Zobacz w portalu A&B!
Zostań użytkownikiem portalu A&B i odbierz prezenty!
Zarejestruj się w portalu A&B i odbierz prezenty
maximize

Architektura jest kobietą. Choreograficzno‑architektoniczny projekt Mary Szydłowskiej

02 listopada '21

Architektura jest kobietą. Pod takim hasłem (w skrócie AJK) Mary Szydłowska, pochodząca z Krakowa i tworząca na co dzień w Brukseli choreografka i performerka, tworzy projekt, w którym bada relację ciała i budynków, codziennego ruchu i doświadczania pejzażu urbanistycznego skupiając się na krakowskich, dwudziestowiecznych obiektach zaprojektowanych przez architektki.

Czy można wejść w dialog z architekturą i herstorią poprzez własne ciało? — pyta twórczyni projektu. — Co ciało może zapożyczyć od herstorii architektury do własnej praktyki codziennego ruchu?

choreografka
i performerka zajmuje się na co dzień relacjami między ciałem i budynkami        choreografka i performerka zajmuje się na co dzień relacjami między ciałem i budynkami

choreografka i performerka zajmuje się na co dzień relacjami między ciałem i budynkami

fot.: Katarzyna Ładczuk

Herstoria, czyli podkreślająca i uwzględniająca rolę kobiet w historii narracja opisywana z feministycznej perspektywy, choć jako pojęcie istnieje od wielu lat, w Polsce dopiero zaczyna być dostrzegana. Coraz więcej jest jednak inicjatyw dbających o pamięć o dorobku i osiągnięciach kobiet, między innymi powstające w Krakowie Muzeum HERstorii Sztuki, czy związane stricte z architekturą projekty BAL architektekArchitektoniczki. Co zainspirowało Mary Szydłowską do podjęcia tego tematu?

Pomysł na AJK pojawił się na mojej drodze, kiedy przeczytałam o duecie irlandzkich architektek Yvonne FarellShelley McNamara, które dopiero w 2020 roku jako pierwszy kobiecy duet w historii otrzymały prestiżową Pritzker Prize. W 2018 roku, jako dyrektorki Biennale Architektury w Wenecji, podkreślały: Jesteśmy zainteresowane wyjściem poza wizualny aspekt architektury, nadając znaczenie jej roli odgrywanej w choreografii codziennego życia — tłumaczy Szydłowska.

Zainspirowana tą wypowiedzią artystka przeprowadziła w Krakowie research choreograficzny — w dialogu z architektami i architektami oraz mieszkankami i mieszkańcami Krakowa starała się poznać jak najwięcej budynków zaprojektowanych przez kobiety, doświadczając architektury projektów między innymi Marty Ingarden, Krystyny ZgudStrachockiej, Danuty Mieszkowskiej, Krystyny TołłoczkoRóżyskiej, Niny KoreckiejMarii Chronowskiej.

budynek banku Pekao projektu Niny Koreckiej przy ulicy Kapelanka 1 w Krakowiebudynek banku Pekao projektu Niny Koreckiej przy ulicy Kapelanka 1 w Krakowiebudynek banku Pekao projektu Niny Koreckiej przy ulicy Kapelanka 1 w Krakowie

budynek banku Pekao projektu Niny Koreckiej przy ulicy Kapelanka 1 w Krakowie

© Mary Szydłowska

Interesuje mnie to, jak praca somatyczna i nastawiona na ucieleśnione doświadczenie środowiska urbanistycznego może przekształcać codzienną relację z przestrzenią miejską. Choreografię rozumiem tu jako strategię prowokującą spotkanie między herstorycznymi kontekstami miasta i jego odczuwaniem. Bliskie jest mi rozumienie i przekształcanie przestrzeni poprzez zmysły oraz za pomocą chłonnego ciała, które korzysta z informacji faktycznych i fikcyjnych do rozwoju i ekspresji własnego ruchu — tłumaczy performerka.

Po przygotowaniu mapy obiektów zaprojektowanych przez kobiety, Szydłowska wybrała kilka z nich i stworzyła, jak sama mówi, scory — ruchowe partytury — na ucieleśnione działanie z budynkami i ich otoczeniem. Zwieńczeniem tego procesu był przeprowadzowny w miniony weekend spacer sensoryczny przy budynku Banku Pekao projektu Niny Koreckiej przy ulicy Kapelanka 1, którego uczestnicy mogli wziąć udział w ćwiczeniach na doświadczanie architektury.

Na 6 listopada artystka zaplanowała warsztaty choreograficzne Beton, szczeliny, przestrzeń (bezpłatne warsztaty odbędą się w godzinach od 11.00 do 15.00, obowiązują zapisy pod adresem: maryszydlowska@gmail.com; warto wziąć wygodne, sportowe ubranie), a 12 i 13 listopada prezentację podsumowującą całość projektu — SPOTKANIE Z KOBIETĄ/BUDYNKIEM, która odbędzie się w Małopolskim Ogrodzie Sztuki o godzinie 17.00.

Projekt realizowany jest w ramach Stypendium Twórczego Miasta Krakowa 2021, przy wsparciu Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.

 
oprac.: Ola Kloc

Głos został już oddany

Velux Ad Impression
Odkryj moc światła dziennego z narzędziami projektowymi VELUX!
Witamy w idealnym biurze
Rekuperatory MISTRAL
INSPIRACJE