Jak poradzić sobie z problemem starzejącego się społeczeństwa? Odpowiedzią może być projekt dyplomowy Julii Stradowskiej pt. „Przestrzeń Połączeń Społecznych XYZ w Radomiu” wykonany pod kierunkiem dr hab. Joanny Kubicz na Wydziale Architektury Wnętrz krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki.
Wraz z rozwojem medycyny i technologii średnia długość życia człowieka wzrasta. Jednak czy architektura sprzyja seniorom? Absolwentka ASP zaproponowała rozwiązanie łączące pokolenia i integrujące społeczeństwo. Jako teren opracowania Julia Stradowska wybrała znajdujący się w centralnej części miasta fragment Placu Jagiellońskiego w Radomiu. W założeniach projektowych uwzględniła istniejącą zieleń miejską, wpisanie bryły nowego obiektu w otaczający krajobraz i zachowanie istniejących ścieżek komunikacyjnych.
projekt to trzy niezależne obiekty
© Julia Stradowska
XYZ
Autorka wytypowała trzy fragmenty terenu, na których powstały niezależne obiekty: X, Y oraz Z. Ich program funkcjonalny został dostosowany do idei międzypokoleniowości. Składa się z dostosowanych przestrzeni umożliwiających wspólną pracę, organizowanie wykładów, spektakli oraz wystaw, a także licznych miejsc na spotkania i relaks. Parter budynku X to szatnia i sale warsztatowe, w których odbywają się zarówno zajęcia twórcze, jak i próby spektakli.
Poziom 0 w budynku Y to administracja i kawiarnia. Na poziomie -1 obiekty łączą się ze sobą wspólną recepcją z szatnią i poczekalnią. Przestrzeń ta funkcjonuje również jako audytorium i strefa wypoczynkowa. Budynek Z łączy się z pozostałymi za pomocą podwórka z niewielkim placem i fontanną, otoczona drobną roślinnością. Dachy każdego z obiektów zostały pokryte zielenią, a na jeden z nich (Y) można wejść. Po jego lewej stronie utworzono mini ogród otwarty dla użytkowników, a po prawej zaprojektowano miejsce na kino plenerowe. Każda z przestrzeni została połączona sprawną komunikacją dostosowaną do osób starszych i niepełnosprawnych.
budynki mają charakter industrailny, a ich estetyka czerpie z PRL-u
© Julia Stradowska
konstrukcja
Założenie opiera się na monolitycznej konstrukcji żelbetowej z elementami sprężonymi i zostało posadowione na żelbetowej płycie fundamentowej. Ściany nośne obiektów mają grubość dwudziestu pięciu cm i zostały wykonane z żelbetu, natomiast ściany działowe dwunastu cm i wykonano je z cegły kratówki. W klatkach schodowych umieszczono schody stalowe na belkach policzkowych. Stropy zostały wykonane z żelbetu o grubości dwudziestu cm. Pokrycia dachowe to stropodachy zielone o odwróconym układzie warstw. Fasady słupowo-ryglowe zostały pokryte drewnianymi panelami w odcieniu brązowo-czarnym, imitującym odcień kory rosnących wokół drzew, a widoczne tynkowane ściany pokryto kolorem antracytowym. Panele zostały rozmieszczone w sposób pozornie nieregularny i łagodzą zgeometryzowany modernistyczny charakter brył, całością wpisując się w otaczający krajobraz.
wnętrza
Julia Stradowska chciała, aby wnętrza „Przestrzeni Połączeń Społecznych” kojarzyły się z przytulnością i spokojem, a wybrane elementy wyposażenia nawiązywały do znanych ich użytkownikom stylów. Dlatego jako główną inspirację wybrała estetykę PRL-u, odświeżając ją i uzupełniając o klasyki z Bauhausu i modernizmu lat 50. i 60. Ponadto, modernistyczna i prosta bryła „Przestrzeni” pozwala na wprowadzenie industrialnych fragmentów, co w połączeniu z łagodną kolorystyką, momentami przywodzi na myśl minimalizm. Estetyka wnętrz dostosowana jest do ich funkcji — przestrzenie kawiarniane są bardziej reprezentacyjne, natomiast te przeznaczone na wystawy i warsztaty, umożliwiają skupienie. Materiały, z których wykończono przestrzeń to drewno, glazura, terakota i elementy stalowe. Wyposażenie dostosowano do wieku użytkowników, autorka wybrała fotele i sofy o wysokich siedziskach z podłokietnikami, okrągłe stoły i stoliki kawowe, szafki oraz komody popularne w czasach PRL-u uzupełnione o delikatne akcenty roślinne.
kolorystyka to połączenie beży i błękitów z szarościami
© Julia Stradowska
barwy międzypokoleniowe
Kolorystyka zarówno mebli, jak i wnętrz została dobrana zgodnie z paletą kolorów, sugerującą preferencje różnych grup wiekowych. Julia Stradowska wybrała z niej część wspólną, odpowiadającą gustom największego przedziału wiekowego. Efektem jest połączenie beży i błękitów, które były głównie wyborami dzieci i osób starszych, z nowoczesnymi szarościami i akcentami sjeny, wybieranymi przez młodzież i dorosłych. Dobór takiego zestawienia pozwolił na ocieplenie wnętrz industrialnej architektury.
Projekt został wyróżniony w zestawieniu dyplomów „Font Nie Czcionka” 2019.
oprac.: Dobrawa Bies
ilustracje dzięki uprzejmości Julii Stradowskiej
