Kampus uniwersytecki
w Krems an der Donau,
projekt: Baumschlager Eberle Architekten
W Krems an der Donau, w sercu Dolnej Austrii, powstała realizacja, która redefiniuje pojęcie kampusu akademickiego. Miasto o bogatej tradycji uniwersyteckiej wzbogaciło się o przestrzeń, która łączy najnowsze rozwiązania architektoniczne z odpowiedzialnym podejściem do środowiska i przyszłych pokoleń. Rozbudowa kompleksu edukacyjnego, zaprojektowana przez wiedeński oddział Baumschlager Eberle Architekten, to przykład architektury świadomej – dojrzałej, wyważonej, a zarazem otwartej na zmieniające się potrzeby świata nauki.
Rozbudowa kompleksu edukacyjnego w Krems an der Donau — kampus, który inspiruje do nauki, współpracy i życia w zgodzie z naturą
fot. Maximilian Haidacher © Baumschlager Eberle Architekten
więcej niż budynki – wspólna przestrzeń dialogu
Nowa odsłona kampusu to cztery budynki, które tworzą spójną, a zarazem różnorodną strukturę urbanistyczną. Zaprojektowane z myślą o trzech instytucjach – Uniwersytecie Nauk o Zdrowiu im. Karla Landsteinera, Uniwersytecie Krems ds. Kształcenia Ustawicznego oraz IMC Fachhochschule Krems – obiekty oferują nowoczesne, elastyczne przestrzenie odpowiadające na potrzeby dydaktyki, badań i współpracy. Część wspólna – aula, sale seminaryjne, centrum naukowe czy foyer – znajduje się na parterach trzech połączonych budynków, co sprzyja integracji i wymianie wiedzy. Czwarty budynek, wolnostojący, wyróżnia się niezależnością – z własnym rytmem, placem i arkadami. Zespół ten nie jest po prostu zbiorem obiektów. To architektoniczna manifestacja idei współistnienia, komunikacji i otwartości.
Rozbudowa kompleksu edukacyjnego w Krems an der Donau
fot. Maximilian Haidacher © Baumschlager Eberle Architekten
forma, która nie przemija
Projekt zachwyca dyscypliną formy i subtelnym, a jednocześnie mocnym językiem wyrazu. Architekci sięgnęli po klasyczne narzędzia – geometrię, rytm, światło i materiał – tworząc kompozycję o klarownej strukturze i ponadczasowym charakterze. Bryły budynków są zwarte, z pionowymi, oknami ułożonymi w rytmiczną siatkę, co nadaje elewacjom wertykalny charakter inspirowany klasyką europejskiej architektury. Delikatne cofnięcia elewacji wprowadzają napięcia i dynamikę, przełamując rygorystyczną geometrię. Zastosowanie matowych paneli aluminiowych w stonowanych tonacjach, w połączeniu z grą światła i cienia, nadaje ścianom głębi i zmienności – budynki żyją wraz z porą dnia i pogodą.
Rozbudowa kompleksu edukacyjnego w Krems an der Donau — rzut kampusu
© Baumschlager Eberle Architekten
wnętrza projektowane z myślą o człowieku
Otwartość i czytelność formy znajduje kontynuację we wnętrzach. Architekci postawili na naturalne materiały – drewno, beton architektoniczny, tekstylia – oraz na światło i przestrzeń. Liczne przeszklenia otwierają wnętrza na otaczający krajobraz, a jasne strefy wspólne zachęcają do spontanicznych spotkań. Zadbano także o akustykę i komfort świetlny – elementy nieodzowne w przestrzeniach sprzyjających koncentracji i pracy twórczej. To architektura w duchu nowoczesnego humanizmu – zorientowana na człowieka, jego potrzeby i rytm codzienności.
Rozbudowa kompleksu edukacyjnego w Krems an der Donau — we wnętrzu architekci postawili na naturalne materiały
fot. Maximilian Haidacher © Baumschlager Eberle Architekten
ekologia jako standard, nie dodatek
Projekt jest przykładem świadomego projektowania zrównoważonego – zarówno pod względem technologicznym, jak i społecznym. Budynki wyposażono w nowoczesne systemy energetyczne: pompy ciepła, panele fotowoltaiczne, wentylację z odzyskiem ciepła. Ale o ich efektywności decyduje także przemyślana organizacja przestrzenna i zwarta forma. Inwestycja uzyskała Złoty Znak Klimatycznego Działania – z maksymalnym wynikiem 1000 punktów, przyznanym przez austriackie Ministerstwo Środowiska. Parametry energetyczne budynków – w tym wyjątkowo niskie zapotrzebowanie na ciepło i energię pierwotną – plasują projekt w europejskiej czołówce. Jak zauważa Julia Wildfeuer, dyrektorka zarządzająca Baumschlager Eberle Architekten w Wiedniu:
Nasza realizacja na kampusie w Krems pokazuje, w jaki sposób efektywność energetyczna i zrównoważony rozwój mogą być osiągnięte dzięki połączeniu różnych działań. Proces ten rozpoczyna się już na etapie planowania — od właściwej orientacji zwartej zabudowy. Architektura wyznacza ramy dla trwałego budynku, który przetrwa próbę czasu. Ostateczny szlif nadają instalacje techniczne. Jednak trwałość to nie tylko suma parametrów technicznych i projektowych. Budynek przetrwa i stanie się naprawdę zrównoważony tylko wtedy, gdy zostanie doceniony.
Rozbudowa kompleksu edukacyjnego w Krems an der Donau — rysunek elewacji
© Baumschlager Eberle Architekten
kampus otwarty na miasto
To, co czyni ten projekt wyjątkowym, to jego relacja z otoczeniem. Kampus nie stanowi odizolowanej enklawy – przeciwnie, jest organiczną częścią miasta. Projekt respektuje lokalną topografię, układ ulic i strukturę zieleni. Południowe tarasy i półpubliczne przestrzenie działają jak pomosty między uniwersytetem a mieszkańcami Krems. Wpisując się w najnowsze tendencje projektowania przestrzeni edukacyjnych, rozbudowa kreuje miejsce otwarte, inkluzywne, społeczne – będące nie tylko zapleczem dla nauki, ale i katalizatorem miejskiego życia.
Rozbudowa kompleksu edukacyjnego w Krems an der Donau
fot. Maximilian Haidacher © Baumschlager Eberle Architekten
uznanie i przyszłość
W czasach kryzysu klimatycznego i redefinicji roli edukacji, kampus w Krems staje się wzorcowym przykładem architektury dla przyszłości – nie tylko technologicznie zaawansowanej, ale również zakorzenionej w wartościach. To architektura, która nie epatuje – ale trwa. Wśród ludzi, w krajobrazie, w czasie.
Oprac.: Anastazja Dżupina
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni Baumschlager Eberle Architekten.
