Zobacz w portalu A&B!
Zostań użytkownikiem portalu A&B i odbierz prezenty!
Zarejestruj się w portalu A&B i odbierz prezenty
maximize

„Alfabet gdański” wypełnił ubytki w chodnikach miejskich! Funkcjonalny i intrygujący projekt Eugenii Tynny

27 lipca '21

Projekt „Alfabet gdański” Eugenii Tynny, który tworzą kolorowe, wieloformatowe kostki z lastryko oraz wtopione w nie mosiężne litery, to dowód na to, że przestrzeń miejską można szybko ożywić i naprawić bystrym pomysłem. Artystka, zainspirowana literami, stylem gotyckim i miastem, przy okazji dała mieszkańcom Gdańska pole do zabawy poszukiwania kostek podczas spacerów po mieście.

Historia „Alfabetu gdańskiego” zaczyna się od projektu „Sekrety”, który powstał pod koniec 2020 roku w Instytucie Kultury Miejskiej w Gdańsku. Po doświadczeniu życia w pandemii, która spowodowała m.in. ograniczenie kontaktu ze sztuką w instytucjach kultury i jednocześnie wymusiła głównie kontakt online, pracownicy instytutu postanowili przełamać ten trend i wyjść ze sztuką na ulice Gdańska bezpośrednio do mieszkańców. Tak powstały „Sekrety”  cykl instalacji w przestrzeni miejskiej Gdańska, które stworzyło kilkunastu artystów. Wśród nich znalazła się Eugenia Tynna, która zaproponowała artystyczne wypełnienie ubytków w gdańskich chodnikach. Jej „Alfabet gdański” to 32 kostki wykonane z lastryko, w których wtopione są mosiężne litery. Artystka specjalizuje się w liternictwie i typografii, stąd taka propozycja. Ponadto, działa w stowarzyszeniu Traffic Design, odpowiedzialnym za wiele projektów artystycznych w przestrzeni publicznej.

Tworząc alfabet chciałam połączyć moje dwie pasje, czyli litery i miasto. Zależało mi na tym, żeby wtopić kostki w przestrzeń miejską, ale jednocześnie nie naruszyć mocno jej tkanki. Okazało się również, że to świetny sposób na zabawę, bo ludzie zaczynają szukać kostek i spacerować ich śladami – tłumaczy Eugenia Tynna.

Kostki wykonane są z lastryko i kamieni. Litery odlane z mosiądzu

fot.: Maja Tybel

Artystka zaznacza, że w projekcie wyjątkowo ważny był dla niej jego funkcjonalny wymiar. Kolorowe i wieloformatowe kostki nie tylko estetyzują i ożywiają miasto. Są także jego elementem naprawczym. Materiały i kolory zostały wybrane tak, aby subtelnie wpasować się w otaczającą przestrzeń, głównie w nawierzchnię chodników. Litery wykonane z mosiądzu, na wzór pisma gotyckiego, koresponduje z charakterem starego miasta, jednak w projekcie wyczuwalny jest również współczesny element różnorodność. Każda z kostek i liter ma inny rozmiar, kształt i kolor. A ich rozmiar dostosowany został do wielkości i głębokości ubytków w chodnikach. Ciekawostką jest również to, że artystka poszukiwała ich podczas nocnych spacerów po mieście!

Otwory w chodnikach odrysowywałam za pomocą kalki i na tej podstawie powstawał szablon, w którym kostka była formowana. Znaki na kostkach nie są oczywiste i na tym właśnie mi zależało na stworzeniu czegoś pomiędzy literą a symbolem tłumaczy autorka projektu.

Kostka z „Alfabetu gdańskiego” w chodniku miejskim

fot.: Rafał Kołsut

praca rzemieślnicza

Wykonanie kostek spoczęło na barkach Igora Tarasiewicza, artysty, który tworzy m.in. w betonie. Po krótce proces tworzenia takiej kostki wygląda następująco: w specjalnej formie umieszczana jest, wcześniej wycięta i polerowana, litera. Następnie do formy wlewa się mieszankę lastryko i kamieni. Po zastygnięciu formy kostkę się szlifuje, a następnie poleruje wodą. To praca rzemieślnicza.

Proces powstawania kostek można obejrzeć na tym filmie:

znak czasu

Kostki z gdańskim alfabetem nie tylko estetyzują, ożywiają i naprawiają gdańską przestrzeń miejską. Gromadzą również znaki czasu, które widoczne są choćby na literach z mosiądzu.

Minęło kilka miesięcy, a już można obserwować, jak zmienia się wygląd kostek. Mosiądz jest znacznie ciemniejszy i pojawił się na nim osad. Sztuka w przestrzeni miejskiej bardzo dobrze pokazuje upływ czasu i również pod tym względem ten projekt jest dla mnie bardzo ważny i cały czas interesujący mówi autorka.

Dla autorki projektu ważna jest obserwacja zmian, jakie zachodzą w materiale wraz z upływem czasu

fot.: Rafał Kołsut

gdzie szukać kosteczek z alfabetem?

Wszystkim ciekawym lokalizacji kosteczek z alfabetem gdańskim polecamy kierować się na Stare Miasto, w okolice Dworca Głównego, Targu Węglowego czy ulicy Piwnej, i tam bacznie rozglądać się po chodnikowych nawierzchniach. Wraz za autorką projektu podpowiadamy, że kostki znajdują się głównie w starszych nawierzchniach najpewniej zostałyby ocenione jako te, których nie opłaca się naprawiać.

        Kostki z „Alfabetu gdańskiego”

fot.: Maja Tybel

Eugenia Tynna jest absolwentką Lwowskiej Narodowej Akademii Sztuki oraz Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie obecnie pracuje jako asystentka w Pracowni Liternictwa i Typografii na Wydziale Grafiki. Zawodowo specjalizuje się w signpaintingu, typografii i liternictwie. Współpracuje również z Traffic Design, stowarzyszeniu działającym w zakresie sztuki i designu w przestrzeni publicznej. Więcej o projektach Eugenii Tynny na jej Instagramie.

Igor Tarasiewicz jest absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, malarzem, materiałoznawcą, miłośnikiem rzemiosła. Tworzy rzeźby, dekoracje, wzornictwo, m.in. lastryko. Zajmuje się również malarstwem abstrakcyjnym.

Katarzyna Domagała

Głos został już oddany

DACHRYNNA: zintegrowany system dachowy 2w1 (Dach + Rynna)
SPACE Designer
INSPIRACJE