Pod koniec lipca w Warszawie odbyło się uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę „Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli”. To symbol rozpoczęcia prac nad przestrzenią wystawienniczo-edukacyjną, która upamiętni powstańców walczących o wolność stolicy w 1944 roku. Projekt oczekuje na realizację od 2015 roku.
27 lipca odbyła się w Warszawie wyjątkowa uroczystość, która zarazem jest symbolem rozpoczęcia realizacji projektu „Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli”. W parku przy Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli wmurowano kamień węgielny pod budowę Izby Pamięci, w którym uczestniczyli m.in. prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, a także Wanda Traczyk-Stawska, przewodnicząca Społecznego Komitetu do spraw Cmentarza Powstańców Warszawy i Honorowa Obywatelka m.st. Warszawy. Izba Pamięci to wyjątkowy projekt, który ma upamiętnić losy powstańców warszawskich.
Życzę wszystkim warszawiakom, aby rozumieli wartość miasta, wktórym żyją iwartość tego miejsca. Aby to miejsce było drogowskazem dla miasta idla świata. Nigdy więcej wojny — mówiła podczas uroczystości wmurowania kamienia Wanda Traczyk-Stawska.
Większość ofiar pochowanych w tym miejscu, w kurhanie i zbiorowych mogiłach, pozostaje bezimienna. Chcemy, aby to miejsce było symboliczne. To m.in. dlatego budujemy Izbę Pamięci, w której znajdą się nazwiska ponad 100 tysięcy ofiar. Ale musimy też pamiętać o tych, którzy wciąż pozostają bezimienni — dodał prezydent Trzaskowski.
Rafał Trzaskowski i Wanda Traczyk-Stawska podczas uroczystości wmurowania kamienia węgielnego
© UM Warszawa
Kamień węgielny formie tuby, do której włożono opaski powstańcze, wmurowano we fragment ławy fundamentowej Izby Pamięci.
Tuba z opaskami powstańczymi
© UM Warszawa
miejsce pamięci, przestrzeń wystawienniczo-edukacyjna
Przypomnijmy, że projekt Izby Pamięci został wybrany na drodze konkursu w 2015 roku, który przeprowadziło Miasto Stołeczne Warszawa. Jury za najlepszą uznało koncepcję autorstwa zespołu w składzie: Piotr Bujnowski, Karina Jędrak, Maciej Koczocik, Krzysztof Makowski i Martyna Rowicka.
Projekt zakłada, że Izba będzie kompleksem złożonym z kilku przestrzeni. Główna to przestrzeń wystawienniczo-edukacyjna, gdzie znajdzie się stała wystawa dokumentalna poświęcona życiu w okupowanej Warszawie. Budynek Izby Pamięci utworzy kilka bloków — każdy dedykowany innej funkcji — oddzielonych masywnymi ścianami. Powstanie również pawilon wejściowy, pełniący rolę zaplecza technicznego dla głównego budynku. Ponadto, w pobliżu głównej zabudowy powstanie „Mur Pamięci”, złożony z ośmiu modułów. Na siedmiu z nich zostaną zamieszczone tabliczki z danymi ofiar, z kolei na ósmym — zlokalizowanym przy pawilonie wejściowym — pojawią się informacje o idei projektu upamiętniającego powstańców.
„Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli” (wizualizacja)
© Autorzy projektu
Przestrzeń wystawienniczo-edukacyjna
© Autorzy projektu
pierwsze prace już wykonane
Prace przygotowawcze pod budowę wykonano już w ubiegłym roku. Przygotowanie terenu wymagało m.in. wycięcia 15 drzew. W ramach kompensacji nasadzono nowe, młode drzewa. Jak przekonują autorzy projektu, jego realizacja nie będzie ingerowała w inne elementy występujące na tym terenie, choćby w plac zabaw dla dzieci i siłownię plenerową. Co ciekawe, plan prac nie przewiduje również budowy parkingu. Do izby pamięci będzie można dojechać komunikacją miejską.
Lokalizacja Izby Pamięci
© UM Warszawa
W październiku 2020 roku prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski podpisał umowę z wykonawcą projektu. Jest nim konsorcjum firm MTM Budownictwo i PBO Śląsk. Nadzór nad realizacją inwestycji sprawuje Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta.
Zgodnie z umową Izba Pamięci ma powstać za niespełna dwa lata, do 6 lipca 2022 roku. Koszt inwestycji szacowany jest na 23 186 000 zł.
oprac.: Katarzyna Domagała
