Pola Kopras studentka Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej otrzymała pierwszą nagrodę w międzynarodowym konkursie architektonicznym Homestead: Design a farmhouse, organizowanym przez platformę UNI. Jury doceniło jej Multitopię, czyli projekt domu i gospodarstwa rolnego położonego w regionie Castilla-La Mancha w Hiszpanii nawiązującego do tradycyjnej, kastylijskiej architektury.
zadaniem konkursowym był projekt gospodarstwa rolnego w regionie Castilla-La Mancha w Hiszpanii
© Pola Kopras
Celem konkursu organizowanego przez platformę UNI było zaprojektowanie domostwa, które na nowo interpretuje pojęcie gospodarstwa rolnego, zacierając granice pomiędzy wnętrzem i zewnętrzem budynków i będzie umieszczone w rolniczym regionie Hiszpanii. Praca Poli Kopras pt. Multitopia: Utopijny charakter agroekosystemów pokonała inne zgłoszone do konkursu projekty i zdobyła główną nagrodę. Projekt był jednocześnie dyplomem inżynierskim, wykonanym pod kierunkiem dr Ady Kwiatkowskiej na Wydziale Architektury PWr.
ludzi, zwierzęta i roślinność architektka potraktowała jako równych sobie mieszkańców
© Pola Kopras
Podjęłam się opracowania projektu inżynierskiego, a jednocześnie udziału w konkursie „Homestead: Design a farmhouse” ze względu na zainteresowanie zwyczajami Hiszpanii oraz przywiązanie, jakie mnie łączy z miejscem opracowania. Chciałam wykorzystać wiedzę nabytą poprzez doświadczenie mieszkania w centralnej części Hiszpanii oraz zawrzeć osobiste spostrzeżenia dotyczące sposobu życia lokalnej ludności. Większość funkcji oraz pomieszczeń zawartych w pracy jest pochodną założonego przez organizatorów programu, inne wynikają z funkcji dodatkowych lub moich sugestii projektowych — opowiada Pola Kopras.
założenie budynków obejmuje cztery sekcje
© Pola Kopras
życie z naturą
Przedmiotem opracowania jest wiejskie domostwo zlokalizowane na przedmieściach Ciudad Real w hiszpańskim regionie Castilla-La Mancha. Na całość założenia składają się cztery sekcje: mieszkalna (do jednorodzinny dla sześciu osób), mieszkalno-rekreacyjna, inwentarska specjalistyczna dla zwierząt hodowlanych (2 krowy, 3 konie, 15 kur) oraz inwentarska składowa. Budynki zostały zaprojektowane z uwzględnieniem zwyczajów oraz stylu życia hiszpańskiej rodziny. Dlatego scenariusz funkcjonalno-przestrzenny jest stosunkowo prosty, bazuje na otwartych przestrzeniach, skupia życie mieszkańców w strefach dziennych, oraz uwzględnia licznych gości.
w projekcie autorka przewidziała miejsce dla licznych gości
© Pola Kopras
multitopia, a co to?
Wraz z resztą biocenozy tworzymy ekosystem. Jego poszczególne obszary — biotopy, składają się na dynamiczny układ, system połączony siecią rozmaitych współzależności. Biotop jest zawsze rozpatrywany na tle żyjącej w nim biocenozy. Próba symbiozy wszystkich elementów ekosystemu wykazuje charakter utopijny. Wchodzimy w kontakt z pojęciem biotopii. Kwintesencją multitopii jest kolekcja poszczególnych biotopii, wraz z wiążącymi je relacjami. Konkretne biotopie o określonych cechach, w połączeniu z agrocenozą, składają się na agroekosystem. Utopijna kompozycja powielonych biotopii posłużyła mi jako podkład do analiz przestrzennych opracowywanego terenu. Podobnych relacji zaczęłam dopatrywać się w innych założeniach rolnych, nie tylko w Hiszpanii, ale w całej Europie oraz na pozostałych kontynentach. Analizy graficzne, które przeprowadziłam, skłoniły mnie do szukania wspólnych mianowników opracowywanych krajobrazów. Zastosowany przeze mnie proces projektowy został poprowadzony w oparciu o proces kształtowania się ekosystemu w środowisku naturalnym. Przestrzenie funkcjonalne przeplatają się, tworząc systemy — tłumaczy autorka.
przestrzenie funkcjonalne przeplatają się, tworząc systemy
© Pola Kopras
architektura jako mediator
Studentka zaprojektowała kompleks budynków tak, by ich prześwity stanowiły miejsce na naturę, a w układ budynków i różnorodnych upraw wplotła pastwiska, ogrody i przestrzenie wypoczynkowe. Układ przestrzenny Mutlitopii składa się z kompleksu zabudowań oraz systemu upraw. Każda z brył założenia została ukształtowana w sposób indywidualny, na skutek przeplatania przestrzeni o zróżnicowanych funkcjach oraz pasów pól uprawnych. Ludzi, zwierzęta i roślinność architektka potraktowała jako równych sobie mieszkańców. Będąc świadomą licznych różnic pomiędzy wspomnianymi grupami, zasugerowała zastosowanie architektury jako mediatora.
Harmonia układu jest tym, co gwarantuje im zdrowe funkcjonowanie, bezproblematyczność budowania relacji oraz wymierne korzyści dla każdej z zawartych grup — dodaje Pola.
prześwity w obiektach stanowią miejsce na naturę
© Pola Kopras
inspiracja kastylijską architekturą
Znaczącym czynnikiem mającym wpływ na końcową formę budynków miała kastylijska architektura lokalna. Cechuje ją przede wszystkim konsekwentność kształtowania tkanki miejskiej oraz dobór materiałów budowlanych i wykończeń budynków. I tak na przykład ściany projektowanego gospodarstwa są kamiennym murem o grubości od 8 do 40 centymetrów, miejscami pokrytym zaprawą cementowo-wapienną. To rozwiązanie wykorzystuje bezwładności cieplną tradycyjnych przegród budynków. Obiekty z takimi ścianami magazynują energię, co ma znaczenie wobec sporych wahań temperatur w ciągu doby.
ściany gospodarstwa to kamienny mur
© Pola Kopras
Postawiłam sobie za cel, aby przy jednoczesnym poszanowaniu architektury regionalnej, nadać obiektom świeżości i nowoczesności. Pozwoliłam sobie na własne interpretacje tradycji i kultury miejsca oraz sięgnięcie po niekonwencjonalne inspiracje — mówi architektka.
autorka nawiązała do kastylijskiej architektury
© Pola Kopras
Projekt wyłania się z pól, nawiązując do tradycyjnych, lokalnych schronów pasterskich los cucos. Kształt i konstrukcję dachu, autorka również zaczerpnęła z miejscowej architektury pralni los lavaderos, a budynek magazynowy góruje nad resztą zabudowy podobnie jak wiatraki nad Campo de Criptana.
