Za poczucie bezpieczeństwa i komfortu w przestrzeni odpowiedzialna jest nie tylko architektura i zieleń – równie ważne jest światło i koloryt, jaki ono nadaje. Aktualny stan Parku Podzamcze w Olsztynie i potrzeby jego użytkowników zbadała Martyna Lesińska z Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.
W swojej pracy dyplomowej magisterskiej napisanej pod opieką dr inż. arch. Wiesławy Gadomskiej, Martyna Lesińska zbadała jak oświetlenie i koloryt otoczenia oddziałują na człowieka na przykładzie Parku Podzamcze w Olsztynie. Jej badania dotyczą intensywności i barwy światła w przestrzeni publicznej i ich wpływu na koloryt miejsca.
schemat przechodzenia koloru
proj.: Martyna Leśniak
Autorka pracy odniosła się do europejskiego projektu Dynamic Light, który skupia się na jakości światła, ekologii i efektywności, tworzących filary zrównoważonego rozwoju. Analizie poddane zostało oświetlenie w zależności od pory roku, pogody oraz pory dnia. Na jej podstawie autorka stworzyła uśrednioną paletę barw dominujących w przestrzeni parku.
Architektura krajobrazu to nie tylko roślinność, a całe zagospodarowanie terenu, w tym jego oświetlenie i powiązania kolorystyczne. Praca wskazuje, że te dwa czynniki powinny być szerzej analizowane, gdyż to one, wraz z formą, kreują przestrzeń. Niestety z różnych obserwacji codziennych możemy zauważyć, że zarówno światło jak i barwa są używane bardziej intuicyjnie niż świadomie, przez co powstaje bałagan przestrzenny i kolorystyczny, a miejsca publiczne nie są dostatecznie oświetlone
— pisze autorka.
Koncepcja Dynamic Light, wedle której autorka zbadała teren parku, zakłada utrzymanie miasta przyjaznego, zdrowego przy jednoczesnym małym zanieczyszczeniu światłem.
schemat kolorytu za dnia
proj.: Martyna Leśniak
doświetlać ale nie zanieczyszczać światłem
Martyna Lesińska zwraca uwagę również na to, jak ważne jest projektowanie świetlne w przestrzeniach zielonych, które są niezbędne w kontekście ciągle rozrastających się miejskich aglomeracji.
Analizowany przez nią Park Podzamcze pozostaje w wyraźnej synergii z Starym Miastem w Olsztynie. Park jest nie tylko miejscem odpoczynku, ale też drogą komunikacji. Docierają do niego nie tylko odgłosy rozmów i muzyka z pobliskich restauracji, ale też uliczne światło. Park użytkowany jest przez cała dobę, a więc zadbanie o jego odpowiednie oświetlenie jest kluczowe dla zachowania komfortu mieszkańców.
mapa Parku Podzamcze
proj.: Martyna Leśniak
W ramach pracy magisterskiej autorka zbadała użytkowników parku i jego okolicy za pomocą wywiadu środowiskowego. Najwięcej respondentów przyznało, że Park Podzamcze jest celem ich relaksacyjnych spacerów lub spacerów z pupilem. Autorka spytała także o to, jak respondenci rzeczywiście chcieliby korzystać z parku. Aż 61% odpowiadających przyznało, że chcieliby planować tam spotkania towarzyskie. Aktualnie do tego celu park służy tylko 27% respondentów. Może to wynikać z niewystarczającego oświetlenia okolicznych miejsc rekreacji: aż 47% badanych osób przyznało, że czuje w parku strach przed przestępczością.
wyniki wywiadu środowiskowego, pytania wielokrotnego wyboru
proj.: Martyna Leśniak
nie ma koloru bez światła
Na schematach kolorytu autorka pracy przedstawiła, jakie barwy dominują w konkretnych częściach parku na podstawie fotografii reprezentacyjnych miejsc. Jesienią w parku dominują kolory nasycone, barwy są ciepłe i dominują wśród nich brązy, pomarańcze i żółcienie, przez co mocno kontrastują z błękitem nieba. Zimą to czerwień zamku ożywia otoczenie, w którym przeważa biel, szarość i ciemne brązy.
schemat kolorytu nocą
proj.: Martyna Leśniak
Aby poprawić wizerunek parku, zwłaszcza nocą, gdy jest niedoświetlony, autorka pracy proponuje m.in. wykorzystanie rzeki jako nośnika światła, ulokowanie dodatkowego podświetlenia pod ławkami, w krawężnikach i wśród roślinności, a także doświetlenie rzeźb i fontann.
