Na dużej, trzytysięcznej działce pod Warszawą powstał dom, który wyłamuje się z konwencji rodzimej zabudowy rezydencjonalnej. RD40 to wynik świadomej decyzji inwestora, który – porzucając bezpieczne schematy – zaufał pracowni Paweł Lis Architekci. W efekcie powstała minimalistyczna willa, osadzona w międzynarodowym nurcie nowoczesnej architektury mieszkaniowej, dopracowana w funkcji, proporcjach i detalu.
Budynek mieszkalny jednorodzinny RD40 pod Warszawą — bryła charakteryzuje się prostą, geometryczną formą z płaskim dachem i wyraźnymi, poziomymi liniami
fot. Radek Gałczyński
Od tradycji do nowoczesności – przemiana projektu
Początek tej historii był typowy – inwestor zgłosił się do pracowni z niemal gotowym projektem, który wpisywał się w dobrze znane i oswojone kanony polskiej zabudowy jednorodzinnej. Duży, ponad 600-metrowy dom z wielospadowym dachem, wysokim parterem, piętrem i poddaszem, przypominał popularne jeszcze do niedawna realizacje bazujące na estetyce „bezpiecznego luksusu”. Projekt zakładał wiele pomieszczeń, mnogość okien, jednak brakowało w nim spójnej kompozycji, proporcji i klarownego porządku funkcjonalnego.
Z czasem okazało się, że największym wyzwaniem nie będzie przeprojektowanie budynku, lecz zmiana sposobu myślenia o domu – o jego przestrzeni, formie i roli. Architektom udało się przekonać inwestora do weryfikacji pierwotnych założeń dzięki prostemu zabiegowi: zaprosili go do odwiedzenia innej zrealizowanej przez pracownię willi. Krótka wizyta wystarczyła, by ujawniła się fascynacja współczesną architekturą. Od tego momentu decyzje projektowe zapadały już w duchu nowoczesności.
Budynek mieszkalny jednorodzinny RD40 pod Warszawą — plan zagospodarowania terenu
fot. Radek Gałczyński
Forma podąża za funkcją – nowy plan, nowa jakość
Zrewidowany projekt zakładał znaczne zmniejszenie powierzchni użytkowej – do 500 metrów kwadratowych – bez kompromisów w zakresie komfortu czy funkcjonalności. Dom zaplanowano na planie rozciągniętej litery „L”, z wyraźnym podziałem na strefy: dzienną, nocną i techniczną. Takie rozwiązanie pozwoliło nie tylko na lepsze wpisanie się w teren, ale też na stworzenie intymnego dziedzińca otwartego na południe, który stał się sercem całej kompozycji.
Skrzydło południowe parteru mieści przestrzeń dzienną: salon z jadalnią, kuchnię i gabinet. Imponująca wysokość tej części – 3,5 metra, a lokalnie aż do 6,5 metra – wprowadza do wnętrza naturalne światło i przestronność. W skrzydle zachodnim zlokalizowano pokój gościnny, salę fitness, pracownię oraz łazienkę. Na przecięciu ramienia „L” zaprojektowano hol wejściowy oraz pomieszczenia gospodarcze. Garaż, usytuowany od frontu, również nie pozostał bez wyrazu – zaprojektowano tu bramę o długości ponad 7 metrów, inspirowaną rozwiązaniami znanymi z hangarów lotniczych, wykonaną na specjalne zamówienie.
Budynek mieszkalny jednorodzinny RD40 pod Warszawą — widok wnętrza
fot. Radek Gałczyński
Przestrzeń jako wartość nadrzędna
Piętro to wyraźnie prywatna strefa mieszkańców. Znalazły się tu sypialnia główna z garderobą i łazienką, pokój dziecka z własnym zapleczem oraz pralnia. Antresola, z której rozpościera się widok na część dzienną oraz ogród, wzmacnia wrażenie przestrzenności i integracji obu kondygnacji. Wnętrza zaprojektowano z konsekwencją materiałową i estetyczną. Posadzki pokryto jednolitą warstwą polimeru w kolorze gołębiej szarości, który wprowadza spokojną tonację i jest tłem dla mocnych akcentów – takich jak kominek z piaskowca czy kubiczna ściana wykończona płytami z aleksandrytu. Ściana podtrzymująca nadwieszenie piętra pełni zarazem funkcję przegrody dla kuchni, z której zrezygnowano z klasycznego zamknięcia. W wiatrołapie zachowano surowy strop żelbetowy – przypomnienie o konstrukcyjnej szczerości całego budynku. W przestrzeniach mieszkalnych swoje miejsce znalazły również ekspresyjne obrazy prof. Tomasza Milanowskiego – element artystyczny o wyrazistej kolorystyce, kontrastujący z neutralną paletą wnętrza.
Budynek mieszkalny jednorodzinny RD40 pod Warszawą — elewacja budynku z charakterystycznym nadwieszeniem
fot. Radek Gałczyński
Technologia i efektywność energetyczna
Współczesny dom to także dom świadomy – zarówno w zakresie zużycia energii, jak i sposobu jej pozyskiwania. W RD40 zastosowano nowoczesne rozwiązania, które poprawiają efektywność energetyczną budynku. Okna mają aluminiowe profile z ciepłą ramką i trzema szybami, zamontowane zostały równo z elewacją. Ściany ocieplono płytami PIR, a dom wyposażono w wentylację z odzyskiem ciepła, panele fotowoltaiczne i magazyn energii. Na obu kondygnacjach użyto bezpiecznego szkła.
Elewacje wykończono klinkierem oraz pionowymi lamelami z drewna, co przełamuje surowość bryły i dodaje jej rytmu. Tarasy zewnętrzne wykonano z betonu architektonicznego – materiału trwałego, estetycznego i zgodnego z duchem całości.
Budynek mieszkalny jednorodzinny RD40 pod Warszawą
fot. Radek Gałczyński
Rezydencja na miarę XXI wieku
Zaprojektowany w sposób spójny, klarowny i energooszczędny, dom pod Warszawą zyskuje nie tylko wartość użytkową, ale także znaczenie jako głos w dyskusji o przyszłości polskiej architektury mieszkaniowej. RD40 to przykład budynku, który równie dobrze mógłby stanąć w Niemczech, Skandynawii czy Szwajcarii – a jednocześnie mocno osadzony jest w lokalnym kontekście i realiach.
