Weneckie Giardini, park założony na początku XIX wieku przez Napoleona, to platforma dla narodowych prezentacji podczas kolejnych odsłon Biennale. Pierwszy pawilon w 1907 roku wzniosła tu Belgia, Węgry poszły w jej ślady dwa lata później, stopniowo dołączały kolejne kraje, tworząc w Giardini mozaikę architektonicznych wizji. Dziś, podczas 19. Biennale Architektury zobaczyć tu możemy ponad dwadzieścia wystaw, w tym Polską. Jak odpowiadają na zaproponowane przez Carla Rattiego hasło „Intelligens. Naturalne. Sztuczne. Wspólne” („Intelligens. Natural. Artificial. Collective.”)?
partnerzy A&B na Biennale
jakie najciekawsze wątki pojawiły się na Międzynarodowym Biennale Architektury w Wenecji?
ponowny użytek i materialność
Z dużym zainteresowaniem spotkał się pawilon Danii — wystawa „Build of Site”, której kuratorem jest Søren Pihlmann, odnosi się do idei ponownego wykorzystania istniejących budynków i zasobów. Ekspozycja skupia się na odkrywaniu wartości tkanki zbudowanej i pokazuje lokalne metody odzyskiwania materiałów budowlanych. Posłuchajcie, co na jej temat (a także na temat Pawilonu Krajów Nordyckich) mówi Kacper Kępiński, Zastępca Dyrektora Narodowego Instytutu Architektury i redaktor A&B:
Pawilon Danii — wystawa „Build of Site”, kurator: Søren Pihlmann
fot.: Hampus Berndtson
zamieszkanie i poczucie bezpieczeństwa
Na bardzo codziennych wyzwaniach współczesnej architektury skupia się także pawilon Austrii. Zaproponowana przez kuratorów (Michael Obrist, Sabine Pollak i Lorenzo Romito) wystawa „Agency for Better Living” (Agencja na rzecz lepszego życia) odnosi się do globalnych problemów związanych z mieszkalnictwem. Twórcy poszukują rozwiązania dla tego wyzywania w przykładach udanych modeli mieszkalnictwa socjalnego i oddolnych inicjatywach. Więcej na temat tej wystawy (a także na temat wystaw w Pawilonach Polskim i Duńskim) opowiada Michał Duda, dyrektor Muzeum Architektury we Wrocławiu:
Pawilon Austrii — wystawa „Agency for Better Living”, kuratorzy: Michael Obrist, Sabine Pollak i Lorenzo Romito
fot.: Luca Capuano | ilustracje dzięki uprzejmości La Biennale di Venezia
naturalne partnerstwa i klimat
Z kolei Małgorzata Kuciewicz, architektka z Grupy Projektowej Centrala, wśród pawilonów, które najlepiej wpisały się w jej zainteresowania badawcze związane z architekturą klimatyczną, wymieniła między innymi ten przygotowany przez Belgów (architektka opowiada także o kilku wątkach poruszonych na wystawie głównej, o Pawilonach Polski, Bahrajnu, Danii, Korei, Ukrainy i Łotwy). Wystawa „Building Biospheres”, której kuratorami są architekt krajobrazu Bas Smets i biolog Stefano Mancuso, to wyobrażenie przyszłości, w której natura staje się aktywnym partnerem miejskiej przestrzeni. W tej wizji rośliny i architektura są z sobą zintegrowane i tworzą zdrowsze miasta.
Pawilon Belgii — wystawa „Building Biospheres”, kuratorzy: Bas Smets, Stefano Mancuso
fot.: Luca Capuano | ilustracje dzięki uprzejmości La Biennale di Venezia
co znajdziemy w pozostałych pawilonach nardowych na terenie Giardini?
Australia
Australijski Instytut Architektów w wystawie „Home” sięgnął do rdzenia architektury — idei domu, miejsca pamięci, doznań, relacji. Twórcy, łącząc doświadczenia fizyczne i cyfrowe, zaproponowali sensoryczną przestrzeń i zaprosili zwiedzających do pozostawienia po sobie śladu na żywym płótnie, podzielenia się swoimi historiami o domu.
Brazylia
Zespół Plano Coletivo na wystawie „Re(Invention)” łączy architekturę z przyrodą i infrastrukturą społeczną sięgając zarówno do przeszłości i wiedzy rdzennych mieszkańców, jak i do współczesnych praktyk.
Egipt
Kuratorzy wystawy „Let’s Grasp the Mirage” — Salah Zikri, Ebrahim Zakaria i Emad Fikry — stworzyli nietypową grę „o delikatną równowagę od małej egipskiej oazy do wielkiej planety”.
Finlandia
W zaprojektowanym przez pracownię Alvara Aalto w 1956 roku pawilonie prezentowana jest wystawa opowiadająca historię samego obiektu „The Pavilion — Architecture of Stewardship”. Kuratorzy-architekci — Ella Kaira i Matti Jänkälä — podkreślili pracę i wysiłek osób dbających o zachowanie i utrzymanie architektury.
Francja
Francuski pawilon obecnie przechodzi remont, dlatego też tegoroczna wystawa — „Vivre avec / Living with” — prezentowana jest w jego sąsiedztwie. Ekspozycja stworzona przez Dominique'a Jakoba i Brendana MacFarlane'a, we współpracy z Martinem Duplantierem i Éricem Danielem-Lacombe, stawia pytanie o to, jak żyć i budować w obliczu współczesnych przemian i ograniczeń.
Grecja
Twórcy ekspozycji w pawilonie Grecji sięgnęli bezpośrednio do zadanego przez kuratora Biennale hasła, włączając jego główny człon w tytuł wystawy — „IntelligensHistorica”. Autorami projektu są: Nikos Skoutelis, Elisabetta Molteni, Klimis Aslanidis, Antonis Karamitrou i Anna Tsitonaki.
Hiszpania
Roi Salgueiro Barrio i Manuel Bouzas Barcala, kuratorzy wystawy „Internalities: Architectures for Territorial Equilibrium”, badają kluczowe strategie prowadzące do dekarbonizacji hiszpańskiej architektury.
Japonia
Pawilon „In-Between”, którego kuratorem jest Jun Aoki, także bezpośrednio dotyka głównego hasła Biennale, badając dynamicznie zmieniającą się rolę sztucznej inteligencji w architekturze.
Kanada
Living Room Collective (w składzie: Andrea Shin Ling, Nicholas Hoban, Vincent Hui i Clayton Lee) zaprezentował na Biennale wystawę „Picoplanktonics”, sięgającą do najwcześniejszych form życia (pikoplanktonów), odpowiedzialnych ponad dwa miliardy lat temu za obniżanie poziomu dwutlenku węgla w atmosferze, i współczesnych innowacji. Efekt? Platforma biofabrykacji pozwalająca na drukowanie żywych struktur w architektonicznej skali!
Katar
Jak współczesna architektura odpowiada na potrzeby społeczności? W jaki sposób wyraża poczucie przynależności? Gościnności w architekturze przygląda się wystawa „Beyti Beytak. My home is your home. La mia casa è la tua casa”, której kuratorami są Aurélien Lemonier i Sean Anderson.
Korea
Koreański pawilon, podobnie jak fiński, skupia się na architekturze pawilonu w 30. rocznicę jego powstania. Wystawa „Little Toad, Little Toad: Unbuilding Pavilion” kuratorowana przez zespół CAC (Dahyoung Chung, Heejung Kim, Sungkyu Jung) poszukuje możliwości zrównoważonego rozwoju pawilonu oraz pomysłów na jego reinterpretację.
Kraje Nordyckie (Finlandia, Norwegia, Szwecja)
Pawilon krajów nordyckich to przestrzeń performatywnych działań Teo Ala-Ruona i jego zespół (kuratorką jest Kaisa Karvinen). „Industry Muscle: Five Scores for Architecture” to propozycja pięciu ćwiczeń, które pozwolić mają na nowe spojrzenie na standaryzację w architekturze.
Niderlandy
„Sidelined”, czyli „Poza grą” to tytuł wystawy opracowanej przez kuratorkę Amandę Pinatih i projektanta społecznego Gabriela Fontanę. Twórcy zastanawiają się, aranżując przestrzeń niczym bar sportowy, jak architektura kształtuje dynamikę społeczną, czy może przeciwstawiać się wykluczeniu?
Niemcy
Kuratorzy wystawy „STRESSTEST” — Nicola Borgmann, Elisabeth Endres, Gabriele G. Kiefer i Daniele Santucci — przyglądają się skrajnym warunkom, do jakich doprowadza miasta kryzys klimatyczny. Twórcy podejmują temat adaptacji miejskich przestrzeni do zmian klimatu na wystawie podzielonej na dwie części: STRESS i DESTRESS.
Polska
W Pawilonie Polonia zobaczyć można wystawę „Lary i penaty. O budowaniu poczucia bezpieczeństwa w architekturze” stworzoną przez zespół w składzie: Aleksandra Kędziorek, Krzysztof Maniak, Katarzyna Przezwańska, Maciej Siuda. Więcej o polskiej ekspozycji przeczytać możecie tutaj.
Rumunia
Cosmina Goagea, badaczka i kuratorka, a także artysta Vlad Nancă i zespół z pracowni architektonicznej Muromuro Studio na wystawie w ludzkiej skali — „Human Scale” — skupia się na jednym z elementów głównego hasła Biennale, inteligencji wspólnej, analizując rysunki architektoniczne, na których dostrzec można ludzi.
Serbia
Wystawa „Unraveling: New spaces”, czyli o rozplątywaniu nowych przestrzeni. Kuratorem jest Slobodan Jovic.
Stany Zjednoczone
O ganku, jako przykładzie architektury hojności opowiada wystawa „PORCH: An Architecture of Generosity”, której kuratorem jest Peter MacKeith. Współczesna manifestacja tytułowego ganku, będącego kwintesencją amerykańskiego elementu architektonicznego, wyrażać ma szczególne miejsce o wielowymiarowym znaczeniu i wartości.
Szwajcaria
Wystawa w Szwajcarskim pawilonie to kolejna propozycja, która stawia w centrum sam obiekt wystawienniczy. Kuratorki wystawy „Endgültige Form wird von der Architektin am Bau bestimmt” — Elena Chiavi, Kathrin Füglister, Amy Perkins, Axelle Stiefel i Myriam Uzor — zastanawiają się, co by było, gdyby pawilon zaprojektowała Lisbeth Sachs, a nie Bruno Giacometti.
Urugwaj
Katia Sei Fong, Ken Sei Fong i Luis Sei Fong na wystawie „53,86% Uruguay, Land of Water” badają związek między terenem zabudowanym a wodą, która zajmuje ponad połowę obszaru kraju. Immersyjne doświadczenie na rozmaite sposoby opowiada o cennych zasobach wodnych.
Węgry
Márton Pintér, kurator wystawy „There is Nothing to See Here”, wspólnie z zaproszonymi do współpracy młodymi architektami, podejmuje temat zawodu architekta — porzucenia kariery i poszukiwania nowych ścieżek zawodowych.
Wielka Brytania
Wystawa „GBR – Geology Of Britannic Repair” to owoc współpracy brytyjsko-kenijskiego interdyscyplinarnego zespołu kuratorów: Kabage Karanji i Stelli Mutegi z nairobijskiego studia Cave_bureau, brytyjskiego pisarza Owena Hopkinsa i profesory Kathryn Yusoff. „Geologia brytyjskiej naprawy” skupia się na relacji architektury i geologii, przygląda się architekturze związanej z ziemią i metodach pracy odpornych na załamania klimatyczne, zmiany społeczne i polityczne.
***
Partner Główny A&B na Biennale:
Partnerzy A&B na Biennale:
