z cyklu „Dachy, akcesoria — trendy, technologie 2025”
Dach pełni wiele ważnych funkcji, między innymi stabilizuje konstrukcję budynku i chroni go przed szkodliwymi czynnikami atmosferycznymi, takimi jak deszcz, wiatr, śnieg i ekstremalne temperatury. Jest też bardzo ważnym elementem projektu, wpływającym w znacznym stopniu na ostateczny wygląd budynku. Dlatego tak ważny jest odpowiedni wybór rodzaju pokrycia. Materiały z włókno-cementu, takie jak płytki małoformatowe Cedral, dzięki swojej wszechstronności i właściwościom technicznym coraz częściej znajdują zastosowanie na dachach, chroniąc i podkreślając unikalny charakter realizacji. W artykule przyglądamy się bliżej ich właściwościom, możliwościom projektowym i inspirującym realizacjom, w których zostały wykorzystane.
Krótka historia włókno-cementu
Włókno-cement najczęściej kojarzy się z nowoczesną architekturą. Jednak jego historia sięga końca XIX wieku. Wówczas to Ludwig Hatschek, w prostym procesie filtracji połączył podstawowe pierwiastki Ziemi: minerały, wodę, powietrze i ogień (ciepło). Swój wynalazek opatentował w 1901 roku i od tego czasu z roku na rok budzi on coraz większe zainteresowanie.
W 1905 roku produkcję włókno-cementu rozpoczęła firma Etex (właściciel marek Cedral, Equitone i Euronit). Firma przez lata doskonaliła procesy, aby dostarczać produkty o najwyższej jakości i walorach estetycznych. Wyjątkowa wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne, wilgoć i skrajne temperatury sprawia, że utworzone z niego płyty elewacyjnych, płyty faliste i płytki dachowe, doskonale sprawdzają się zarówno na budynkach komercyjnych, jak i indywidualnych inwestycjach.
Dom w Heist-Op-Den-Berg — proj.: BNE Architecten
© Cedral
Dlaczego materiały z włókno-cementu sprawdzają się na dachu?
Dach jest częścią budynku, która stale narażona jest na działania czynników zewnętrznych. Włókno-cementowe płytki Cedral idealnie radzą sobie z tym wyzwaniem. Do ich największych zalet należą odporność na ekstremalne warunki pogodowe, takie jak silne wiatry, opady deszczy czy zmiany temperatury oraz promieniowanie UV. Pokryte wysokiej jakości farbą akrylową nie tracą swoich kolorów przez wiele lat (żywotność materiału wynosi ponad 50 lat). Ponadto praktycznie nie wymaga dodatkowych prac konserwacyjnych, co w praktyce oznacza niższe koszty eksploatacji. W przypadku zabrudzenia wystarczy umyć je wodą z delikatnym detergentem (lub mydłem).
Płytki Cedral są niepalne, co potwierdza klasyfikacja ogniowa A2-s1, d0 (zgodnie z normą DIN EN 13501-1). Można bezpiecznie stosować je na obiektach o podwyższonych wymaganiach przeciwpożarowych (szkołach, przedszkolach, budynkach wielorodzinnych, hotelach). Należą do grupy lekkich pokryć dachowych, dzięki czemu bardzo dobrze sprawdzają się również na obiektach zabytkowych, nie wymagając dodatkowych wzmocnień konstrukcji nośnej.
Dom jednorodzinny na Dolnym Śląsku — proj.: 3XA
© Cedral
Estetyka i forma
Jak już wcześniej wspomnieliśmy, dach odgrywa ważną rolę w estetyce budynku. Kształtuje charakter obiektu, podkreślając jego prostotę lub dynamiczny charakter. Płytki Cedral dostępne są w szerokiej gamie kolorów, formatów i kształtów oraz dwóch wykończeniach powierzchni (gładkim i o strukturze naturalnego łupka). Umożliwiają tworzenie wielu wzorów krycia, takich jak np. krycie podwójne, francuskie czy prostokątne Linum. Oferują w ten sposób swobodę projektowania połączoną z pewnością wysokiej jakości stosowanego rozwiązania.
Dom jednorodzinny na Dolnym Śląsku — proj.: 3XA
© Cedral
Co jeszcze jest szczególnie cenione przez architektów, to to, że płytki mogą być stosowane na ścianach pionowych. Nie tylko można wykończyć nimi komin czy lukarny, ale także całą elewację, tworząc z dachem spójną całość.
Innym materiałem, wykonanym z włókno-cementu, wykorzystywanym na dachach jest płyta falista Euronit. Równie trwała i odporna jak płytki powoli wraca na rynek Polski, wzbudzając zainteresowanie inwestorów z różnych sektorów, w tym również właścicieli prywatnych domów. To szybkie w montażu rozwiązanie również może być stosowane na elewacji, co pokazuje, jak innowacyjnym i wszechstronnym materiałem jest włókno-cement.
Dom jednorodzinny na Dolnym Śląsku — proj.: 3XA
© Cedral
Zrównoważony rozwój
Duże znaczenie dla Etex ma zrównoważony rozwój. Firma stawia przed sobą wysokie wymagania związane z ochroną środowiska i promocją architektury cyrkularnej. Płytki Cedral powstają z naturalnych i neutralnych dla zdrowia i środowiska surowców, pozyskiwanych w dużym stopniu lokalnie, co obniża nie tylko koszt transportu, ale przede wszystkim ślad węglowy. Etex regularnie publikuje raport, prezentujący swoje cele i osiągnięcia w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz promuje ekologiczne podejście w branży budowlanej.
Dokładny wpływ płytek Cedral na środowisko prezentuje Deklaracja Środowiskowa Produktu, dostępna na stronie www.cedral.world w zakładce dokument.
Centrum Edukacji Artystycznej w Litwie
© Cedral
Inspiracje z Polski i świata
Włókno-cementowe płytki Cedral wybierane są przez architektów od wielu lat, nie tylko ze względu na parametry techniczne, ale także z uwagi na potencjał estetyczny, jaki oferują. Dzięki niemu pojawiają się zarówno na dachach, jak i elewacjach domów jednorodzinnych, czy też budynkach użyteczności publicznej, jak na przykład szkoły.
Dom z zacięciem — proj.: Pracownia Architektury Głowacki PAG
© Cedral
Jedną z najciekawszych realizacji z płytką Cedral w Polsce jest Dom z zacięciem, zrealizowany według projektu Pracowni Architektury Głowacki PAG. Z pięknej bryły budynku wycięto po przekątnej dwa narożniki w formie głębokich loggii, przykrytych ściętym dachem. Na całej wysokości są one przeszklone, przez co otwierają dom na zewnątrz. Na elewacji i dachu budynku zastosowano płytkę małoformatową Cedral w kolorze białym o strukturalnej powierzchni.
Dom jednorodzinny w Betzenstein — proj.: Bucher | Hüttinger Architektur
© Cedral
Kolejnym przykładem realizacji z płytką Cedral jest dom jednorodzinny w Betzenstein w Niemczech. Autorami projektu jest biuro Bucher | Hüttinger Architektur. Otoczony zielonymi wzgórzami Bawarii obiekt wyróżnia się ciekawą formą, podkreśloną przez grafitowe płytki Cedral, ułożone na elewacji i dachu budynku.
Szkoła w Anvaing — proj.: Luc Moulin & Ass
© Cedral
Innym przykładem stosowania płytek jest szkoła w Anvaing w Belgii. Projekt Luc Moulin & Ass wyróżnia się ciekawą grą kolorów. Na elewacji budynku położono grafitowe płytki Cedral o gładkiej powierzchni. Wokół okien natomiast zastosowano kolorowe ramy. W ten sposób dodano realizacji lekkości i podkreślono charakter budynku.
Powyższe realizacje skupiają się wokół obiektów o nowoczesnej formie. Warto jednak zaznaczyć, że płytki Cedral sprawdzają się także w projektach, których głównym zadaniem jest przywrócenie historycznego blasku zabytkowym budynkom, czego przykładem jest na przykład renowacja wieży ciśnień w Zabrzu.
Kompleks biurowo-handlowy w Rydze — proj.: Open Architecture Design
© Cedral
Jeżeli chcielibyśmy także przy tej okazji spojrzeć na płytę falistą, to nie tylko rozwiązania na dachach takich obiektów jak stadniny czy budynki przemysłowe mogą wzbudzić zainteresowanie. Ciekawą realizacją jest na przykład kompleks biurowo-handlowy w Rydze, gdzie została wykorzystana na elewacji. Stworzony przez biuro architektoniczne Open Architecture Design pod kierownictwem Zane Tetere-Šulce projekt, nadał nowy blask dawnej fabryce „Rīgas adītājs”.
Dom z zacięciem — proj.: Pracownia Architektury Głowacki PAG
© Cedral
Praktyczne aspekty projektowania
Z perspektywy architekta płytki włókno-cementowe Cedral to materiał, który łączy swobodę projektowania z przewidywalnością wykonawczą. Dzięki dostępności wielu formatów, łatwości cięcia oraz szerokiej gamie akcesoriów, proces przejścia od koncepcji do realizacji przebiega sprawnie i bez niespodzianek. To szczególnie istotne w projektach, gdzie liczy się zarówno precyzja detalu, jak i budżet.
Szkoła w Anvaing — proj.: Luc Moulin & Ass
© Cedral
Płytki Cedral można stosować na dachach o różnym nachyleniu – zarówno w przypadku stromych połaci, jak i bardziej płaskich form. Są lekkie, co bywa kluczowe np. przy adaptacjach poddaszy czy renowacjach budynków historycznych.
Nie bez znaczenia są również kwestie serwisowe – dachy z włókno-cementu praktycznie nie wymagają konserwacji, a ewentualne zabrudzenia w większości przypadków z łatwością zmywa deszcz. Oznacza to niższe koszty utrzymania i pewność, że zaprojektowany efekt wizualny przetrwa próbę czasu.
Dom z zacięciem — proj.: Pracownia Architektury Głowacki PAG
© Cedral
Włókno-cement to materiał, który z powodzeniem łączy tradycję z nowoczesnością. Jest trwały, niepalny, odporny na warunki atmosferyczne i niezwykle elastyczny projektowo. Stanowi odpowiedź na wiele współczesnych wyzwań – od wymogów technicznych, przez certyfikacje środowiskowe, po oczekiwania estetyczne.
Dach wykonany z włókno-cementowych płytek przestaje być tłem – staje się aktywnym elementem architektury, który współtworzy charakter budynku i podkreśla go. To materiał, który pozwala projektować odważnie i odpowiedzialnie.
Więcej informacji na stronie firmy CEDRAL | Etex Exteriors w portalu PdA.
