Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2020/2022”
Adaptacja wnętrz kościoła dawnego klasztoru św. Moniki w Lizbonie to licencjacki projekt dyplomowy będący odpowiedzią na sformułowanie „Dom słów”. Projektowana przestrzeń skupia się na promowaniu w kreatywny sposób kultury pisma i książki wśród najmłodszych. Stanowią oni idealną grupę docelową, na tym etapie rozwoju istnieje największa szansa zainteresowania ich literaturą.
Koncepcja projektu bazuje na pojęciach sacrum i profanum. Idea „sanktuarium” w sanktuarium powstała poprzez dodanie nowej warstwy będącej powieleniem formy wewnętrznej kościoła, która swoją strukturą i kształtem wyraża szacunek wobec zastanej tkanki oraz stanowi nowy walor architektoniczny. Co więcej, stworzona przestrzeń wykorzystuje wartości związane z książką i ilustracją, angażując dzieci w jej odkrywanie i subiektywne odkodowanie jej werbalnie.
wnęki po dawnych kapliczkach zostały wykorzystane jako siedziska
© Klaudia Towarnicka
Kolor w projekcie został ujęty w formie akcentu. Inspirowałam się twórczością cenionej portugalskiej ilustratorki literatury dziecięcej Madaleny Matoso. Jej ilustracje są silne i charakteryzują się swobodnymi wzorami geometrycznymi przeplatanymi organicznymi formami i żywymi kolorami. Twórczość artystki stała się dla mnie pretekstem do ujęcia wnętrza nie tylko w obszarach monochromatycznych, ale również z akcentami geometrii kolorystycznej.
Układ funkcjonalno-przestrzenny powstał poprzez nowoczesne ujęcie podziału na strefy świecką i świętą, które koegzystują z sobą. Czynnikiem decydującym o takim układzie była specyfika danych czynności, a rozdział następuje wzdłuż linii wertykalnej. Prace kreatywne to przyziemność, natomiast rytuał czytania to duchowość.
konstrukcja w nawie głównej jest powieleniem wewnętrznego kształtu kościoła, w tym także sklepienia;
stanowi ona nową wartość architektoniczną wprowadzoną w opuszczone mury klasztoru
© Klaudia Towarnicka
sacrum
Pomysłem na nową wartość architektoniczną w środku nawy było stworzenie kolejnej warstwy stanowiącej powielenie formy wewnętrznej kościoła. Nowa tkanka została zbudowana z cienkich stalowych rurek, składających się z pionów i poziomów tworzących kratownicę. Jest także ograniczeniem przestrzeni, której ogrom może przytłaczać najmłodszych użytkowników. Surowe mury są tłem dla wizualnie lekkiej białej konstrukcji z geometrią kolorystyczną. Wyznaczone podziały pozwalają na pozostanie w kontakcie z pierwotną strukturą, która nadal jest w zasięgu wzroku, co więcej, pozwala ona wpływać światłu dziennemu do wnętrza. Wnęki po dawnych kapliczkach zostały wykorzystane jako siedziska do samotnego spotkania z lekturą.
konstrukcja została zbudowana z cienkich stalowych rurek
© Klaudia Towarnicka
Istotnym elementem jest biblioteka w postaci dwóch regałów płynących przez środek nawy aż do prezbiterium. Książki, umieszczone tylko na kilku dolnych półkach, tworzą masyw, który jest odciążony przez ich brak w wyższych partiach. Prezbiterium jest połączone z nawą i kontynuuje główną myśl projektu. Warstwa w tej części jest gęstsza i ma regularne podziały. Na jej końcu znajduje się duże, wspólne siedzisko w kształcie litery „c” o zaokrąglonym kształcie, dzieci mogą się wygodnie oprzeć podczas czytania. Taka forma umożliwia im integrację z rówieśnikami poprzez wspólne czytanie.
strefa kreatywna, warsztaty wytwarzania papieru
© Klaudia Towarnicka
profanum
Kruchta należy do strefy kreatywnej i jest miejscem skupionym na ręcznym wytwarzaniu papieru. Moim celem było stworzenie takich warunków, aby dzieci miały realny wpływ na wyrób papieru oraz poznały podstawowe techniki jego wytwarzania. Proces ten obejmuje przygotowanie rozdrobnionej masy papierniczej, której odpowiednią ilość zaczerpuje się na sito, następnie odsącza nadmiar wody, prasuje i oddaje do suszenia. Wymaga to odpowiedniego wyposażenia i sprzętu, którego obsługa na pewno wzbudzi ciekawość najmłodszych.
Znajdujące się w pomieszczeniu kolumny swoim rytmicznym rozmieszczeniem dyktują układ funkcjonalny. Stoły do pracy zostały ustawione osiowo, co zapewnia swobodne przemieszczanie się. Aby obniżyć wysokość pomieszczenia, konstrukcja stalowa pokrywa cały sufit i spływa po ścianach oraz jest wykorzystywana do suszenia powstałych arkuszy papieru.
strefa wypoczynkowa i mebel do przechowywania materiałów plastycznych
© Klaudia Towarnicka
Drugi poziom kruchty, czyli chór, to kontynuacja procesu twórczego. Nawiązując do przepisywania ksiąg przez zakonników, zaprojektowałam przestrzeń, w której dzieci mogą obcować z piśmiennictwem i ilustracją. Tutaj mogą dać upust swojej kreatywności w pisaniu, malowaniu czy rysowaniu. Punktami charakterystycznymi pomieszczenia są duże stoły umożliwiające integrację z rówieśnikami oraz swobodę w wykonywaniu czynności. Wzdłuż ścian ciągnie się mebel z akcentem kolorystycznym, który jest przechowalnią dla przyborów plastycznych oraz zapewnia łatwy do nich dostęp. Za ścianą z podwójnym przejściem, rozdzielającą pomieszczenie, znajduje się strefa wypoczynkowa, gdzie rodzice bądź dzieci mogą odpocząć i podziwiać widok obejmujący nawę główną oraz prezbiterium dawnego kościoła klasztornego.
Klaudia TOWARNICKA
Ilustracje: © Autorka
