Budynek badań medycznych i zdrowotnych
Uniwersytetu Flinders,
projekt: Architectus
W samym sercu kampusu Flinders University w Bedford Park, na południu australijskiej Adelajdy, powstał budynek, który śmiało można nazwać nowym symbolem współczesnej przestrzeni naukowej. Budynek badań medycznych i zdrowotnych, zaprojektowany przez pracownię Architectus, to ponad 22 tysiące metrów kwadratowych powierzchni, łączącej laboratoria, miejsca pracy, przestrzenie wymiany wiedzy, a także strefy wypoczynku i spotkań. Obiekt ten nie tylko wyznacza nowy standard w projektowaniu budynków akademickich, lecz także stanowi centralny punkt powstającej dzielnicy Flinders Village – ambitnego przedsięwzięcia, które integruje działalność badawczą, kliniczną i edukacyjną z życiem lokalnej społeczności.
Budynek badań medycznych i zdrowotnych powstał w samym sercu kampusu Flinders University w Bedford Park, na południu australijskiej Adelajdy
fot. Trevor Main © Architectus
architektura, która mówi
Już z daleka uwagę przyciąga charakterystyczna bryła budynku – dynamiczna, wielopoziomowa kompozycja przesuniętych względem siebie segmentów. Główna część obiektu została uniesiona na masywnych słupach, które otwierają przestrzeń parteru, tworząc dostępny i zapraszający plac wejściowy. Fasada obiektu zbudowana została z dwóch głównych materiałów: szkła i czerwonych lameli. Duże, rytmicznie podzielone przeszklenia rozświetlają wnętrza naturalnym światłem, a jednocześnie odbijają niebo i otaczającą zieleń, wprowadzając wizualną lekkość i zmienność.
Budynek badań medycznych i zdrowotnych Uniwersytetu Flinders
fot. Trevor Main © Architectus
W kontraście do nich stoją pionowe lamele – intensywnie czerwone, wykonane z metalu lub tworzywa – które pełnią funkcję osłon przeciwsłonecznych. Ich rozmieszczenie nie jest przypadkowe: w jednych miejscach tworzą zwartą, niemal monolityczną płaszczyznę, w innych – rozrzedzają się, odkrywając szklane fragmenty elewacji. Ten subtelny rytm i zmienność dodają fasadzie głębi i energii.
Budynek badań medycznych i zdrowotnych Uniwersytetu Flinders – rysunek elewacji
© Architectus
Bryła budynku rozwija się piętrowo – kolejne kondygnacje zaznaczone są poziomymi pasami elewacyjnymi. W górnych partiach pojawiają się wysunięcia, uskoki i nadwieszenia, które nie tylko wzbogacają geometrię budynku, ale też wzmacniają wrażenie warstwowości. Całość wieńczy płaski dach z logo uniwersytetu – skromny, ale znaczący akcent wieńczący całą kompozycję.
Fasada obiektu zbudowana została z dwóch głównych materiałów: szkła i czerwonych lameli
fot. Trevor Main © Architectus
przestrzeń wspierająca badania
Zamysłem projektantów było stworzenie budynku, który nie tylko mieści naukę, ale ją wspiera. Jak mówi główny architekt Andrew Schunke, to nie tylko architektura – to narzędzie badawcze, zaprojektowane po to, by maksymalizować potencjał naukowy i dydaktyczny. Wewnątrz mieszczą się nowoczesne laboratoria typu wet i dry lab, przestrzenie seminaryjne, strefy coworkingowe i zaplecze socjalne. Całość została pomyślana tak, by sprzyjać współpracy, elastyczności i interdyscyplinarności. Szczególnym elementem jest centralna klatka schodowa – pełniąca nie tylko funkcję komunikacyjną, ale też społeczną. To miejsce spotkań, rozmów, ruchu. Na poręczach umieszczono cytaty i informacje związane ze zdrowiem – drobny, a zarazem wymowny gest, który wzbogaca codzienne użytkowanie przestrzeni.
Szczególnym elementem budynku jest centralna klatka schodowa
fot. smg © Architectus
związki z miejscem i kulturą
Projektując ten obiekt, architekci nie odcięli się od lokalnego kontekstu. Wręcz przeciwnie – budynek prowadzi cichy dialog z krajobrazem i kulturą rdzennych mieszkańców tych terenów, ludu Kaurna. Inspiracją dla geometrii i kolorystyki były linie terenu oraz barwy piasków regionu. Lamele fasady kierują wzrok ku wybranym punktom widokowym, a kolorystyka wnętrz – zróżnicowana na każdym piętrze – nawiązuje do naturalnych warstw geologicznych, pomagając zarazem w orientacji w przestrzeni.
Budynek badań medycznych i zdrowotnych Uniwersytetu Flinders –inspiracją dla geometrii i kolorystyki były linie terenu oraz barwy piasków regionu
fot. Trevor Main © Architectus
Na szczególną uwagę zasługują elementy sztuki obecne w budynku i jego otoczeniu. Instalacja sufitowa autorstwa Aunty Yvonne Koolmatrie i Karla Meyera, inspirowana akacją i medycznym dziedzictwem rdzennych społeczności, wnosi w przestrzeń wymiar symboliczny i duchowy. Uzupełnia ją ogród roślin leczniczych – nie tylko piękny, ale i edukacyjny, będący żywym pomostem między wiedzą naukową a tradycją.
Instalacja sufitowa autorstwa Aunty Yvonne Koolmatrie i Karla Meyera
fot. smg © Architectus
technologia i zrównoważony rozwój
Budynek jest także przykładem zaawansowanej infrastruktury naukowej. Jako pierwszy budynek medyczno-badawczy na świecie uzyskał platynowy certyfikat WiredScore, potwierdzający najwyższy poziom cyfrowej łączności i gotowości infrastrukturalnej. Wszystkie przestrzenie zaprojektowano z myślą o elastyczności i przyszłości – laboratoria można rekonfigurować, a miejsca pracy są transparentne i sprzyjają nieformalnej wymianie myśli. Duży nacisk położono też na komfort użytkowników – dostęp do światła dziennego, zieleń, tarasy, ogrody zimowe i strefy wypoczynku to nie ozdobniki, lecz integralne elementy środowiska pracy, zgodnego z zasadami biofilnego projektowania.
Wewnątrz budynku mieszczą się nowoczesne laboratoria typu wet i dry lab, przestrzenie seminaryjne, strefy coworkingowe i zaplecze socjalne
fot. smg © Architectus
otwartość – na kampus, ludzi i przyszłość
Budynek badań medycznych i zdrowotnych Uniwersytetu Flinders to coś więcej niż nowoczesny obiekt – to żywy organizm kampusu, jego nowa brama i punkt odniesienia. Zlokalizowany na zboczu, w naturalny sposób prowadzi pieszy ruch w stronę centralnych części uczelni, stając się miejscem nie tylko spotkań, ale i przepływu idei.
Oprac.: Anastazja Dżupina
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni Architectus.
