Izolacja termiczna. Jaki styropian wybrać?

30 października '23

W naszej strefie klimatycznej ocieplanie budynków to gorący temat! Zimy stały się nieco łagodniejsze, ale jesienny okres przejściowy i chłodne przedwiośnie wydłużają okres grzewczy. Jeśli zależy Ci na tym, aby ciepło utrzymywało się w budynku, musisz zaplanować skuteczną izolację termiczną. Czy styropian to dobry materiał izolacyjny? W bardzo wielu przypadkach — owszem. Jednak aby maksymalnie wykorzystać możliwości styropianu, warto poznać jego liczne rodzaje i optymalnie dopasować je do własnych potrzeb.

Dlaczego styropian izoluje od ciepła?

Styropian jest syntetycznym materiałem budowlanym, dostępnym w formie lekkich i sztywnych płyt piankowych. Jego prawidłowa nazwa to polistyren ekspandowany, dlatego często możesz spotkać się ze skrótem EPS. Proces jego produkcji polega na spienianiu granulek polistyrenu, czyli na zamykaniu w jego porach powietrza. Przyjmuje się, że powietrze to aż 98% objętości styropianu! W uzyskanej strukturze tkwi tajemnica jego właściwości: to właśnie pęcherzyki powietrza są barierą dla temperatury.

Powietrze to aż 98% objętości styropianu! To właśnie pęcherzyki powietrza stanowią barierę dla temperatury i decydują o jego izolacyjnych właściwościach

Powietrze to aż 98% objętości styropianu! To właśnie pęcherzyki powietrza stanowią barierę dla temperatury i decydują o jego izolacyjnych właściwościach.

fot. Humusak © Pixabay

Liczne rodzaje płyt styropianowych mają kilka wspólnych właściwości, które sprzyjają ich powszechnemu wykorzystaniu w budownictwie:

  • są lekkie — paczka styropianu fasadowego o objętości 0,3 m³ waży tylko ok. 3-4 kg,

  • nie nasiąkają wodą,

  • po zapaleniu same gasną,

  • są ekologiczne i bezpieczne dla zdrowia,

  • są trwałe i zachowują stałe wymiary.

Powiedzmy jednak otwarcie — styropian ma pewne wady. Musisz wiedzieć, że jest to materiał dość kruchy, wymaga więc dodatkowych zabezpieczeń przed uszkodzeniami. Ponadto nie każdy styropian będzie spełniał funkcję izolacji akustycznej. Koniecznie zajrzyj do artykułu, w którym radzimy, jak podejść do tego zagadnienia!

Z jakiego styropianu wykonać izolację termiczną?

Dzięki dużemu napowietrzeniu styropian osiąga bardzo korzystny współczynnik przewodzenia ciepła λ. Jest to parametr wyrażany w jednostkach W/mK i jego wartość powinna być jak najniższa. Dla poszczególnych rodzajów EPS współczynnik przewodzenia ciepła waha się w granicach od 0,031 do 0,042 W/(mK). Nawet niewielkie różnice λ będą niezwykle ważne przy projektowaniu warstwy termoizolacyjnej budynku i jego poszczególnych pomieszczeń.

A zatem, czym charakteryzują się poszczególne rodzaje styropianu?

Biały styropian — najpopularniejszy materiał izolacyjny

Styropian EPS w kolorze białym jest podstawowym rodzajem materiałów stosowanych w ocieplaniu ścian zewnętrznych i wewnętrznych budynków, dachów, stropów oraz piwnic. Jest bardzo korzystny cenowo i łatwo dostępny. Biały styropian stosowany jest wszędzie tam, gdzie priorytetem jest uzyskanie niskich kosztów wykończenia i można sobie pozwolić na względnie grubą warstwę termoizolacji (15-20 cm).

Biały styropian to najpopularniejszy materiał izolacyjny. Jest stosowany wszędzie tam, gdzie niskie koszty wykończenia są priorytetem. Dzięki grubej warstwie izolacyjnej biały styropian skutecznie zatrzymuje ciepło w budynku

Biały styropian to najpopularniejszy materiał izolacyjny. Jest stosowany wszędzie tam, gdzie niskie koszty wykończenia są priorytetem. Dzięki grubej warstwie izolacyjnej biały styropian skutecznie zatrzymuje ciepło w budynku.

fot. Marcin049 © Pixabay

Styropian grafitowy — cienka warstwa ciepła

Styropian grafitowy (nazywany również szarym), w procesie produkcji wzbogacany jest grafitem. Jego współczynnik przewodzenia ciepła λ osiąga najkorzystniejsze wartości: 0,031-0,033 W/mK. Z tego faktu wynika najważniejsza zaleta — można położyć go mniej. Dzięki niskiej λ styropian grafitowy stosuje się wszędzie tam, gdzie gruba warstwa ocieplenia domu wpłynęłaby niekorzystnie na jego wygląd. Jest to również materiał coraz chętniej stosowany w energooszczędnym budownictwie oraz budynkach pasywnych. Warto jednak pamiętać, że styropian grafitowy jest droższy, niż jego biały odpowiednik.

Polistyren ekstrudowany XPS — skuteczna izolacja przed wilgocią

Polistyren ekstrudowany (inaczej styrodur) to ulepszona wersja klasycznego styropianu. W procesie jego produkcji masę polistyrenową wzbogaca się środkiem pianotwórczym, a na kolejnych etapach płyty prasuje się pod wysokim ciśnieniem. Dzięki tym zabiegom styropian ekstrudowany jest niezwykle odporny na obciążenia mechaniczne oraz na wilgoć, ma również bardzo korzystny współczynnik λ: 0,03-0,034 W/mK. Jest to materiał powszechnie wykorzystywany w ocieplaniu fundamentów, piwnic oraz dachów. 

Obok głównych odmian styropianu na rynku dostępne są jego liczne modyfikacje. Styropian typu „dalmatyńczyk" posiada w swojej strukturze ciemniejsze kropki wzbogacone grafitem, dzięki którym odznacza się lepszą przewodnością cieplną. Styropian niebieski i zielony to materiały o podwyższonej odporności na wilgoć, stosowane w ocieplaniu fundamentów.

Warto również wiedzieć, że nie wszystkie płyty styropianowe mają gładką powierzchnię. Wiele z nich posiada frezy, żłobienia lub strukturę wafla, które zwiększają przyczepność zaprawy klejowej lub tynku.

Styropian biały czy grafitowy — który wybrać?

Wybór pomiędzy dwoma najpopularniejszymi rodzajami styropianu to najczęstszy dylemat inwestorów podczas planowania termoizolacji. Jeżeli najważniejszym priorytetem jest cena, z pewnością warto poprzestać na klasycznym styropianie EPS. Ponieważ jest to materiał lekki i tani, położenie grubszej warstwy (18-20 cm) rekompensuje jego gorsze parametry izolacyjne. Na taki wybór można pozwolić sobie w budynkach, w których grubość warstwy ociepleniowej nie ma wpływu na wygląd fasady.

Są jednak sytuacje, gdy estetyka jest bardzo ważna. Elewacja budynków o nietypowych kształtach lub takich, w których dach wystaje niewiele ponad ściany, wygląda korzystniej przy cienkiej warstwie izolacyjnej. Tu z pomocą przychodzi grafitowy styropian. Stosując ten nowoczesny materiał, można zdecydować się na płyty o grubości 12 cm. Zapewnią one taką samą izolacyjność jak 15 cm płyty białego styropianu.

Wadą szarego styropianu jest wyższy koszt oraz większa zdolność do szybkiego nagrzewania się. Jeśli prace ociepleniowe prowadzone są w okresie letnim, należy pamiętać o przykrywaniu paczek ze styropianem nieprzezroczystą plandeką, a podczas prac na rusztowaniach konieczne są siatki ochronne.

Styropian grafitowy ma bardzo dobre właściwości termoizolacyjne, jednak szybko nagrzewa się do wysokich temperatur. Należy pamiętać, aby podczas pracy ociepleniowych stosować siatki zabezpieczające przed promieniowaniem słonecznym

Styropian grafitowy ma bardzo dobre właściwości termoizolacyjne, jednak szybko nagrzewa się do wysokich temperatur. Należy pamiętać, aby podczas prac ociepleniowych stosować siatki zabezpieczające przed promieniowaniem słonecznym. 

fot. Hans © Pixabay

Termoizolacja poszczególnych pomieszczeń — który styropian wybrać?

Ocieplenie jednego budynku wymaga wyboru kilku rodzajów materiałów o różnych właściwościach izolacyjnych. Bogaty wybór produktów styropianowych na rynku sprzyja dopasowaniu ich do poszczególnych części budynku i pomieszczeń, tak aby wszędzie zapewnić skuteczną izolację cieplną. Wszystkie najważniejsze informacje o ocieplaniu budynków znajdziesz na naszym portalu w kategorii izolacje.

Tymczasem uporządkuj swoją wiedzę o styropianie, aby uniknąć błędów i niepotrzebnych strat ciepła!

Izolacja cieplna elewacji

Fasady budynku najczęściej ociepla się styropianem białym EPS lub jego odmianą z grafitem. Jak już wiesz, w tym drugim przypadku można zastosować cieńszą warstwę izolacyjną (12 zamiast 15 cm). Budownictwo energooszczędne polega na dobraniu optymalnego rodzaju i grubości styropianu, tak aby podwyższyć skuteczność ogrzewania budynku.

Izolacja fundamentów przed chłodem i wilgocią

Fundamenty budynku są izolowane styropianem o podwyższonej wytrzymałości na ściskanie oraz wilgoć. Najczęściej wybieranym materiałem w tym przypadku są płyty hydrofobowe z oznaczeniem EXPERT lub HYDRO. Są to zazwyczaj odmiany styropianu ekstrudowanego XPS o specjalnym przeznaczeniu. Grubość takiej izolacji to 10-15 cm.

Izolacja termiczna i akustyczna podłogi

Styropian podłogowy powinien odznaczać się większą twardością i odpornością na nacisk. Izolacja przy gruncie ma na celu ochronę podłogi przed wilgocią, natomiast pomiędzy piętrami powinna skutecznie tłumić dźwięki. Grubość płyt styropianowych na podłogach wynosi zazwyczaj 10 cm.

Izolacja stropu i dachu

Ocieplenie dachu jest dużym wyzwaniem, gdyż przez ten kanał może uciekać nawet 30% ciepła. Stropy i dachy wymagają zazwyczaj grubej warstwy izolacyjnej (20-30 cm). Na nieużywanych poddaszach stosuje się natomiast 5-centymetrowe płyty styropianowe, ale w dwóch warstwach. Montaż płyt „na zakładkę” pozwala uniknąć tak zwanych mostków termicznych, które są głównymi winowajcami strat ciepła.

Ocieplenie każdego budynku wymaga zastosowania kilku rodzajów materiałów izolacyjnych. Upewnij się, że Twój dom będzie miał szczelną izolację od fundamentów aż po dach!

Ocieplenie każdego budynku wymaga zastosowania kilku rodzajów materiałów izolacyjnych. Upewnij się, że Twój dom będzie miał szczelną izolację od fundamentów aż po dach!

fot. Paulbr75 © Pixabay

Skuteczna termoizolacja budynku ma wpływ nie tylko na komfort cieplny mieszkańców, ale również na comiesięczne rachunki. Niezależnie od sposobu ogrzewania, wyeliminowanie strat ciepła to oczywista korzyść dla portfela oraz dla środowiska. Poszukując najlepszego materiału izolacyjnego, trzeba oczywiście zdać się na wiedzę i doświadczenie specjalistów. Jednak podstawowa wiedza o właściwościach styropianu pozwoli Ci poruszać się w świecie materiałów budowlanych z większą pewnością siebie!

Budujesz lub remontujesz dom? Sprawdź nasze porady na temat izolacji

Opracowanie: MAŁGORZATA URBAŃSKA

Głos został już oddany

Nowatorskie spojrzenie na małą architekturę
Nowatorskie spojrzenie na małą architekturę
Bestsellery
Domowe biuro na miarę Twoich potrzeb
Płyty gazowe bez płomieni – INNOVA
Ekologiczna i energooszczędna elewacja z klinkieru