W świecie współczesnej architektury, gdzie urbanizacja często dominuje nad naturą, projekt Domu z Jabłonią autorstwa BXBstudio Bogusław Barnaś stanowi wyjątkowy przykład symbiozy między człowiekiem, jego przestrzenią życiową a otaczającym środowiskiem. Realizacja ta, zlokalizowana w Krakowie, na trudnej, wąskiej działce przy ulicy Twardowskiego, nie tylko odpowiada na wyzwania przestrzenne i funkcjonalne, ale także inspiruje do refleksji nad tym, jak architektura może współgrać z przyrodą, zamiast ją podporządkowywać.
Architekci harmonijnie wkomponowali jabłoń w projekt
fot. Piotr Krajewski, Rafał Barnaś © BXB studio Bogusław Barnaś
Kontekst i wyzwania projektowe
Dom z Jabłonią powstał na długiej, wąskiej parceli porośniętej drzewami – akacją, orzechem, jabłonią i wysokimi świerkami. Decyzja o zachowaniu istniejącego drzewostanu była kluczowa, choć znacząco utrudniała zagospodarowanie terenu. Działka, otoczona intensywną zabudową miejską, wymagała od projektantów nie tylko kreatywności, ale i precyzji w wykorzystaniu dostępnej przestrzeni. Na tej samej parceli powstały dwa budynki: Mikrokamienica, usytuowana w pierzei ulicy i nagrodzona prestiżową Nagrodą Roku SARP 2023, oraz Dom z Jabłonią, ukryty w głębi działki, pomiędzy orzechem a jabłonią. Kompozycję zamyka zgrupowanie świerków, tworząc naturalną enklawę w miejskim krajobrazie.
Dom z Jabłonią powstał na długiej, wąskiej parceli porośniętej drzewami
fot. Piotr Krajewski, Rafał Barnaś © BXB studio Bogusław Barnaś
Powierzchnia zabudowy Domu z Jabłonią wynosi 125 metrów kwadratowych, natomiast użytkowa – 360 metrów kwadratowych. Projekt, realizowany w latach 2016–2023, musiał zmierzyć się z ograniczeniami prawnymi, nasłonecznieniem i osiami widokowymi. Zespół BXB studio pod kierownictwem Bogusława Barnasia – w składzie m.in. Justyna Duszyńska, Urszula Furmanik, Magdalena Fuchs czy Mateusz Zima – postawił sobie za cel maksymalne wykorzystanie potencjału inwestycyjnego działki, jednocześnie integrując ją z otaczającą zielenią.
Dom z Jabłonią – widok z lotu ptaka
fot. Piotr Krajewski, Rafał Barnaś © BXB studio Bogusław Barnaś
Architektura w dialogu z naturą
Bryła Domu z Jabłonią wyróżnia się purystyczną formą i szlachetnymi materiałami. Dach pokryto grafitową blachą na rąbek stojący Ruukki Classic, która nadaje budynkowi nowoczesnego, minimalistycznego charakteru. Elewacje boczne wykończono grafitową cegłą, co zapewnia trwałość i elegancję, natomiast frontowe – drewnem, które wprowadza ciepło i naturalność. Taki dobór materiałów nie tylko podkreśla estetykę projektu, ale także jego funkcjonalność – są one odporne na warunki atmosferyczne i harmonizują z otoczeniem.
Dom z Jabłonią – strefa dzienna
fot. Piotr Krajewski, Rafał Barnaś © BXB studio Bogusław Barnaś
Sercem domu jest przeszklona część dzienna, która płynnie łączy się z zadaszonym tarasem. To właśnie tutaj jabłoń – zachowana jako centralny element kompozycji – staje się czymś więcej niż tylko drzewem. Wkomponowana w przestrzenne ramy tarasu, jest żywą rzeźbą, naturalnym akcentem wystroju wnętrza i ogrodu. Wiosną zachwyca białymi kwiatami, latem zielonymi liśćmi i czerwonymi owocami, jesienią złotymi odcieniami, a zimą śnieżną bielą. Jabłoń pełni rolę naturalnego kalendarza, który nieustannie zmienia oblicze domu, oferując mieszkańcom spektakl przyrody w każdej porze roku.
Przeszkolona część dzienna płynnie łączy się z zadaszonym tarasem
fot. Piotr Krajewski, Rafał Barnaś © BXB studio Bogusław Barnaś
Funkcjonalność i estetyka wnętrz
Układ funkcjonalny Domu z Jabłonią został zaprojektowany tak, aby zieleń stała się integralną częścią przestrzeni życiowej, a sąsiednia zabudowa pozostała niewidoczna. Duże przeszklenia otwierają dom na ogród, zapewniając optymalne doświetlenie i poczucie przestronności. Taras, jako przedłużenie salonu, tworzy płynne przejście między wnętrzem a zewnętrzem, co jest szczególnie istotne w kontekście miejskiego stylu życia, gdzie kontakt z naturą bywa ograniczony.
Duże przeszklenia otwierają dom na ogród, zapewniając optymalne doświetlenie i poczucie przestronności
fot. Piotr Krajewski, Rafał Barnaś © BXB studio Bogusław Barnaś
Wnętrza domu charakteryzują się minimalistycznym podejściem, które pozwala wyeksponować naturalne piękno otoczenia. Drewniane akcenty na elewacjach znajdują swoje odzwierciedlenie w wykończeniu pomieszczeń – podłogi z naturalnego drewna, meble o prostych formach i stonowana kolorystyka tworzą spójną całość. Projektanci z BXB studio zadbali o to, by każdy detal – od oświetlenia po aranżację przestrzeni – podkreślał relację człowieka z naturą.
Dom z Jabłonią – wnętrza domu charakteryzują się minimalistycznym podejściem
fot. Piotr Krajewski, Rafał Barnaś © BXB studio Bogusław Barnaś
Inspiracja i przesłanie w krakowskim projekcie
Dom z Jabłonią, podobnie jak sąsiadująca Mikrokamienica, udowadnia, że nawet na trudnej działce można stworzyć architekturę, która jest zarówno funkcjonalna, jak i estetycznie wyjątkowa. Ograniczenia, takie jak wąska parcela, zwarta zabudowa czy istniejący drzewostan, stały się w tym przypadku atutami. Projektanci z BXB studio pokazali, że kreatywne podejście do wyzwań pozwala przekształcić pozorne przeszkody w unikalne cechy projektu.
Dom z Jabłonią – aksonometria
fot. Piotr Krajewski, Rafał Barnaś © BXB studio Bogusław Barnaś
Filozofia studia, które od lat kładzie nacisk na relacje człowieka z naturą, znajduje w Domu z Jabłonią swoje pełne odzwierciedlenie. To nie tylko budynek, ale przestrzeń, która inspiruje, zachęca do zatrzymania się i docenienia piękna przyrody. Jabłoń, będąca sercem projektu, symbolizuje harmonię między tym, co stworzone przez człowieka, a tym, co dane przez naturę.
Dom z Jabłonią – widok z lotu ptaka
fot. Piotr Krajewski, Rafał Barnaś © BXB studio Bogusław Barnaś
Jak zaadaptować pomysł do własnego domu?
Dom z Jabłonią może być inspiracją dla każdego, kto planuje budowę lub aranżację własnej przestrzeni. Oto kilka praktycznych wskazówek, jak wprowadzić podobne rozwiązania do swojego domu:
- Integracja z naturą: jeśli na działce rosną drzewa, zamiast je usuwać, spróbuj wkomponować je w projekt – mogą stać się naturalnym elementem dekoracyjnym tarasu, ogrodu czy wnętrza.
- Materiały naturalne: postaw na drewno, cegłę czy blachę – to ponadczasowe materiały, które łączą estetykę z trwałością.
- Przeszklone przestrzenie: duże okna i przeszklenia nie tylko doświetlają wnętrze, ale także otwierają je na ogród, tworząc wrażenie większej przestrzeni.
- Minimalizm z charakterem: proste formy i stonowane kolory pozwalają wyeksponować piękno otoczenia, zamiast z nim konkurować.
- Funkcjonalny taras: zadaszony taras to idealne miejsce do relaksu i spotkań, które łączy dom z ogrodem.
Dom z Jabłonią – widok na jabłoń z tarasu
fot. Piotr Krajewski, Rafał Barnaś © BXB studio Bogusław Barnaś
Ekologiczna inspiracja od BXB Studio
Realizacja BXB studio Bogusława Barnasia w Krakowie pokazuje, jak można przekuć ograniczenia w atuty, tworząc przestrzeń, która nie tylko spełnia potrzeby mieszkańców, ale także inspiruje i zachwyca. Od purystycznej bryły, przez szlachetne materiały, po żywą jabłoń w roli naturalnej rzeźby – każdy element tego domu opowiada historię o tym, jak architektura może współistnieć z przyrodą, zamiast ją dominować.
Jeśli szukasz pomysłów na budowę domu, wykończenie wnętrz czy aranżację ogrodu, Dom z Jabłonią jest doskonałym przykładem, jak połączyć funkcjonalność z estetyką i ekologią. To projekt, który nie tylko podnosi standardy współczesnej architektury, ale także zachęca do spojrzenia na własne otoczenie z nową perspektywą – pełną szacunku dla natury i otwartości na piękno.
