Pod koniec listopada br. poznaliśmy wyniki 23. edycji konkursu KOŁO. Tegorocznym wyzwaniem było zaprojektowanie toalety publicznej na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego — w rejonie Polany Huciska w Dolinie Chochołowskiej. Pośród nadesłanych 178 prac znalazł się nietypowy, niemal abstrakcyjny projekt DWA KOŁA autorstwa Jakuba Lazarowicza. Koncepcja obiektu z funkcją toalety o geometrycznej i syntetycznej formie zwróciła uwagę jury, które przyznało jej wyróżnienie III stopnia (ex aequo).
projekt DWA KOŁA otrzymał wyróżnienie III stopnia
© Jakub Lazarowicz
Tematem tegorocznej, 23. edycji konkursu KOŁO „Projekt Łazienki 2021” był projekt obiektu z funkcją toalety publicznej zlokalizowanego w Tatrzańskim Parku Narodowym, w rejonie Polany Huciska.
Zgłoszonych 178 projektów oceniło jury w składzie: dr hab. Ewa Kuryłowicz, Robert Konieczny, Magdalena Federowicz-Boule, prof. Jan Sikora, Przemo Łukasik, Aleksandra Kozłowska, Przemysław Powalacz (prezes zarządu Geberit), Filip Zięba (zastępca dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego), Ewa Holek-Krzysztof (Dział Komunikacji i Wydawnictw Tatrzańskiego Parku Narodowego), Agnieszka Grzegorczyk (przedstawicielka Gminy Kościelisko), Jan Karpiel-Bułecka senior, Marcin Rząsa (artysta rzeźbiarz). Grand Prix otrzymał projekt pt. Uniesiona łąka autorstwa Marcina Gierbienisa (Gierbienis + Poklewski) i Ewy Pokrzywy.
dzięki wygiętej bryle obiekt chroni użytkowników przed trudnymi warunkami podogowymi
© Jakub Lazarowicz
wyróżnienie III stopnia
Pośród wszystkich prac bezpośrednio nawiązujących i odzwierciedlających tradycyjną architekturę regionu, uwagę jury zwrócił projekt łamiący ten schemat, autorstwa Jakuba Lazarowicza. Propozycja DWA KOŁA otrzymała wyróżnienie III stopnia (ex aequo). Jak czytamy w uzasadnieniu wyboru jury:
Praca DWA KOŁA wyróżnia się tym, że zaproponowana forma architektoniczna nie jest interpretacją szałasu, nie nawiązuje do regionalnych form architektonicznych ani zdobniczych, a jest propozycją wpisania geometrycznej, syntetycznej, niemal abstrakcyjnej formy w krajobraz Polany Huciska. DWA KOŁA odrywają się od schematu powszechnego i powierzchownego myślenia odważnie kierując nas ku refleksji o innych, mniej oczywistych związkach funkcji i formy w krajobrazie.
projekt zwrócił uwagę jury nieoczywistą formą
© Jakub Lazarowicz
geometryczna forma w tatrzańskim krajobrazie
Głównym założeniem Jakuba Lazarowicza w trakcie pracy nad zadaniem konkursowym było zmaksymalizowanie funkcjonalności obiektu, przy jednoczesnym zachowaniu ascetycznej formy.
Charakterystyczna geometryczna sylweta nawiązuje do wzniesień znajdujących się w bezpośredniej bliskości działki. Architektura obiektu łączy cechy okolicznej zabudowy pasterskiej — stodół oraz szałasów. Przejawia się to pragmatycznością obiektu, skromnością detalu i ozdób oraz symetryczną elewacją frontową z dużymi wrotami w środku, oraz dwoma pomniejszymi po bokach — tłumaczy autor.
DWA KOŁA, rzut
© Jakub Lazarowicz
Do budynku prowadzi podejście z desek — zabieg ten miał na celu ograniczenie zbaczania turystów poza wyznaczony szlak i niszczenia przyrody. Jak twierdzi architekt wprowadzenie subtelnego rysunku pionowych podziałów poprzez pokrycie połaci dachu i elewacji surowymi deskami — dranicami odnosi się do historii budownictwa szałasów pasterskich i stodół regionu Podhala. Wejście do budynku jest możliwe przez przedsionek zamykany automatycznie rozsuwanymi drzwiami z możliwością zamknięcia na noc.
do budynku prowadzi podejście z desek
© Jakub Lazarowicz
trochę tradycji, dużo nowoczesności
Kolejnego nawiązania do regionu możemy dopatrzyć się w zastosowanej, ograniczonej kolorystyce. Autor wprowadził kontrast ciemnej szarości elementów budynku wystawionych na działanie czynników atmosferycznych z naturalnie brązową — drewnianą podbitką w podcieniu i wnętrzem w jasnych barwach kamienia i drewna.
projekt to także kontrast kolorystyczny: ciemne zewnętrze i jasne wnętrze
© Jakub Lazarowicz
Konstrukcja dachu obiektu została zaprojektowana z litego drewna, natomiast ściany z nowoczesnego systemu dwuteowych belek konstrukcyjnych. Izolację przegród tworzy wełna oraz dodatkowo płyty z naturalnych włókien drzewnych — są to współczesne materiały o dobrych właściwościach termoizolacyjnych i izolacyjności akustycznej, umożliwiające projektowanie i budowanie ekologicznie oraz energooszczędne.
ekologiczne rozwiązania
Architekt przewidział zastosowanie pompy ciepła i odzysku wody szarej. Ponadto, zaprojektował system wykorzystania i odprowadzania części wód opadowych. Woda będzie odprowadzana do wolnostojących zbiorników na wodę, poprzez rynnę pogrążoną, ukrytą w środkowej części połaci dachu.
autor zdecydował się na pokrycie połaci dachu i elewacji surowymi deskami — dranicami
© Jakub Lazarowicz
Jakub Lazarowicz zaprojektował także energooszczędne oświetlenie z czujnikami ruchu oraz subtelne podświetlenie dojścia do budynku w listwą LED zamontowaną w dolnej części elewacji. DWA KOŁA dzięki wygiętej bryle z głębokimi podcieniami likwidują efekt zanieczyszczenia świetlnego oraz chronią korzystających z obiektu przed wiatrem, śniegiem i deszczem.
