Prywatne akademiki rosną w polskich miastach jak grzyby po deszczu. Studentom zaoferować wysoki standard za równie wysoką cenę. Czy domy studenckie na kampusach uczelni publicznych mogą im dorównać? Nowy akademik Uniwersytetu Warszawskiego na Służewcu, zaprojektowany przez studio Projekt Praga sp. z o.o pokazuje, że stworzenie pięknej i funkcjonalnej przestrzeni do życia nie wymaga ogromnego budżetu i prywatnego inwestora.
Projekt nowego domu studenckiego wyłoniono w 2019 roku w konkursie zorganizowanym przez Zarząd Główny SARP we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim. Cechy przyszłego akademika, już na etapie przygotowywania założeń konkursowych, konsultowane były ze studentami poprzez działalność uczelnianego Biura Innowacji w Przestrzeni Akademickiej. Do konkursu zgłoszono piętnaście prac, a ostatecznie zwyciężyła koncepcja przedstawiona przez warszawską pracownię Projekt Praga. Rozpoczęte w grudniu 2021 roku prace budowlane zakończyły się już jakiś czas temu, a w ostatni wtorek budynek oddano do użytku podczas uroczystego otwarcia. Jak będą mieszkać studenci i studentki Uniwersytetu Warszawskiego?
Nowy akademik Uniwersytetu Warszawskiego na Służewcu "Sulimy"
fot.: Mirosław Kaźmierczak © Uniwersytet Warszawski
akademik z widokiem na cztery strony świata
„Sulimy”, nowy akademik Uniwersytetu Warszawskiego wyrósł w obrębie uczelnianego kampusu na Służewcu. Budynek wznosi się na wysokość siedmiu kondygnacji, na których znalazły się przestrzenie wspólne, segmenty mieszkalne oraz podziemny garaż. Wszystkie te funkcje rozmieszczone są w czterech skrzydłach połączonych centralnym atrium. Subtelną estetykę budynku budują minimalistyczna sylweta oraz wykorzystanie wysokiej jakości, ciekawych wizualnie materiałów elewacyjnych. Ściany zewnętrzne pokryto bowiem grubym, fakturowym tynkiem. Nad wejściem głównym znalazły się wypukłe detale w formie geometryzujących piktogramów, zaprojektowanych przez Alinę Marię Rybacką.
schemat kształtowania budynku
© Projekt Praga
Najbardziej charakterystyczną cechą nowego akademika jest jego nietypowy układ — wspomniane skrzydła rozlokowano na planie krzyża równoramiennego, przypominającym nieco wiatrak. Skąd taka decyzja?
Chcieliśmy uniknąć modelu budynku, którego wewnętrzna przestrzeń będzie opierać się na schemacie długiego korytarza i jednostek mieszkalnych położonych po jego obu stronach. Wychodząc od koncepcji rzutu z dziedzińcem wewnętrznym zaczęliśmy ją modyfikować i wyszło nam, że kiedy skoncentrowane wokół dziedzińca skrzydła rozetniemy i ustawimy na planie wiatraka, to nagle możemy uzyskać więcej światła, skrócić korytarze oraz zaplanować centralną przestrzeń wspólną, wokół której te cztery skrzydła są rozmieszczone. Dzięki temu udało nam się zaprojektować obiekt, w którym w zasadzie nie ma korytarzy dłuższych niż kilkanaście metrów. Akademik Sulimy jest stosunkowo duży, znajdą się tutaj miejsca dla 382 mieszkańców. W każdym skrzydle dostępnych jest od czterech do sześciu segmentów mieszkalnych — projektując budynek w ten sposób chcieliśmy stworzyć jednostki sąsiedzkie o kameralnej skali
- tłumaczy Karolina Tunajek z pracowni Projekt Praga.
Nowy akademik Uniwersytetu Warszawskiego na Służewcu "Sulimy"
fot.: Mirosław Kaźmierczak © Uniwersytet Warszawski
przestrzeń uszyta na miarę potrzeb
Nowi mieszkańcy akademika będą mieć do dyspozycji pokoje jedno- i dwuosobowe, zorganizowane w 132 segmentach. Każdy z segmentów wyposażono w łazienkę, a większe z nich dysponują również aneksami kuchennymi. We wnętrzach znajdą się szafy, meblościanki, biurka do pracy i miejsca do spania. Pokoje prywatne to jednak tylko część oferowanych przez nowy akademik udogodnień.
Stosunkowo kompaktowe powierzchnie jednostek mieszkalnych zrekompensowaliśmy rozbudowanym programem części wspólnych — na parterze znajduje się duża ogólnodostępna strefa, w której umieściliśmy przestrzenną świetlicę dla studentów, aneks kuchenny, salę gimnastyczną z zewnętrznym placem sportowym czy pralnię. Na każdym z pięter znajduje się dwupoziomowa kuchnia z czterema ciągami do gotowania, jadalnia oraz sale pracy grupowej i indywidualnej. Chcieliśmy, aby społeczność, która wytworzy się w tym akademiku, miała swoje miejsce nie tylko na poziomie indywidualnych przestrzeni mieszkalnych, ale też w ramach części wspólnych, umożliwiających prowadzenie aktywności w różnej wielkości grupach
- mówi architektka, Karolina Tunajek.
Nowy akademik Uniwersytetu Warszawskiego na Służewcu "Sulimy"
fot.: Mirosław Kaźmierczak © Uniwersytet Warszawski
Wnętrza budynku, zaaranżowane przez zespół autorski, operują minimalistyczną estetyką. Motywem przewodnim jest tu rdzawo-pomarańczowy kolor, pomalowano nim część ścian oraz większość wyposażenia — poręczy, mebli, sprzętów kuchennych czy opraw oświetlenia. Ciepła tonacja pozwoliła stworzyć w akademiku przytulną, domową atmosferę. O odpowiednią komunikację dba spójna i czytelna identyfikacja wizualna zaprojektowana przez studio 2x2 oraz Alinę Marię Rybacką. Budynek dostosowano do potrzeb osób z niepełnosprawnościami ruchowymi, wzroku i słuchu.
Nowy akademik Uniwersytetu Warszawskiego na Służewcu "Sulimy"
fot.: Mirosław Kaźmierczak © Uniwersytet Warszawski
coś pomiędzy
Nietypowy rzut budynku wpłynął również na sposób zagospodarowania przestrzeni w jego najbliższym otoczeniu:
Plan wiatraka wydał nam się korzystny również z punktu widzenia urbanistyki. Testując różne modele doszliśmy do wniosku, że dużo lepiej sprawdza się on w kontekście otaczającej zieleni w porównaniu z budynkiem zorganizowanym wokół wewnętrznego dziedzińca. Dał również możliwość wkomponowania w bryłę elementów małej architektury, niewielkich obiektów dopełniających program użytkowy. Mamy więc rowerownię, amfiteatr na rampie, służący jako miejsce spotkań przy wejściu głównym, od strony południowej jest z kolei taras z pergolą. Te obiekty trochę bardziej otwierają budynek na zewnątrz. Nowy akademik jest zaczątkiem do planowanej przebudowy kampusu — zależało nam na tym, żeby w przyszłości korzystać z nich mogli też pozostali użytkownicy kompleksu.
- opowiada Karolina Tunajek.
Nowy akademik Uniwersytetu Warszawskiego na Służewcu "Sulimy"
fot.: Mirosław Kaźmierczak © Uniwersytet Warszawski
Dzięki czteroskrzydłowej kompozycji podczas upalnych dni prawie zawsze przynajmniej jedna z przestrzeni zewnętrznych oferuje mieszkańcom domu studenckiego cień. Na placach powstałych przed budynkiem znalazło się też kilka klombów z zielenią — tej studentom i studentkom nie zabraknie, bo część kampusu, w której wyrósł nowy akademik, jest obecnie starym ogrodem z bogatym drzewostanem. Tam, gdzie plan miejscowy na to pozwalał wprowadzono powierzchnie przepuszczalne oraz zaaranżowano przestrzenie do spacerowania. Nowy akademik Uniwersytetu Warszawskiego korzysta z szeregu proekologicznych rozwiązań — są tu pompy ciepła, systemy odzyskiwania energii cieplnej z wywiewanego powietrza czy panele fotowoltaiczne.
Nowy akademik Uniwersytetu Warszawskiego na Służewcu "Sulimy"
fot.: Mirosław Kaźmierczak © Uniwersytet Warszawski
więcej niż wzorzec
Nowy Akademik Uniwersytetu Warszawskiego na Służewcu wedle założeń konkursu miał stać się wzorcem dla przyszłych inwestycji tego typu. Dzisiaj, kiedy rozpoczyna swoją działalność, można powiedzieć, że nie tylko sprostał temu wyzwaniu, ale i wyznaczył nowe standardy projektowania domów studenckich, które pomogą w integracji społeczności studenckiej, będą dostępne i funkcjonalne oraz — po prostu — piękne.