Park Bidadari w Singapurze,
projekt: Henning Larsen
Laureat prestiżowej nagrody ULI Asia Pacific Award for Excellence, Park Bidadari w Singapurze to innowacyjny 13-hektarowy park miejski, zaprojektowany przez duńską pracownię Henning Larsen. Projekt łączy nowoczesne zarządzanie wodą z ochroną przyrody i tworzeniem przestrzeni społecznej, będąc przykładem nowoczesnego podejścia do urbanistyki opartej na naturze.
widok z lotu ptaka na park Bidadari w Singapurze
fot. Finbarr Fallon © Henning Larsen
założenia projektu i tło historyczne
Między 2016 a 2024 rokiem Henning Larsen przekształcił teren dawnego cmentarza Bidadari w nowoczesny park publiczny, stanowiący integralną część nowego osiedla mieszkaniowego. Zleceniodawcami projektu były trzy agencje publiczne: Housing Development Board, National Parks Board oraz Public Utilities Board. Park zaprojektowano jako „wspólnotę w ogrodzie”, gdzie potrzeby mieszkańców harmonijnie współistnieją z troską o środowisko naturalne. Ta przestrzeń pełni funkcje biologicznego korytarza, naturalnego rezerwuaru wodnego oraz centrum lokalnej tożsamości.
Przestrzeń publiczna zaprojektowana z myślą o naturze i społeczności
fot. Finbarr Fallon © Henning Larsen
krajobraz jako system
Park Bidadari stanowi wzorcowy przykład projektowania systemowego, w którym krajobraz nie pełni wyłącznie roli estetycznej, lecz staje się pełnoprawnym elementem miejskiej infrastruktury. Centralnym punktem założenia jest jezioro Alkaff o powierzchni 1,8 hektara, które nie tylko wzbogaca kompozycję przestrzenną, ale też stanowi kluczowy element systemu zarządzania wodami opadowymi. Dzięki sieci tarasowych mokradeł, kanałów, rowów i zbiorników retencyjnych park gromadzi i filtruje ponad 90 procent wód deszczowych spływających z otoczenia. Woda kierowana jest do jeziora przez naturalny ciek, a następnie krąży w zamkniętym obiegu, wzmacniając odporność ekologiczną całego terenu.
Widok ogólny na zróżnicowaną roślinność i ukształtowanie terenu w parku Bidadari w Singapurze
fot. Finbarr Fallon © Henning Larsen
W przypadku intensywnych opadów aktywuje się system efemerycznych mokradeł, które czasowo zatrzymują nadmiar wody, ograniczając ryzyko podtopień i jednocześnie nawadniając okoliczną zieleń. To rozwiązanie pozwala łączyć gospodarkę wodną z tworzeniem atrakcyjnej przestrzeni biologicznie czynnej.
Architektura krajobrazu zorientowana na bioróżnorodność
fot. Finbarr Fallon © Henning Larsen
schronienie dla przyrody
Na szczególną uwagę zasługuje podejście do bioróżnorodności. Park Bidadari wspiera ponad 193 gatunki dzikiej fauny, w tym ponad połowę wszystkich sucholubnych ptaków migrujących w Singapurze. Jest to jedno z zaledwie dwóch pozostałych siedlisk leśnych dla ptaków w tej części wyspy. Architekci i ekolodzy z Henning Larsen zadbali o zachowanie 84 procent istniejących, dojrzałych drzew, uzupełniając zieleń o ponad 170 rodzimych gatunków roślin. Roślinność rozmieszczono w sposób strefowy – w pasywnych obszarach dominują siedliska naturalne, natomiast w aktywnych – funkcje rekreacyjne i społeczne. Całość tworzy spójną strukturę, w której człowiek i przyroda mogą współistnieć bez konfliktu.
Dodatkowe elementy ekologiczne, takie jak pnie drzew pozostawione w stanie rozkładu, stosy kamieni i drewna, czy specjalnie zaprojektowane platformy lęgowe dla ptaków drapieżnych, zwiększają walory przyrodnicze parku i tworzą mikrosiedliska niezbędne do utrzymania równowagi ekologicznej.
Schemat układu siedlisk i terenów zieleni w Parku Bidadari
fot. Finbarr Fallon © Henning Larsen
przestrzeń społeczna
Bidadari to jednak nie tylko miejsce dla dzikiej przyrody. Park został zaprojektowany z myślą o użytkownikach w różnym wieku – zarówno mieszkańcach przyległych osiedli, jak i odwiedzających z innych części miasta. Szerokie promenady, tarasy widokowe i pawilony rekreacyjne umożliwiają odpoczynek i obserwację przyrody. 100-metrowy most krajobrazowy o szerokości 19 metrów łączy dwa fragmenty dawnego lasu, służąc jako piesze przejście i punkt obserwacyjny. W części rodzinnej powstały place zabaw inspirowane naturą, w tym 5-metrowy domek na drzewie w sąsiedztwie zagajnika. Strefa przygód oferuje rozwiązania dostosowane do potrzeb rodzin z dziećmi – równoważnie, ścieżki edukacyjne, elementy sensoryczne i przestrzenie do swobodnej eksploracji.
Park Bidadari w Singapurze
fot. Finbarr Fallon © Henning Larsen
dziedzictwo i tożsamość miejsca
Park Bidadari powstał na terenie dawnego cmentarza, co w oczywisty sposób zdeterminowało sposób myślenia o tej przestrzeni – z szacunkiem dla przeszłości, ale i wizją przyszłości. Kompozycja przestrzenna nawiązuje do dawnych ogrodów Alkaff, które w latach 20. XX wieku były publicznym ogrodem w stylu japońskim, założonym przez wpływową arabską rodzinę Alkaff. Ogrody te, niegdyś popularne miejsce spotkań i wypoczynku, stanowiły ważny element przedwojennej tożsamości tej części Singapuru.
Park Bidadari w Singapurze
fot. Finbarr Fallon © Henning Larsen
Projekt parku odnosi się również do tradycyjnych struktur ogrodowych obecnych w azjatyckiej kulturze miejskiej – harmonijnych, wielowarstwowych przestrzeni łączących naturę z elementami architektury, służących zarówno kontemplacji, jak i codziennemu życiu wspólnoty. Pagórkowata topografia, wyspy roślinne, różnorodne siedliska i płynne przejścia między strefami nadają temu miejscu unikalny charakter. Drzewo Samanea saman, będące żywym symbolem parku, znajduje się na wyspie pośrodku jeziora, otoczone bujną roślinnością przyciągającą motyle, ptaki i zapylacze.
Park Bidadari w Singapurze został zaprojektowany z myślą o przyszłości i z szacunkiem dla historii
fot. Finbarr Fallon © Henning Larsen
wyróżnienie na skalę regionu
Park Bidadari został w maju 2025 roku nagrodzony podczas konferencji ULI Asia Pacific w Hongkongu. Nagroda za „doskonałość urbanistyczną” (ULI Asia Pacific Award for Excellence) przyznawana jest projektom, które stanowią wzorzec integracji funkcji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych w przestrzeni miejskiej. W przypadku Bidadari uznanie zyskało podejście całościowe, w którym systemy hydrologiczne, planowanie krajobrazu i życie społeczne tworzą spójny, zintegrowany organizm.
Park Bidadari w Singapurze
fot. Finbarr Fallon © Henning Larsen
nowy rozdział miejskiej zieleni
Park Bidadari jest dowodem na to, że nawet w gęsto zurbanizowanym otoczeniu możliwe jest tworzenie przestrzeni sprzyjających przyrodzie i człowiekowi jednocześnie. Przemyślana integracja retencji wód opadowych, wspieranie bioróżnorodności, czytelna struktura przestrzenna oraz atrakcyjna oferta rekreacyjna sprawiają, że park ten staje się nowym standardem projektowania zielonej infrastruktury miejskiej.
Oprac.: Anastazja Dżupina
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni Henning Larsen.
