Centrum wystawiennicze Portlantis,
projekt: MVRDV
Na końcu holenderskiego wybrzeża, w miejscu, gdzie miasto spotyka się z przemysłową potęgą portu, powstał wyjątkowy budynek. Portlantis, zaprojektowany przez pracownię MVRDV, to nowe centrum dla zwiedzających – ale nie tylko. To miejsce, które w prosty, atrakcyjny sposób pokazuje, jak zmienia się port i jak może wyglądać jego przyszłość.
Centrum turystyczno-wystawiennicze Portlantis w Rotterdamie — architekci ułożyli pięć prostopadłościennych brył tak, by każda z nich otwierała się na inny widok
fot. Ossip van Duivenbode © MVRDV
architektura, która tłumaczy świat
Port w Rotterdamie jest jednym z największych na świecie. Większość ludzi wie o jego istnieniu, ale niewielu ma szansę go naprawdę poznać. Portlantis ma to zmienić. Budynek działa jak przewodnik – opowiada o porcie, jego historii, roli w gospodarce i wyzwaniach związanych ze zmianą klimatu. Architekci ułożyli pięć prostopadłościennych brył tak, by każda z nich otwierała się na inny widok: na morze, wydmy, terminale, przemysłową infrastrukturę. Dzięki temu sama forma budynku staje się częścią opowieści.
Centrum turystyczno-wystawiennicze Portlantis w Rotterdamie — widok na bryłę
fot. Ossip van Duivenbode © MVRDV
wyrazista forma i symboliczne schody
Portlantis już z daleka przyciąga wzrok swoją wyrazistą sylwetką i spiralnymi czerwonymi schodami, które prowadzą na dach. Schody nie są tylko elementem architektonicznym – pełnią też funkcję widokowego tarasu i zachęcają do poznawania budynku z zewnątrz. Elewacja z włókno-cementowych paneli oraz metalu nawiązuje do portowego krajobrazu: prostego, technicznego, surowego.
Centrum turystyczno-wystawiennicze Portlantis w Rotterdamie — koncepcja projektu
© MVRDV
wnętrze z myślą o doświadczeniu
Wewnątrz Portlantis oferuje nie klasyczną wystawę, ale interaktywne doświadczenie. Centrum składa się z trzech pięter ekspozycyjnych, wysokiego na 22 metry dziedzińca oraz panoramicznego dachu. Za projekt wystawy odpowiada studio Kossmanndejong, które połączyło multimedia, modele i aktywne strefy edukacyjne. W przestrzeniach ekspozycyjnych odwiedzający mogą dowiedzieć się, jak działa port, jak wpływa na miasto i środowisko oraz jakie zmiany są planowane w najbliższych dekadach. Na dole znajduje się kawiarnia z widokiem na wydmy, na górze – restauracja i taras z panoramą portu i Morza Północnego.
Centrum turystyczno-wystawiennicze Portlantis w Rotterdamie — widok z lotu ptaka
fot. Ossip van Duivenbode © MVRDV
zrównoważona konstrukcja i ekologiczne podejście
Portlantis nie tylko mówi o przyszłości – sam został zaprojektowany zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Konstrukcja budynku jest modułowa i łatwa do demontażu, a większość materiałów będzie mogła zostać ponownie użyta.
Centrum turystyczno-wystawiennicze Portlantis w Rotterdamie — widok wnętrza
fot. Ossip van Duivenbode © MVRDV
Elewacyjne panele po zakończeniu użytkowania wrócą do producenta. Budynek korzysta z pompy ciepła, pasywnego chłodzenia i turbiny wiatrowej, która produkuje więcej energii, niż Portlantis zużywa. To przykład architektury, która realnie wspiera transformację energetyczną.
Centrum turystyczno-wystawiennicze Portlantis w Rotterdamie
fot. Ossip van Duivenbode © MVRDV
połączenie portu z ludźmi
Portlantis pełni także funkcję symboliczną – zbliża port do społeczeństwa. Dzięki niemu mieszkańcy i turyści mogą lepiej zrozumieć znaczenie tej ogromnej infrastruktury oraz dostrzec, że nowoczesny port to coś więcej niż kontenery i dźwigi. To przestrzeń innowacji, badań i odpowiedzialności za środowisko.
Jak podkreśla Winy Maas, jeden z założycieli MVRDV:
Mieszkając w Rotterdamie, port zawsze jest gdzieś na horyzoncie – jest „tam”, a wiele osób nie ma pojęcia, co się tam dzieje. Portlantis pozwala ludziom zajrzeć do środka, zobaczyć, jak port się zmienia, jak te zmiany wpływają na miasto i życie jego mieszkańców. Robi to w niezwykle efektywny sposób – jak maszyna do opowiadania historii.
Centrum turystyczno-wystawiennicze Portlantis w Rotterdamie — widok z dachu na port i morze
fot. Ossip van Duivenbode © MVRDV
nowy model centrum edukacyjnego
Portlantis pokazuje, jak w nowoczesny sposób opowiadać o skomplikowanych systemach infrastruktury. To nie muzeum, ale żywe centrum wiedzy – nowoczesne, atrakcyjne wizualnie i dostępne dla wszystkich. To także model tego, jak budować obiekty publiczne: funkcjonalne, odpowiedzialne ekologicznie i zaprojektowane z myślą o doświadczeniu użytkownika. Portlantis nie tylko informuje, ale angażuje. A przy okazji udowadnia, że nawet infrastruktura może być ciekawa – jeśli dobrze ją zaprojektujemy.
Oprac.: Anastazja Dżupina
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni MVRDV.
