Kościoły w Polsce to temat rzeka. Co roku budowane są nowe świątynie, a wokół nich niekiedy huczy od kontrowersji. Wierni (i „niewierni”) żywo dyskutują nad ich architekturą, lokalizacją, wykonaniem. W końcu kościół to nie tylko miejsce modlitwy, ale i organizacja zrzeszająca ludzi, w której tworzy się społeczność.
Na Facebooku można znaleźć prześmiewczą stronę „Kościoły, które udają kury”. Trochę to śmieszne, a trochę nie. Głównie dlatego, że pokazuje tendencję, w jakiej buduje się świątynie, przede wszystkim w Polsce. Wiadomo, że istotny jest kontekst miejsca, co m.in. pokazuje projekt pracowni 89°. Ich propozycja nawiązuje do architektury tradycyjnych domów mieszkańców Rwandy – kopuł wykonanych z lokalnie dostępnych materiałów. Jeśli tak jest, co w takim razie mówi o nas nasz kontekst miejsca?
Projekt kościoła w Rwandzie powstał na konkurs organizowany przez Young Architects Competition i znalazł się w jego finale. Mimo że nagrodę otrzymała inna pracownia, obok koncepcji studia 89° nie można przejść obojętnie.
Głównym celem architektów było stworzenie niewielkiej świątyni w wiosce Rukomo dla lokalnej społeczności. Mieszkańcy doświadczonego przez wojny kraju, tym bardziej potrzebowali miejsca, w którym mogą się spotkać, stworzyć wspólnotę. Architekci podzielili więc bryłę na dwie części: sacrum i profanum.
Rrzuty kościoła
© 89 stopni
Pierwsza służy modlitwie. Można się do niej dostać jedynie przez specjalnie w tym celu stworzone korytarze. Druga jest przestrzenią spotkań, w której może toczyć się lokalne życie. Ma ona charakter ogólnodostępnego, półotwartego placu. Kaplica może przywodzić na myśl gigantyczny ul, w którym gromadzą się wszyscy wierni. W arkadach, które tworzy zadaszone półkole obiektu, można schronić się przed upałem.
Architekci z pracowni 89° zaplanowali budynek tak, by jego budowa była w pełni możliwa z dostępnych w Rwandzie materiałów, tradycyjnymi metodami. Głównym budulcem jest więc cegła. Kościół mógłby zostać wzniesiony rękami mieszkańców, co tylko przyczyniłoby się do zacieśnienia wspólnotowych więzi.