2 kwietnia 2025 roku firma Rockfon, ekspert w rozwiązywaniu problemów z akustyką, przeprowadziła w KINOGRAM szkolenie z projektowania akustycznego zatytułowane Słowo w Przestrzeni. Wzięło w nim udział kilkudziesięciu profesjonalistów i profesjonalistek reprezentujących środowisko architektów oraz projektantów wnętrz. Gościem specjalnym wydarzenia był wybitny językoznawca, profesor Jerzy Bralczyk, dzięki któremu spotkanie, poświęcone przede wszystkim technicznym aspektom korygowania niedostatków dźwiękowej warstwy budynków, zyskało szerszy, humanistyczny kontekst. W tym ujęciu fizjologiczne zjawisko słyszenia słowa i psychologiczny wymiar jego rozumienia integralnie łączą się z ideą rozmowy jako wstępu do porozumienia i tworzenia relacji.
Fot. B.Barczyk
Twórzmy wspólnie świat, który brzmi dobrze dla wszystkich – z tym zaproszeniem zwróciła się do architektów marka Rockfon, organizator szkolenia akustycznego zatytułowanego Słowo w Przestrzeni.
Wyczekiwane wydarzenie stanowiło odpowiedź na zapotrzebowanie przedstawicieli środowiska twórców architektury. Zbudowane z kilku bloków tematycznych spotkanie szkoleniowe zgromadziło w ten kwietniowy dzień w Fabryce Norblina liczne grono architektek i architektów, przede wszystkim twórców wnętrz biurowych, ale także teatrów, filharmonii, muzeów czy przestrzeni hotelowych. Wystąpienia śledzili z uwagą architekci i architektki z największych pracowni, pragnący pogłębić wiedzę na temat jednego z kluczowych aspektów warunkujących pozytywny odbiór każdego dzieła architektury, jak również poznać najnowocześniejsze, sprawdzone sposoby rozwiązywania problemów z akustyką. Gościem specjalnym spotkania był wybitny językoznawca, profesor Jerzy Bralczyk. Fascynującą rozmowę z profesorem błyskotliwie poprowadziła Olga Kisiel-Konopka, właścicielka agencji OKK! PR, z wykształcenia polonistka, koneserka pięknego, wartościowego słowa.
Co dźwięczy we wnętrzu?
Będziemy pogłębiać dzisiaj wiedzę na temat naszych pasji: przestrzeni oraz dźwięku. Odpowiednio zaprojektowane mają olbrzymią moc. Polepszają samopoczucie i ułatwiają dialog, który prowadzi do wzajemnego zrozumienia – tymi słowami przywitał uczestników szkolenia przedstawiciel marki Rockfon, będącej częścią cenionej w branży budowlanej firmy ROCKWOOL, słynącej z innowacyjności, estetyki i zrównoważonych rozwiązań.
Dla ekspertów związanych z marką projektowanie akustyczne nawet najbardziej wymagających pod tym względem budynków i pomieszczeń to codzienność. Zagadnienia dźwięku w przestrzeni nie mają dla nich tajemnic. Najwyższej jakości produkty Rockfon są wykonane z surowców o wyjątkowych właściwościach akustycznych, a zarazem niezrównanej odporności na ogień i wilgoć. Zorganizowane przez Rockfon szkolenie akustyczne dla architektów w Fabryce Norblina składało się z trzech części, pomiędzy którymi uczestnicy w przerwie zwiedzili ekspozycję bezpośrednio powiązaną z tematem przewodnim.
Fot. B.Barczyk
Słowo w przestrzeni
Wypowiedź profesora Bralczyka – niekwestionowanego autorytetu, niestrudzonego popularyzatora wiedzy o języku, jak również arbitra w kwestiach poprawności mówionego i pisanego słowa – popłynęła wartkim strumieniem, który porwał i poniósł słuchaczy chłonących w milczeniu jego słowa wprost z przestrzeni. Po tym wielowątkowym, skrzącym się swadą i humorem wstępie, który rozszerzył horyzonty, nie tylko jeśli chodzi o treści dostępne uchu (słowo słyszane), ale także wewnętrznemu, mentalnemu „słuchowi”, rozpoczęła się część stricte szkoleniowa. Wypełnili ją swoimi wartościowymi wystąpieniami Pascal van Dort, reprezentujący organizatora, globalny ambasador ds. akustyki marki Rockfon, znawca tematu, człowiek o niezwykłej charyzmie i subtelnym poczuciu humoru, oraz profesor Andrzej Kłosak, wykładowca akademicki, ceniony architekt i konsultant, a przy tym doświadczony praktyk realizujący od lat optymalne projekty akustyczne w ramach założonej przez siebie pracowni archAKUSTIK.
Dźwiękowy dobrostan
Angażująca, multimedialna prezentacja z elementami akustycznego doświadczenia, jaką oczarował uczestników Pascal van Dort, koncentrowała się wokół sposobów uzyskiwania pożądanych warunków akustycznych w biurach różnego typu i skali, co zapowiadał tytuł prezentacji: „Dążenie do komfortu akustycznego w przestrzeniach biurowych”. Błędy projektowe i metody ich usuwania zostały zaprezentowane oraz szczegółowo omówione na konkretnych przykładach, przede wszystkim z europejskich biur, w tym także należących do firmy Rockfon. Pascal van Dort z niesłabnącym zaangażowaniem promuje znaczenie projektowania akustycznego jako kluczowego elementu aranżacji przestrzeni. Znany jest jako rzecznik powszechnego zrozumienia roli dźwięku – ze szczególnym naciskiem na zagrożenia, jakie niesie nadmierny poziom hałasu – i świadomego projektowania akustyki wnętrza jako „lekarstwa” na dojmujące zanieczyszczenie hałasem, jakiego doświadczamy we współczesnym świecie. W swoim wystąpieniu niejednokrotnie podkreślił, że w centrum projektowania akustycznego powinien zawsze pozostawać człowiek i jego potrzeby. Dźwięki, którymi karmimy – lub też katujemy – uszy każdego dnia, w dłuższej perspektywie wpływają na nasz stan psychofizyczny w stopniu znaczącym. Właśnie dlatego projektowanie akustyczne zasługuje na to, by przyznać mu status jednego z najistotniejszych, obok funkcji i formy, elementów kształtowania każdego typu wnętrz.
Fot. B.Barczyk
Akustyka a litera prawa
Jako ostatni z prelegentów wystąpił profesor Andrzej Kłosak, szanowany konsultant akustyczny, założyciel pracowni archAKUSTIK. Profesor wprowadził słuchaczy głębiej w temat regulacji prawnych związanych z wymaganiami akustycznymi, rozwiewając związane z tym tak ważnym zagadnieniem wątpliwości. Jak zapowiedział, w odróżnieniu od poprzedników, przedstawił problem akustyki z perspektywy „twardej budowlanki”. W swojej prezentacji, bogato ilustrowanej przykładami własnych realizacji, zatytułowanej „Prawo budowlane. Norma Akustyczna”, zawarł także m.in. wskazówki dotyczące tego, jak „tropić” ukryte przyczyny problemów z akustyką, jak naprawiać błędy projektowe czy uszkodzenia generujące te problemy. Podczas wystąpienia poruszył nawet takie tematy, jak argumenty, jakich warto używać w negocjacjach z inwestorem, czy metody perswazji skuteczne w konfrontacji z podwykonawcą. Wszystko to w imię poprawy warunków akustycznych realizowanej inwestycji.
Dobra akustyka to tylko i aż komfort. Nikt z powodu źle zaprojektowanej przecież nie umrze, przynajmniej nie bezpośrednio. Klient jest często w stanie zapłacić na przykład za wygląd, ale już nie za komfort akustyczny. Niezbędne jest negatywne doświadczenie, żeby pojawiło się przekonanie, że warto zainwestować także w akustykę – mówił profesor Kłosak. „W Polsce sytuacja przestrzegania norm akustycznych bardzo odbiega od sytuacji w Europie. Spełnialność wymagań akustycznych nadal na naszym rynku budowlanym jest niemal żadna, a w najlepszym przypadku bardzo zła” – oświadczył otwarcie.
Ukazanie zagadnienia z punktu widzenia praktyka znającego jak własną kieszeń „rzeczywistość budowy” niesłychanie przypadło do gustu słuchaczom, wywołując ożywienie, a w części poświęconej pytaniom – nawet poruszenie.
Myślę, że z projektowaniem akustycznym jest podobnie jak z projektowaniem oświetlenia. Jeśli jest niedostrzegalne, to znaczy, że projekt był dobry – podsumował profesor. Żegnając się z zebranymi, życzył im sukcesów w projektowaniu przestrzeni nie tylko dobrze wyglądających, ale również pięknie brzmiących.
Sztuka akustyki
W przerwach kawowych uczestnicy szkolenia obejrzeli mini wystawę zaaranżowaną w sali kinowej i jej najbliższym otoczeniu. Na sztalugach zaprezentowano barwne plansze prezentujące 12 różnorodnych realizacji architektonicznych, które łączyło to, że zostały zaprojektowane wzorcowo, jeśli chodzi o wymagania akustyczne. W każdym z budynków zastosowano także najnowszej generacji materiały – widoczne na zdjęciach w zbliżeniu – oraz zaawansowane rozwiązania poprawiające akustykę pomieszczeń. Pośród pokazanych na wystawie znalazły się wielkie biura, nowoczesny basen, szpital, bank czy lotnisko – zamknięte przestrzenie, w których codziennie przebywa duża liczba ludzi, co sprawia, że jakość dźwięku, a więc i akustyka, staje się w ich przypadku kluczowa. Nie tylko w odniesieniu do fizycznego i psychicznego dobrostanu, lecz także – co nie mniej ważne – niezakłóconej i skutecznej komunikacji uzależnionej od jakości odbioru dźwięku w każdym z zakamarków wnętrza.
Fot. B.Barczyk
Więcej słów w przestrzeni
Dynamika spotkania szkoleniowego Słowo w Przestrzeni pozwoliła na utrzymanie uwagi licznie zgromadzonych na sali słuchaczy do ostatnich sekund jego trwania. Nie była to jedynie zasługa świetnej akustyki, jaką charakteryzują się sale KINOGRAM, ale także przemyślanej konstrukcji wydarzenia i jego zawartości merytorycznej, która sprawiła, że uczestnicy poczuli się naprawdę nasyceni wiedzą. Od nacechowanej filozoficznym namysłem – a zarazem zaskakującej dowcipem – erudycyjnej gawędy profesora Bralczyka, poprzez podany z podziwu godnym polotem i wzbogacony atrakcyjną, multimedialną prezentacją występ Pascala van Dort, aż po obfitujący w liczby, dane, wzory i wykresy politechniczny wykład profesora Kłosaka, który usatysfakcjonował najbardziej wymagających inżynierów. Pomimo upływu ponad czterech godzin spędzonych w stanie wytężonej koncentracji, twarz żadnego z uczestników nie zdradzała śladów znużenia. Ba, liczba pytań ze strony słuchaczy, na które niestrudzenie udzielał fachowych odpowiedzi ostatni z prelegentów, sprawiła, że, niepostrzeżenie, czas zaplanowany na szkolenie Słowo w Przestrzeni został przekroczony. Jednak nikt nie opuścił sali „po angielsku”. To chyba największy komplement dla organizatorów. Jak również dowód na to, jak bardzo potrzebne są tego typu inicjatywy. Firma Rockfon ma wszelkie warunki, by kontynuować zadanie edukowania i podnoszenia standardów projektowania akustycznego, którego poziom w naszym kraju nadal niestety pozostawia wiele do życzenia. Misją Rockfon jest tworzenie świata, który brzmi dobrze dla każdego. Miejmy nadzieję, że spotkanie szkoleniowe Słowo w Przestrzeni i kolejne podobne przyczynią się do tego, że rozwiązania akustyczne sprzyjające najszerzej pojmowanemu zdrowiu staną się kiedyś dobrem powszechnie dostępnym.
Trudno o lepsze podsumowanie szkolenia od tego, jakim podzielił się jeden z jego uczestników, mgr inż. Janusz Gąsiorowski, architekt i dyplomowany muzyk, a więc człowiek w równym stopniu uwrażliwiony na kwestie dźwięku, jak i przestrzeni: O wyjątkowości tego spotkania decyduje moim zdaniem fakt, że w trakcie wszystkich trzech wystąpień, u profesora Bralczyka też to wybrzmiało, zwrócono uwagę na zagadnienie stosunkowo rzadko poruszane w odniesieniu do akustyki i fizyki budowli, czyli komfort nie tylko fizyczny, ale przede wszystkim psychiczny. Stanowczo zbyt rzadko mówi się o tym, jak ogromny ładunek spokoju daje dobrze zaprojektowane akustycznie wnętrze. Nie chodzi tylko o jego izolacyjność, ale o sposób korzystania z tego wnętrza w znaczeniu zrozumiałości mowy i odpowiedniego czasu pogłosu. Nawet my, architekci, nie zawsze zdajemy sobie sprawę, jak bardzo męczy przebywanie w źle zaprojektowanych akustycznie pomieszczeniach.
Więcej na stronie firmy: www.rockfon.link/katalog-aib.
