kar stanowią dochód budżetu państwa.

6a. Przepisu ust. 6 nie stosuje się do pozwolenia na budowę wydawanego dla przedsięwzięcia podlegającego ocenie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo ocenie oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.

7. Karę uiszcza się w terminie 14 dni od dnia doręczenia postanowienia, o którym mowa w ust. 6. W przypadku nieuiszczenia kary, o której mowa w ust. 6, podlega ona ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

8. Do terminu, o którym mowa w ust. 6, nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa do dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony, albo z przyczyn niezależnych od organu.

9.⁵⁰⁾ Do decyzji o pozwoleniu na budowę, poprzedzonej decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, stosuje się przepisy art. 72 ust. 6 i 6a ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Art. 35a.
1. W przypadku wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję o pozwoleniu na budowę wstrzymanie wykonania tej decyzji na wniosek skarżącego sąd może uzależnić od złożenia przez skarżącego kaucji na zabezpieczenie roszczeń inwestora z powodu wstrzymania wykonania decyzji.

2. W przypadku uznania skargi za słuszną w całości lub w części kaucja podlega zwrotowi.

3. W przypadku oddalenia skargi kaucję przeznacza się na zaspokojenie roszczeń inwestora.

4. W sprawach kaucji stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o zabezpieczeniu roszczeń.

Art. 36.
1. W decyzji o pozwoleniu na budowę organ administracji architektoniczno-budowlanej, w razie potrzeby:

1) określa szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych;

2) określa czas użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych;

3) określa terminy rozbiórki:

a) istniejących obiektów budowlanych nieprzewidzianych do dalszego użytkowania,

b) tymczasowych obiektów budowlanych;

4) określa szczegółowe wymagania dotyczące nadzoru na budowie;

5) zamieszcza informację o obowiązkach i warunkach, wynikających z art. 54 lub art. 55.

6) (uchylony)

2. (uchylony)

Art. 36a. OPINIA nr ZR 13 OPINIA nr ZR 16 OPINIA nr ZR 18 OPINIA nr ZR 51 OPINIA nr ZR 58 OPINIA nr ZR 109 OPINIA nr ZR 170 OPINIA nr ZR 174 OPINIA nr ZR 199 OPINIA nr ZR 228

1. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego lub innych warunków decyzji o pozwoleniu na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej.

1a. Istotne odstąpienie od projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego złożonego wraz ze zgłoszeniem budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1–4, lub przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 3 pkt 1 lit. a, oraz instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. d, wobec którego organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu, jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na budowę dla całego zamierzenia budowlanego albo dokonaniu ponownego zgłoszenia. OPINIA nr ZR 132

1b.⁵¹⁾ Wniosek o zmianę pozwolenia na budowę składa się w:

1) postaci papierowej albo

2) formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem adresu elektronicznego, o którym mowa w ust. 1d.

1c.⁵¹⁾ Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wniosku o zmianę pozwolenia na budowę, w tym w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, mając na względzie konieczność zapewnienia przejrzystości danych zamieszczanych przy jego wypełnianiu.

1d.⁵¹⁾ Formularz wniosku, o którym mowa w ust. 1b, w formie dokumentu elektronicznego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego udostępnia pod adresem elektronicznym określonym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu.

2. Organ administracji architektoniczno-budowlanej uchyla decyzje o pozwoleniu na budowę, w przypadku wydania decyzji, o której mowa w art. 51 ust. 1 pkt 3.

3. W postępowaniu w sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę, przepisy art. 32–35 stosuje się odpowiednio do zakresu tej zmiany.

3a. W przypadku ponownego zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1a, przepisy art. 30 stosuje się odpowiednio do zakresu zmiany wynikającej z odstąpienia.

4. (uchylony)

5. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie: OPINIA nr ZR 04 OPINIA nr ZR 27

1) projektu zagospodarowania działki lub terenu, w przypadku zwiększenia obszaru oddziaływania obiektu poza działkę, na której obiekt budowlany został zaprojektowany;

2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego dotyczących:

a) powierzchni zabudowy w zakresie przekraczającym 5%,

b) wysokości, długości lub szerokości w zakresie przekraczającym 2%,

c) liczby kondygnacji;

3) warunków niezbędnych do korzystania z obiektu budowlanego przez osoby niepełnosprawne, o których mowa w art. 1 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., w tym osoby starsze;

4) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części;

5) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

6) wymagającym uzyskania lub zmiany decyzji, pozwoleń lub uzgodnień, które są wymagane do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę lub do dokonania zgłoszenia:

a) budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1–4, lub

b) przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 3 pkt 1 lit. a, oraz instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. d;

7) zmiany źródła ciepła do ogrzewania lub przygotowania ciepłej wody użytkowej, ze źródła zasilanego paliwem ciekłym, gazowym, odnawialnym źródłem energii lub z sieci ciepłowniczej, na źródło opalane paliwem stałym.

5a. (uchylony)

5b. Przepisów ust. 5:

1) pkt 1 nie stosuje się do urządzeń budowlanych oraz obiektów małej architektury;

2) pkt 6 nie stosuje się w zakresie odstąpienia od:

a) projektowanych warunków ochrony przeciwpożarowej, jeżeli odstąpienie zostało uzgodnione pod względem ochrony przeciwpożarowej,

b) wymagań zawartych w pozwoleniu właściwego konserwatora zabytków wydanego na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, jeżeli odstąpienie zostało uzgodnione z właściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków,

c) projektowanych warunków higienicznych i zdrowotnych, jeżeli odstąpienie zostało uzgodnione z właściwym państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym.

6. Projektant dokonuje kwalifikacji zamierzonego odstąpienia od zatwierdzonego projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego, lub innych warunków decyzji o pozwoleniu na budowę, a w przypadku uznania, że jest ono nieistotne, jest obowiązany zamieścić w projekcie zagospodarowania działki lub terenu lub projekcie architektoniczno-budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i opis) dotyczące tego odstąpienia. Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego, lub innych warunków decyzji o pozwoleniu na budowę nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę oraz ponownego zgłoszenia.

Art. 36b. OPINIA nr ZR 174
1. Wprowadzanie zmian w projekcie technicznym dotyczących rozwiązań, które podlegały uzgodnieniom, wymaga ponownego uzyskania tych uzgodnień.

2. Odstąpienie od projektu technicznego jest dopuszczalne po dokonaniu przez projektanta zmian w tym projekcie oraz sprawdzeniu tych zmian przez projektanta sprawdzającego, o ile to sprawdzenie jest wymagane.

3. Kierownik budowy okazuje aktualny projekt budowlany na każde żądanie organu nadzoru budowlanego.

Art. 37.
1. Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed upływem 3 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna lub budowa została przerwana na czas dłuższy niż 3 lata.

2. W przypadku:

1) określonym w ust. 1 albo

2) stwierdzenia nieważności albo uchylenia decyzji o pozwoleniu na budowę

— rozpoczęcie albo wznowienie budowy może nastąpić po wydaniu decyzji o pozwoleniu na budowę, o której mowa w art. 28 ust. 1. Decyzję o pozwoleniu na budowę wydaje się również w przypadku zakończenia robót budowlanych.

3. W przypadku, o którym mowa w art. 36a ust. 2, wznowienie budowy może nastąpić po wydaniu decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych, o której mowa w art. 51 ust. 4.

Art. 37a.
1. Inwestor może, przed upływem 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu, złożyć wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 7. Przepisy art. 32–36 stosuje się.

1a.⁵²⁾ Wniosek o wydanie pozwolenia na budowę tymczasowego obiektu budowlanego składa się w:

1) postaci papierowej albo

2) formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem adresu elektronicznego, o którym mowa w ust. 1c.

1b.⁵²⁾ Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wniosku o wydanie pozwolenia na budowę tymczasowego obiektu budowlanego, w tym w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, mając na względzie konieczność zapewnienia przejrzystości danych zamieszczanych przy jego wypełnianiu.

1c.⁵²⁾ Formularz wniosku, o którym mowa w ust. 1a, w formie dokumentu elektronicznego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego udostępnia pod adresem elektronicznym określonym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu.

2. W przypadku złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, inwestor może powstrzymać się od rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 7, do czasu zakończenia postępowania w przedmiocie pozwolenia na budowę.

Art. 37b.
1. Nie stwierdza się nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 5 lat.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przepis art. 158 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio.

Art. 38.
1. Decyzję o pozwoleniu na budowę lub kopię zgłoszenia budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1–4, lub kopię zgłoszenia przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 3 pkt 1 lit. a, oraz instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. d, wraz z adnotacją o niewniesieniu sprzeciwu organ administracji architektoniczno-budowlanej przesyła niezwłocznie wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta albo organowi, który wydał decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, lub pozwolenie, o którym mowa w art. 23, art. 26 i art. 27 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.

2. Organ administracji architektoniczno-budowlanej przechowuje zatwierdzone projekty budowlane, projekty budowlane załączone do zgłoszenia, w stosunku do którego organ nie wniósł sprzeciwu, a także inne dokumenty objęte pozwoleniem na budowę lub tym zgłoszeniem, co najmniej przez okres istnienia obiektu budowlanego.

3. Organ administracji architektoniczno-budowlanej w decyzji o pozwoleniu na budowę obiektu budowlanego na terenie zamkniętym niezbędnym na cele obronności lub bezpieczeństwa państwa może wyrazić zgodę, aby zatwierdzony projekt budowlany, a także inne dokumenty objęte pozwoleniem na budowę zawierające informacje niejawne przechowywane były przez użytkownika obiektu budowlanego.

4. Przepisy ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko wskazują przypadki, gdy informacje o wydanych decyzjach o pozwoleniu na budowę podaje się do publicznej wiadomości oraz gdy dane o tych decyzjach zamieszcza się w publicznie dostępnych wykazach.

Art. 39.
1. Prowadzenie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych robót, wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków.

2.⁵³⁾ Decyzja o pozwoleniu na rozbiórkę obiektu budowlanego wpisanego do rejestru zabytków może być wydana po uzyskaniu decyzji Generalnego Konserwatora Zabytków działającego w imieniu ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o skreśleniu tego obiektu z rejestru zabytków.

3. W stosunku do obiektów budowlanych oraz obszarów niewpisanych do rejestru zabytków, a ujętych w gminnej ewidencji zabytków, pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego wydaje organ administracji architektoniczno-budowlanej w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.

4. Wojewódzki konserwator zabytków jest obowiązany zająć stanowisko w sprawie wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 3, w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia. Niezajęcie stanowiska w tym terminie uznaje się jako brak zastrzeżeń do przedstawionych we wniosku rozwiązań projektowych.

Art. 39a.
Budowa obiektu budowlanego, tymczasowego obiektu budowlanego i urządzenia budowlanego na obszarze Pomnika Zagłady lub jego strefy ochronnej w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz. U. z 2015 r. poz. 2120) wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, uzyskania zgody właściwego wojewody.

Art. 40.
1. Organ, który wydał decyzję o pozwoleniu na budowę, jest obowiązany, w drodze decyzji, przenieść to pozwolenie na wniosek nowego inwestora, jeżeli do wniosku inwestor dołączy:

1) oświadczenie:

a) o przejęciu warunków zawartych w decyzji o pozwoleniu na budowę,

b) o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2;

2)⁵⁴⁾ zgodę dotychczasowego inwestora, na rzecz którego decyzja została wydana, lub kopię tej zgody.

1a. Zgoda, o której mowa w ust. 1 pkt 2, nie jest wymagana, jeżeli własność nieruchomości lub uprawnienia wynikające z użytkowania wieczystego dotyczącego nieruchomości, objęte decyzją o pozwoleniu na budowę po wydaniu tego pozwolenia przeszły z dotychczasowego inwestora na nowego inwestora wnioskującego o przeniesienie pozwolenia na budowę.

2.⁵⁵⁾ Przepisy ust. 1 i 1a stosuje się odpowiednio do decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych, o której mowa w art. 51 ust. 4.

3. Stronami w postępowaniu o przeniesienie pozwolenia na budowę są wyłącznie dotychczasowy i nowy inwestor.

4. Prawa i obowiązki wynikające ze zgłoszenia, wobec którego organ nie wniósł sprzeciwu, mogą być przeniesione na rzecz innej osoby w drodze decyzji. Przepisy ust. 1, 1a i 3 stosuje się odpowiednio.⁵⁶⁾

5.⁵⁷⁾ Wniosek o przeniesienie:

1) decyzji o pozwoleniu na budowę,

2) decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych, o której mowa w art. 51 ust. 4,

3) praw i obowiązków wynikających ze zgłoszenia, wobec którego organ nie wniósł sprzeciwu

— składa się w postaci papierowej albo w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem adresu elektronicznego, o którym mowa w ust. 7.

6.⁵⁷⁾ Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzory formularzy wniosków, o których mowa w ust. 5 pkt 1–3, w tym w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne mając na względzie konieczność zapewnienia przejrzystości danych zamieszczanych przy ich wypełnianiu.

7.⁵⁷⁾ Formularze wniosków, o których mowa w ust. 5, w formie dokumentu elektronicznego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego udostępnia pod adresem elektronicznym określonym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu.

Art. 40a.
Ilekroć w przepisach niniejszego rozdziału jest mowa o decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, rozumie się przez to także decyzję o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej w rozumieniu ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1984).

8) Dodany przez art. 4 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 784), która weszła w życie z dniem 13 maja 2021 r.
9) Ze zmianą wprowadzoną przez art. 4 pkt 1 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 8.

10) Dodany przez art. 1 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

11) W tym brzmieniu obowiązuje do wejścia w życie zmiany, o której mowa w odnośniku 12.

12) W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

13) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 3 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 5 stycznia 2021 r.

14) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 3 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 5 stycznia 2021 r.

15) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 4 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

16) Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

17) Dodany przez art. 6 pkt 4 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

18) Ze zmianą wprowadzoną przez art. 6 pkt 4 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 3.

19) Dodany przez art. 6 pkt 4 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

20) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 4 lit. e ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 5 stycznia 2021 r.

21) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 4 lit. f ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 5 stycznia 2021 r.

22) Dodany przez art. 1 pkt 3 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

23) W brzmieniu ustalonym przez art. 75 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.

24) Dodany przez art. 6 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 3; wszedł w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

25) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 6 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

26) Dodany przez art. 6 pkt 6 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

27) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 6 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

28) Przez art. 6 pkt 6 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

29) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 6 lit. e ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

30) Przez art. 6 pkt 6 lit. f ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

31) Dodany przez art. 6 pkt 7 ustawy, o której mowa w odnośniku 3; wszedł w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

32) Przez art. 6 pkt 8 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

33) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 8 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

34) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 9 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

35) W tym brzmieniu obowiązuje do wejścia w życie zmiany, o której mowa w odnośniku 36.

36) Ze zmianą wprowadzoną przez art. 1 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

37) Dodany przez art. 4 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 8.

38) Dodany przez art. 6 pkt 9 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

39) Przez art. 6 pkt 9 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

40) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 9 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

41) Dodany przez art. 1 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 6.

42) Wprowadzenie do wyliczenia ze zmianą wprowadzoną przez art. 6 pkt 10 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

43) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 10 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

44) Dodany przez art. 6 pkt 10 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

45) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 10 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

46) Dodany przez art. 6 pkt 10 lit. e ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

47) Dodany przez art. 6 pkt 10 lit. f ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

48) Dodany przez art. 4 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 8.

49) Dodany przez art. 4 pkt 4 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 8.

50) Dodany przez art. 4 pkt 4 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 8.

51) Dodany przez art. 6 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku 3; wszedł w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

52) Dodany przez art. 6 pkt 12 ustawy, o której mowa w odnośniku 3; wszedł w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

53) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 13 ustawy, o której mowa w odnośniku 3; wszedł w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

54) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 14 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

55) W brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 14 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 5 stycznia 2021 r.

56) Zdanie drugie w brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 14 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 5 stycznia 2021 r.

57) Dodany przez art. 6 pkt 14 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 3; weszła w życie z dniem 4 lutego 2021 r.

Interpretacje zapisów ustawy

Opinie ekspertów i rzeczoznawców

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

03 kwietnia '17

OPINIA nr ZR 48: Instalacje klimatyzacyjne

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Nawiązując do spotkania z Zastępcą Dyrektora Wydziału Architektury i Urbanistyki UMK arch. Dorotą Zauchą-Rybką chciałbym poprosić o interpretację co ustawodawca miał na myśli dodając do art. 29 ust. 1 pkt 27 słowo instalacji klimatyzacyjnych. Czy obejmuje zakresem instalację wentylacji lub wentylacji z klimatyzacją, lub klimatyzatora, lub wszystko razem?

Stan prawny

Zamiany do ustawy prawo budowlane wprowadzone zostały ustawą z dnia 30 grudnia 2016 o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Zmiany te obowiązują od 1 stycznia 2017 roku.

Art. 29 ust. 1 pkt 27 ustawy z dnia 7 lipca 1994 Prawo budowlane:
Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa: (…) Instalacji elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, klimatyzacyjnych i telekomunikacyjnych wewnątrz użytkowanego budynku.

Słownik PWN:
Instalacja: zespół przewodów i urządzeń doprowadzających elektryczność, gaz, wodę itp. do jakichś obiektów lub pomieszczeń.

Opinia

Zgodnie z cytowanym artykułem ustawy dla wykonania wybranych instalacji (elektroenergetycznych, cieplnych, klimatyzacyjnych i telekomunikacyjnych) nie jest potrzebne uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę. Budowa taka, na podstawie art. 30 ust. 1 w/w ustawy nie jest także objęta obowiązkiem zgłoszenia.

Zwolnieniem objęte są tylko instalacje wymienione w art. 29 ust. 1 pkt 27 ustawy. Budowa innych instalacji wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. W związku z tym budowa instalacji wentylacji lub wentylacji z klimatyzacją (jako służącej do transportu i obróbki powietrza) wymaga sporządzenia projektu budowlanego i uzyskania pozwolenia na budowę.

Montaż klimatyzatora natomiast, jako jednego z elementów instalacji klimatyzacyjnej, nie wymaga ani pozwolenia na budowę, ani też zgłoszenia.

Zwrócić należy uwagę, że zwolnienie to dotyczy tylko tych instalacji (elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, klimatyzacyjnych i telekomunikacyjnych), które budowane będą wewnątrz użytkowanego, budynku. Przez budynek użytkowany rozumieć należy taki, którego budowę zakończono i spełniono wymogi ustawowe umożliwiające jego użytkowanie.

Także wykonanie instalacji, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 27 ustawy wewnątrz budynków objętych ochroną konserwatorską (czyli wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się na obszarze wpisanym do rejestru zabytków) wymaga, z uwagi na zapisy art. 29 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy uzyskania pozwolenia na budowę.

(J.W.)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 3 kwietnia 2017 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

30 maja '17

OPINIA nr ZR 51: Zmiana decyzji o pozwoleniu na budowę przy większym zakresie wniosku

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Zwracam się z prośbą o wydanie opinii na temat zmiany pozwolenia na budowę ze zmienionym zakresem wniosku. Zgodnie z art. 36a Prawa budowlanego Inwestor zamierza złożyć wniosek o zmianę decyzji pozwolenia na budowę z powiększonym zakresem inwestycji. Jednakże Wydział Architektury i Urbanistyki w Krakowie (niepisanym prawem) nie przyjmuje wniosków o zmianę pozwolenia na budowę z powiększonym zakresem. Tutejszy urząd zgodnie z ustawą wyraża zgodę na zmianę zakresu wniosku, ale pod warunkiem zmniejszenia jego zakresu (Nie zwiększenia!). Na jakiej podstawie prawnej, jeżeli dopuszcza jakąkolwiek zmianę zakresu to tylko „w jedna stronę”. Jest to sprzeczne z obowiązującymi przepisami Prawa budowlanego oraz naraża inwestora na bardzo długie przestoje w procesie budowlanym, koszty i działalność firmy w utrudnionych warunkach. Przeprowadzono na tym terenie już 8 postępowań ( WZ, PnB) i wskazane przez Urząd są jeszcze 3, co można by było zakończyć jedną procedurą. Ze względu na złożoność opisanej w piśmie inwestycji i jej realnie niemożliwy podział, jedynym słusznym rozwiązaniem jest procedura zmiany pozwolenia na budowę z rozszerzonym zakresem wniosku.

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r Prawo Budowlane z późniejszymi zmianami

Art. 36a.
[Istotne i nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę; decyzja o zmianie pozwolenia na budowę]

1. 49 Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej.

1a. 50 Istotne odstąpienie od projektu budowlanego złożonego wraz ze zgłoszeniem budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, lub przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b, wobec którego organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu, jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na budowę dotyczącej całego zamierzenia budowlanego.

2. 51 Organ administracji architektoniczno-budowlanej uchyla decyzje o pozwoleniu na budowę, w przypadku wydania decyzji, o której mowa w art. 51 ust. 1 pkt 3.

3. W postępowaniu w sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę, przepisy art. 32-35 stosuje się odpowiednio do zakresu tej zmiany.

4. (uchylony).

5. 52 Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie: projektu zagospodarowania działki lub terenu;
charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji obiektu budowlanego, z zastrzeżeniem ust. 5a; zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z obiektu budowlanego przez osoby niepełnosprawne; zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części;
ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
wymagającym uzyskania lub zmiany opinii, uzgodnień i pozwoleń, które są wymagane do uzyskania pozwolenia na budowę lub do dokonania zgłoszenia:

a) budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, lub
b) przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b.

5a. 53 Nie jest istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę zmiana wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego niebędącego obiektem liniowym, jeżeli odstąpienie łącznie spełnia następujące warunki: nie przekracza 2% wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego określonych w projekcie budowlanym;
nie zwiększa obszaru oddziaływania obiektu;
nie mieści się w zakresie odstępstw, o których mowa w ust. 5 pkt 3-6, z wyjątkiem odstępstwa od projektowanych warunków ochrony przeciwpożarowej, jeżeli odstępstwo zostało uzgodnione z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych;
nie narusza przepisów techniczno-budowlanych.

6. 54 Projektant dokonuje kwalifikacji zamierzonego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę, a w przypadku uznania, że jest ono nieistotne, obowiązany jest zamieścić w projekcie budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i opis) dotyczące tego odstąpienia. Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę.

Opinia

Zakres zmian dopuszczalnych w projekcie zatwierdzanym w ramach procedury określonej w Art. 36a Prawa Budowlanego jest przedmiotem rozbieżnych interpretacji ze strony urzędów, podatność na różne rozumienie prawa potwierdzają też rozbieżne wyroki sądów. Wg opracowania z 16.11.2015 r. z zakresu dopuszczalnych zmian istotnych pozwolenia na budowę w ramach procedury określonej w art. 36a, sporządzonego przez Kancelarię Adwokacką, adwokat Piotr Konopka, na zlecenie Rady MPOIA:

,, (…) Brak jest zgodności poglądów co do tego, jaki może być dopuszczalny zakres zmian pierwotnego pozwolenia na budowę (a tym samym planowanego przedsięwzięcia) w ramach zmiany tej decyzji na podstawie art. 36a Pr. Bud.

a. Według pierwszego poglądu, który roboczo można nazwać restrykcyjnym, pozwolenie na budowę w sposób konkretny wiąże co do zakresu możliwej do zrealizowania inwestycji, a zatem zmiana tego pozwolenia nie może doprowadzić do modyfikacji charakterystycznych cech obiektu — musi być zachowana tożsamość obiektu oznaczonego w pozwoleniu na budowę i obiektu objętego zamierzonymi odstępstwami (opracowanie przytacza wyroki sądów: WSA w Krakowie z 2013 r. sygn. akt II SA/Kr 535/13; NSA z 2004 r. sygn. akt OSK 594/04; NSA z 2012 r. sygn. akt II OSK 2563/10)

b. Według drugiego poglądu, który roboczo można nazwać liberalnym, pozwolenie na budowę w ogóle nie wiąże co do zakresu zmian w ramach procedury określonej w art. 36a Pr. Bud., a zatem wskutek zmiany pozwolenia na budowę może dojść do powstania zupełnie innego obiektu. (opracowanie cytuje fragment wywodu A. Ostrowskiej zawartego w monografii Pozwolenie na budowę, LexisNexis 2012)

c. Według poglądu trzeciego -—umiarkowanego — decyzja zmieniająca powinna nawiązywać do pierwotnego pozwolenia na budowę, a zatem powstały obiekt może różnić się charakterystycznymi parametrami i właściwościami od obiektu objętego pierwotnym pozwoleniem na budowę, nie powinien jednak stanowić zupełnie innego obiektu.

Scenariusz, przyjęty jako właściwy z punktu widzenia obowiązujących przepisów, zgodnie z którym w ramach procedury decyzji o zmianie pozwolenia na budowę może dojść do powstania zupełnie innego obiektu, wymagającego np. uzyskania przez Inwestora nowych opinii i uzgodnień, w tym decyzji o warunkach zabudowy, czy też może nastąpić poszerzenie terenu w stosunku do pierwotnego zakresu objętego pozwoleniem na budowę, pozwala na prowadzenie inwestycji w sposób racjonalny oraz odpowiadający zmieniającym się potrzebom inwestora.

Ten pogląd — roboczo nazwany w przytoczonej wyżej opinii prawnej – liberalnym, jest spójny z argumentacją zawartą w monografii Pozwolenie na budowę, LexisNexis 2012 (A. Ostrowska):

,,Jeżeli zatem zmiany, które zawnioskował inwestor we wniosku o zmianę pozwolenia na budowę, są na tyle daleko idące, że prowadzą do powstania zupełnie innego obiektu, odpowiednie do zakresu wnioskowanej zmiany stosowanie przepisów art. 32-35, o którym mowa w art. 36a ust. 3, oznacza stosowanie ich wprost. W tym przypadku konieczne jest przeprowadzenie ponownej oceny dokumentacji, w tym projektu, całego zamierzenia inwestycyjnego.

Stąd, jeżeli zmiana jest przykładowo na tyle daleko idąca, że wymaga uzyskania nowej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu bądź złożenia ponownie oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane czy też uzyskania opinii, uzgodnień, pozwoleń oraz innych dokumentów wymaganych przepisami szczególnymi, to organ żąda tych dokumentów od inwestora w ramach postępowania wszczętego z wniosku o zmianę pozwolenia na budowę.

W związku z powyższym zasadne jest odstąpienie od stanowiska wyrażonego kilkakrotnie przez sądy administracyjne, zgodnie z którym decyzja zmieniająca wydana na podstawie art. 36a ust. 1 pr. bud. musi nawiązywać w swej treści do decyzji o pozwoleniu na budowę, której przedmiot rozstrzygnięcia zmienia, przez co wnioskowane zmiany pozwolenia na budowę nie mogą doprowadzić do powstania zupełnie nowego obiektu, pozbawionego charakterystycznych parametrów i właściwości obiektu zatwierdzonego w "pierwotnym" pozwoleniu na budowę, choćby jego przeznaczenie było podobne, a nawet identyczne. A zatem zmiana pozwolenia na budowę w trybie art. 36a pr. bud. jest dopuszczalna również wówczas, gdy nie zostanie zachowana tożsamość obiektu oznaczonego w pozwoleniu na budowę i obiektu, który powstałby po zrealizowaniu proponowanych odstępstw. Jak już wyżej wskazano, żaden przepis ustawy — Prawo budowlane nie wprowadza ograniczenia co do częstotliwości czy zakresu możliwych zmian zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę, nakazując jedynie w postępowaniu w sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę odpowiednie do zakresu tej zmiany stosowanie art. 32-35. W przypadku kilkakrotnej zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę ustalenie, czy dany obiekt, po uwzględnieniu wszystkich zmian, jest nadal tym samym obiektem budowlanym, co objęty „pierwotnym" projektem, może być w praktyce niewykonalne.”

Zawężenie możliwości zatwierdzenia projektu budowlanego w ramach procedury zmiany decyzji pozwolenia na budowę do obiektu,,tożsamego”, usytuowanego w identycznych (lub mniejszych) jak pierwotny projekt zagospodarowania granicach, stanowi niekorzystną dla inwestora interpretację Prawa Budowlanego, jest działaniem nieracjonalnie narażającym go na wymierne straty a takie stanowisko — czego dowodzą wyżej przytoczone wyroki sądów i rozważania — nie wynika ściśle z litery prawa lecz z jego niejednoznaczności. Urząd, który odmawia prawa do zmiany decyzji pozwolenia na budowę, wskazując równocześnie ścieżkę polegającą na dokończeniu i oddaniu do użytkowania obiektu po to, by w ten sposób,,uwolnić” teren spod działania niechcianej decyzji a następnie procedować,,nowe”, już odpowiadające nowym potrzebom pozwolenie, zdaje się nie rozumieć istotnych cech procesu inwestycyjnego.

(M.B.)

Kraków, 30 maja 2017 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

14 listopada '17

Opinia nr ZR 58: Zmiana ilości mieszkań po wprowadzonych zmianach legislacyjnych

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Czy zmiana ilości mieszkań po wprowadzonych zmianach legislacyjnych będzie zmianą istotną w świetle obowiązujących przepisów Prawa budowlanego?

W odpowiedzi przedstawiamy nasze stanowisko:

Stan prawny

Prawo budowlane. Dz.U.2016.290 j.t. z dnia 2016.03.08 USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. stanowi:

Art. 36a.
[Istotne i nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę; decyzja o zmianie pozwolenia na budowę]

Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie:

5) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego wraz z późniejszymi zmianami stanowi:

§.11.
1. Projekt architektoniczno-budowlany obiektu budowlanego powinien zawierać zwięzły opis techniczny oraz część rysunkową.

2. Opis techniczny, o którym mowa w ust.1, sporządzony z uwzględnieniem par.7, powinien określać:

1) przeznaczenie i program użytkowy obiektu budowlanego oraz, w zależności od rodzaju obiektu, jego charakterystyczne parametry techniczne, w szczególności: kubaturę, zestawienie powierzchni, wysokość, długość, szerokość i liczbę kondygnacji;

2) w stosunku do budynku mieszkalnego jednorodzinnego i lokal mieszkalnych — zestawienie powierzchni użytkowych obliczanych według Polskiej Normy, o której mowa w par.8 ust.2 pkt 9, z uwzględnieniem następujących zasad:

a) przez lokal mieszkalny należy rozumieć wydzielone trwałymi ścianami w obrębie budynku pomieszczenie lub zespół pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspakajaniu ich potrzeb mieszkaniowych,

Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (wersja od: 11 września 2017 r.) stanowi:

Art.2.
[Samodzielny lokal mieszkalny, lokal o innym przeznaczeniu]

1. Samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej „lokalami”, mogą stanowić odrębne nieruchomości.

1a. Ustanowienie odrębnej własności samodzielnego lokalu mieszkalnego następuje zgodnie z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo treścią decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz zgodnie z pozwoleniem na budowę albo skutecznie dokonanym zgłoszeniem i zgodnie z pozwoleniem na użytkowanie. Odrębną nieruchomość w budynku mieszkalnym jednorodzinnym mogą stanowić co najwyżej dwa samodzielne lokale mieszkalne.

Opinia

Ustawa Prawo Budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. (z późn. zm.) wymienia w Art. 36a. punkty, które stanowią istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę.

Zmiana wprowadzona w Ustawie o własności lokali z dnia 11 września 2017 r., zawarta w art.2 ust.1a, definiuje sposób możliwości wydzielania odrębnych własności lokali w oparciu zarówno o zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jak i o uzyskane pozwolenie na budowę, skutecznie dokonane zgłoszenie oraz zgodność z pozwoleniem na użytkowanie.

W świetle powyższych przepisów należy sprawdzić, czy planowana zmiana — zwiększenie lub zmniejszenie ilości mieszkań jest zgodna z:
— ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
— innymi aktami prawa miejscowego;
— decyzją o WZ;
— decyzją o pozwoleniu na budowę;
— skutecznie dokonanym zgłoszeniem;
— pozwoleniem na użytkowanie;

w zakresie wymienianej w tych przepisach i dokumentach ilości lokali w budynku oraz wymienionej tam towarzyszącej im infrastruktury lub ilości miejsc postojowych przypisanych do mieszkań itp. (np. czy utrzymany jest wskaźnik ilości miejsc postojowych określony w planie miejscowym), oraz czy planowana zmiana nie narusza innych punktów Art. 36a Ustawy Prawo Budowlane.

Wniosek

Przy spełnieniu powyższych przepisów oraz przy zgodności końcowej ilości mieszkań po zmianach z ww. dokumentami zmiana ilości lokali mieszkalnych, zarówno w postaci ich dzielenia jak i ich łączenia, nie stanowi zmiany istotnej dla budynku wielorodzinnego jak i jednorodzinnego. W budynku jednorodzinnym dopuszczalna jest zmiana jedynie w ramach dwóch lokali określonych dla tego rodzaju budynków w Ustawie Prawo Budowlane — łączenie dwóch lokali mieszkalnych w jeden lub dzielenie jednego lokalu na dwa nie stanowi zmiany istotnej.Kolejną kwestią jest sprawdzenie czy planowana zmiana ilości mieszkań nie narusza przepisów techniczno-budowlanych zawartych w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie — np. czy wydzielone mieszkania będą spełniały przepisy w zakresie nasłonecznienia, przesłaniania itp.

(KS)

Kraków, 14 listopada 2017 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

13 grudnia '17

Opinia nr ZR 62: Termomodernizacja a charakterystyka energetyczna

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

1. Proszę o informację czy przy składaniu wniosku o pozwolenie na budowę do projektu architektoniczno-budowlanego termomodernizacji istniejącego budynku wysokiego należy załączyć charakterystykę energetyczną?

2. Czy przepisy wchodzące w życie od 01.10.2018 zmieniają obowiązujące obecnie przepisy w sprawie zakresu lub formy projektu termomodernizacji budynków wysokich?

3. Czy przepisy wchodzące w życie od 01.10.2018 zmieniają współczynniki zawarte w warunkach technicznych w załączniku 2.1 (2. Wymagania izolacyjności cieplnej i inne wymagania związane z oszczędnością energii, 2.1 Izolacyjność cieplna przegród).

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. (z późniejszymi zmianami) Prawo budowlane

Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie wraz z późniejszymi zmianami

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 27.02.2015 r., w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej.

Opinia

1. W świetle obowiązujących przepisów ustawy Prawo budowlane (art. 34 ust. 3 pkt 2) oraz Rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (§ 11 ust. 2) — do projektu budowlanego termomodernizacji istniejącego budynku wysokiego należy załączyć charakterystykę energetyczną opracowaną na podstawie art. 15 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków. Charakterystykę energetyczną sporządza się na podstawie metodologii, o której mowa w przepisach Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 27.02.2015 r., w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej.

2. Wchodzące w życie 01.01.2018 r. znowelizowane Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie — nie zmieniają obowiązujących przepisów dot. zakresu lub formy projektu.

3. Przepisy obowiązujące od 01.01.2018 r. dot. warunków technicznych wprowadzają zmiany w Dziale X „Oszczędność energii i izolacyjność cieplna” odnośnie wskaźnika EP na potrzeby ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody oraz na potrzeby chłodzenia.

(EK)

Kraków, 13 grudnia 2017 r .

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

11 lutego '18

OPINIA ZR nr 70: Obszar oddziaływania

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Czy ze względu na brak obowiązującego na danym terenie planu miejscowego oraz brak danych co do wydanych dla sąsiednich działek decyzji WZ, należy podczas wyznaczania obszaru oddziaływania obiektu uwzgledniać potencjalną przyszła zabudowę tych działek? Jeżeli tak, to na podstawie jakich wskaźników powierzchniowych, funkcji obiektu, jego wysokości itp.? […]

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. (z późniejszymi zmianami) Prawo budowlane

Art. 3.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:

20) obszarze oddziaływania obiektu — należy przez to rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy, tego terenu.

Art. 4.
Każdy ma prawo zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, pod warunkiem zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami.

Art. 28.
2. Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu.

Opinia

Definicja obszaru oddziaływania dotyczy terenu zarówno zagospodarowanego jak i niezagospodarowanego — obiekt budowlany oddziałuje na działkę — czyli działka znajduje się w obszarze oddziaływania — jeśli obiekt ten przez swoje zaistnienie wprowadzi ograniczenia w zagospodarowaniu tej działki, w tym w jej zabudowie.

Jeśli projektowany budynek ograniczy sposób zabudowy działki, działka ta powinna znaleźć się w obszarze oddziaływania. W ten sposób, poprzez umożliwienie właścicielowi nieruchomości gruntowej udziału w postępowaniu jako stronie, zabezpiecza się egzekwowanie przez niego prawa własności jakim jest sformułowane w Art.4. PB prawo do zabudowy własnej nieruchomości.

Na załączonym w pytaniu schemacie działki sąsiadujące z inwestycją wydają się być objęte oddziaływaniem projektowanego budynku. Właściciele tych działek powinni być stronami w postępowaniu.

Również ograniczenie dotychczasowego czasu nasłonecznienia sąsiada, spowodowane projektowanym budynkiem, pomimo że nadal normatywne, kwalifikuje do objęcia sąsiada obszarem oddziaływania.

Zacienienie sąsiada na fragmencie niezabudowanym wymaga analizy na ile fragment ten możliwy jest do zabudowy, czyli na ile występuje „ograniczenie w zagospodarowaniu, w tym zabudowy”, tego terenu — od wyniku analizy zależeć będzie dokonana przez projektanta kwalifikacja.

(M.B.)

Kraków, 11 lutego 2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

14 września '18

OPINIA nr ZR 93: Kwalifikacja szlabanów

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie informacji jak należy zakwalifikować szlabany projektowane na obszarze istniejących parkingów oraz jak należy zakwalifikować szlabany projektowane na obszarze działek drogowych, stanowiących drogi gminne, widniejące w wykazie dróg publicznych.

Podstawa prawna

Ustawa Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. wraz z późniejszymi zmianami:

§ 29.1 Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:

11. c) urządzenia instalowane w pasie drogowym dróg publicznych, wraz z fundamentami, konstrukcjami wsporczymi oraz przynależnymi elementami wyposażenia:

a) służących do zarządzania drogami, w tym do wdrażania inteligentnych systemów transportowych,
b) służących do zarządzania ruchem drogowym, w tym urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego.

23) ogrodzeń.

Opinia

Z cytowanych artykułów Prawa budowlanego należy wnioskować, że bez względu na zakwalifikowanie szlabanów jako elementów ogrodzenia lub urządzenia służącego do zarządzania drogami, nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę. Obie grupy budów nie są też wymienione w § 30, stanowiącym jakie rodzaje budów wymagają zgłoszenia organowi administracji arcitektoniczno-budowlanej.

W przypadku realizacji na obszarze nie będącym własnością Inwestora należy uzyskać zgodę jego zarządcy lub właściciela.

(WD)

Kraków, 14 września 2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

15 października '18

Opinia ZR nr 96: Nazwa projektu budowlanego

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Jakie informacje powinna zawierać „nazwa obiektu budowlanego”, używana w projekcie budowlanym. Zdarza się, że organy administracji architektoniczno budowlanej oczekują, że nazwa zawierać będzie informacje o zastosowanych rozwiązaniach projektowych w tym instalacjach czy zakresie inwestycji.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202; zm.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1276 i poz. 1496.)

Art. 3. [Definicje]

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych;

Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 Kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. 2018 poz. 1935)

§ 3. 1. Na stronie tytułowej projektu budowlanego należy zamieścić:

1) nazwę, adres i kategorię obiektu budowlanego oraz jednostkę ewidencyjną, obręb i numery działek ewidencyjnych, na których obiekt jest usytuowany;

§ 4. 1. Na rysunkach wchodzących w skład projektu budowlanego należy umieścić metrykę projektu zawierającą: 1) nazwę i adres obiektu budowlanego;

§ 7. 2. Z projektu budowlanego zawierającego obiekty budowlane lub ich części niejawne, służące obronności i bezpieczeństwu państwa, powinny być wyłączone części projektu zawierające układy funkcjonalne, technologiczne, parametry techniczne, dane o wyposażeniu oraz inne mogące ujawnić charakter, przeznaczenie i nazwę obiektu budowlanego. Zakres wyłączenia określa inwestor zgodnie z odrębnymi przepisami dotyczącymi ochrony informacji niejawnych oraz umowami i porozumieniami międzynarodowymi.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Zapisy Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego nie zawierają żadnych wytycznych dotyczących metodologii nadawania nazwy obiektowi budowlanemu i nie zobowiązują projektanta, aby nazwa obiektu budowlanego używana w projekcie budowlanym zawierała jakiekolwiek szczegółowe informacje.

Nadanie nazwy jest więc kompetencją projektanta i należy do jego wyłącznej decyzji. Do ewentualnego pomysłu wzbogacania nazwy o informacje na temat rozwiązań projektowych, instalacji, czy zakresu inwestycji, należy podchodzić z dużą ostrożnością. Pamiętać należy bowiem, że szereg rozwiązań może być zmienianych, zgodnie z przepisami prawa budowlanego, kwalifikując modyfikacje jako nieistotne odstępstwo od zatwierdzonego projektu budowlanego.

Zgodnie z definicją obiektu budowlanego określoną w Prawie budowlanym, pojęcie obiektu budowlanego obejmuje komplet składowych, w tym także instalacje. Jedynymi kryteriami konstytuującymi obiekt jako taki jest jego wzniesienie z użyciem wyrobów budowlanych oraz wyposażenie zapewniające możliwość użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Zadaniem nazwy jest zatem wyłącznie nadanie miana określającego charakteru obiektu, a nie szczegółowy zapis rozwiązań i elementów składowych zastępujących sam projekt.

Na marginesie:

Podkreślić należy, że zakres sprawdzenia projektu budowlanego wg. Art. 35 ust 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.) nie obejmuje sprawdzenia nazwy.

Art. 35.

1) Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:

zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;

zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;

kompletność projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, oraz zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7;

wykonanie — w przypadku obowiązku sprawdzenia projektu, o którym mowa w art. 20 ust. 2, także sprawdzenie projektu — przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i legitymującą się aktualnym na dzień opracowania projektu — lub jego sprawdzenia — zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 7;

spełnienie wymagań określonych w art. 60 ust. 1 pkt 1–3 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz. U. poz. 1529 i 2161 oraz z 2018 r. poz. 756) — w przypadku inwestycji na nieruchomości

wchodzącej w skład Zasobu Nieruchomości, o którym mowa w tej ustawie, oddanej w użytkowanie wieczyste lub sprzedanej w trybie określonym w art. 53 ust. 1 lub 2 tej ustawy, przeznaczonej na wynajem o czynszu najmu określonym zgodnie z przepisami rozdziału 7 tej ustawy, zwanej dalej „inwestycją KZN”.

Poza brakiem podstawy prawnej nie dostrzegamy także praktycznego uzasadnienia dla rozbudowywania nazwy obiektu, gdyż nawet monstrualnie rozbudowane określenia nie opiszą wyczerpująco skomplikowanych systemów i robót budowlanych tworzących współczesne obiekty.

Informacja dodatkowa

Wymagany zakres i forma projektu budowlanego, zostały omówione przy okazji formułowania Komunikatu nr MP 03 Rady Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP (20160303_MP 03_projekt budowlany) dotyczącego: zakresu projektu budowlanego — podlegającego zatwierdzeniu, w kontekście Ustawy Prawo budowlane oraz Rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego.

Opracowanie przygotowane przez: Radę Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów wraz z Zespołami: Rzeczoznawców, Warunków Wykonywania Zawodu oraz Zespołem ds. Legislacji, przy współpracy z Małopolską Okręgową Izbą Inżynierów oraz Wydziałem Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego zostało opublikowane 3 marca 2016 r.

link do komunikatu

(PC, GL)

Kraków, 15 października 2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 16: Okna dachowe — montaż

odnośnik do zapisu ustawy:

Dotyczy

Procedur poprzedzających montaż okien dachowych.

Odpowiedź

W odpowiedzi na pytanie dotyczące ewentualnego doprecyzowania przepisów budowlanych obowiązujących obecnie w przypadku montażu okien dachowych w istniejących budynkach, bez naruszania konstrukcji dachu, podtrzymujemy poprzednie stanowisko, iż działania takie są traktowane zarówno jako remont wymagający jedynie zgłoszenia, ale też jako przebudowa wymagająca pozwolenia na budowę.

Orzecznictwo sądowe w takich przypadkach jest rozbieżne, sankcjonujące lub podważające oba sposoby interpretacji. Zdajemy sobie sprawę, że taka odpowiedź nie jest satysfakcjonująca, lecz wynika ona z ciągłej niejednoznaczności przepisów prawa budowlanego oraz dowolności w jego interpretacji.

(WD, KS)

Kraków, 04 listopada 2015
aktualizacja: 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 49: Połączenie nieruchomości z drogą wewnętrzną

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

W związku ze zmianami w Prawie Budowlanym zjazdy z dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych wymagają jedynie zgłoszenia. Ustawodawca nie przewidział wśród nich dróg wewnętrznych. Czy w związku z tym zjazd z drogi wewnętrznej wymaga pozwolenia na budowę?

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane z późniejszymi zmianami stanowi:

Art.29.
1. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:

11) zjazdów z dróg krajowych i wojewódzkich oraz zatok parkingowych na tych drogach;

11a) zjazdów z dróg powiatowych i gminnych oraz zatok parkingowych na tych drogach;

Art.30.
1. Zgłoszenia właściwemu organowi wymaga, z zastrzeżeniem art.29 ust.3 i 4;

1) budowa, o której mowa w ust.1.pkt. […] 11 [...].

Ustawa o drogach publicznych (Dz.U. 2016.1440 z dnia 2016.09.09):

Art.1.
Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami określonymi w tej ustawie lub w innych przepisach szczególnych.

Art.2.
1. Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1. drogi krajowe

2. drogi wojewódzkie

3. drogi powiatowe

4. drogi gminne

Art.4.
8. Zjazd — połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze, stanowiące bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

Art.8.
1. Drogi, drogi rowerowe, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych i nie zlokalizowane w pasie drogowym tych dróg są drogami wewnętrznymi.

Art.8.
4. Oznakowanie połączeń dróg wewnętrznych z drogami publicznymi oraz utrzymanie urządzeń bezpieczeństwa i organizacji ruchu, związanych z funkcjonowaniem tych połączeń, należy do zarządcy drogi publicznej.

Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie:

§ 3.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1. drodze — rozumie się przez to drogę publiczna;

12) zjeździe — rozumie się przez to część drogi na połączeniu z drogą nie będącą drogą publiczną lub na połączeniu drogi z dojazdem do nieruchomości przy drodze; zjazd nie jest skrzyżowaniem;

Opinia

Jak wynika z cytowanych powyżej definicji, a w szczególności § 3.12. rozporządzenia MTiGM, przez zjazd rozumie się połączenie dróg wewnętrznych oraz nieruchomości bezpośrednio jedną z kategorii dróg publicznych — oraz, zgodnie z art.4.8 i art.8.1 ustawy o drogach publicznych przez zjazdy rozumie się wyłącznie połączenia dróg wewnętrznych oraz nieruchomości z drogami publicznymi. Tak więc wszelkie połączenia nieruchomości z drogami wewnętrznymi wraz z parkingami i ścieżkami rowerowymi zakwalifikowane są do tej samej kategorii — drogi wewnętrzne.

W świetle obowiązujących przepisów, zapisy zawarte w Prawie budowlanym związane z procedurami przewidzianymi dla zjazdów nie obejmują zjazdów z dróg wewnętrznych. Wobec powyższego budowa zjazdu z drogi wewnętrznej wymaga pozwolenia na budowę.

(AW,IP, WD, EK)

Kraków, 15 kwietnia 2017

aktualizacja 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 02: Czy w obowiązującym systemie prawnym stosowanie Polskich Norm jest obligatoryjne, czy też tylko zalecane?

odnośnik do zapisu ustawy:

Dotyczy

STOSOWANIA POLSKICH NORM
W związku z pojawiającymi się rozbieżnościami w ocenie czy w obowiązującym systemie prawnym stosowanie Polskich Norm jest obligatoryjne, czy też tylko zalecane, Zespół Rzeczoznawców przy Radzie MPOIA przedstawia swoją opinię.

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, 1276, 1496, 1669, 2245.)

Art. 5.
1. Obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej […]

Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji (Dz.U. z 2002 r. Nr 169, poz. 1386, Poz. 1483)

Rozdział 3
Polskie Normy i inne dokumenty normalizacyjne

Art. 5.

1. Polska Norma jest normą krajową, przyjętą w drodze konsensu i zatwierdzoną przez krajową jednostkę normalizacyjną, powszechnie dostępną, oznaczoną - na zasadzie wyłączności - symbolem PN.

2. Polska Norma może być wprowadzeniem normy europejskiej lub międzynarodowej. Wprowadzenie to może nastąpić w języku oryginału.

3. Stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne.

4. Polskie Normy mogą być powoływane w przepisach prawnych po ich opublikowaniu w języku polskim.

5. Polskie Normy korzystają z ochrony jak utwory literackie, a autorskie prawa majątkowe do nich przysługują krajowej jednostce normalizacyjnej.

6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do norm europejskich i międzynarodowych, z zachowaniem porozumień międzynarodowych.

7. Ochrony Polskich Norm, o której mowa w ust. 5, nie narusza ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 oraz z 2002 r. Nr 153, poz. 1271).

Odpowiedź:

Polskie Normy nie są obowiązujące. Przepisy prawne są obowiązujące w całości z załącznikami, które są ich integralną częścią (nawet jeśli są to Polskie Normy).

Poniżej przykłady z treści Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 75, poz. 690 z pózn. zm. Dz. U. 2015.1422)

treść Rozporządzenia:

96.1. Pomieszczenie techniczne, w którym są zainstalowane urządzenia emitujące hałasy lub drgania, może być sytuowane w bezpośrednim sąsiedztwie pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi, pod warunkiem zastosowania rozwiązań konstrukcyjno-materiałowych, zapewniających ochronę sąsiednich pomieszczeń przed uciążliwym oddziaływaniem tych urządzeń, zgodnie z wymaganiami § 323 ust. 2 pkt 2 i § 327 rozporządzenia oraz Polskich Norm dotyczących dopuszczalnych wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach oraz oceny wpływu drgań na budynki i na ludzi w budynkach.

treść Załącznika 1:

§ 96
ust. 1

PN-B-02151-02:1987/Ap1:5015-05 Akustyka budowlana — Ochrona przed hałasem w budynkach — Część 2 Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach

PN-B-02170:2016-12 Ocena szkodliwości drgań przekazywanych przez podłoże na budynki

PN-B-02171:2017-06 Ocena wpływu drgań na ludzi w budynkach

treść Rozporządzenia:

180. Instalacja i urządzenia elektryczne, przy zachowaniu przepisów rozporządzenia, przepisów odrębnych dotyczących dostarczania energii, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, a także wymagań Polskich Norm odnoszących się do tych instalacji i urządzeń, powinny zapewniać:

1) dostarczanie energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych do odbiorników, stosownie do potrzeb użytkowych,

2) ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, przepięciami łączeniowymi i atmosferycznymi, powstaniem pożaru, wybuchem i innymi szkodami,

3) ochronę przed emisją drgań i hałasu powyżej dopuszczalnego poziomu oraz przed szkodliwym oddziaływaniem pola elektromagnetycznego.

treść Załącznika 1 (podane przykładowo):

§ 180
PN-N-01256-02:1992 Znaki bezpieczeństwa — Ewakuacja

treść Rozporządzenia:

§ 326.
1. Poziom hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, budynkach zamieszkania zbiorowego i budynkach użyteczności publicznej, z wyłączeniem budynków, dla których jest konieczne spełnienie szczególnych wymagań ochrony przed hałasem, nie może przekraczać wartości dopuszczalnych, określonych w Polskich Normach dotyczących ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach, wyznaczonych zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi metody pomiaru poziomu dźwięku A w pomieszczeniach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach.

treść Załącznika 1 (podane przykładowo):

§ 326 ust. 2 PN-EN ISO 140-4:2000 Akustyka — Pomiar izolacyjności akustycznej w budynkach i izolacyjności akustycznej elementów budowlanych — Pomiary terenowe izolacyjności od dźwięków powietrznych między pomieszczeniami

(WD, KS)

Kraków, 22 października 2014
aktualizacja 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 04: Interpretacja zapisów aktów prawnych odnośnie „charakterystycznych parametrów technicznych budynku”.

odnośnik do zapisu ustawy:

Dotyczy

Jakiego rodzaju „kubatura i powierzchnia” zgodnie z obowiązującą normą PN-ISO 9836:1997 Właściwości użytkowe w budownictwie – określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych Grupa ICS: 91.010.01, powinna stanowić charakterystyczny parametr techniczny budynku?

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, 1276, 1496, 1669, 2245.) w artykule 36a. ust. 5 pkt 1, 2, ust. 5a określa co jest nieistotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego:

Art. 36a.
[…]
5. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie:
[…]

1) projektu zagospodarowania działki lub terenu, z wyjątkiem urządzeń budowlanych oraz obiektów małej architektury;

2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji obiektu budowlanego, z zastrzeżeniem ust. 5a;

[…]

5a.
Nie jest istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę zmiana wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego niebędącego obiektem liniowym, jeżeli odstąpienie łącznie spełnia następujące warunki:

1) nie przekracza 2% wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego określonych w projekcie budowlanym;

2) nie zwiększa obszaru oddziaływania obiektu;

4) nie narusza przepisów techniczno-budowlanych.

Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (tekst ujednolicony Dziennik Ustaw z 2015r.) poz. 1554 stanowi:

11.
1. Projekt architektoniczno-budowlany obiektu budowlanego powinien zawierać zwięzły opis techniczny oraz część rysunkową.

2. Opis techniczny, o którym mowa w ust. 1, sporządzony z uwzględnieniem § 7, powinien określać:

1) przeznaczenie i program użytkowy obiektu budowlanego oraz, w zależności od rodzaju obiektu, jego charakterystyczne parametry techniczne, w szczególności: kubaturę, zestawienie powierzchni, wysokość, długość, szerokość i liczbę kondygnacji;

2) w stosunku do budynku mieszkalnego jednorodzinnego i lokali mieszkalnych – zestawienie powierzchni użytkowych obliczanych według Polskiej Normy, o której mowa w § 8 ust. 2 pkt 9.

[…]

Odpowiedź

Ustawa Prawo budowlane za charakterystyczne parametry, których zmiana decyduje o konieczności wystąpienia o zmianę decyzji pozwolenia na budowę, poza kubaturą i liczbą kondygnacji, uznaje powierzchnię zabudowy, wysokość, długość i szerokość obiektu budowlanego — w więc parametry zewnętrzne obiektu. Można zatem wnioskować, że kubaturą, którą Ustawa Prawo budowlane przywołuje, jest wymieniana w Normie PN-ISO 9836:1997 Właściwości użytkowe w budownictwie — określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych jest kubatura, którą określa punkt 5.2.2. ww. Polskiej Normy, czyli kubatura brutto budynków lub części budynków zamkniętych i przekrytych ze wszystkich stron. Ujmuje ona całościową, zewnętrzną wielkość budynku, która zmieni się kiedy ulegną zmianie jego inne charakterystyczne parametry: wysokość, długość, szerokość.

Powierzchnia zabudowy określona jest w ww. Polskiej Normie w punkcie 5.1.2.

Fakt, że o zmianach istotnych czy też nieistotnych decydują zmiany powierzchni zabudowy i kubatury obok zmian w wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji nie oznacza, że opis do projektu budowlanego ma zawierać tylko te parametry i że tylko te parametry mieszczą się w określeniu „parametry charakterystyczne”. Nie jest tak — jak sugeruje w tekście uzasadnienia autor pytania- że parametry charakterystyczne są parametrami „niezmienialnymi”. Owszem, niektóre parametry zawarte w opisie technicznym do projektu budowlanego, jak np. powierzchnia użytkowa, mogą ulec zmianie na etapie budowy w ramach wprowadzenia zmian nieistotnych. Również rysunki załączone do projektu budowlanego pokazują elementy, których zmiana na etapie budowy nie będzie zmianą istotną — układ ścianek działowych czy też poziom sufitu podwieszonego. Nie znajduje uzasadnienia domniemanie, że projekt budowlany ma zawierać tylko te informacje — czy to w opisie, czy na rysunkach, których zmiana spowoduje konieczność wystąpienia o zmianę decyzji pozwolenia na budowę.

Rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego zostawia autorom dokumentacji budowlanej margines dowolności, nie precyzując, jakie składowe powinno zawierać „zestawienie powierzchni” czy też „zestawienie powierzchni użytkowych” oraz poprzez sformułowanie, że opis powinien zawierać „w zależności od rodzaju obiektu, jego charakterystyczne parametry techniczne”. To projektant decyduje jakie dodatkowe parametry, a więc również jakie powierzchnie spośród opisanych w punktach od 5.1.3 do 5.1.10 Normy PN-ISO 9836:1997 Właściwości użytkowe w budownictwie — określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych — zawrzeć w opisie technicznym tak, aby scharakteryzować wyczerpująco projektowany obiekt.

(MB, KS)

Kraków, 14 kwietnia 2015
aktualizacja 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 13: Zmian w projekcie zagospodarowania działki w kontekście konieczności uzyskania decyzji zmiany pozwolenia na budowę.

odnośnik do zapisu ustawy:

Dotyczy

Zmian w projekcie zagospodarowania działki w kontekście konieczności uzyskania decyzji zmiany pozwolenia na budowę.

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. — Prawo budowlane (jednolity tekst Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, 1276, 1496, 1669, 2245) stanowi:

[…]

Art. 36a.
Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie:

1) projektu zagospodarowania działki lub terenu, z wyjątkiem urządzeń budowlanych oraz obiektów małej architektury;

2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji obiektu budowlanego, z zastrzeżeniem ust. 5a;

3) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z obiektu budowlanego przez osoby niepełnosprawne;

4) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części;

5) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

6) wymagającym uzyskania lub zmiany opinii, uzgodnień i pozwoleń, które są wymagane do uzyskania pozwolenia na budowę lub do dokonania zgłoszenia:

a) budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, lub

b) przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b.

5a. Nie jest istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę zmiana wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego niebędącego obiektem liniowym, jeżeli odstąpienie łącznie spełnia następujące warunki:

1) nie przekracza 2% wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego określonych w projekcie budowlanym;

2) nie zwiększa obszaru oddziaływania obiektu;

4) nie narusza przepisów techniczno-budowlanych.

6. Projektant dokonuje kwalifikacji zamierzonego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę, a w przypadku uznania, że jest ono nieistotne, obowiązany jest zamieścić w projekcie budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i opis) dotyczące tego odstąpienia. Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. […]

Odpowiedź

W odpowiedzi na pytanie dotyczące zmian w projekcie zagospodarowania i znaczenia terminu „zakres objęty projektem zagospodarowania” jako kluczowego dla zakwalifikowania projektu do wystąpienia o zmianę decyzji pozwolenia na budowę przedstawiamy nasze stanowisko:

Analiza logiczna zapisu ust. 1 pkt. 5.1. doprowadza do wniosku, że w myśl prawa, każde odstąpienie dotyczące zakresu PZT (z wyjątkiem urządzeń budowlanych oraz obiektów małej architektury) stworzy obowiązek uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Jeśli tak przyjąć, nie jest zasadne określanie katalogu zmian istotnych i nieistotnych w odniesieniu do projektu zagospodarowania bo jakakolwiek zmiana kwalifikuje projekt do procedowania zmiany pozwolenia na budowę. Kluczowym jest stwierdzenie co oznacza termin „zakres objęty projektem zagospodarowania”. Zważywszy, że podkład geodezyjny czyli aktualna mapa sytuacyjno-wysokościowa lub zasadnicza stanowi istotną część PZT, wydaje się słuszne przyjąć, że w granicach zakreślonych na mapie, objętych opracowaniem projektowym, zmiana elementów naniesionych na mapę oraz zmiana wzajemnych relacji każdego z nich względem mapy jest ingerencją w „zakres” w rozumieniu Ustawodawcy. Jest to restrykcyjne stanowisko ale próba określenia „zmian nieistotnych” dla PZT nie znajduje uzasadnienia w przepisach.

(fragment wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 12 października 2010 r. II SA/Lu 362/2010, w którym sędziowie zajmowali się problemem zmiany usytuowania obiektu budowlanego na działce):

„W świetle art. 36a ust. 1 i 5 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. — Prawo budowlane, zmiana usytuowania obiektu budowlanego na działce, a więc i zmiana odległości tego obiektu od granic działek sąsiednich stanowi istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego, gdyż zmiana taka należy do zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu i wymagane jest do tego uzyskanie przez inwestora decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. W sytuacji, gdy inwestorzy zmian tych dokonali bez takiej decyzji, organ nadzoru budowlanego ma obowiązek wszcząć postępowanie naprawcze, o którym mowa w art. 50 i 51 ustawy w celu zalegalizowania dokonanych robót. Zalegalizowanie nie jest jednak możliwe, gdy zmiany zostały dokonane z naruszeniem warunków technicznych czy przepisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego”.

Skądinąd, w orzecznictwie sądowym znaleźć można przykłady racjonalnego podejścia do (z praktycznego punktu widzenia patrząc) nieistotnych zmian w projekcie zagospodarowania, których wprowadzenie sąd uznał za nie wymagające uzyskania decyzji zmiany pozwolenia na budowę.

Sam fakt, że sprawy takie są przedmiotem rozważań sądu, świadczy o niedookreśleniu kwestii nieistotnych zmian w PZT w zapisach Prawa Budowlanego, co zmusza projektanta do podejmowania każdorazowo decyzji na własną odpowiedzialność. Zmiany w PZT niezmieniające warunków bezpieczeństwa pożarowego, nienaruszające zapisów planu miejscowego czy decyzji o warunkach zabudowy, niezmieniające obszaru oddziaływania, nienaruszające interesu osób trzecich — nie powinny zadaniem Zespołu Rzeczoznawców pociągać za sobą konieczności uzyskania decyzji zmiany pozwolenia na budowę.

(MB, KS)

Kraków, 01 października 2015

aktualizacja: 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 11: Zasadności wymogów starostwa odnośnie postępowań zgłoszeniowych oraz umów z gestorami mediów jako towarzyszących wystąpieniu o decyzję pozwolenia na budowę budynku

odnośnik do zapisu ustawy:

Dotyczy

Zasadności wymogów starostwa odnośnie postępowań zgłoszeniowych oraz umów z gestorami mediów jako towarzyszących wystąpieniu o decyzję pozwolenia na budowę budynku.

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. — Prawo budowlane (jednolity tekst Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, 1276, 1496, 1669) stanowi:

art. 29.
1. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:

[…]

19a) sieci:

a) elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV;

b) wodociągowych;

c) kanalizacyjnych;

d) cieplnych;

e) telekomunikacyjnych

20) przyłączy: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych;

20a) telekomunikacyjnych linii kablowych;

20b) kanalizacji kablowej;

[…]

Odpowiedź

W odpowiedzi na zapytanie dotyczące żądania przez Starostwo Nowotarskie jednoczesnego lub wcześniejszego zgłoszenia robót budowlanych, polegających na budowie poszczególnych przyłączy lub wykazania się aktualnymi umowami z gestorami poszczególnych sieci przed złożeniem wniosku o pozwolenie na budowę budynku wyjaśniamy:

W znowelizowanej Ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane w art. 34 wykreślony został zapis w punkcie 3, który stanowił, iż Projekt budowlany stosownie do potrzeb powinien zawierać (z zastrzeżeniem art. 33 ust. 2 pkt 6), oświadczenie właściwych jednostek organizacyjnych o zapewnieniu dostaw energii, wody, ciepła i gazu, odbioru ścieków oraz o warunkach przyłączenia do sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych, elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych.

Z cytowanych powyżej zapisów wynika, że zarówno rozwiązania projektowe, jak i wszelkie opinie, a tym bardziej umowy z gestorami poszczególnych mediów, jako nieobjęte koniecznością dołączenia do pozwolenia na budowę ani uzyskania takiego pozwolenia, nie mogą być przez przedstawicieli Starostwa żądane przy składaniu wniosku o pozwolenie na budowę budynku.

Jest dobrą wolą wybór przez projektanta, czy do projektu wymagającego uzyskania pozwolenia na budowę dołącza elementy zagospodarowania i uzbrojenia terenu, objęte procedurą zgłoszenia.

Argument o braku możliwości użytkowania obiektu bez odpowiedniego wyposażenia w wymagane przepisami instalacje wraz z ich ewentualnym podłączeniem do sieci jest na etapie uzyskiwania decyzji o pozwolenie na budowę bezzasadny. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, ten zakres realizacji inwestycji jest niezbędny na etapie uzyskiwania pozwolenia na użytkowanie.

(WD, KS)

Kraków, 28 września 2015 r.
aktualizacja 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 12: Schematy instalacji

odnośnik do zapisu ustawy:

Dotyczy

Wymogu załączenia do projektu budowlanego schematów instalacyjnych.

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. — Prawo budowlane (jednolity tekst Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, 1276, 1496, 1669, 2245.) stanowi:

art. 29.

ust. 1: Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:

[…]

27) instalacji elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, klimatyzacyjnych i telekomunikacyjnych wewnątrz użytkowanego budynku;

[…]

Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Załącznik do obwieszczenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 13 września 2018 r. poz. 1935):

§ 12.
1. Część rysunkowa […] powinna przedstawiać:

5) zasadnicze elementy wyposażenia technicznego, ogólnobudowlanego, umożliwiającego użytkowanie obiektu budowlanego zgodnie z jego przeznaczeniem, w tym:

a) instalacje: wodociągowe, kanalizacyjne, ogrzewcze, wentylacyjne, chłodnicze, klimatyzacyjne i gazowe,

b) instalacje i urządzenia budowlane: elektryczne i telekomunikacyjne oraz instalację piorunochronną,

c) instalacje i urządzenia budowlane ochrony przeciwpożarowej określone w przepisach odrębnych

— wraz ze sposobem powiązania instalacji obiektu budowlanego bezpośrednio z sieciami (urządzeniami) zewnętrznymi albo z instalacjami zewnętrznymi na zagospodarowywanym terenie oraz związanymi z nimi urządzeniami technicznymi, uwidocznione na rzutach i przekrojach pionowych obiektu budowlanego, co najmniej w formie odpowiednio opisanych schematów lub przedstawione na odrębnych rysunkach.

Odpowiedź

W odpowiedzi na pytanie dotyczące wymogu załączenia do projektu schematów instalacyjnych wyjaśniamy:

Zgodnie z Ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane — pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia, nie wymaga budowa instalacji elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, klimatyzacyjnych i telekomunikacyjnych wewnątrz użytkowanego budynku;

We wszystkich pozostałych przypadkach należy zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, załączyć do projektu budowlanego branżowe projekty instalacji, albo przynajmniej opracowane przez projektantów schematy instalacji — w zależności od stopnia skomplikowania instalacji.

(WD, KS)

Kraków, 28 września 2015

aktualizacja: 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 14: Kopia mapy do celów projektowych

odnośnik do zapisu ustawy:

Dotyczy

Poświadczania za zgodność z oryginałem kopii mapy do celów projektowych, na której sporządzono projekt zagospodarowania działki lub terenu.

Stan prawny

§ 8.
ust. 1. Projekt zagospodarowania działki lub terenu powinien zawierać część opisową oraz część rysunkową sporządzoną na kopii mapy do celów projektowych poświadczonej za zgodność z oryginałem przez projektanta.

Odpowiedź

W odpowiedzi na pytanie dotyczące konieczności poświadczania za zgodność z oryginałem przez uprawnionego geodetę kopii mapy do celów projektowych, służącej do sporządzenia projektu zagospodarowania działki lub terenu przedstawiamy nasze stanowisko:

Zgodnie z w/w zapisem obowiązującym od dnia wejścia w życie przedmiotowej zmiany powyższego rozporządzenia, tj. od 15 października 2015 roku to projektant poświadcza za zgodność z oryginałem kopię mapy do celów projektowych, na której sporządzono projekt zagospodarowania działki lub terenu.

(JW, KS)

Kraków, 31 października 2015
aktualizacja: 31.12.2018 r

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 18: Zakres projektu zamiennego

odnośnik do zapisu ustawy:

Dotyczy

Zakresu projektu zamiennego w odniesieniu do zmieniających się przepisów prawa.

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. — Prawo budowlane (jednolity tekst Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, 1276, 1496, 1669, 2245) stanowi:

[…]

Art. 36a.

5. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie:

1) projektu zagospodarowania działki lub terenu;

2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji obiektu budowlanego, z zastrzeżeniem ust. 5a;

3) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z obiektu budowlanego przez osoby niepełnosprawne;

4) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części;

5) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

6) wymagającym uzyskania lub zmiany opinii, uzgodnień i pozwoleń, które są wymagane do uzyskania pozwolenia na budowę lub do dokonania zgłoszenia:

1. a) budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, lub

2. b) przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b.

5a. Nie jest istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę zmiana wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego niebędącego obiektem liniowym, jeżeli odstąpienie łącznie spełnia następujące warunki:

1) nie przekracza 2% wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego określonych w projekcie budowlanym;

2) nie zwiększa obszaru oddziaływania obiektu;

4) nie narusza przepisów techniczno-budowlanych.

[…]

Odpowiedź

W odpowiedzi na pytanie dotyczące projektu zamiennego w relacji do aktualnie obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych, wyjaśniamy:

kwestie projektu zamiennego rozstrzyga art. 36a Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, który w ust. 1 pkt. 5 i 5a precyzyjnie określa jakie zmiany wymagają uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę (nie należy do nich zmiana parametrów termicznych budynku),
zgodnie z pkt. 3 tego artykułu "W postępowaniu w sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę, przepisy art. 32–35 stosuje się odpowiednio do zakresu tej zmiany".

Z przywołanego powyżej przepisu wynika, że projekt zamienny powinien być zgodny z aktualnie obowiązującymi przepisami techniczno-budowlanymi jedynie w zakresie, którego ta zmiana dotyczy. Zakres ten określony jest we wniosku o zmianę pozwolenia na budowę i przedstawiony w projekcie zamiennym. Dla innych kwestii – nie ujętych we wniosku o zmianę pozwolenia na budowę, i na które projektowane zmiany nie mają wpływu – obowiązują przepisy aktualne w chwili formalnego wszczęcia procedury zatwierdzania pierwotnego projektu budowlanego.

(WD, KS)

Kraków, 28 Stycznia 2015
aktualizacja 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 27: Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego

odnośnik do zapisu ustawy:

Dotyczy

Jakie są warunki stawiane dokumentacji przy tzw. nieistotnym odstąpieniu od zatwierdzonego projektu budowlanego (forma i treść informacji dotyczącej nieistotnego odstąpienia)?

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.) reguluje:

Art. 3
Ilekroć w ustawie jest mowa o:

[...]

13) dokumentacji budowy — należy przez to rozumieć pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem budowlanym, dziennik budowy, protokoły odbiorów częściowych i końcowych, w miarę potrzeby, rysunki i opisy służące realizacji obiektu, operaty geodezyjne i książkę obmiarów, a w przypadku realizacji obiektów metodą montażu — także dziennik montażu;

14) dokumentacji powykonawczej — należy przez to rozumieć dokumentację budowy z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonywania robót oraz geodezyjnymi pomiarami powykonawczymi;

[...]

Art. 36a

[…]

5. Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę i jest dopuszczalne, o ile nie dotyczy:

1) zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu,

2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji,

3) (uchylony)

4) (uchylony)

5) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne,

6) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części,

7) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz nie wymaga uzyskania opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów, wymaganych przepisami szczególnymi.

6. Projektant dokonuje kwalifikacji zamierzonego odstąpienia oraz jest obowiązany zamieścić w projekcie budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i opis) dotyczące odstąpienia, o którym mowa w ust. 5.

Art. 57
1. Do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć:

1) oryginał dziennika budowy;

2) oświadczenie kierownika budowy:

a) o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym lub warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami,

b) o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także — w razie korzystania — drogi, ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu;

3) oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania;

4) protokoły badań i sprawdzeń;

5) dokumentację geodezyjną, zawierającą wyniki geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej oraz informację o zgodności usytuowania obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu lub odstępstwach od tego projektu, sporządzoną przez osobę wykonującą samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii oraz posiadającą odpowiednie uprawnienia zawodowe;

6) potwierdzenie, zgodnie z odrębnymi przepisami, odbioru wykonanych przyłączy;

7) kopię świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, z zastrzeżeniem art. 5 ust. 7

8) w przypadku drogi w transeuropejskiej sieci drogowej:

a) wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym mowa w art. 24l ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,

b) uzasadnienie zarządcy drogi, o którym mowa w art. 24l ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.

1a. W przypadku zawiadomienia o zakończeniu budowy lub złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie budynku mieszkalnego lub budynku z częścią mieszkalną, w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, zamieszcza się informację o dokonaniu pomiarów powierzchni użytkowej budynku i poszczególnych lokali mieszkalnych, w sposób zgodny z przepisami rozporządzenia, o którym mowa w art. 34 ust. 6 pkt 1.

2. W razie zmian nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę, dokonanych podczas wykonywania robót, do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć kopie rysunków wchodzących w skład zatwierdzonego projektu budowlanego, z naniesionymi zmianami, a w razie potrzeby także uzupełniający opis. W takim przypadku oświadczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, powinno być potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru inwestorskiego, jeżeli został ustanowiony.

[...]

6. Wniosek o udzielenie pozwolenia na użytkowanie stanowi wezwanie właściwego organu do przeprowadzenia obowiązkowej kontroli, o której mowa w art. 59a.

[…]

Opinia

Informację nt. nieistotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego projektant zobowiązany jest zgodnie z Art. 36a ust. 6. zamieścić w projekcie budowlanym. Ustawodawca doprecyzował formę i treść opracowania informacji jako rysunek i opis.

Nie oznacza to wprost nakazu nanoszenia rysunków, szkiców czy adnotacji na karty projektu budowlanego ani nie wskazuje techniki ich wykonania. Decyzja o tym należy do projektanta — autora projektu budowlanego. Nie wyklucza się sporządzenia informacji jako odrębnych rysunków i kart opisu, które zostaną dołączone do projektu budowlanego.

W praktyce spotyka się:

— odręcznie korekty na rysunkach projektu budowlanego, nanoszone kolorem czerwonym przez autora projektu budowlanego;

— dołączane do projektu budowlanego odręcznie korekty na kserokopiach rysunków projektu budowlanego, nanoszone kolorem czerwonym przez autora projektu budowlanego;

— dołączany do projektu budowlanego wydruk elektronicznych korekt, wprowadzonych na skany rysunków projektu budowlanego, naniesione kolorem czerwonym przez przez autora projektu budowlanego;

— dołączany do projektu budowlanego wydruk elektronicznych korekt, wprowadzonych na wektorowy egzemplarz projektu budowlanego, naniesione kolorem czerwonym przez autora projektu budowlanego;

— odrębne rysunki wykonane w dowolnej technice trwałej, dołączane do projektu budowlanego przez autora projektu budowlanego;

Żadna z form opracowania nie została wykluczona w regulacjach. W przededniu ustawowego wprowadzenia, do obiegu prawnego, systemu BIM (innowacyjna technologia parametrycznego modelowania informacji
o budynku), katalog przedstawionych wyżej możliwości należy traktować jako otwarty.

Rysunki, a także towarzyszący im ewentualny opis powinny być sygnowane przez projektanta — autora projektu budowlanego.

Art. 57 ust. 2. wskazuje, że kopie rysunków wchodzących w skład zatwierdzonego projektu budowlanego z naniesionymi zmianami, a w razie potrzeby także uzupełniający opis, wymagane są jako załącznik jedynie do zawiadomienia o zakończeniu budowy.
Projektant — autor projektu budowlanego — powinien uwierzytelnić kopie, potwierdzając ich zgodność z oryginałem.

W przypadku wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie ww. kopie nie są wymagane jako załącznik, stanowią bowiem wraz z elementami dokumentacji budowy określonymi w Art. 3 pkt 13 łącznie dokumentację podwykonawczą opisaną w Art. 3 pkt 14, która przedkładana jest podczas obowiązkowej kontroli INSPEKTOROM NADZORU BUDOWLANEGO.

(PCh, AW)

Kraków, 20 kwietnia 2016
aktualizacja: 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 35: Obiekty na zgłoszenie

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Czy zgłoszenie wolnostojących parterowych budynków gospodarczych w tym garaży, altan… (art 29. ust. 1 pkt 2) wymaga dostosowania tych budynków do Miejscowego Planu Zagospodarowania w zakresie nachylenia dachu, rodzaju pokrycia dachu, wykończenia elewacji itd.

Jeżeli tak to nie ma możliwości ustawienia legalnie garażu typu „blaszak”, bo trudno jest na blaszaku robić np. dach dwuspadowy o nachyleniu 37–45 pokryty dachówką itd.

Podstawa prawna

Ustawa Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. z późniejszymi zmianami

Art. 30.

6. Właściwy organ wnosi sprzeciw jeżeli:

[…]

2) budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy lub inne przepisy;

[…]

Opinia

Z cytowanych regulacji wynika:

Obiekty wznoszone na podstawie zgłoszenia, w przypadku kiedy na danym obszarze uchwalony został miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, muszą być zgodne z tym planem.

Dotyczy to zarówno przeznaczenia działki w planie, jak również parametrów, jakie powinny posiadać budynki — kąta nachylenia dachu, jego pokrycia, wykończenia elewacji itp.

(MB, AW)

Kraków, 04.lipca 2016
aktualizacja: 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 grudnia '18

OPINIA nr ZR 50: Wiaty, budynki gospodarcze na działce

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Czy wiaty o powierzchni 50 m² można usytuować tylko i wyłącznie na działce o powierzchni przekraczającej 1000 m², analogicznie czy budynek gospodarczy można sytuować na działce, której powierzchnia przekracza 500 m²? Czy powierzchnia działki nie ma tutaj znaczenia? Czy wiatę o powierzchni do 500 m² zlokalizowaną w granicy można budować bez zezwolenia?

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane z późniejszymi zmianami

Art.29.
1. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa;

2) wolno stojących parterowych budynków gospodarczych w tym garaży, altan oraz przydomowych ganków i oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 35 m², przy czym łączna liczba tych obiektów nie może przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni działki;

2c) wiat o powierzchni zabudowy do 50 m², sytuowanych a działce, na której znajduje się budynek mieszkalny lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe, przy czym łączna liczba wiat na działce nie może przekraczać dwóch na każde 1000 m² powierzchni działki;

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (wraz z późniejszymi aktualizacjami)

§ 12.
4. W zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej, uwzględniając przepisy odrębne oraz przepisy § 13, 19, 23, 36, 40 ,60 i 271-273, dopuszcza się:

3) sytuowanie budynku gospodarczego lub garażu o długości nie większej niż 6,5 m i wysokości nie większej niż 3m bezpośrednio przy granicy działki budowlanej lub w odległości nie mniejszej niż 1,5 m ścianą bez okien i drzwi.

Opinia

Prawo budowlane w artykule 29.1. wymienia rodzaje inwestycji, które nie wymagają uzyskania pozwolenia na budowę, a wymienione ustępach art.29.1.2 i art.29.1.2c, zgodnie z art.30.1., nie wymagają również zgłoszenia właściwemu organowi.

Z zapisów cytowanych ustępów nie wynika, czy można bez zgłoszenia realizować po jednym z wymienionych obiektów na połowie określonej powierzchni, to znaczy jeden budynek gospodarczy o powierzchni do 35 m² na działce o powierzchni powyżej 250 m² i wiatę o powierzchni do 50 m² na działce o powierzchni powyżej 500 m².

Tym niemniej zarówno budynki gospodarcze, garaże, altany i wiaty można realizować na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, bez względu na ich wielkość oraz powierzchnię działki. Natomiast warunki techniczne w aktualnym brzmieniu nie dopuszczają lokalizacji wiat bezpośrednio przy granicy z sąsiednią działką budowlaną, gdyż obiekty wymienione w par.12.4.3. dotyczą wyłącznie budynków gospodarczych i garaży.

(WD, MB)

Kraków, 15 kwietnia 2017

aktualizacja 31.12.2018 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

28 stycznia '19

OPINIA nr ZR 109: Zmiany w zakresie warunków ochrony ppoż

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Nawiązując do artykułu na stronie internetowej Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii na temat przygotowania projektu budowlanego zamiennego, chciałbym uzyskać informację czy zgodnie z artykułem 36a Ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz. U. Nr 89, poz. 414) dopuszcza się kwalifikację jako nieistotne odstępstwo od zatwierdzonego projektu budowlanego zmiany polegające na zmianie elementów wpływających na ochronę pożarową budynku, m. in.:

1. Rodzaju materiału, sposobu oddzielenia i gabarytów elementów stanowiących elementy oddzielenia pożarowego;

2. Powierzchni elementów napowietrzających i oddymiających;

3. Rozwiązań systemowych, tras prowadzenia przewodów, lokalizacji elementów systemowych dla dźwiękowego systemu ostrzegawczego, systemu sygnalizacji pożarowej,

w sytuacji, kiedy projektowane zmiany nie pogarszają warunków ochrony pożarowej budynku, a także posiadają uzgodnienie z uprawnionym rzeczoznawcą do spraw ochrony pożarowej?

Uprzejmie proszę o odniesienie się do informacji publicznej przedstawionej na stronie portalu Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii (data dostępu: 19.01.2019, godz. 12:00, adres łącza: https://www.biznes.gov.pl/pl/publikacje/2777-przygotowanie-projektu-budowlanego-zamiennego zgodnie, z którą cytuję:

[…] Dopuszczalne jest odstąpienie od projektowanych warunków ochrony przeciwpożarowej — ale pod warunkiem, że zostało ono uzgodnione z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. PRAWO BUDOWLANE (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202 z późn. zm.):

Art. 36a.
1. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej.
[...]
5. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie:

1) projektu zagospodarowania działki lub terenu, z wyjątkiem urządzeń budowlanych oraz obiektów małej architektury;

2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji obiektu budowlanego, z zastrzeżeniem ust. 5a;

3) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z obiektu budowlanego przez osoby niepełnosprawne, o których mowa w art. 1 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., w tym osoby starsze;

4) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części;

5) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

6) wymagającym uzyskania lub zmiany uzgodnień lub pozwoleń, które są wymagane do uzyskania pozwolenia na budowę lub dokonania zgłoszenia:

a) budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, lub

b) przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b.

5a. Nie jest istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę zmiana wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego niebędącego obiektem liniowym, jeżeli odstąpienie łącznie spełnia następujące warunki:

1) nie przekracza 2% wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego określonych w projekcie budowlanym;

2) nie zwiększa obszaru oddziaływania obiektu;

3) nie mieści się w zakresie odstępstw, o których mowa w ust. 5 pkt 3–6, z wyjątkiem odstępstwa od projektowanych warunków ochrony przeciwpożarowej, jeżeli odstępstwo zostało uzgodnione z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych;

4) nie narusza przepisów techniczno-budowlanych.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Zmiany dotyczące projektowanych warunków ochrony przeciwpożarowej nie są istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego jeżeli zostaną uzgodnienie z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Dotyczy to nie tylko zmian użytych materiałów, technicznych rozwiązań sposobu oddzielenia stref pożarowych i dymowych, powierzchni elementów napowietrzających i oddymiających, przyjętych konkretnych rozwiązań systemowych, tras prowadzenia przewodów oraz lokalizacji elementów dla dźwiękowego systemu ostrzegawczego i systemu sygnalizacji pożarowej (o ile spełniają warunki techniczne jakim powinny odpowiadać budynki), ale także modyfikacji, które wiążą się z takimi zagadnieniami jak np. podział na strefy pożarowe, sposób ewakuacji, wyposażenie w zasadnicze urządzenia i pomieszczenia związane z ochroną pożarową (np. zbiorniki z wodą ppoż. i pompownią, dźwigi ratownicze, systemy napowietrzania i oddymiania, itp.).

Uzgodnienie z rzeczoznawcą ds. ppoż. jest potwierdzeniem prawidłowości przyjętych rozwiązań, analogicznie jak uzyskanie takiego uzgodnienia na etapie powstawania projektu budowlanego.

Do decyzji projektanta należy kwalifikacja wprowadzonych zmian w stosunku do zapisów prawa budowlanego i ocena konieczności uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę.

(WD, PC, MB)

Kraków, 28 stycznia 2019 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

13 marca '19

OPINIA nr ZR 113: Platforma dla osób niepełnosprawnych

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Zwracam się z prośbą o poradę prawną dotyczącą lokalizacji i budowy/instalacji platformy dla niepełnosprawnych, która zlokalizowana ma być przy wejściu do budynku prywatnej przychodni lekarskiej.

Platforma ma powstać w związku z koniecznością zapewnienia dostępu dla niepełnosprawnych — poziom parteru istniejącego budynku jest wyniesiony ponad poziom terenu o ok. 90 cm. Ponadto, przy obiekcie brak jest możliwości budowy pochylni dla niepełnosprawnych w miejscu głównego wejścia. Dla zamierzenia wybrana została platforma typu Kali B przelotowa. Inwestycja będzie zlokalizowana w województwie śląskim.

Zgodnie z ustawą Prawo budowlane, roboty budowlane jako takie podlegają wcześniejszemu uzyskaniu pozwolenia na budowę. Zgodnie z art. 29, zawarty jest katalog robót budowlanych i obiektów, które nie wymagają pozwolenia na budowę — jest to katalog zamknięty. W artykule tym nie jest zawarta platforma dla niepełnosprawnych. Ponadto art. 30 ww. ustawy określa roboty budowlane i obiekty, które wymagają zgłoszenia organowi (np. Starostwu). Na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 3 lit. b można stwierdzić, iż roboty budowlane polegające na instalowaniu urządzeń powyżej 3 m na obiektach budowlanych wymaga co najmniej zgłoszenia organowi. Powyższy typ platformy oraz sama inwestycja nie wymagałaby instalacji tego urządzenia o wysokości większej niż 3 m, jeśli by traktować platformę jako urządzenie. Niestety, ten typ platformy może wymagać wykonania fundamentu, co mieści się jako obiekt budowlany wymagający pozwolenia na budowę.

Reasumując — w przypadku budowy platformy na własnym fundamencie, nie połączoną z obiektem istniejącym, bezwzględnie należy wcześniej uzyskać pozwolenie na budowę. W przypadku instalacji takiego urządzenia np. na ścianie istniejącego obiektu (lub kotwiąc do spocznika schodów, albo też instalując ją w inny sposób na obiekcie) — roboty budowlane nie wymagają nawet zgłoszenia organowi.

W związku z powyższym, zwracam się z prośbą o poradę prawną w tej nurtującej mnie sprawie.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane z późniejszymi zmianami.

Art. 3.
Ilekroć w ustawie jest mowa o :

1) obiekcie budowlanym — należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych;

2) budynku — należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;

3) budowli — należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową;

9) urządzeniach budowlanych — należy przez to rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Art. 29.
1. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:

18) pochylni przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych;

Art. 30.
1. Zgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej wymaga, z zastrzeżeniem art. 29 ust. 3 i 4:²²⁾

1)²³⁾ budowa, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 lit. b-d, pkt 1a-2b, 3, 3a, 9, 11, 12, 14, 16, 19, 19a, 20b oraz 28.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Definicja zawarta w Art. 3 pkt 1 stanowi, iż przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. W definicji tej nie umieszczono urządzeń technicznych i budowlanych, związanych z obiektem budowlanym. Punkt 9 cytowanego artykułu wymienia urządzenia budowlane związane z budynkiem jako zbiór otwarty poprzez zastosowanie zwrotu: „jak” i wyliczenie przykładów tych urządzeń. W związku z tym platformę dla osób niepełnosprawnych należy traktować jako urządzenie techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, nie wymagające bezpośredniego związania z budynkiem. Biorąc pod uwagę fakt, że w celu umożliwienia dostępu dla osób niepełnosprawnych do budynków i przestrzeni publicznych, zwolnione zostały z konieczności uzyskania pozwolenia na budowę, a nawet zgłoszenie organowi administracji architektonicznej, zgodnie z Art. 29. 1 pkt 18) i Art. 30. 1 pkt 1 pochylnie dla osób niepełnosprawnych.

Montaż platformy dla osób niepełnosprawnych należy traktować jako urządzenie nie wymagające uzyskania pozwolenia na budowę a raczej jako urządzenie wymagające zgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej. Fakt konieczności wykonania własnego fundamentu nie jest kryterium decydującym, gdyż pozwolenia na budowę obiektów budowlanych z własnym fundamentem nie wymaga szereg obiektów, wyszczególnionych w Art. 29. 1 pkt: 1a,2, 2a, 2b, 2c, 2d, 4, 5, 6, 7, 8, 13.

(WD)

Kraków, 13 marca 2019 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

25 września '19

OPINIA nr ZR 132: Odstąpienia od projektu budowlanego

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Opierając się na OPINII nr ZR 109 Zespołu rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP, na zapisach Prawa Budowlanego zgodnie z Ustawą Prawo Budowlane domniemam, że można uznać za nieistotne odstępstwo od zatwierdzonego projektu budowlanego zmiany polegające na zmianie elementów wpływających na ochronę pożarową budynku, m. in.:

zmiana w zakresie rozmieszczenia i lokalizacji hydrantów,
zmiana w zakresie instalacji sygnalizacji pożaru i sposobu powiadamiania o pożarze, sposobu napowietrzania i oddymiania,
zmiana podziału na strefy pożarowe, określenie nowych zasad kształtowania przegród, zmiana tras prowadzenia przewodów, lokalizacji systemów DSO i wszelkich związanych z zabezpieczeniem pożarowym budynku.

Zakres opracowania zabezpieczenia pożarowego po zmianie dotyczy całego budynku. Projekt zmian został sporządzony zgodnie z przepisami prawa, nie pogarszając warunków ochrony pożarowej budynku oraz został uzgodniony przez uprawnionego rzeczoznawcę do spraw ochrony pożarowej i uzyskano dla zmiany odstępstwo od warunków technicznych u Małopolskiego Komendanta Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej. Projekt obecnie realizowany zgodnie z pozwoleniem na budowę posiadał stosowną ekspertyzę pożarową uzgodnioną przez uprawnionego rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń pożarowych oraz odstępstwo od warunków technicznych zatwierdzone przez MKWPSP.

Proszę o opinię, czy mogę uznać zmiany wg powyższego opisu za nieistotne i zastosować rysunki zamienne do projektu z obecnym pozwoleniem na budowę, czy będę jednak musiała przeprowadzić procedurę uzyskania zmiany pozwolenia na budowę na podstawie projektu zamiennego?

Ważnym aspektem w tej sprawie jest interpretacja Nadzoru Budowlanego (PINB) z Chrzanowa, który staje na stanowisku, że zmiany w zakresie ochrony p.poż. są bezwzględnie zmianami istotnymi. Nie podano mi stanowiska w odniesieniu do konkretnego zapisu prawnego, tylko jako informację ogólną.

Podstawa prawna

Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414

USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane1 Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414 z póź. zm.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 grudnia 2015 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380, z późn. zm.

Opinia

Tematyka dotycząca określenia wysokości budynku została poruszona już w opinii nr ZR 109 z dnia 14. 03. 2018r. W/w opinię można by nieco rozwinąć i zwrócić uwagę m.in. na różnicę pomiędzy uzgodnieniem projektu budowlanego przez rzeczoznawcę do spraw p.poż a spełnieniem cech projektowanego obiektu, które wskazują na konieczność uzgadniania takiego projektu budowlanego. Jeżeli w obiekcie, w którym nie ma konieczności dokonywania wspomnianego uzgodnienia dokonano zmian w zakresie rozwiązań dot. bezpieczeństwa pożarowego — to zmiany takie w żaden sposób nie wymuszają konieczności pozyskania zamiennego pozwolenia na budowę i nie jest równocześnie potrzebne w tego typu uzgodnienie.

Natomiast opisana w pytaniu sytuacja jest inna i równocześnie klarowna. Mamy tu do czynienia z sytuacją opisaną wprost w artykule art. 36a pkt 5 a czyli nie ma tu istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego. Co wynika nie tylko z literalnego brzmienia zapisów ustawy jak i też celowości zapisów.

Poniżej szczegółowa analiza zapisów art. 36a w nawiązaniu do zadanego pytania.

art. 36a.

1. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej.

1a. Istotne odstąpienie od projektu budowlanego złożonego wraz ze zgłoszeniem budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a — tj. parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35 m²,

2b — tj. wolno stojących parterowych budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m²;

i 19a tj — sieci:

a) elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV,

b) wodociągowych,

c) kanalizacyjnych,

d) cieplnych,

e) telekomunikacyjnych,

lub przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b tj. — przebudowie przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych, o ile nie prowadzi ona do zwiększenia dotychczasowego obszaru oddziaływania tych budynków; wobec którego organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu, jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na budowę dotyczącej całego zamierzenia budowlanego.

2. Organ administracji architektoniczno-budowlanej uchyla decyzje o pozwoleniu na budowę, w przypadku wydania decyzji, o której mowa w art. 51

ust. 1 pkt 3. tj. w przypadku istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę — nakłada, określając termin wykonania, obowiązek sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego, uwzględniającego zmiany wynikające z dotychczas wykonanych robót budowlanych oraz — w razie potrzeby — wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem; przepisy dotyczące projektu budowlanego stosuje się odpowiednio do zakresu tych zmian.

1a. W przypadku istotnego odstąpienia od projektu budowlanego z naruszeniem art. 36a ust. 1a, przepisy ust. 1 pkt. 3 oraz ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

3. W postępowaniu w sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę, przepisy art. 32–35 stosuje się odpowiednio do zakresu tej zmiany.

4. (uchylony)

5. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie:

1) projektu zagospodarowania działki lub terenu, z wyjątkiem urządzeń budowlanych oraz obiektów małej architektury; — NIE WYSTĘPUJE

2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji obiektu budowlanego, z zastrzeżeniem ust. 5a; — NIE WYSTĘPUJE

4) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części; — NIE WYSTĘPUJE

5) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu; — NIE WYSTĘPUJE

6) wymagającym uzyskania lub zmiany uzgodnień lub pozwoleń, które są wymagane do uzyskania pozwolenia na budowę lub dokonania zgłoszenia:

a) budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, lub

b) przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b. – TAK

5a. Nie jest istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę zmiana wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego niebędącego obiektem liniowym, jeżeli odstąpienie łącznie spełnia następujące warunki:

1) nie przekracza 2% wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego określonych w projekcie budowlanym; — TAK

2) nie zwiększa obszaru oddziaływania obiektu; — TAK

3) nie mieści się w zakresie odstępstw, o których mowa w ust. 5 pkt 3–6, z wyjątkiem odstępstwa od projektowanych warunków ochrony przeciwpożarowej, jeżeli odstępstwo zostało uzgodnione z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych; — dokonano uzgodnienia i uzyskano dla zmiany odstępstwo od warunków technicznych u Małopolskiego Komendanta Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej — TAK

4) nie narusza przepisów techniczno-budowlanych — TAK

(KD, WD)

Kraków, 25 września 2019 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

02 października '19

OPINIA nr ZR 134: Przyłącza bez zgłoszenia

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Proszę o informację czy w związku z budową przyłącza wodociągowego np. do domu jednorodzinnego należy fakt po uzgodnieniu trasy w wodociągach zgłaszać w starostwie, pomimo iż w projekcie budowlanym ww. przyłącz jest opisany wg. odrębnego opracowania na podstawie art. 29 a prawa budowlanego ?

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202; zm.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1276 i poz. 1496.)

Art. 29 ust. 1 pkt 20

(Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:) przyłączy: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych.

Art. 29a

Budowa przyłączy, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 20 oraz stacji ładowania, w rozumieniu art. 2 pkt 27 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych wymaga sporządzenia planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartografii. Do budowy, o której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy prawa energetycznego albo o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli inwestor dokonał zgłoszenia, o którym mowa w art. 30.

Opinia

Zgodnie z przytoczonymi powyżej zapisami ustawy Prawo budowlane określone przyłącza, w tym wodociągowe, można realizować z lub bez zgłoszenia do właściwego organu administracji architektoniczno- budowlanej. Wybór trybu postępowania jest autonomiczną decyzją Inwestora. Aby zrealizować przyłącz zgodnie z procedurą opisaną w art. 29 a ustawy Prawo budowlane, czyli bez zgłoszenia, należy:

Sporządzić plan sytuacyjny na kopii mapy zasadniczej lub jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartografii,
W przypadku budowy przyłącza wodnego należy przestrzegać zapisów o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków,
Uzyskać pozytywną opinię miejscowego przedsiębiorstwa wodociągowo- kanalizacyjnego w zakresie przyjętych rozwiązań projektowych, w tym uzgodnienie trasy oraz innych parametrów przyłącza,
Nie jest potrzebne później dokonywanie zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1a.

Podobny sposób rozumowania znajduje się w interpretacji Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z roku 2015 dostępnej tutaj.

(JW)

Kraków, 02 października 2019 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

29 listopada '19

OPINIA nr ZR 138: Sanitariaty

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Temat: Budowa toalety dla osób niepełnosprawnych w budynku szkoły.

Czy budowa w/w nowego pomieszczenia sanitarnego (toaleta dla osób niepełnosprawnych) wewnątrz budynku, wymaga zmiany sposobu użytkowania, a tym samym uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i mapy do celów projektowych?

Podstawa prawna

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003r.(Dz. U. z 2018r. poz. 1945 z późn. zm.)

Ustawa Prawo budowlane z dnia 7 lipca z 1994r.(Dz.U.2017.0.1332)

Opinia

Zgodnie z art. 50 ust. 2 pkt 1, 2 Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Cyt.„Nie wymagają wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego roboty budowlane:

1) polegające na remoncie, montażu lub przebudowie, jeżeli nie powodują zmiany sposobu zagospodarowania terenu i użytkowania obiektu budowlanego oraz nie zmieniają jego formy architektonicznej i nie naruszają ustaleń planu miejscowego, a w przypadku jego braku — nie oddziałują szkodliwie na środowisko oraz nie są zaliczone do przedsięwzięć wymagających przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, w rozumieniu przepisów o ochronie środowiska, albo

2) niewymagające pozwolenia na budowę”.

Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 1aa, ust. 4 pkt 1,2 Ustawy Prawo budowlane:

Cyt.„2. Pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na:

1aa) przebudowie budynków, innych niż budynki, o których mowa w ust. 1, z wyłączeniem ich przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych, a także z wyłączeniem przebudowy, której projekt budowlany wymaga uzgodnienia pod względem ochrony przeciwpożarowej.

4. Roboty budowlane, o których mowa w ust. 1 i 2, wykonywane:

1) przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków — wymagają pozwolenia na budowę,

2) na obszarze wpisanym do rejestru zabytków — wymagają dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 ust. 1 — przy czym do wniosku o pozwolenie na budowę oraz do zgłoszenia należy dołączyć pozwolenie właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków wydane na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Budowa nowego pomieszczenia sanitarnego dla osób niepełnosprawnych w istniejącym budynku użyteczności publicznej — szkoły dot. robót budowlanych wewnątrz budynku, niezmieniających istniejącego zagospodarowania działki oraz użytkowania obiektu, zatem uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy nie jest wymagane.

Kwestia ewentualnego uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę lub zgłoszenia winna nastąpić po uprzedniej analizie i sprawdzeniu, czy zakres projektowanych robót oraz obiekt, w którym te roboty będą wykonywane nie naruszają w.w. zapisów art. 29 Ustawy Prawo Budowlane.

(EK)

Kraków, 29 listopada 2019 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

31 stycznia '20

OPINIA nr ZR 142: Rysunek planu

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Czy zasięg strefy technicznej od wałów przeciwpowodziowych (obejmujący pasy terenu położone w odległości 50 m od strony odpowietrzanej stopy wału) należy nanosić na mapę do celów projektowych w rzeczywistej pomierzonej odległości czy zgodnie z rysunkiem MPZP?

W planie miejscowym w Krakowie „Płaszów-Rybitwy” jest zapis (par 4 ust 7), iż strefa 50 m od stopy wału jest elementem ustaleń rysunku planu. W rysunku planu miejscowego strefa techniczna sięga 10 m dalej niż rzeczywista odległość od stopy.

Podstawa prawna

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym — Dz.U.2018.0.1945 t.j. — Ustawa z dd. 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

Art.14. (…) plan jako akt prawa miejscowego

1. W celu ustalenia przeznaczenia terenów (…) rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (…)

8. Plan miejscowy jest aktem prawa miejscowego

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202; zm.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1276 i poz. 1496.)

Art. 35 ust. 1 .

Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:

1) zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

3. Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego 1995 r. w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie (Dz. U. z 1995 r. Nr 25, poz. 133)

§ 6 ust. 1

Treść mapy do celów projektowych, poza elementami stanowiącymi treść mapy zasadniczej łącznie z granicami władania (własności) nieruchomości (działek), powinna zawierać:

1) opracowane geodezyjnie linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu, linie zabudowy oraz osie ulic, dróg itp., jeżeli zostały ustalone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o ustaleniu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu,

[...]

3) usytuowanie innych obiektów i szczegółów wskazanych przez projektanta, zgodnie z celem wykonywanej pracy.

4. UCHWAŁA NR LXI/859/12 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 21 listopada 2012 w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru,,Płaszów-Rybitwy”

§ 4.7.Elementy ustaleń rysunku planu:

[…]

5) strefa techniczna od wałów przeciwpowodziowych — obejmująca pasy terenu położone w odległości 50 m od strony odpowietrznej stopy wału.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Pierwsza i druga z cytowanych regulacji określają konieczność zgodności z zapisami właściwego planu miejscowego projektu budowlanego, przedkładanego urzędowi do zatwierdzenia.

Integralną częścią każdego MPZP jest rysunek planu, na którym w sposób graficzny przedstawione są ustalenia zawarte w tekście planu. Często problematyczne jest,,ręczne” przenoszenie przez projektanta informacji z rysunku planu na projekt zagospodarowania terenu.

Projektant, zamawiając mapę do celów projektowych, ma prawo — zgodnie z trzecią cytowaną regulacją (Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego 1995 r. w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych)- wymagać od sporządzającego mapę geodety naniesienia ustaleń planu, takich jak linie rozgraniczające obszary, linie zabudowy. Standardowo geodeta nanosi informacje udostępnione numerycznie. Jeśli nawet wyznaczenie na mapie zasadniczej pasa strefy technicznej nie mieści się w zapisach punktu 1 § 6 ust. 1, można uznać, że dotyczy go punkt 3 tego paragrafu (,, inne obiekty i szczegóły wskazane przez projektanta”). Geodeta kalibruje wówczas planszę i rysuje to, co potrzebne jest projektantowi, robi to w sposób maksymalnie precyzyjny.

Odnosząc się do zadanego pytania i do konkretnego planu, należy stwierdzić, ze przedmiotowa linia wyznaczona na rysunku planu, niezależnie od części opisowej, jest obowiązująca i najlepiej będzie, jeśli zgodnie z powyższymi wyjaśnieniami naniesie ją geodeta. Autor opinii pokusił się jednak o - w miarę ograniczonych do komputera możliwości — sprawdzenie rozbieżności zasygnalizowanej w nadesłanym pytaniu. I tak, na ile pomiar na rysunku pobranym z portalu miejskiego jest precyzyjny, wydaje się, że strefa techniczna została wyznaczona w odległości zapisanej w tekście planu, czyli pięćdziesiąt metrów od zaznaczonej na mapie podstawy skarpy (jeśli tak rozumieć,,odpowietrzną stopę wału”). Ilustruje to załączony poniżej fragment rysunku planu, wyskalowany na podstawie widocznej siatki krzyży.

(MB)

Kraków, 31 stycznia 2020 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

20 lutego '20

OPINIA nr ZR 149: Maxi antresola

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

[…] Organy administracji architektoniczno – budowlanej podchodzą sceptycznie do projektów przewidujących realizację antresol, uznając, że takie rozwiązanie prowadzi do nieuzasadnionej intensyfikacji zabudowy oraz negatywnie wpływa na odbiór przestrzenny budynku, w którym przewidziano antresole. […] Wskazując równocześnie za konieczne spełnienie cech i parametrów antresoli z zgodnych z wyrokiem [przypis autora] Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 15 lipca 2016 roku, sygn. II SA/Kr 99/16 oraz z dnia 25 listopada 2016 roku, sygn. II SA/Kr 1057/16).

W związku z powyższym wnoszę o zajęcie przez Małopolską Okręgową Izbę Architektów stanowiska w kwestii zakresu dopuszczalnej ingerencji organów administracji architektonoczno-budowlanej w rozwiązania projektowe przewidujące zastosowanie w budynku mieszkalnym wielorodzinnym antresol oraz wyliczania intensywności zabudowy dla budynków z antresolami. W szczególności wnoszę o zajęcie stanowiska, czy organ administracji architektoniczno-budowlanej może odmówić zatwierdzenia projektu budowlanego przewidującego wykonanie antresol, jeżeli zawarte w projekcie budowlanym rozwiązania projektowe pozostają w zgodzie z obowiązującymi przepisami prawa.

W załączeniu przedkładam rozwiązanie projektowe, które spotyka się ze sprzeciwem ze strony organów administracji architektoniczno- budowlanej.

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2019 poz. 1065)

§ 3. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

16) kondygnacji — należy przez to rozumieć poziomą część budynku, zawartą pomiędzy powierzchnią posadzki na stropie lub najwyżej położonej warstwy podłogowej na gruncie a powierzchnią posadzki na stropie lub warstwy osłaniającej izolację cieplną stropu, znajdującego się nad tą częścią budynku, przy czym za kondygnację uważa się także poddasze z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz poziomą część budynku stanowiącą przestrzeń na urządzenia techniczne, mającą średnią wysokość w świetle większą niż 2 m; za kondygnację nie uznaje się nadbudówek ponad dachem, takich jak maszynownia dźwigu, centrala wentylacyjna, centrala klimatyzacyjna, obudowa wyjścia z klatki schodowej, kotłownia lub inne pomieszczenia techniczne;

[…]

19) antresoli — należy przez to rozumieć górną część kondygnacji lub pomieszczenia znajdującą się nad przedzielającym je stropem pośrednim o powierzchni mniejszej od powierzchni tej kondygnacji lub pomieszczenia, niezamkniętą przegrodami budowlanymi od strony wnętrza, z którego jest wydzielona;

[…]

§ 5. 1. Nie uważa się za przeznaczone na pobyt ludzi pomieszczeń, w których:

1) łączny czas przebywania tych samych osób jest krótszy niż 2 godziny w ciągu doby, a wykonywane czynności mają charakter dorywczy bądź też praca polega na krótkotrwałym przebywaniu związanym z dozorem oraz konserwacją maszyn i urządzeń lub utrzymaniem czystości i porządku;

2) mają miejsce procesy technologiczne niepozwalające na zapewnienie warunków przebywania osób stanowiących ich obsługę, bez zastosowania indywidualnych urządzeń ochrony osobistej i zachowania specjalnego reżimu organizacji pracy;

3) jest prowadzona hodowla roślin lub zwierząt, niezależnie od czasu przebywania w nich osób zajmujących się obsługą.

2. Przepis ust. 1 nie narusza przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.

[…]

§ 72. 1. Wysokość pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi powinna odpowiadać wymaganiom określonym w poniższej tabeli, jeżeli przepisy odrębne, w tym dotyczące pomieszczeń pracy i pomieszczeń służby zdrowia, nie określają innych wymagań.

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414

Art. 35. 1. Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:

w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;

2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;

3) kompletność projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, oraz zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7;

4) wykonanie — w przypadku obowiązku sprawdzenia projektu, o którym mowa w art. 20 ust. 2, także sprawdzenie projektu – przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i legitymującą się aktualnym na dzień opracowania projektu — lub jego sprawdzenia — zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12

ust. 7;

5) (uchylony)

2. (uchylony)

3. W razie stwierdzenia naruszeń, w zakresie określonym w ust. 1, organ administracji architektoniczno-budowlanej nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości, określając termin ich usunięcia, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę.

4. W razie spełnienia wymagań określonych w ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4, organ administracji architektoniczno-budowlanej nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę.

5. Organ administracji architektoniczno-budowlanej wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę, jeżeli na terenie, którego dotyczy projekt zagospodarowania działki lub terenu, znajduje się obiekt budowlany, w stosunku do którego orzeczono nakaz rozbiórki.

6. W przypadku gdy organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wyda decyzji w sprawie pozwolenia na budowę:

1) w terminie 65 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji albo

2) w zakresie realizacji inwestycji kolejowej, w terminie 45 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji — organ wyższego stopnia wymierza temu organowi, w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie, karę w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki. Wpływy z kar stanowią dochód budżetu państwa.

Opinia

Poruszana sprawa jest skomplikowana. Wynika to przede wszystkim z faktu, że wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 15 lipca 2016 roku, sygn. II SA/Kr 99/16 oraz z dnia 25 listopada 2016 r. jest wykorzystywany do wszystkich spraw, w których projektant/inwestor zastosował antresole. Wspomniany wyrok odwołuje się z kolei do innego wyroku sądu w Lublinie, a tamten do innego orzecznictwa, które w jakimś zakresie dotyczyło zastosowania antresoli. Tropiąc dalej, można dojść do źródła stosowanej w tym orzecznictwie interpretacji definicji antresoli. Niestety tekst źródłowy, powielany wielokrotnie, mylnie wskazuje dopuszczalny sposób stosowania antresol. Logika w nim zastosowana prowadzi do sytuacji, w której możliwe jest stosowanie wyłącznie „antresol pomieszczenia”, mimo iż definicja z §3. WT wprowadza również pojęcie „antresoli kondygnacji”. Wcześniejsza opinia MPOiA na ten temat (nr 139) zwraca uwagę na konieczność szerszego spojrzenia na ten element przestrzenny z uwzględnieniem aspektów historycznych, ekonomicznych, społecznych, urbanistycznych, konstrukcyjnych, bezpieczeństwa itd. Można przypuszczać, że część wyroków miało na celu pohamowanie deweloperów, ale stosowanie ich jako podstawy oceny wszystkich projektów z antresolami jest klasycznym przykładem „wylania dziecka z kąpielą”. Kluczowym pojęciem wprowadzonym w przyjętej przez niektóre sądy i urzędy interpretacji (a nie w samej definicji antresoli wg WT) jest wymóg „jednoprzestrzenności” wnętrza, z którego wydzielona została antresola oraz niedopuszczenie zrealizowania jej (choćby częściowo) nad wydzielonym pomieszczeniem. Taka interpretacja stoi w oderwaniu od historycznych przykładów zastosowania antresol, jak i od logiki projektowej. Najczęściej spotykane zastosowanie antresoli to: kościoły, teatry, kina, stadiony, amfiteatry, galerie handlowe, czasami biura, hale produkcyjne, mieszkania i domy jednorodzinne. Można uznać, że zasadnicza ich większość, a w niektórych wypadkach wszystkie obiekty w/w typów posiadają antresole, które nie wpisują się w interpretację stosowaną w przytoczonym na wstępie wyroku. Konsekwentne stosowanie w/w wyroku doprowadziłoby do konkluzji, że mamy do czynienia z obiektami o większej ilości kondygnacji niż było to przyjęte wcześniej. Idąc dalej, organy nadzoru budowlanego i komendy straży pożarnej powinny uznać, że mają do czynienia z obiektami o zupełnie innej kategorii zagrożenia ludzi, a to z kolei podważało by zastosowane rozwiązania w zakresie dróg pożarowych, wydzielenia klatki schodowej lub powinny mieć one inną klasę zagrożenia pożarowego. Absurdalnym wydaje się założenie, że np. położenie przedsionka względem chóru kościelnego (pod nim) zmienia ilość kondygnacji w obiekcie.

Załączony poniżej rysunek przedstawia typowe zastosowanie antresoli. Takie same rozwiązanie znajdujemy w obiektach kilkusetletnich. Pewne jest, że nikt z projektantów tych obiektów nie spodziewał się że ktoś w przyszłości (np. w 2016 roku) uzna ich dzieło za obiekt wielokondygnacyjny.

Absolutnie konieczne jest przyjęcie, że wyobraźnia architekta pozwala na kreowanie przestrzeni w sposób, który w żaden sposób nie uda się ująć w sztywne ramy tworzone bez w/w szerokiego kontekstu i przygotowania. Praktyka pokazuje (choćby na przykładzie omawianej sprawy), że uznanie jednego wyroku sądowego jako dogmat w każdej innej dotyczącej tego samego zagadnienia nie sprawdza się.

Wyroków sądowych odnoszących się przepisów budowlanych jest mnóstwo, a znaczna ich część nadaje nowe znacznie przepisom i pojęciom stosowanym od dziesięcioleci a czasami od setek lat. Te nowe interpretacje przepisów często są zaskakujące, szczególnie dla osób stosujących je na co dzień od lat. Przykładem takiej sytuacji może być inny wyrok WSA w Krakowie w sprawie I SA/Kr 496/09, gdzie w uzasadnieniu Sąd stwierdza, że: „z technicznego punktu widzenia dach to nic innego jak więźba dachowa oraz poszycie (...) i aby dach mógł być za taki uważany, powinien posiadać obydwa niezbędne w/w elementy”. Istnieje niezliczona ilość przekryć, gdzie nie zastosowano żadnej więźby. Takich budynków są tysiące. Czy teraz należy uznać, że obiekty takie ze względu na brak więźby nie mają dachu, a więc nie są budynkami?

Wracając do głównego wątku, projektant dostosował się nie tylko do definicji antresoli, ale także do wyroku, który dla organów administracji budowlanej jest aktualnie stosowaną wykładnią przepisów.

Stosowane orzecznictwo w szczególny, techniczny sposób ogranicza i utrudnia możliwość stosowania antresoli, nie odnosząc się w żaden sposób do celu w jakim celu ograniczenie i utrudnienie jest stosowane. Ten cel wydaje się jednak oczywisty: ograniczyć intensywność projektowanych budynków w sytuacji, kiedy miejscowe prawo właśnie takie ograniczenie zawiera. Tutaj powstaje pytanie czy osoby sporządzające i uchwalające prawo miejscowe celowo stosują ograniczenia w zakresie intensywności lub ilości kondygnacji mając świadomość, że istnieje takie rozwiązanie jak antresola? Należy założyć, że tak.

Przepisy prawa miejscowego powinny być tworzone z rozmysłem, po głębokich analizach i weryfikacjach, w oparciu o obowiązujące prawo i przepisy. Wg tych samych reguł powinien działać projektant, a więc człowiek wykonujący zawód zaufania społecznego. Architekci zobowiązani są tak wykonywać swój zawód, aby być tego zaufania godnymi.

Mamy zaufanie do lekarza leczącego jednego pacjenta, który zajmuje się chorym (leczy go), ale także chroni osoby, na które mógłby on lekarz lub pacjent przenieść chorobę (dla dobra ogółu społeczeństwa, społeczności lokalnej itd.). Podobnie mamy zaufanie do policjanta zwalczającego przestępczość, że w ramach swoich uprawnień np. do posiadania broni, nie użyje jej ze szkodą dla osób postronnych.

Powinniśmy też mieć zaufanie do architektów, którzy tworząc przestrzeń i zabudowę na zlecenie jednego klienta/dewelopera, nie „zepsują” przestrzeni wspólnej. Wykorzystywanie niedoskonałych definicji i wyroków sądów w interesie swojego klienta może w rażących przypadkach takie zaufanie skutecznie podważyć. Nietrafiony wyrok podany na wstępie w nieudolny sposób utrudnił stosowanie antresoli. Można domniemywać, że miał na celu ograniczenia wielkości budynku, co w konkretnym przypadku mogło być działaniem uzasadnionym. Żaden przepis nie zabrania stosowania antresoli, zgodnie z jej definicją, a równocześnie antresola nie jest przepisami ograniczona w zakresie powierzchni, kubatury i wysokości podobnie jak maszynownia dźwigu, lub nadszybie. Stosując syntezę przepisów i zasad można powiedzieć, że antresola to rodzaj niewydzielonego pomieszczenia lub powierzchni pomocniczej, zależnej i uzupełniającej główną funkcję budynku, pomieszczenia głównego (np. z którego jest dostępna).

Tak samo jak to, że maszynownia dźwigu nie jest ograniczona co do kubatury (a jej wysokości nie wlicza się nawet do wysokości budynku) nie zmienia faktu, że nadużyciem społecznego zaufania byłoby zaprojektowanie maszynowni dźwigu, która stanowiłaby blisko 50% kubatury dużego budynku. Trudno jest jednoznacznie określić jaką część budynku może stanowić antresola, tak samo jak trudno takie ograniczenie wyznaczyć dla nadszybia, jednak trzeba uznać że antresole z całą pewnością nie powinny stanowić blisko 50% kubatury budynku mieszkalnego. Przekroczono niepisane normy życia społecznego i w ocenie MPOiA ten sposób wykonywania zawodu zdecydowanie podważa zaufanie do architektów.

Ponadto należy dodać, że w omawianym przypadku mamy do czynienia ze znamionami nieuczciwej konkurencji. Nie można zgodzić się, by projektant, a wraz z nim inwestor działali wbrew powszechnie stosowanych normom. Istnienie rywalizacja (konkurencja) na polu jakości architektury, wydajności projektów, kosztów budowy itd., nie zmienia to faktu, że pewne rozwiązania należy uznać za niedopuszczalne właśnie ze względu na status zawodu zaufania publicznego. Tego typu rozwiązań możemy niestety zaobserwować wiele, np. absurdalnie małe place zabaw, za małe śmietniki, budynki niedostępne dla niepełnosprawnych po demontażu urządzeń podnośnych już po odbiorze budynku itp.

Organ administracji budowlanej będący strukturą samorządu terytorialnego powinien stać na straży ogólnie pojętego dobra publicznego i wobec ewidentnego przekroczenia norm życia społecznego powinien odpowiednio reagować. W konkretnych przypadkach często tylko sąd może określić gdzie leży granica, która została (bądź nie została) przekroczona. Natomiast jeśli zostałby wydany wyrok, w którym sąd by taką granicę wyznaczył, to nie powinien być on stosowany jako wytyczna dla organów administracji budowlanej we wszelkich innych sprawach dotyczących podobnego zagadnienia. Jeżeli sąd wyznaczyłby ograniczenie skali antresoli w odniesieniu do wielkości kondygnacji lub do całego budynku wielorodzinnego to nie oznacza to, że taką samą zasadę należałoby przyjąć dla antresol na widowniach, w teatrach lub w budynku jednorodzinnym.

Pomimo iż rozwiązanie projektowe będące punktem wyjścia dla tej opinii może być (przy zastosowaniu przytoczonej interpretacji) uznane za zgodne z przepisami, to jednak w ocenie MPOiA stoi w sprzeczności zasadami norm życia społecznego i równocześnie w sprzeczności z rolą architekta jako zawodu zaufania społecznego. Stanowi ono przykład wykorzystania styku nieprecyzyjnych przepisów prawa budowlanego w relacji do wskaźników zastosowanych w prawie miejscowym, tak aby zrealizować obiekt którego skala przekracza w sposób znaczący (blisko dwukrotny) przewidywane dla danego terenu gabaryty zabudowy.

(KD)

Kraków, 20 lutego 2020 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

25 lutego '20

OPINIA nr ZR 147: Obszar oddziaływania obiektu

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Czy organ administracji architektoniczno-budowlanej, na etapie sprawdzania projektu budowlanego, poprzedzającego wydanie pozwolenia na budowę, w postanowieniu, może żądać zmiany obszaru oddziaływania obiektu, określonego przez projektanta?

Podstawa prawna

Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 1960 nr 30 poz. 168 t.j. Dz.U.2020 poz. 256)

Art. 28.
Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

Art. 10 §1.
Organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania […].

Ustawa Prawo Budowlane (Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414)

Art. 3.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:

Art. 20.
1. Do podstawowych obowiązków projektanta należy:

1) określenie obszaru oddziaływania obiektu;

Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego

§ 13a.
Informacja o Obszarze Oddziaływania Obiektu zawiera:

2) wskazanie przepisów prawa, w oparciu o które dokonano określenia obszaru oddziaływania obiektu;

3) zasięg obszaru oddziaływania obiektu przedstawiony w formie opisowej lub graficznej albo informację, że obszar oddziaływania obiektu mieści się w całości na działce lub działkach, na których został zaprojektowany.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Zagadnienie określenia zasięgu obszaru oddziaływania obiektu łączy się w sposób bezpośredni z ustanowieniem kręgu stron w postępowaniu o pozwolenie na budowę. Zgodnie z art. 28 pkt 2 Prawa Budowlanego, oprócz Inwestora, stronami w postępowaniu są właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się
w obszarze oddziaływania obiektu.

Pojęcie Strony w postępowaniu administracyjnym związane jest nierozłącznie z posiadaniem interesu prawnego związanego z przedmiotem postępowania. W szczególnym przypadku postępowania o pozwolenie na budowę, interes prawny strony (sąsiada) tożsamy jest z ograniczeniem możliwości zagospodarowania w tym zabudowy terenu sąsiadującego z terenem inwestycji. Warto zwrócić uwagę, że w podpisanym niedawno przez Sejm i Senat projekcie nowelizacji Ustawy zmianie ulegnie m.in. definicja obszaru oddziaływania obiektu poprzez wykreślenie słowa „zagospodarowaniu”.

Poza szczególnym przypadkiem opisanym w § 12.5. Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie gdzie, usytuowanie budynku w granicy działki lub w odległości 1,5 m od tej granicy skutkuje automatycznym włączeniem sąsiedniej działki do obszaru oddziaływania, wszystkie inne przypadki należy rozpatrywać indywidualnie.

Istotą określenia obszaru oddziaływania obiektu, jest zatem stwierdzenie czy projektowana inwestycja będzie w jakikolwiek sposób ograniczać możliwość zagospodarowania — w szczególności zabudowania — działek sąsiadujących z terenem inwestycji.

Warto zwrócić uwagę, że nierzadko pojęcie oddziaływania zdefiniowane w Prawie Budowlanym jako ograniczenie możliwości zabudowy sąsiedniego terenu, utożsamiane jest w sposób nieuprawniony z oddziaływaniem zdefiniowanym w Kodeksem Cywilnym jako immisje, które można w skrócie zdefiniować jako oddziaływanie polegające na uciążliwości wynikających z samego faktu sąsiedztwa z sąsiednią nieruchomością. Na przykład fakt zacieniania sąsiedniej niezabudowanej działki budowlanej, na której nie mogą powstać budynki mieszkalne, można uznać jako immisję, ale nie jako ograniczenie możliwości usytuowania hipotetycznego budynku, który zgodnie z przepisami odrębnymi, nie będzie wymagał dostępu do światła słonecznego.

Ważnym aspektem związanym z określeniem obszaru oddziaływania obiektu jest wymóg wskazania przepisów prawa w oparciu, o które dokonano jego wyznaczenia, a także wymóg przedstawienia zasięgu tego obszaru. Może się bowiem okazać, że fakt oddziaływania na sąsiednią działkę budowlaną jest bezsporny, lecz jego zasięg kończy się w pasie terenu niemożliwym do zabudowy z innych obiektywnych przyczyn.

Należy podkreślić, iż ustalenie obszaru oddziaływania obiektu może być procesem złożonym i wielowątkowym wymagającym odpowiedniego rozeznania uwarunkowań związanych z możliwością zabudowy sąsiednich działek budowlanych. Zgodnie z zapisami zawartymi w art. 20 pkt 1 Ustawy Prawo budowlane ustalenie obszaru oddziaływania należy do podstawowych obowiązków Projektanta. Oznacza to, że przy ustalaniu kręgu stron w postępowaniu o pozwolenie na budowę organ administracji architektoniczno–budowlanej, co do zasady powinien opierać się na informacji dostarczonej przez projektanta. Niemniej jednak, zgodnie z art. 10 § 1. KPA cyt: Organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania.

Zdaniem autora niniejszej opinii, oznacza to, że jeżeli organ nie zgadza się z wnioskami zamieszczonymi przez projektanta w „Informacji o Obszarze Oddziaływania Obiektu”, może zmienić zakres oddziaływania poprzez włączenie lub usunięcie z kręgu stron właścicieli, użytkowników wieczystych lub zarządców sąsiednich nieruchomości, jednakże powinien wówczas wskazać przesłankę, w oparciu o którą dokonał zmiany.

(MK)

Kraków, 25 lutego 2020 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

26 lutego '20

OPINIA nr ZR 148: PNB na instalację tryskaczy i sprężonego powietrza

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

1. Czy projektowana rozbudowa instalacji tryskaczowej wewnątrz użytkowanego budynku wymaga pozwolenia na budowę?

2. Czy projektowana przebudowa instalacji tryskaczowej wewnątrz użytkowanego budynku wymaga pozwolenia na budowę?

3. Czy projektowana rozbudowa instalacji sprężonego powietrza wewnątrz użytkowanego budynku wymaga pozwolenia na budowę?

4. Czy projektowana przebudowa instalacji sprężonego powietrza wewnątrz użytkowanego budynku wymaga pozwolenia na budowę?

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Dz.U. 1994 Nr 89 poz. 414 (z późn. zm.)

Art. 3.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:

6) budowie — należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego;

7a) przebudowie — należy przez to rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; […]

[…]

Art. 28.
1. Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29–31.

[…]

Art. 29.
1. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:

27) instalacji elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, klimatyzacyjnych i telekomunikacyjnych wewnątrz użytkowanego budynku;

[…]

2. Pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na:

1a) przebudowie obiektów, o których mowa w ust. 1;

9) urządzeniach przeciwpożarowych — należy przez to rozumieć urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie lub samoczynnie) służące do zapobiegania powstaniu, wykrywania, zwalczania pożaru lub ograniczania jego skutków, a w szczególności: stałe i półstałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające, urządzenia inertyzujące, urządzenia wchodzące w skład dźwiękowego systemu ostrzegawczego i systemu sygnalizacji pożarowej, w tym urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych, instalacje oświetlenia ewakuacyjnego, hydranty wewnętrzne i zawory hydrantowe, hydranty zewnętrzne, pompy w pompowniach przeciwpożarowych, przeciwpożarowe klapy odcinające, urządzenia oddymiające, urządzenia zabezpieczające przed powstaniem wybuchu i ograniczające jego skutki, kurtyny dymowe oraz drzwi, bramy przeciwpożarowe i inne zamknięcia przeciwpożarowe, jeżeli są wyposażone w systemy sterowania, przeciwpożarowe wyłączniki prądu oraz dźwigi dla ekip ratowniczych;

[…]

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 109, poz. 719)

§ 3.
1. Urządzenia przeciwpożarowe w obiekcie powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, a warunkiem dopuszczenia do ich użytkowania jest przeprowadzenie odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działania.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Z cytowanych powyżej zapisów Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (z późn. zm.) wynika, że:

Zgodnie z Art. 3 Ustawy PB „obiektem budowlanym” są (m.in.) instalacje zapewniające możliwość użytkowania obiektu takiego jak budynek, budowla bądź obiekt małej architektury, zgodnie z jego przeznaczeniem. Do instalacji tych zaliczają się również instalacje tryskaczowe oraz instalacje sprężonego powietrza. Z kolei „rozbudowa” obiektu budowlanego równoznaczna jest z „budową” obiektu budowlanego, a „przebudowę” stanowi „wykonywanie robót budowlanych w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego”.

Art. 28. Ust. 1. zawiera wymóg rozpoczęcia wszelkich robót budowlanych (z zastrzeżeniem art. 29–31) jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę.

W Art. 29. Ust. 1. pkt 27) z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę zwolniona została budowa (a tym samym i rozbudowa) instalacji: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, klimatyzacyjnych i telekomunikacyjnych wewnątrz użytkowanego budynku, a w Art. 29. Ust. 2. pkt 1a) również przebudowa obiektów, o których mowa w ust. 1.

W Art. 29. Ust. 1. pkt 27) zawarto wyliczenie enumeratywne instalacji wewnętrznych, oznaczające zawarte w akcie prawnym wyliczenie, zawierające wszystkie i zarazem jedyne dopuszczalne elementy. Nie znajdują się wśród nich instalacje tryskaczowe oraz instalacje sprężonego powietrza co oznacza, że zarówno projektowana ich rozbudowa jak i przebudowa wymagają uzyskania pozwolenia na budowę.

Ponadto projekt instalacji tryskaczowej, która jest wymieniona w § 2. Ust. 1 pkt. 9 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 109, poz. 719) jako urządzenie przeciwpożarowe wymaga zgodnie z § 3. Ust. 1 ww. Rozporządzenia uzgodnienia przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Warunkiem dopuszczenia do użytkowania tej instalacji jest wykonanie jej na podstawie ww. uzgodnionego projektu oraz przeprowadzenie odpowiednich prób i badań, potwierdzających prawidłowość jej działania.

(KS)

Kraków, 26 lutego 2020 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

07 marca '20

OPINIA nr ZR 152: Ilość stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Zwracam się z prośbą o stwierdzenie zgodności z obowiązującymi przepisami wymagania do uzupełnienia dokumentacji projektowej, nałożonego w postanowieniu wysłanym przez Organ AAB. Proszę o opinię czy wymaganie nałożone w postanowieniu, w świetle opisanej poniżej sytuacji — jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa oraz przytoczonymi definicjami z obowiązującego MPZP.

Opis sytuacji:

Zaprojektowano budynek mieszkalny wielorodzinny, z garażem podziemnym oraz naziemnymi miejscami parkingowymi przy budynku.
Łączny bilans zaprojektowanych miejsc parkingowych jest zgodny z wymaganiami określonymi w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego i wynosi łącznie 81 MP (z czego 61 MP znajduje się w garażu podziemnym i 20MP na poziomie terenu przy budynku.)

Zgodnie z wymaganiami obowiązującego na działce Planu Miejscowego — 4% ogółu zaprojektowanych miejsc parkingowych mają stanowić stanowiska postojowe dla pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową. Dodatkowo Plan Miejscowy definiuje pojęcie miejsca dla pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową jako:

„miejsce postojowe dla pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową — miejsce postojowe spełniające wszystkie wymogi przepisów odrębnych dotyczących miejsca postojowego dla osób niepełnosprawnych, zlokalizowane w częściach wspólnych nieruchomości na poziomie terenu lub w budynku na kondygnacjach dostępnych dla osób niepełnosprawnych. Miejsca na poziomie terenu należy lokalizować w sposób umożliwiający osobom niepełnosprawnym najdogodniejszy dostęp do budynku: na styku z utwardzonym dojściem (o odpowiednim pochyleniu) lub dojazdem do wejścia zapewniającego osobom niepełnosprawnym dostęp do budynku, w miejscu zapewniającym najkrótszą drogę do tego wejścia;”

W związku z powyższym w ramach 20 MP zaprojektowanych na poziomie terenu przy budynku — 4 miejsca są przeznaczono dla osób niepełnosprawnych. W garażu podziemnym — zaprojektowano tylko i wyłącznie zwykłe miejsca parkingowe (bez niepełnosprawnych). Budynek wyposażony jest w windy zapewniające dostęp dla osób niepełnosprawnych na wszystkie kondygnacje budynku, w tym do kondygnacji podziemnej — z halą garażową.

Wydział Architektury, w postanowieniu do uzupełnienia dokumentacji nałożył obowiązek, cytat:

„W garażu należy przewidzieć stanowiska postojowe dla samochodów osobowych z których mogą korzystać osoby niepełnosprawne i które spełniają warunki określone w §104 ust. 4 — zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo budowlane w związku z §54 ust. 2 (w związku z zapewnieniem osobom niepełnosprawnym dostępu do garażu podziemnego, należy przewidzieć miejsca postojowe dostosowane do potrzeb tych osób)”.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ( Dz. U. 2017. 1073 t.j.):

Art. 15.
2. W planie miejscowym określa się obowiązkowo […]

6) zasady kształtowania zabudowy oraz wskaźniki zagospodarowania terenu, maksymalną i minimalną intensywność zabudowy jako wskaźnik powierzchni całkowitej zabudowy w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej, minimalny udział procentowy powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej, maksymalną wysokość zabudowy, minimalną liczbę miejsc do parkowania w tym miejsca przeznaczone na parkowanie pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową i sposób ich realizacji […]

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (stan prawny na 1 stycznia 2018 r.)

§ 54. [Dźwigi osobowe]

2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym […] wyposażanym w dźwigi, należy zapewnić dojazd z poziomu terenu i dostęp na wszystkie kondygnacje użytkowe osobom niepełnosprawnym

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414 z późn. zm.:

Art. 35.
1. Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:

1) zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;

2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;

[…]

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Artykuł 15 ust.2. Ustawy o planowaniu przestrzennym sformułował zasady określania ilości miejsc do parkowania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. W mpzp ma zostać określona minimalna ilość miejsc do parkowania, w tej ilości znaleźć się muszą miejsca dla osób niepełnosprawnych (dla pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową). Plan ma za zadanie również określić sposób realizacji miejsc postojowych.

Plan miejscowy, na podstawie którego wykonany został projekt budynku mieszkalnego wielorodzinnego z garażem podziemnym oraz miejscami parkingowymi przy budynku, określił bardzo precyzyjnie zarówno ilość miejsc postojowych dla pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową jak i ich usytuowanie (czego w wielu innych planach miejscowych się nie znajdzie — np. w krakowskim MPZP „Łobzów-Rejon ulic Łokietka i Wrocławskiej”, Uchwała nr XCIV2465/18 z dnia 7. lutego 2018 r., mamy tajemnicze określenie „stanowiska na kartę parkingową”, nie jest doprecyzowane co takie określenie znaczy i gdzie mają się te „stanowiska na kartę parkingową” znaleźć). Takie stanowiska postojowe, zgodnie z zapisem przedmiotowego planu, mają znaleźć się „[…] w częściach wspólnych nieruchomości na poziomie terenu lub w budynku na kondygnacjach dostępnych dla osób niepełnosprawnych […]”.

Zaprojektowano stanowiska na kartę parkingową w ilości i w lokalizacji zgodnej z MPZP, na poziomie terenu, przy budynku.

MPZP nie zobligował projektanta do zapewnienia miejsc postojowych dla osób niepełnosprawnych akurat w garażu podziemnym, jak uważa Wydział Architektury, domagając się uzupełnienia dokumentacji. Owszem, warunki techniczne nakazują „[…] w budynku mieszkalnym wielorodzinnym wyposażanym w dźwigi, […] zapewnić dojazd z poziomu terenu i dostęp na wszystkie kondygnacje użytkowe osobom niepełnosprawnym […]”, a zatem również na kondygnację podziemną z garażem. Zapewnienie dostępu do garażu nie oznacza obowiązku zaprojektowania miejsc postojowych dla osoby niepełnosprawnej właśnie w garażu, skoro zostały zaprojektowane na terenie. Podobnie: zapewnienie dostępu do wszystkich kondygnacji nadziemnych nie oznacza obowiązku zaprojektowania na każdej z tych kondygnacji ani miejsc postojowych ani też mieszkań przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych. Taka wykładnia przepisów byłaby nieuprawnionym ich rozszerzeniem.

Na koniec należy stwierdzić, że sprawdzanie struktury miejsc postojowych w garażu podziemnym nie mieści się w określonych w Art. 35 ust. 1 pkt 1,2 i 3 Prawa budowlanego kompetencjach Wydziału Architektury.

(MB)

Kraków, 07 marca 2020 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

22 września '20

OPINIA nr ZR 170: projekt zamienny

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Pytanie dotyczy wniosku o zmianę pozwolenia na budowę w zakresie wykonania muru oporowego przy realizacji budynku mieszkalno-usługowego. Organ administracji architektoniczno-budowlanej w postanowieniu nałożył obowiązek na Inwestora do przedłożenie projektu zamiennego na całość opracowania wraz z realizowanym budynkiem. Cyt. czy wymagania Starostwa są słuszne skoro inwestor nie wykonał żadnych istotnych odstępstw w realizowanym budynku a jedynie planuje wykonać dodatkowo mur oporowy?

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (jednolity tekst Dz.U. z 2018 r. poz. 1202, 1276, 1496, 1669, 2245, z 2019 r. poz. 51):

Zgodnie z art. 36a ust. 1 ustawy Prawo budowlane (Dz.U. z 2020 r., poz. 1333) cyt. „Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego lub innych warunków decyzji o pozwoleniu na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej”.

Art. 36a ust. 3 ww. ustawy Prawo budowlane określa w sposób jednoznaczny i czytelny wymogi dotyczące kompletności wniosku w sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę, cyt. W postępowaniu w sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę, przepisy art. 32–35 stosuje się odpowiednio do zakresu tej zmiany.

Opinia

Zmiana decyzji o pozwoleniu na budowę i zatwierdzenie projektu budowlanego zamiennego może być wydane po przeprowadzeniu postępowania w oparciu o przepisy zawarte w art. 32–35 ustawy Prawo budowlane, które określają: warunki wydania pozwolenia na budowę, zakres przedmiotowy pozwolenia na budowę, załączniki do wniosku o pozwolenie na budowę, wymagane elementy, zakres sprawdzania spełnienia wymagań przez organ administracji architektoniczno-budowlanej.

Jak wskazano powyżej, w przypadku projektu budowlanego zamiennego powyższe przepisy stosuje się odpowiednio do zakresu zmian objętych wnioskiem o zatwierdzenie projektu budowlanego zamiennego. W związku z powyższym wniosek o zmianę pozwolenia na budowę winien obejmować właściwie skonstruowane podanie, z wyszczególnieniem zmian istotnych (zgodnie z dyspozycją art. 36a Prawa budowlanego) wraz z dokumentacją projektową obejmującą te elementy projektu budowlanego, które ulegają zmianie w stosunku do projektu budowlanego zatwierdzonego ostateczną decyzją o pozwoleniu na budowę czyli w tym przypadku projekt muru oporowego wraz projektem zagospodarowania terenu w oparciu o zaktualizowaną mapę do celów projektowych.

W postępowaniu w sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę, wymaganie przez organ administracji architektoniczno-budowlanej kompletu pełnobranżowej dokumentacji projektowej, w której zmianie ulegają jedynie elementy zagospodarowania terenu, jest niezgodne z zapisami art. 36a ust. 3 ustawy Prawo budowlane.

(EK)

Kraków, 22 września 2020

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

12 października '20

OPINIA nr ZR 174: zmiany PB w zakresie ochrony ppoż.

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania 1

Czy zmiana z klasy D na klasę E odporności pożarowej, dla projektowanego budynku PM który jest dobudowywany do istniejącej hali przemysłowej, gdzie nie zmieni się sposób użytkowania ww. dobudowy – stanowi nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego tej dobudowy?

Równocześnie ze zmianą klasy odporności pożarowej budynku planowane są następujące zmiany projektowe:

1. Zmiana zaprojektowanych pierwotnie słupów konstrukcji stalowej hali na słupy żelbetowe (zmiana nie wymagana przepisami stanowiąca poprawę bezpieczeństwa ppoż. zgodnie z decyzją inwestora);

2. Zabezpieczenie konstrukcji stalowej dachu do klasy odporności ogniowej R15 (jw. zgodnie z decyzją inwestora);

3. Rezygnacja ze ściany oddzielenia przeciwpożarowego na styku części istniejącej hali z częścią dobudowaną;

4. Inne zmiany konieczne do wprowadzenia wynikające z ww. zmiany klasy odporności pożarowej budynku;

Treść pytania 2 z opinii nr 109:

Niniejsza opinia aktualizuje również opinię nr 109 z dnia 28 stycznia 2019 r., pod kątem wymogów przepisów obowiązujących od 19.09.2020 r. – odpowiadając na zadane wówczas następujące pytanie:

Czy dopuszcza się zakwalifikowanie jako nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego zmiany polegającej na zmianie projektowanych elementów wpływających na ochronę przeciwpożarową budynku, m.in.

1. Rodzaju materiału, sposobu oddzielenia i gabarytów elementów stanowiących elementy oddzielenia przeciwpożarowego;

2. Powierzchni elementów napowietrzających i oddymiających;

3. Rozwiązań systemowych, tras prowadzenia przewodów, lokalizacji elementów systemowych dla dźwiękowego systemu ostrzegawczego, systemu sygnalizacji pożarowej;

w sytuacji, kiedy projektowane zmiany nie pogarszają warunków ochrony przeciwpożarowej budynku, a także posiadają uzgodnienie z rzeczoznawcą do spraw ochrony pożarowej?

Podstawa prawna

[1]. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (Dz.U. z 2020 r. poz. 1333):

Art. 36a. ust. 1. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego lub innych warunków decyzji o pozwoleniu na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej.

[...]

ust. 5. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie:

1) projektu zagospodarowania działki lub terenu, w przypadku zwiększenia obszaru oddziaływania obiektu poza działkę, na której obiekt budowlany został zaprojektowany;

2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego dotyczących:

a) powierzchni zabudowy w zakresie przekraczającym 5%,

b) wysokości, długości lub szerokości w zakresie przekraczającym 2%,

c) liczby kondygnacji;

4) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części;

5) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

6) wymagającym uzyskania lub zmiany decyzji, pozwoleń lub uzgodnień, które są wymagane do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę lub do dokonania zgłoszenia:

a) budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1–4, lub

b) przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 3 pkt 1 lit. a, oraz instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. d;

5a. (uchylony)

5b. Przepisów ust. 5:

1) pkt 1 nie stosuje się do urządzeń budowlanych oraz obiektów małej architektury;

2) pkt 6 nie stosuje się w zakresie odstąpienia od:

a) projektowanych warunków ochrony przeciwpożarowej, jeżeli odstąpienie zostało uzgodnione pod względem ochrony przeciwpożarowej,

c) projektowanych warunków higienicznych i zdrowotnych, jeżeli odstąpienie zostało uzgodnione z właściwym państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym.

Art. 36b.

1. Wprowadzanie zmian w projekcie technicznym dotyczących rozwiązań, które podlegały uzgodnieniom, wymaga ponownego uzyskania tych uzgodnień.

3. Kierownik budowy okazuje aktualny projekt budowlany na każde żądanie organu nadzoru budowlanego.

[2]. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie Dz.U. 2019.1065 z późniejszymi zmianami Dz.U. 20.1608 z dn. 16.09.2020 r.

W zakresie przepisów Rozporządzenia Warunki Techniczne [2] dotyczących zarówno ochrony przeciwpożarowej, jak i innych przepisów które powinny być spełnione w związku ze zmianami wprowadzanymi do projektu budowlanego.

[3]. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej Dz.U. z 2020 r. poz. 961, 1610.

Art. 6. ust. 2. Autorzy dokumentacji projektowej są obowiązani zapewnić jej zgodność z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej.

Art. 6b. Projekt zagospodarowania działki lub terenu, projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, obiektu budowlanego istotnego ze względu na konieczność zapewnienia ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem oraz projekt urządzenia przeciwpożarowego wymagają uzgodnienia z rzeczoznawcą pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, zwanego dalej „uzgodnieniem”.

[4]. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów Dz.U. 2010 nr 109 poz. 719.

§ 3. ust. 1. Urządzenia przeciwpożarowe w obiekcie powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, a warunkiem dopuszczenia do ich użytkowania jest przeprowadzenie odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działania.

[5]. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 grudnia 2015 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej Dz.U. 2015 poz. 2117.

Całość Rozporządzenia.

Oraz inne Rozporządzenia dotyczące ochrony przeciwpożarowej istotne dla zmian wprowadzanych w projekcie budowlanym.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Zmiany dotyczące projektowanych warunków ochrony przeciwpożarowej nie stanowią istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego jeżeli odstąpienie zostało uzgodnione pod względem ochrony przeciwpożarowej z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych zgodnie z art. 6b Ustawy [3], oraz Rozporządzeniami [4] i [5].

Dotyczy to nie tylko zmian klasy odporności pożarowej dla budynku (w tym również dla budynku PM i dalszych zmian w projekcie budowlanym z tego wynikających), użytych materiałów, rozwiązań technicznych, sposobu oddzielenia stref pożarowych i dymowych, powierzchni elementów napowietrzających i oddymiających, przyjętych konkretnych rozwiązań systemowych, tras prowadzenia przewodów oraz lokalizacji elementów dla dźwiękowego systemu ostrzegawczego i systemu sygnalizacji pożarowej, ale także modyfikacji, które wiążą się z takimi zagadnieniami jak np. podział na strefy pożarowe, sposób ewakuacji, wyposażenie w zasadnicze urządzenia i pomieszczenia związane z ochroną pożarową (np. zbiorniki z wodą ppoż. i pompownią, dźwigi ratownicze, systemy napowietrzania i oddymiania itp.) – wszystkie wymienione powyżej elementy zostały podane przykładowo.

Powyższe zmiany projektowe nie stanowią istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego, pod warunkiem spełnienia dla nich wszelkich przepisów Rozporządzenia Warunki Techniczne [2] dotyczących zarówno ochrony przeciwpożarowej, jak i innych przepisów które powinny być spełnione w związku z wprowadzanymi zmianami – np.: należy sprawdzić możliwość usunięcia ściany oddzielenia przeciwpożarowego pomiędzy budynkiem istniejącej hali i budynkiem rozbudowy, biorąc pod uwagę wymogi ochrony przeciwpożarowej dla całości istniejącej hali wraz z rozbudową i PZT, a także sprawdzić spełnienie wymogów odległości przeprojektowywanych części budynku od granicy działki oraz od obiektów sąsiadujących na własnej i na sąsiednich działkach, drogi przeciwpożarowe itp. (również podane przykładowo).

Równocześnie przy wprowadzaniu powyższych zmian należy spełnić inne wymogi art. 36a Ustawy Prawo budowlane [1] dotyczące np. ewentualnej zmiany: obszaru oddziaływania obiektu, charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego oraz zgodności zmian z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu itp.

Do decyzji projektanta należy kwalifikacja wprowadzonych zmian w stosunku do zapisów prawa budowlanego i ocena konieczności uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę.

Powyższe uzgodnienie z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych jest potwierdzeniem prawidłowości przyjętych rozwiązań, analogicznie jak uzyskanie takiego uzgodnienia na etapie powstawania projektu budowlanego.

Uwaga: Niniejsza opinia została opracowana zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w październiku 2020 r.

(KS)

Kraków, 12 października 2020 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

22 grudnia '20

OPINIA nr ZR 182: szambo, a nowe przepisy

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania

Jak w kontekście „nowego” rozporządzenia w sprawie zakresu i formy projektu budowlanego należy podejść do zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe o pojemności do 10m³ realizowanych przy budynkach mieszkalnych jednorodzinnych:

1. Czy występowanie tych urządzeń w projekcie zagospodarowania terenu wymaga uczestnictwa projektanta branży sanitarnej przy opracowaniu tego elementu projektu budowlanego, a tym samym jego podpisu na stronie tytułowej?

2. Czy w związku z tym, że realizacja takich urządzeń wymaga jedynie zgłoszenia, którego dokonanie nie wymaga posiadania żadnych uprawnień, to można założyć, że mogą one być objęte projektem zagospodarowania terenu podpisanym jedynie przez architekta?

3. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 2 jest twierdząca, to czy rysunek szczegółowy zbiornika (przekroje i rzut) powinien być dołączony do projektu zagospodarowania terenu czy architektoniczno-budowlanego?

4. Czy w przypadku objęcia zbiorników zamierzeniem budowlanym polegającym na budowie budynku powinny one być wyszczególnione w nazwie tego zamierzenia na stronie tytułowej? Czyli np. „Budynek mieszkalny jednorodzinny z bezodpływowym zbiornikiem na nieczystości ciekłe".

5. Jeżeli uczestnictwo projektanta branżowego jest konieczne, to czy można takie zbiorniki wykluczyć z projektu, uzyskać pozwolenie na budowę samych budynków, a zbiorniki wykonać na podstawie zgłoszenia?

Podstawa prawna

Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2020 r. poz. 1333 z 3 sierpnia 2020 r.):

Art. 29

1. Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, budowa:
[…]

6) zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m³;

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Odpowiadając kolejno na zadane pytania, Zespół Rzeczoznawców wydaje następującą opinię:

Ad 1. Występowanie w projekcie zagospodarowania terenu zbiorników na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m³wymaga uczestnictwa projektanta branży sanitarnej przy opracowywaniu tego elementu projektu budowlanego, a tym samym jego podpisu na stronie tytułowej oraz na rysunku projektu zagospodarowania terenu.

Ad 2. W przypadku, gdy zbiornik na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m³byłby realizowany odrębnym opracowaniem (zgodnie z art. 29, ust. 1, pkt 6, Ustawy Prawo Budowlane), to należy taką informację zawrzeć w legendzie do części graficznej projektu zagospodarowania terenu wraz z wrysowaną lokalizacją ww. urządzenia na tym projekcie. Należy w opisie projektu zagospodarowania terenu zamieścić informację o tym, że objęty odrębnym opracowaniem zbiornik na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m³ zostanie zrealizowany przed przystąpieniem do użytkowania budynku. W powyższej sytuacji nie jest wymagany podpis projektanta instalacji sanitarnych.

Ad 3. Jeśli realizacja zbiornika jest objęta odrębnym opracowaniem to do projektu nie trzeba dołączać jego szczegółowych rysunków. Jeśli jest częścią opracowania, to rysunki powinny być dołączone do projektu zagospodarowania terenu. W zależności od przyjętej technologii realizacji zbiornika opracowanie winno zawierać rysunek szczegółowy lub kartę techniczną gotowego wyrobu podpisaną przez projektanta branży sanitarnej.

Ad 4. W przypadku objęcia zbiorników zamierzeniem budowlanym powinny one być wyszczególnione w nazwie inwestycji (np. budynek mieszkalny z instalacją kanalizacji sanitarnej ze szczelnymi zbiornikami wybieralnymi).

Ad 5. Zbiorniki na nieczystości ciekłe można wykluczyć z projektu i wykonać je na podstawie zgłoszenia, ale ich lokalizacja powinna być przestawiona na części graficznej projektu zagospodarowania terenu — zgodnie z odpowiedzią udzieloną w punkcie 2.

Podsumowując, nie jest wymagane objęcie projektem budowlanym zbiorników na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m³. Zgodnie z art. 29 ust. 1. pkt 6. Ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane, budowa zbiorników na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m³„nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia”, niemniej w myśl art. 29 ust. 6 ww. ustawy Inwestor, zamiast dokonania zgłoszenia budowy może wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę.

(EK)

Kraków, 22 grudnia 2020 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

12 sierpnia '21

OPINIA nr ZR 199: zmiana dostępności dla osób niepełnosprawnych

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania

Czy zmiana dostępności dla osób niepełnosprawnych w trakcie budowy budynku produkcyjno-magazynowego — kategoria obiektu XVIII jest zmianą istotną, czy nieistotną w świetle obowiązującej ustawy Prawo budowlane (art. 36 a ust. 5 pkt 3)?

Budynek został zaprojektowany z dostępnością dla osób niepełnosprawnych, natomiast w trakcie budowy inwestor odstąpił od zatwierdzonego projektu budowlanego i wybudowany budynek obecnie nie zapewnia dostępności dla osób niepełnosprawnych (bariery architektoniczne).

Czy w związku z powyższym inwestor przed odstąpieniem od zatwierdzonego projektu winien uzyskać zmianę decyzji o pozwoleniu na budowę (art. 36 a ust. 1).

Podstawa prawna

[1] Ustawa Prawo Budowlane t.j. z dnia 7 lipca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1333 z późn. zmianami)

Art. 36 a. ust. 1 Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego lub innych warunków decyzji o pozwoleniu na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej.

(…)

pkt 3) warunków niezbędnych do korzystania z obiektu budowlanego przez osoby niepełnosprawne, o których mowa w art. 1 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku 13 grudnia 2006 r., w tym osoby starsze;

Odpowiedzi

Zgodnie z art. 36 a ust. 5 pkt 3 Ustawy Prawo budowlane [1] odstąpienie od zatwierdzonego projektu architektoniczno-budowlanego w zakresie warunków niezbędnych do korzystania z obiektu budowlanego przez osoby niepełnosprawne jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej. Nie ma tu żadnego znaczenia, czy dostępność osób niepełnosprawnych, w przypadku projektu budowlanego budynku produkcyjno-magazynowego przyjęto nadmiarowo, czy jest to zmiana wymogów ww. dostępności bez których obiekt nie może funkcjonować.

W każdym przypadku powyższe zmiany wymagają uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę.

(KS)

Kraków, 12 sierpnia 2021 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

09 września '21

OPINIA nr ZR 204: geotechnika dla garażu

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania

Czy opinia geotechniczna jest dokumentem wymaganym do zgłoszenia budynku garażowego do 35 m²?

Podstawa prawna

[1] Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych

Na podstawie art. 34 ust. 6 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm. zarządza się, co następuje (…)

[2] Ustawa Prawo budowlane t.j. z dnia 7 lipca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1333 z późn. zm.)

Art. 29. 1. Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, budowa: (…)

14) wolno stojących:

a) parterowych budynków gospodarczych,

b) garaży,

c) wiat — powierzchni zabudowy do 35 m², przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;

Art. 30

1 b. Zgłoszenia budowy lub wykonywania innych robót budowlanych dokonuje się organowi administracji architektoniczno-budowlanej.

2. W zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres, miejsce i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia.

2 a. Do zgłoszenia należy dołączyć:

1) oświadczenie, o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2;

2) odpowiednie szkice lub rysunki — w zależności od potrzeb;

3) pozwolenia, uzgodnienia i opinie, których obowiązek dołączenia wynika z przepisów odrębnych ustaw, w szczególności decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, zgodnie z art. 72 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;

4) projekt zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem technicznym instalacji, wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane w przypadku:

a) budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 9, 23 i 30, oraz

b) instalowania, o którym mowa w art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. e;

5) projekt zagospodarowania działki lub terenu, wykonany przez projektanta posiadającego wymagane uprawnienia budowlane, w przypadku budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 27 i 28.

4 a. W zgłoszeniu przebudowy drogi w transeuropejskiej sieci drogowej należy ponadto przedstawić:

1) wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym mowa w art. 24 l ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych;

2) uzasadnienie zarządcy drogi, o którym mowa w art. 24 l ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.

4 c. Do zgłoszenia przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 3 pkt 1 lit. a, oraz instalowania, o którym mowa w art 29 ust. 3 pkt 3 lit. d, należy dołączyć dokumenty, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4. Organ administracji architektoniczno-budowlanej po otrzymaniu zgłoszenia dokonuje jego sprawdzenia w zakresie, o którym mowa w art. 35 ust. 1.(…)

Opinia

Opinia odnosi się do stanu prawnego ustalonego Ustawą Prawo budowlane w wersji obowiązującej od 19 września 2020 roku.

Na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 14 ustawy, budowa garażu o powierzchni do 35 m² należy do budów nie wymagających decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymagających zgłoszenia. Formalne wymogi dotyczące zgłoszenia budowy niewymagającej pozwolenia na budowę określone są w art. 30. Zgodnie z jego treścią w przypadku budowy garażu o powierzchni do 35 m² do zgłoszenia należy dołączyć wyłącznie:

oświadczenie, o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2 (tj. oświadczenie o prawie do dysponowania terenem na cele budowlane);
odpowiednie szkice lub rysunki — w zależności od potrzeb,

oraz

pozwolenia, uzgodnienia i opinie, których obowiązek dołączenia wynika z przepisów odrębnych ustaw, w szczególności decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, zgodnie z art. 72 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Tak więc, jako że obowiązek przedstawienia opinii geotechnicznej obiektu wynika z rozporządzenia wydanego na podstawie ustawy Prawo budowlane, nie zaś z „ustaw odrębnych”, nie ma podstawy prawnej do żądania dołączenia jej do zgłoszenia dokonanego na podst. art. 30 budowy wymienionej w art. 29 ust. 1 pkt 14 tej ustawy.

(MB)

Kraków, 9 września 2021 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

01 grudnia '21

OPINIA nr ZR 205: zjazd z drogi wewnętrznej

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania

Czy budowa „zjazdu” z drogi wewnętrznej wymaga — w świetle obowiązujących przepisów — uzyskania pozwolenia na budowę?

Stan prawny

Ustawa Prawo Budowlane (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1333, ze zm.) stanowi:

Art. 29.1. Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa
w art. 30, budowa:

11) zjazdów z dróg krajowych i wojewódzkich oraz zatok parkingowych na tych drogach;

Art. 29.2. Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, budowa:

11a) zjazdów z dróg powiatowych i gminnych oraz zatok parkingowych na tych drogach;

Ustawa o drogach publicznych ( Dz.U. z 2021 poz. 1376 ze zm.) stanowi:

Art. 1. Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami określonymi w tej ustawie lub w innych przepisach szczególnych.

Art. 2.1. Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1) drogi krajowe;

2) drogi wojewódzkie;

3) drogi powiatowe;

4) drogi gminne.

Ulice leżące w ciągu dróg wymienionych w ust. 1 należą do tej samej kategorii co te drogi.

Art.4.

8) Zjazd — połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze, stanowiące bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

Art. 8.1. Drogi, drogi rowerowe, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do żadnej
z kategorii dróg publicznych i nie zlokalizowane w pasie drogowym tych dróg są drogami wewnętrznymi.

Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg wewnętrznych oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku — do właściciela tego terenu.
Finansowanie zadań, o których mowa w ust. 2, należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku — do właściciela tego terenu.
Oznakowanie połączeń dróg wewnętrznych z drogami publicznymi oraz utrzymanie urządzeń bezpieczeństwa i organizacji ruchu, związanych z funkcjonowaniem tych połączeń, należy do zarządcy drogi publicznej.

Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (tekst jednolity z 29 stycznia 2016 r., poz. 124) oraz Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 1 sierpnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (w brzmieniu z 29 sierpnia 2019 r. poz. 1643) stanowi:

§ 1.1. Rozporządzenie określa warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i związane z nimi urządzenia budowlane oraz ich usytuowanie.

Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać autostrady płatne i drogowe obiekty inżynierskie oraz ich usytuowanie, określają przepisy odrębne.

Warunki techniczne, o których mowa w ust. 1, przy zachowaniu przepisów Prawa budowlanego, przepisów
drogach publicznych oraz przepisów odrębnych, a także ustaleń Polskich Norm zapewniają w szczególności:

[…]

§ 2. Przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu, budowie oraz przebudowie dróg publicznych
i związanych z nimi urządzeń budowlanych, a także przy projektowaniu i budowie urządzeń niezwiązanych
z drogami publicznymi, sytuowanych w ich pasach drogowych.

§ 3. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) drodze — rozumie się przez to drogę publiczną;

Opinia

Drogi wewnętrzne są zdefiniowane (w sposób bardzo ogólny) w art. 8 ust. 1 Ustawy o drogach publicznych, lecz nie podlegają przepisom tejże ustawy ani przepisom Rozporządzenia WT dla dróg publicznych, gdzie zjazd zdefiniowany jest jako połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze. W obecnym stanie prawnym połączenie dróg wewnętrznych (które nie są drogami publicznymi) z nieruchomością nie może być więc definiowane jako zjazd i nie istnieje procedura administracyjna przewidziana do uzyskiwania decyzji lokalizacyjnych na połączenia dróg wewnętrznych z nieruchomością.

Połączenie drogi wewnętrznej z nieruchomością jest pasem terenu pomiędzy jezdnią istniejącej drogi wewnętrznej a granicą nieruchomości, i jako takie nie mieści się w definicji obiektu budowlanego, w związku z tym jego utwardzenie nie jest objęte koniecznością uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Każdy projekt obiektu kubaturowego powinien zawierać w części opisowej projektu zagospodarowania działki lub terenu informację o sposobie dostępu terenu inwestycji do drogi publicznej oraz w części rysunkowej ukazywać układ komunikacji wewnętrznej terenu (układ dróg wewnętrznych, dojazdów, bocznic kolejowych, parkingów, placów i chodników) przedstawiony nawiązując do istniejącej i projektowanej komunikacji zewnętrznej.

Połączenie z drogą wewnętrzną może zostać zrealizowane przez:

1. utwardzenie powierzchni gruntu na działkach budowlanych (np. z grysu) — takie roboty budowlane na podstawie art. 29 ust. 4 pkt 4 Ustawy Prawo budowlane nie wymagają decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia.

2. budowę (lub rozbudowę) obiektu liniowego — jakim może być droga wewnętrzna, jeżeli będzie samodzielnie funkcjonować i zostanie zrealizowana z użyciem wyrobów budowlanych. (art. z kostki lub asfaltu) oraz będzie obejmować również połączenie pomiędzy jezdnią tej drogi a nieruchomością. Budowa takiego obiektu liniowego wymaga wówczas uzyskania pozwolenia na budowę.

Realizacja połączenia z drogą wewnętrzną powinno nastąpić w uzgodnieniu z zarządcą drogi (właścicielem działki po której przebiega droga wewnętrzna).

Procedury, które wprowadzane są przez samodzielne jednostki organizacyjne poszczególnych gmin, będące administratorem dróg wewnętrznych (o uregulowanym stanie prawnym, pozostających we władaniu gmin lub Skarbu Państwa) oraz wynikające z tych procedur obowiązki spoczywające na projektancie i inwestorze, jako że zróżnicowane w poszczególnych rejonach i często wątpliwe w zakresie prawnych podstaw, nie są przedmiotem tej opinii.

(OJ, WD, MB, GL, GJ)

Kraków, 1 grudnia 2021 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

19 kwietnia '22

OPINIA nr ZR 213: sposób liczenia powierzchni zabudowy

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania

Zwracam się z prośbą o wydanie opinii dotyczącej liczenia powierzchni zabudowy stosownie do zapisów Rozporządzenia z 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Zgodnie z § 14 ust. 4 lit „a” ww. rozporządzenia „...powierzchnię zabudowy budynku pomniejsza się o powierzchnię części zewnętrznych budynku, takich jak: tarasy naziemne i podparte słupami, gzymsy oraz balkony…”. W związku z powyższym zapisem proszę o opinię czy podparty słupem taras wystający na kondygnacji pierwszego piętra, gdzie na parterze pod tarasem zlokalizowany jest garaż podziemny przysypany ziemią i zagospodarowany od góry jako powierzchnia biologicznie czynna liczona jako 50%, wlicza się do powierzchni zabudowy całego budynku.

Podstawa prawna

[1] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (na podstawie art. 34 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane)

Rozdział 1. Przepisy ogólne

§ 12. Powierzchnie budynku określa się zgodnie z zasadami zawartymi w Polskiej Normie dotyczącej określania i obliczania wskaźników powierzchniowych i kubaturowych wymienionej w załączniku do rozporządzenia, uwzględniając przepisy § 14 pkt 4 lit. a oraz § 20 ust. 1 pkt 4 lit. b.

Rozdział 2 Projekt zagospodarowania działki lub terenu

§ 14. Część opisowa projektu zagospodarowania działki lub terenu zawiera:

4) zestawienie:

a) powierzchni zabudowy projektowanych i istniejących obiektów budowlanych, przy czym powierzchnię zabudowy budynku pomniejsza się o powierzchnię części zewnętrznych budynku, takich jak: tarasy naziemne i podparte słupami, gzymsy oraz balkony

[2] POLSKA NORMA PN-ISO 9836

5.1.2. Powierzchnia zabudowy.

5.1.2.1. Przez powierzchnię zabudowy rozumie się powierzchnię terenu zajętą przez budynek w stanie wykończonym.

5.1.2.2. Powierzchnia zabudowy jest wyznaczana przez rzut pionowy zewnętrznych krawędzi budynku na powierzchnię terenu.

Do powierzchni zabudowy nie wlicza się:

powierzchni obiektów budowlanych ani ich części nie wystających ponad powierzchnię terenu,
powierzchni elementów drugorzędnych, np. schodów zewnętrznych, ramp zewnętrznych, daszków, markiz, występów dachowych, oświetlenia zewnętrznego,
powierzchni zajmowanej przez wydzielone obiekty pomocnicze (np. szklarnie, altany, szopy)

[3] POLSKA NORMA PN-ISO 9836:2015-12. Właściwości użytkowe w budownictwie – Określenie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych

5. Metody obliczeń według pomiarów w licu przegród budowlanych i wykaz wskaźników dotyczących przestrzennego kształtowania budynku.

5.1 Powierzchnie.

5.1.1 Zasady obliczeń.

5.1.1.1 Pole powierzchni poziomych i pionowych określa się zgodnie z wymiarami rzeczywistymi. Powierzchnię płaszczyzn nachylonych mierzy się na rzucie na umowną płaszczyznę, odpowiednią poziomą lub pionową. Do obliczeń zysku lub strat ciepła należy przyjmować rzeczywiste pola powierzchni przegród, a nie ich wymiary na rzucie.

5.1.1.2. Pole powierzchni podaje się w metrach kwadratowych z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.

5.1.2. Powierzchnia zabudowy.

5.1.2.1. Przez powierzchnię zabudowy rozumie się powierzchnię terenu zajętą przez budynek w stanie wykończonym.

5.1.2.2. Powierzchnia zabudowy jest wyznaczana przez rzut wymiarów zewnętrznych budynku na powierzchnię terenu.

Do powierzchni zabudowy nie zalicza się powierzchni:

elementów budynku ani ich części nie wystających ponad powierzchnię terenu,
elementów drugorzędnych budynku, np. schodów zewnętrznych, ramp i pochylni zewnętrznych, daszków, markiz, okapów dachowych, oświetlenia zewnętrznego,
zewnętrznych obiektów pomocniczych, np. szklarni i przybudówek.

Opinia

Pytanie dotyczy powierzchni zabudowy dwóch elementów budynku, są to:

podparty słupem taras wystający na kondygnacji pierwszego piętra
garaż podziemny przysypany ziemią i zagospodarowany od góry jako powierzchnia biologicznie czynna liczona jako 50%, na parterze pod tarasem

Ad 1. Zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA ROZWOJU z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego [1] powierzchnię zabudowy budynku pomniejsza się o powierzchnię części zewnętrznych budynku, takich jak: tarasy naziemne i podparte słupami, gzymsy oraz balkony. Zatem zgodnie z rozporządzeniem do powierzchni zabudowy budynku nie wlicza się powierzchni tarasu podpartego słupem.

Ad 2. Zgodnie z rozporządzeniem [1] § 12, Powierzchnie budynku określa się zgodnie z zasadami zawartymi w Polskiej Normie dotyczącej określania i obliczania wskaźników powierzchniowych i kubaturowych wymienionej w załączniku do rozporządzenia, uwzględniając przepisy § 14 pkt 4 lit. a oraz § 20 ust. 1 pkt 4 lit. b.

Natomiast zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia zapisy § 12 odnoszą się do normy PN-ISO 9836, przy czym odnośniki (*) wskazuje że należy stosować najnowszą normę opublikowaną w języku polskim. Aktualnie jest to norma PN-ISO 9836:2015-12.

Obie normy wymienione powyżej zgodnie stwierdzają, że do powierzchni zabudowy budynku nie wlicza się części budynku nie wystających ponad powierzchnię terenu. Zatem powierzchni podziemnego garażu przysypanego ziemią i zagospodarowanego od góry jako powierzchnia biologicznie czynna nie zalicza się do powierzchni zabudowy budynku o ile garaż ten nie wystaje ponad powierzchnię terenu.

Uwagi dodatkowe

W przypadku gdy zapisy MPZP, decyzji o WZ lub ULICP podają szczególne zasady określenia powierzchni zabudowy, należy je stosować w pierwszej kolejności. W takim wypadku, w zakresie spełnienia wymagań MPZP, decyzji o WZ lub ULICP mają one pierwszeństwo w stosunku do pozostałych aktów prawnych i norm.
Temat powierzchni zabudowy, w szczególności powierzchni zabudowy balkonów, jest przedmiotem opinii nr 127 Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP.

(K.St)

Kraków, 19 kwietnia 2022 r

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

06 października '22

OPINIA nr ZR 226: w sprawie zakresu inwentaryzacji potrzebnej do rozbiórki obiektu budowlanego

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania

Zwracam się do Państwa z uprzejmą prośbą o wskazanie obowiązków architekta opracowującego projekt rozbiórki, tj. jakie czynności powinien wykonać, z jaką dokładnością powinien opracować inwentaryzację oraz czy ma obowiązek przeglądnięcia dokumentacji archiwalnej i w jakich wypadkach. Czy architekt opracowujący ma obowiązek wejść do środka budynku?

Podstawy prawne

[1] USTAWA Prawo budowlane z 7 lipca 1994 r. (Dz.U. Nr 89, poz. 414, z późn. zm.)

Art. 30b. [Rozbiórka], art 31. [Zgłoszenie rozbiórki], art 32. [Warunki uzyskania decyzji], art. 39 [Obiekty zabytkowe]

[2] Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 23 lipca 2003 r. (Dz.U. Nr 162, poz. 1568, z późn. zm.)

Art. 13 [Skreślenie z rejestru]

Opinia

Przystępując do projektu rozbiórki architekt ma obowiązek zakwalifikować obiekt. Od tej kwalifikacji zależy sposób i szczegółowość wymaganego opracowania. Projekty rozbiórki prostych obiektów nie wymagają wykonania inwentaryzacji oraz szczegółowych opracowań. (Takich opracowań będą wymagały natomiast projekty rozbiórki obiektów skomplikowanych technologicznie lub zabytkowych, gdyż cechują się większym skomplikowaniem.)

Co do zasady architekt sporządzający opracowanie czy to inwentaryzację, projekt budowlany, czy projekt rozbiórki, bierze pełną odpowiedzialność za dokument, którego jest autorem.

Zawód zaufania publicznego nie pozwala zlecać opracowania komuś innemu i jedynie go podpisywać, w tych sprawach wielokrotnie interweniował rzecznik odpowiedzialności zawodowej.

Architekt może opierać się na dokumentacji archiwalnej opracowanej przez inną osobę, Wykorzystanie takiego opracowania nie zwalnia architekta projektanta z pełnej odpowiedzialności za treść własnego opracowania, pomimo tego, że oparł się w nim na dokumentacji innego architekta.

W przypadku opracowania projektu rozbiórki zasadniczym zakresem odpowiedzialności architekta jest określenie kształtu i konstrukcji obiektu, który będzie rozbierany, oraz wykazanie jakie metody rozbiórki mają być zastosowane. Niesamowicie ważnym jest takie rozpoznanie obiektu, by opracowując plan Bezpieczeństwa i ochrony zdrowia nie narazić zdrowia i życia osób dokonujących rozbiórki np. wskutek błędnego rozpoznania układu konstrukcyjnego czy innych ważnych elementów.

Ważnym obowiązkiem architekta jest weryfikacja stanu istniejącego, faktycznego ze stanem formalnym. Jednym z podstawowych parametrów do sprawdzenia jest odległość od granicy działki oraz wysokość budynku, ponadto weryfikacja czy nie występują w obiekcie nieujawnione przez geodetów sieci czy instalacje lub drzewa wrastające w obiekt. Oczywistym obowiązkiem architekta jest zweryfikowanie czy występuje stopień ochrony określony w zakresie ustawy o ochronie zabytków. Wiedza ta wpływa na całą procedurę ew. rozbiórki np. może wprowadzić procedurę uzyskania decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę obiektu budowlanego wpisanego do rejestru zabytków, którą to dopiero można rozpocząć zgodnie z [1] Art. 39 ust.2. po uzyskaniu decyzji Generalnego Konserwatora Zabytków działającego w imieniu ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o skreśleniu tego obiektu z rejestru zabytków oraz zgodnie z [2] art. 13 ust. 5. skreślenie z rejestru następuje na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

Architekt odpowiada również za ew. poświadczenie nieprawdy w swoim opracowywaniu oraz szkody wynikłe z realizacji założonych w projekcie prac budowlanych. Jest zatem oczywiste, że dla rzetelnego wykonania opracowania niezbędne jest wejść do budynku, który będzie rozbierany.

Kraków, 6 października 2022 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

13 października '22

OPINIA nr ZR 228: dotycząca wind oraz urządzeń umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania

Czy można zmianę urządzenia umożliwiającego osobom niepełnosprawnym korzystanie z obiektu (np. podnośnik schodowy na windę) potraktować jako zmianę nieistotną? Zmiana tego urządzenia w rzeczywistości nie zmienia dostępności do obiektu osobom niepełnosprawnym.

Czy rezygnacja z zaprojektowanej już windy objętej pozwoleniem na budowę w budynku, w którym różnica posadzek nie przekracza 9,5 i nie ma obowiązku zainstalowania windy (par. 54 ust. 1 WT), może zostać potraktowana jako zmiana nieistotna?

Jeżeli projekt dotyczy jedynie nadbudowy istniejącego budynku o jedną kondygnację lub zmiany sposobu użytkowania poddasza na funkcję mieszkalną, gdzie budynek zgodnie z par. 55 ust. 3 nie wymaga wyposażenia w dźwig, to czy projekt winien również obejmować udostępnienie pierwszej kondygnacji naziemnej parter – poza opracowaniem) dla osób niepełnosprawnych?

Czy zasadne jest żądanie urzędu, aby winda zaprojektowana w obiekcie, gdzie wprowadzenie dostępności dla osób niepełnosprawnych nie jest wymagane przepisami prawa (par. 54 ust. 1 lub 55 ust. 2 lub par. 55 ust. 3), spełniała zapisy par. 193 ust. 2a?

Podstawy prawne

[1] Ustawa Prawo Budowlane t.j. z 7 lipca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1333 z późn. zm.)

[...]

Art. 5

1. Obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając:

[...]

4) niezbędne warunki do korzystania z obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne, o których mowa w art. 1 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku 13 grudnia 2006 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1169 oraz z 2018 r. poz. 1217), w tym osoby starsze;

[...]

Art. 35

1. Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:

1) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego z:

a) ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu,
b) wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, (…
c) ustaleniami uchwały o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej;

2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;

3) kompletność projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego [...]

Art. 36a

[...]

4) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części;

[2] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, (Dz.U.2019 r. poz. 1065. z późn. zm.) wraz historią wprowadzanych zmian w § 12

§ 54.

1. Budynek użyteczności publicznej, budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek zamieszkania zbiorowego, z wyłączeniem budynków zamieszkania zbiorowego na terenach zamkniętych, oraz każdy inny budynek mający najwyższą kondygnację z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt więcej niż 50 osób, w których różnica poziomów posadzek pomiędzy pierwszą a najwyższą kondygnacją nadziemną, niestanowiącą drugiego poziomu w mieszkaniu dwupoziomowym, przekracza 9,5 m, a także mający dwie lub więcej kondygnacji nadziemnych budynek opieki zdrowotnej i budynek opieki społecznej, należy wyposażyć w dźwig osobowy.

2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym, budynku zamieszkania zbiorowego oraz budynku użyteczności publicznej, wyposażanym w dźwigi, należy zapewnić dojazd z poziomu terenu i dostęp na wszystkie kondygnacje użytkowe osobom niepełnosprawnym.

[...]

§ 55

1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym niewyposażanym w dźwigi należy wykonać pochylnię lub zainstalować odpowiednie urządzenie techniczne, umożliwiające dostęp osobom niepełnosprawnym do mieszkań położonych na pierwszej kondygnacji nadziemnej oraz do kondygnacji podziemnej zawierającej stanowiska postojowe dla samochodów osobowych.

[...]

§ 193

1. W budynkach, o których mowa w § 54 ust. 1 i 2, liczbę i parametry techniczno-użytkowe dźwigów należy ustalać z uwzględnieniem przeznaczenia budynku, jego wysokości oraz liczby i rodzaju użytkowników.

2. Co najmniej jeden z dźwigów służących komunikacji ogólnej w budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, a także w każdej wydzielonej w pionie, odrębnej części (segmencie) takiego budynku, powinien być przystosowany do przewozu mebli, chorych na noszach i osób niepełnosprawnych.

2a. Kabina dźwigu osobowego dostępna dla osób niepełnosprawnych powinna mieć szerokość co najmniej 1,1 m i długość 1,4 m, poręcze na wysokości 0,9 m oraz tablicę przyzywową na wysokości od 0,8 m do 1,2 m w odległości nie mniejszej niż 0,5 m od naroża kabiny z dodatkowym oznakowaniem dla osób niewidomych i informacją głosową.

3. W zabudowie śródmiejskiej w średniowysokim budynku mieszkalnym wielorodzinnym, mającym nie więcej niż 3 mieszkania dostępne z klatki schodowej na kondygnacji, dopuszcza się instalowanie dźwigu niespełniającego wymagań określonych w ust. 2, poza przystosowaniem go do potrzeb osób niepełnosprawnych.

4. Dźwigi przeznaczone dla ekip ratowniczych powinny spełniać wymagania określone w § 253 oraz w przepisach odrębnych dotyczących ochrony przeciwpożarowej.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców przy MPOIA RP

Ad 1.

W pytaniu nie sprecyzowano, czy obiekt którego dotyczy pytanie to budynek określony w § 54. 1. WT.

Projektant ma prawo zastosować rozwiązanie techniczne nie tylko ze względu na wymóg wynikający z przepisów, ale także z innych przesłanek np. w celu podwyższenia/zmiany standardu użytkowania obiektu.

W takim przypadku parametry dodatkowych urządzeń, dodatkowych instalacji, dodatkowej izolacji itp. W żadnym wypadku nie powinny skutkować koniecznością stosowania kolejnych rozwiązań nie wymaganych w danego typie obiekcie. Konieczne jest natomiast spełnienie przez to dodatkowe rozwiązanie podstawowych warunków bezpieczeństwa ludzi oraz bezpieczeństwa samego obiektu.

W przypadku budynku określonego przez § 54.1: windę, urządzenie dźwigowe urządzenie podnośne, platformę, podnośnik schodowy należy zakwalifikować do urządzeń technicznych.

W takim przypadku zamiana urządzenia technicznego (w przeciwieństwie do zastosowania pochylni) nie jest zmianą istotną, ponieważ nie odstępuje się w zakresie „warunków niezbędnych”.

Wprowadzenie „zmiany istotnej” w rozumieniu art. 36a. Ustawy Prawo budowlane wymaga przeprowadzenia procedury pozyskania nowej decyzji administracyjnej, w trakcie której organ administracji budowlanej dokonuje czynności określonych art. 35.1. tej samej ustawy. Zakres weryfikacji / sprawdzenia jest stosunkowo wąski i w żadnym wypadku rodzaj urządzenia technicznego wewnątrz budynku nie podlega weryfikacji przez urząd administracji budowlanej. Całkowitą odpowiedzialność za zastosowane rozwiązanie ponosi projektant, zarówno na etapie pierwotnego projektu, jak i wprowadzenia zmiany. Zastosowanie windy wewnątrz budynku nie jest przedmiotem weryfikacji w procedurze administracyjnej, w przeciwieństwie do zmiany zagospodarowania terenu. Wprowadzenie lub usunięcie pochylni służącej dostępności budynku dla osób niepełnosprawnych podlega takiemu sprawdzeniu i równocześnie nie mieści się w ramach zmian nieistotnych, o których mowa w art. 36a.

Ad 2.

Rezygnacja z windy w tym przypadku nie jest „odstąpieniem istotnym”, bo nie jest odstąpieniem w zakresie „warunków niezbędnych”. Należy więc dokonać oceny w zakresie niezbędności lub zbędności rozwiązania. Odstąpienie od rozwiązania zbędnego w żadnym wypadku nie jest „zmianą istotną.”

Ad 3.

Rozporządzenie dotyczące formy i zakresu projektu budowlanego wskazuje wyłącznie na konieczność przedstawienia istotnych istniejących elementów w relacji do nowych lub przebudowywanych. Konieczność ta występuje wtedy, gdy „nowa część budynku” (w tym ta o zmienionym sposobie użytkowania) oraz istniejąca część na siebie oddziałują. W omawianym przypadku można przyjąć, że nadbudowa budynku nie ma wpływu na dostępność lokali mieszkalnych na najniższej kondygnacji. Jeśli zakres inwestycji jest tak ograniczony jak podano w pytaniu – nie podlega zmianie zagospodarowanie terenu – również dostępność budynku nie ulega zmianie.

Podanej tu zasady nie można jednak traktować zbyt szeroko. W istniejących budynkach tylko elementy nowoprojektowane i przebudowywane muszą być zgodne z obowiązującymi przepisami. Rzadko jednak dochodzi do takiej sytuacji, że przytoczona tu nadbudowa nie generuje konieczności zmian w pozostałej części budynku. Można przyjąć, że prawie zawsze jest to ingerencja co najmniej w instalację elektryczną i sanitarną. Problem niezbędnego zakresu zmian w budynku podlegającym m.in nadbudowie rozwiązano poprzez wprowadzenie konieczności uzgadniania projektu przez rzeczoznawcę ds. ppoż. Rzeczoznawca opiera się o tzw. dostępną wiedzę techniczną oraz wskazówki komendy głównej lub lokalnej. Odpowiedzialność za rozwiązania nadal spoczywa tylko na projektancie, jednak to rzeczoznawca wskazuje zakres zmian i dostosowania pozostałej nie przebudowywanej części budynku. Doświadczenie wskazuje, że najpierw sprawdzeniu a następnie dostosowaniu (wg potrzeb) podlegają elementy przynajmniej w obrębie strefy pożarowej, w której prowadzona będzie inwestycja. Zwykle sprawa dotyczy warunków ewakuacji, w tym wejścia do budynku.

Ad 4

Żądanie jest zasadne tylko jeśli winda ta pełni funkcje „urządzenia technicznego”, umożliwiającego dostęp osobom niepełnosprawnym do mieszkań położonych na pierwszej kondygnacji nadziemnej oraz do kondygnacji podziemnej zawierającej stanowiska postojowe dla samochodów osobowych" wymagane w par. 55 ust. 1.

W innym wypadku kiedy winda służy wyłącznie poprawie standardu – żądanie nie jest zasadne.

(KD)

Kraków, 13 października 2022 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

08 lutego '23

OPINIA nr ZR 237: w sprawie przebudowy części budynku

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania:

W związku z opracowaniem dokumentacji projektowej dla przebudowy budynku użyteczności publicznej (wzniesionego w latach 80-tych XX w.), polegającej na wykonaniu dźwigu osobowego wraz z przebudową wewnętrznej instalacji elektrycznej i wodociągowej przeciwpożarowej (hydrantów wewnętrznych), zwrócono się z wnioskiem o zajęcie stanowiska w następującym zakresie:

Czy objęte projektem i wnioskiem o pozwolenie na budowę zamierzenie inwestycyjne polegające na przebudowie budynku może obejmować swoim zakresem jedynie część budynku (w omawianym przypadku część budynku, w której znajduje się klatka schodowa, w której duszy planowany jest dźwig osobowy oraz drogi ewakuacyjne z niej prowadzące—jako wydzielona strefa pożarowa) czy musi dotyczyć całego budynku? Innymi słowy, czy jeśli roboty budowlane mieszczące się w definicji przebudowy dotyczą jedynie konkretnej części budynku (i dla tej części budynku spełnione są przepisy techniczno-budowlane), to istnieje podstawa prawna, by organ administracji architektoniczno-budowlanej żądał objęcia zakresem opracowania i zakresem wniosku o pozwolenie na budowę przebudowy całego budynku?
Czy projektant—w świetle przepisów—ma obowiązek uzgodnienia dokumentacji projektowej z rzeczoznawcą ds. bhp? W jakich przypadkach takie uzgodnienie jest wymagane?
Czy w przypadku, gdy projekt architektoniczno-budowlany został uzgodniony z rzeczoznawcą zabezpieczeń ppoż., organ administracji architektoniczno-budowlanej może żądać od projektanta dostarczenia ekspertyzy technicznej rzeczoznawcy budowlanego oraz do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, uzgodnionej z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej ? Na jakiej podstawie?

Podstawy prawne

[1] Ustawa Prawo budowlane z 7 lipca 1994 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 2351 t.j., 1986, z 2022 r. poz. 88, 1557, 1783, 1768, 1846)

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 5. [Obiekt budowlany—zasady projektowania; zasady użytkowania; świadectwo charakterystyki energetycznej; osoba sporządzająca świadectwo charakterystyki energetycznej; rejestr osób, które złożyły
z wynikiem pozytywnym egzamin uprawniający do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej]

Obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej,
(…)

Rozdział 4

Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych

Art. 32 [Warunki wydania pozwolenia na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego]

Decyzja o pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego może być wydana po uprzednim:
(…)

2) uzyskaniu przez inwestora, wymaganych przepisami szczególnymi, pozwoleń, uzgodnień lub opinii innych organów;

(…)

Art. 35 [Sprawdzenie spełnienia wymagań; decyzja o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę; kara]

Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:
(…)

3 a) dołączenie:

a) wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń,

(…)

[2] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U z 2022 r. poz. 1225 t.j.)

Dział I

Przepisy ogólne

§ 1.

[Zakres rozporządzenia]

Rozporządzenie ustala warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i związane z nimi urządzenia, ich usytuowanie na działce budowlanej oraz zagospodarowanie działek przeznaczonych pod zabudowę, zapewniające spełnienie wymagań art. 5 i 6 ustawy z 7 lipca 1994 r.—Prawo budowlane.

§ 2.

[Stosowanie przepisów rozporządzenia]

Przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu, budowie i przebudowie oraz przy zmianie sposobu użytkowania budynków oraz budowli nadziemnych i podziemnych spełniających funkcje użytkowe budynków, a także do związanych z nimi urządzeń budowlanych, z zastrzeżeniem § 135 ust. 10 oraz § 207 ust. 2.

Przy nadbudowie, przebudowie i zmianie sposobu użytkowania:

1) budynków o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 1000 m²,

2) budynków o powierzchni użytkowej przekraczającej 1000 m², o których mowa w art. 5 ust. 7 pkt 1–4 i 6 ustawy z 7 lipca 1994 r.—Prawo budowlane—wymagania, o których mowa w § 1, mogą być spełnione w sposób inny niż określony w rozporządzeniu, stosownie do wskazań ekspertyzy technicznej właściwej jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego oraz do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, uzgodnionych z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej lub państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.

Przepisy rozporządzenia odnoszące się do budynku o określonym przeznaczeniu stosuje się także do każdej części budynku o tym przeznaczeniu.

Dział VI

Bezpieczeństwo pożarowe

Rozdział 1

Zasady ogólne

§ 208

Przepisy niniejszego działu określają wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego budynków lub ich części, wynikające z ich przeznaczenia i sposobu użytkowania, wysokości lub liczby kondygnacji, a także położenia w stosunku do poziomu terenu oraz do innych obiektów budowlanych.

(…)

[3] Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców

(Dz.U. z 2011 r. nr 232 poz. 1378)—akt utracił moc, wygaśnięcie z końcem 1 stycznia 2017 roku.

Art. 1. W ustawie z 26 czerwca 1974 r.—Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

(…)

2) w art. 213 § 1 otrzymuje brzmienie:

„§ 1. Pracodawca jest obowiązany zapewniać, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy.”

Brzmienie do 31.12.2011 r. przed ww. zmianą: „Pracodawca jest obowiązany zapewniać, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, pozytywnie zaopiniowanych przez uprawnionych rzeczoznawców, zgodnie z odrębnymi przepisami”.

Brzmienie od 1 stycznia 2012 r. po ww. zmianie: „Pracodawca jest obowiązany zapewniać, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, pozytywnie zaopiniowanych przez uprawnionych rzeczoznawców, zgodnie z odrębnymi przepisami.”

[4] Ustawa Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 1510 t.j., 1700)

Rozdział III

Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy

Art. 213. [Wymagania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy dla obiektów i pomieszczeń]

§ 1.

Pracodawca jest obowiązany zapewniać, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy.

[5] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 września 2021 r. w sprawie uzgadniania projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu architektoniczno-budowlanego, projektu technicznego oraz projektu urządzenia przeciwpożarowego pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1722)

§ 4.

Podstawę uzgodnienia stanowią niezbędne do stwierdzenia zgodności projektu z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej dane, dotyczące warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu budowlanego, zależne od jego przeznaczenia, sposobu użytkowania, prowadzonego procesu technologicznego, sposobu magazynowania lub składowania, warunków technicznych oraz występujących w nim zagrożeń pożarowych,

(…)

Dane dotyczące warunków ochrony przeciwpożarowej określa się w całości lub w części, stosownie do zakresu uzgadnianego projektu oraz przewidywanych w projekcie rozwiązań.

Opinia

Ad. 1.

Przebudowa obiektów budowlanych—w szczególności budynków—jest obok ich remontów naturalnym i powszechnym działaniem, mającym na celu utrzymanie bądź poprawę standardu technicznego i użytkowego oraz dostosowanie do zmieniających się w czasie potrzeb.

Jest oczywiste, że przebudowa najczęściej dotyczy wydzielonej części budynku lub wyodrębnionego zagadnienia technicznego—np. zmiany sposobu użytkowania części lokali, poprawy układu komunikacji ogólnej poprzez montaż dźwigu, dostosowanie części lub całego budynku do wymagań ppoż. itp.

Zgodnie z treścią art. 5 ust 1, projektując „obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części” należy zapewnić spełnienie szeregu warunków, w tym przepisów technicznych.

Z treści tego przepisu (ani żadnego innego przepisu Ustawy Pb) w żaden sposób nie wynika, że przebudowa wydzielonej części obiektu budowlanego (w szczególności: budynku) wymaga dostosowania całego obiektu do aktualnych wymagań technicznych. Należy zresztą zauważyć, że wymóg taki zasadniczo prowadziłby do niemożliwości systematycznej, a czasami jakiejkolwiek, poprawy warunków użytkowych budynku. Przykładowo: wraz z budową poprawiającego dostęp dla użytkowników dźwigu, należałoby np. podnieść parapety wszystkich okien w budynku do wymaganej dziś wysokości minimalnej lub zapewnić 3 godziny nasłonecznienia w mieszkaniach, których wszystkie okna (są w Polsce budynki z takimi mieszkaniami) są zwrócone na północ.

Należy więc, mając również na uwadze racjonalność Ustawodawcy, uznać, że zapis „Obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi, należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach (...)” wskazuje na możliwość projektowania zarówno całego obiektu budowlanego (w szczególności budynku), jak i jego części tylko w zakresie objętym projektem, tak, aby spełniać wymienione w art. 5 wymogi. Określenie faktycznego zakresu przebudowy (ustalenie jaka „część” budynku podlega przebudowie) i w konsekwencji określenie, w jakim zakresie powinny być spełnione aktualnie obowiązujące przepisy, w tym techniczno-budowlane, spoczywa—zgodnie z treścią art. 20—na projektancie. Wychodząc z tego ustalenia należy przyjąć, że również przepisy paragrafów WT: 2, 3a i 208.1. stosuje się odpowiednio—czyli tylko w odniesieniu do faktycznego zakresu przebudowy. I tak: przebudowa lokalu na mieszkanie wymaga zapewnienia w tym lokalu wymaganego nasłonecznienia, a także m.in. spełnienia dla niego (w sposób określony w rozporządzeniu lub, zgodnie z treścią § 2, w sposób inny niż określony w rozporządzeniu) wymogów bezpieczeństwa pożarowego, ale bezprzedmiotowe jest wymaganie spełnienia tych—i pozostałych—przepisów dla nie objętej projektem przebudowy części budynku.

Rozpatrując to zagadnienie należy podkreślić rolę projektanta w prawidłowym określeniu faktycznego zakresu przebudowy, tj. takiego jej ustalenia, aby faktycznie w jej granicach wszystkie przepisy techniczne były spełnione.

Ad. 2.

Zmiana przepisu art. 213 § 1 ustawy Kodeks pracy, wprowadzona na gruncie art. 1 pkt 2 ustawy o redukcji niektórych obowiązków obywateli przedsiębiorców, z dniem 1.01.2012 r. wprost wyeliminowała wcześniej obowiązujący wymóg pozytywnego zaopiniowania projektów obiektów budowlanych przez uprawnionych rzeczoznawców do spraw BHP. Nie ma zatem podstaw prawnych dla żądania opiniowania projektów obiektów budowlanych, w których mają się znajdować pomieszczenia pracy przez rzeczoznawców do spraw BHP.

Ad. 3.

Uzgodnienie z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń ppoż. obejmuje weryfikację rozwiązań projektowych pod kątem ochrony ppoż. w ramach obowiązujących przepisów, w tym przepisów określonych w warunkach technicznych. Ekspertyza natomiast stanowi alternatywną formę dla obiektów istniejących, w przypadku gdy ich przebudowa, rozbudowa, nadbudowa i zmiana sposobu użytkowania nie mogą być dokonane w zgodzie z warunkami technicznymi—w trybie określonym w § 2 ust. 2, 3a i 4 warunków technicznych. Z tego wynika, że jeśli projekt jest uzgodniony z rzeczoznawcą ds. ppoż., to nie oznacza jeszcze, że takie uzgodnienie może być dokonane niezgodnie z zapisami WT. Odstępstwa od warunków technicznych w zakresie ochrony przeciwpożarowej mogą mieć miejsce jedynie w drodze ekspertyzy. Jeżeli rozwiązania projektowe uzgodnione z rzeczoznawcą miałyby naruszać warunki techniczne, wymagana jest ekspertyza. Jeśli uzgodnienie nastąpiło w ramach wyznaczonych warunkami technicznymi, ekspertyza w żadnym wypadku nie może być wymagana.

(MBa, MB)

Kraków, 8 luty 2023 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

08 lutego '23

OPINIA nr ZR 238: w sprawie rozbudowy i przebudowy części budynku

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania

Czy w sytuacji: – przebudowy samego wejścia do budynku i – dobudowy strefy wejściowej do tego budynku z niezależną kubaturą z klatką schodową oraz dźwigiem osobowym (planowana strefa wejściowa nie jest związana konstrukcyjnie z istniejącym budynkiem i jest oddzielona pożarowo od istniejącego budynku, a także stanowi drogę ewakuacyjną dla przychodni znajdującej się w budynku istniejącym); należy:

określać przedmiotowe zamierzenie inwestycyjne jako „przebudowa i rozbudowa budynku”, a nie „przebudowa i rozbudowa wejścia do budynku”?
wykonać inwentaryzację budynku, a jeżeli tak, to której jego części (na parterze znajduje się przychodnia, na piętrze jest część mieszkalna)?
dokonać ekspertyz konstrukcyjnych, przeciwpożarowych i innych całego obiektu?
analizować dostępność pomieszczeń przychodni dla osób z niepełnosprawnością?

Podstawy prawne

[1] Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2021 r. poz. 2351 t.j. ze zm.)

Art. 3. [Definicje]

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

6) budowie – należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego;

[...]

7a) przebudowie – należy przez to rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego;

[...]

Art. 5. [Obiekt budowlany – zasady projektowania; zasady użytkowania; świadectwo charakterystyki energetycznej; osoba sporządzająca świadectwo charakterystyki energetycznej; rejestr osób, które złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin uprawniający do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej]

[...]

Art. 20. 1. Do podstawowych obowiązków projektanta należy:

1) opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z wymaganiami ustawy, ustaleniami określonymi w decyzjach administracyjnych dotyczących zamierzenia budowlanego, obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;

Art. 32. [Warunki wydania pozwolenia na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego]

Decyzja o pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego może być wydana po uprzednim:

[...]

2) uzyskaniu przez inwestora, wymaganych przepisami szczególnymi, pozwoleń, uzgodnień lub opinii innych organów;

Art. 35. [Sprawdzenie spełnienia wymagań; decyzja o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę; kara]

[...]

3a) dołączenie:

a) wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń, [...]

[2] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U z 2022 r. poz. 1225 t.j.)

§ 1. [Zakres rozporządzenia]

§ 2. [Stosowanie przepisów rozporządzenia]

[...]

Przepisy rozporządzenia odnoszące się do budynku o określonym przeznaczeniu stosuje się także do każdej części budynku o tym przeznaczeniu.

§ 206. [Ekspertyza techniczna stanu obiektu istniejącego]

Rozbudowa, nadbudowa, przebudowa oraz zmiana sposobu użytkowania budynku powinny być poprzedzone ekspertyzą techniczną stanu konstrukcji i elementów budynku, z uwzględnieniem stanu podłoża gruntowego.

Bezpieczeństwo pożarowe, Rozdział 1. Zasady ogólne

§ 208

[...]

Opinia Zespołu Rzeczoznawców przy MPOIA RP

W istniejącym budynku użyteczności publicznej (przychodnia) projektowane są roboty budowlane:

przebudowa wejścia do budynku,
budowa części wejściowej, stanowiącej drogę ewakuacyjną dla przychodni znajdującej się w budynku istniejącym.

Ad 1.

Obowiązujące przepisy zobowiązują – dla robót budowlanych wyżej wymienionych – zatwierdzić projekt budowlany i uzyskać decyzję pozwolenia na budowę. Planowana inwestycja jest przebudową oraz rozbudową.

We wniosku składanym do organu wskazane i słuszne będzie rozwinięcie treści, dotyczącej nazwy inwestycji, o określenie zakresu obejmującego zarówno przebudowę (np. przebudowa wejścia do budynku), jak również zakresu rozbudowy (np. rozbudowa części wejściowej budynku).

Treść opinii odnosi się jedynie do nazewnictwa poruszonego w pytaniu tj. prawidłowości zastosowania legalnej definicji dotyczącej przebudowy oraz rozbudowy. Ostateczna ustalenie zastosowanego nazewnictwa winno leżeć po stronie projektanta, legitymującego się stosownymi uprawnieniami do projektowania.

Ad 2.

Brak jest przepisów prawa, które wprost regulują zakres inwentaryzacji.

Zatem istotne jest indywidualne podejście do każdej planowanej inwestycji, z założeniem, że inwentaryzacja winna obejmować zakres, który ma wpływ na planowaną inwestycję, jak również zakres, na który inwestycja może mieć wpływ. Inwentaryzacja powinna obejmować tyle, ile konieczne i niezbędne jest do zaprojektowania jej w zgodzie z obowiązującymi przepisami. W przypadku planowanych zmian w obrębie części budynku, bez wpływu na pozostałe elementy tego budynku, wystarczające będzie wykonanie inwentaryzacji obejmującej jedynie tę część budynku, której dotyczą zmiany. Trudno wyobrazić sobie, że w przypadku inwestycji polegającej na przebudowie jednego lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym, załącznikiem do wniosku miałaby być inwentaryzacja obejmująca wszystkie kondygnacje i mieszkania w tym budynku.

Należy równocześnie mieć świadomość, że większym problemem – z racji nierozeznania zagrożeń – może okazać się zawężenie niż rozszerzenie zakresu inwentaryzacji.

Ad 3. i 4.

Przebudowa obiektów budowlanych – w szczególności budynków – jest obok ich remontów naturalnym i powszechnym działaniem, mającym na celu utrzymanie bądź poprawę standardu technicznego i użytkowego oraz dostosowanie do zmieniających się w czasie potrzeb.

Jest oczywiste, że przebudowa najczęściej dotyczy wydzielonej części budynku lub wyodrębnionego zagadnienia technicznego – np. zmiany sposobu użytkowania części lokali, poprawy układu komunikacji ogólnej poprzez montaż dźwigu, dostosowanie części lub całego budynku do wymagań ppoż. itp.

Zgodnie z treścią art. 5 ust 1, projektując „obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części” należy zapewnić spełnienie szeregu warunków, w tym przepisów technicznych.

Z treści tego przepisu (ani żadnego innego przepisu Ustawy PB) w żaden sposób nie wynika, że przebudowa wydzielonej części obiektu budowlanego (w szczególności: budynku) wymaga dostosowania całego obiektu do aktualnych wymagań technicznych. Należy zresztą zauważyć, że wymóg taki zasadniczo prowadziłby do niemożliwości systematycznej, a czasami jakiejkolwiek, poprawy warunków użytkowych budynku. Przykładowo: wraz z budową poprawiającego dostęp dla użytkowników dźwigu, należałoby np. podnieść parapety wszystkich okien w budynku do wymaganej dziś wysokości minimalnej lub zapewnić 3 godziny nasłonecznienia w mieszkaniach, których wszystkie okna (są w Polsce budynki z takimi mieszkaniami) są zwrócone na północ.

Należy więc, mając również na uwadze racjonalność Ustawodawcy, uznać, że zapis „Obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi, należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach [...]” wskazuje na możliwość projektowania zarówno całego obiektu budowlanego (w szczególności budynku) jak i jego części tylko w zakresie objętym projektem, tak, aby spełniać wymienione w art. 5 wymogi. Określenie faktycznego zakresu przebudowy (ustalenie jaka „część” budynku podlega przebudowie) i w konsekwencji określenie, w jakim zakresie powinny być spełnione aktualnie obowiązujące przepisy, w tym techniczno-budowlane, spoczywa – zgodnie z treścią art. 20 – na projektancie. Wychodząc z tego ustalenia należy przyjąć, że również przepisy paragrafów WT: 2, 3a i 208.1. stosuje się odpowiednio – czyli tylko w odniesieniu do faktycznego zakresu przebudowy. I tak: przebudowa lokalu na mieszkanie wymaga zapewnienia w tym lokalu wymaganego nasłonecznienia a także m.in. spełnienia dla niego (w sposób określony w rozporządzeniu lub, zgodnie z treścią § 2, w sposób inny niż określony w rozporządzeniu) wymogów bezpieczeństwa pożarowego, ale bezprzedmiotowe jest wymaganie spełnienia tych – i pozostałych – przepisów dla nie objętej projektem przebudowy części budynku.

W przypadku zakwalifikowania przedmiotowej inwestycji jako przebudowa – lub rozbudowa – części budynku, ta część budynku, w zakresie objętym wnioskiem, powinna spełnić aktualne wymagania techniczne.

Inwestycja obejmująca rozbudowę, nadbudowę, przebudowę oraz zmianę sposobu użytkowania budynku powinna być poprzedzona ekspertyzą techniczną stanu konstrukcji i elementów budynku, z uwzględnieniem stanu podłoża gruntowego [§ 206 ust. 2. WT]. Ekspertyza taka powinna być adekwatna do zakresu objętego wnioskiem.

(MBa, MB)

Kraków, 8 luty 2023 r.

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

13 lutego '23

OPINIA nr ZR 227: w sprawie zakresu dostosowania do obowiązujących przepisów projektu przebudowy otworu bramy garażowej w budynku wielorodzinnym

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść pytania

W budynku wielorodzinnym (kamienica z lat 30-tych) w poziomie piwnicy znajduje się garaż dla jednego samochodu. Ze względu na wielkość bramy i szerokość zjazdu – wymiary nie dla współczesnych samochodów – garaż nie był używany. Czy w związku z tym, że konieczna jest przebudowa otworu bramy do garażu (poszerzenie otworu) a inwestycja wymaga pozwolenia na budowę, powinno się w takim wypadku dostosować pomieszczenie garażu do obowiązujących warunków technicznych w tym przepisów pożarowych, a także przepisów związanych z wymogami akustycznymi, stosując się do zapisu Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków techn. paragraf 2.2.1?

Podstawy prawne

[1] Ustawa Prawo Budowlane tj. z dnia 7 lipca 2020 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 2351, z 2022 r. poz. 88.)

§ 29. [Budowy i roboty budowlane niewymagające pozwolenia na budowę] […]

3. Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, wykonywanie robót budowlanych polegających na:

1) przebudowie:

[2] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U.2019.1065 tj. z dnia 2019.06.07), w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

§ 1. [Zakres rozporządzenia]

§ 2. [Stosowanie przepisów rozporządzenia]

[…]

5. Przepisy rozporządzenia odnoszące się do budynku o określonym przeznaczeniu stosuje się także do każdej części budynku o tym przeznaczeniu.

§ 102. [Warunki techniczne garażu]

Garaż […] powinien mieć:

2) wjazdy lub wrota garażowe co najmniej o szerokości 2,3 m i wysokości 2 m w świetle;

§ 279. [Odległość między wrotami garażu a oknami budynku]

1. W garażu zamkniętym, znajdującym się w budynku ZL, odległość w pionie między wrotami garażu a oknami tego budynku powinna wynosić co najmniej 1,5 m. Odległość ta może wynosić 1,1 m, jeżeli wykonano nad wjazdem do garażu daszek z materiałów niepalnych o wysięgu co najmniej 0,6 m od lica ściany, wysunięty obustronnie 0,8 m poza boczne krawędzie wrót garażu, lub jeżeli wrota garażu są cofnięte o 0,8 m od lica ściany.

2. W budynku, o którym mowa w ust. 1, odległość wrót garażu wbudowanego lub przybudowanego od najbliższej krawędzi okien pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi w tym samym budynku nie może być mniejsza niż 1,5 m w rzucie poziomym.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców przy MPOIA RP

Projektowane są roboty budowlane, polegające na poszerzeniu otworu bramy garażowej w budynku wielorodzinnym. Takie działanie należy zakwalifikować jako przebudowę elementu konstrukcyjnego – nadproża bramy. Gdyby brama była zlokalizowana w budynku jednorodzinnym, to zgodnie z art. 29. Prawa budowlanego, projekt przebudowy wymagałby jedynie przeprowadzenia procedury zgłoszeniowej. Jednak brama usytuowana jest w budynku wielorodzinnym, w takim przypadku prawo wymaga sporządzenia projektu budowlanego oraz uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę.

Brama po przebudowie – jako część budynku o konkretnym przeznaczeniu, czyli wjazd do garażu zamkniętego, znajdującego się w budynku ZL – powinna spełnić określone w paragrafie 102 WT wymogi: mieć szerokość nie mniejszą niż 2,3 m i wysokość nie mniejszą niż 2,0 m w świetle. Ponadto należy pamiętać, że brama garażowa po poszerzeniu otworu musi być zgodna z innymi uwarunkowaniami, na przykład wymaganiami przeciwpożarowymi, również określonymi w WT..

Zgodność z przepisami określonymi w WT jest wymagana dla elementów budynku podlegających przebudowie. Nie ma podstaw prawnych dla żądania dostosowania do przepisów współczesnych części budynku nie objętych wnioskiem.

(MB)

Kraków, 6 października 2022 r.

Nie znalazłeś odpowiedzi?

Pytanie odnośnie zapisów ustawy „Prawo budowlane”

Załącznik do pytania (maks. 5mb)

ZALOGUJ SIĘ ABY ZADAĆ PYTANIE

USTAWA O PRAWIE BUDOWLANYM¹⁾

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.;
[tekst jednolity — obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 grudnia 2021 r.; Dz. U. 2021 poz. 2351, Warszawa, dnia 20 grudnia 2021 r.]

[najnowsze zmiany nieuwzględnione w tekście jednolitym: Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw]

1) Niniejsza ustawa wdraża postanowienia następujących dyrektyw Unii Europejskiej:
1. dyrektywy Rady 92/57/EWG z dnia 24 czerwca 1992 r. w sprawie wdrożenia minimalnych wymagań bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na tymczasowych lub ruchomych budowach (ósma szczegółowa dyrektywa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) (Dz. Urz. WE L 245 z 26.08.1992, str. 6; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 2, str. 71);
2. częściowo dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Dz. Urz. UE L 153 z 18.06.2010, str. 13);
3. częściowo dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (Dz. Urz. UE L 140 z 05.06.2009, str. 16, z późn. zm.).

architektura + wnętrza + design