Zespół badawczy składający się z młodych architektów i architektek (Maria Przybyła WAW ASP, Emilia Szcześniak WAW ASP, Julia Stala WAW ASP, Carmen Calderon WAW ASP Erasmus, Jadwiga Betlej WI SWPS, Aleksandra Aksamitowska IS UJ, Kornelia Bajda IGiGP UJ, Bartłomiej Ślawski IGiGP UJ, Hanna Danielak IS UJ, Sebastian Pawlik WA PK, Martyna Telko KMiW AGH) w ramach warsztatów „Nowa Przestrzeń” zaprezentował innowacyjny projekt rewitalizacji terenów wokół Mostu Kotlarskiego w Krakowie. Projekt nad Wisłą to odpowiedź na wyzwania związane z adaptacją miasta do zmian klimatycznych, koniecznością integracji społecznej oraz potrzebą przywrócenia relacji człowieka z naturą.
wizualizacje
© Maria Przybyła, Emilia Szcześniak, Julia Stala, Carmen Calderon, Jadwiga Betlej, Aleksandra Aksamitowska, Kornelia Bajda, Bartłomiej Ślawski, Hanna Danielak, Sebastian Pawlik, Martyna Telko
rezyliencja – klucz do przyszłości miast
Podstawą projektu jest koncepcja rezyliencji, czyli zdolności systemu miejskiego do adaptacji i odporności na zmiany klimatyczne i społeczne. Przestrzeń wokół Mostu Kotlarskiego ma stać się miejscem elastycznym, reagującym na potrzeby mieszkańców i przyrody. Wprowadzenie zielonej infrastruktury, ekosystemów wodnych oraz wielofunkcyjnych stref umożliwi lepsze gospodarowanie wodą opadową, zwiększenie bioróżnorodności oraz poprawę jakości życia mieszkańców/mieszkanek.
Wisła jako centrum miejskiego ekosystemu
Obszar Bulwaru Kurlandzkiego, na którym koncentruje się projekt, jest obecnie zagrożony powodzią i oddzielony od życia miejskiego. Obserwuje się wyraźną granicę między wodą a terenami użytkowanymi przez człowieka, co prowadzi do alienacji rzeki z miejskiego ekosystemu. Przeprowadzone badania pokazują, że mieszkańcy Krakowa mają ograniczoną świadomość na temat Wisły, a młodzież często postrzega ją jako odseparowany, nieprzyjazny element miasta.
Aby zmienić ten stan rzeczy, projektanci i projektantki proponują stopniowe zacieranie granic między wodą a przestrzenią miejską. Elementy infrastruktury, takie jak ścieżki spacerowe, punkty dostępu do wody i naturalne nabrzeża, mają na celu oswojenie mieszkańców z obecnością Wisły w ich codziennym życiu. Wisła nie jest tylko rzeką – to żywy organizm, który wymaga troski i świadomego współistnienia.
wizualizacja
© Maria Przybyła, Emilia Szcześniak, Julia Stala, Carmen Calderon, Jadwiga Betlej, Aleksandra Aksamitowska, Kornelia Bajda, Bartłomiej Ślawski, Hanna Danielak, Sebastian Pawlik, Martyna Telko
trzy strefy funkcjonalne – dla ciała, relacji i umysłu
Projekt zakłada podział przestrzeni wokół Mostu Kotlarskiego na trzy komplementarne strefy:
- strefa sportowa – przestrzeń dla aktywności fizycznej, w której znajdzie się boisko do siatkówki plażowej oraz otwarta przestrzeń do organizowania wydarzeń sportowych i rekreacyjnych. Mieszkańcy będą mogli kontynuować tradycję organizowania kina plenerowego i zajęć jogi na świeżym powietrzu.
- strefa rodzinna – miejsce zaprojektowane z myślą o rodzinach, obejmujące nowoczesny plac zabaw oraz przestrzeń wypoczynkową. Elementy wodne, wykorzystujące oczyszczoną wodę z Wisły, pozwolą najmłodszym budować pozytywną relację z rzeką od najmłodszych lat. Znajdą się tu również siedziska blisko tafli wody, które umożliwią mieszkańcom doświadczenie jej bliskości.
- strefa relaksacyjno-uzdrowiskowa – przestrzeń sprzyjająca regeneracji psychicznej i fizycznej. Główne elementy tej strefy to tężnia solankowa oczyszczająca powietrze i wodę, ogród wertykalny redukujący hałas miejski oraz ścieżki sensoryczne, pozwalające na kontakt z naturalnym środowiskiem.
technologia i ekologia
Projektanci i projektntki zastosowali szereg innowacyjnych rozwiązań ekologicznych, takich jak systemy oczyszczania wody, zielone dachy i systemy magazynowania wody deszczowej. Ścieżki spacerowe będą wyposażone w sensoryczne instalacje wodne, a oświetlenie LED reagujące na jakość wody w Wiśle pozwoli mieszkańcom na bieżąco monitorować jej stan.
Dodatkowo projekt przewiduje stworzenie nowoczesnej przystani kajakowej, umożliwiającej mieszkańcom aktywne korzystanie z rzeki. Dzięki temu Wisła stanie się przestrzenią nie tylko do obserwacji, ale także do interakcji i rekreacji.
wizualizacja
© Maria Przybyła, Emilia Szcześniak, Julia Stala, Carmen Calderon, Jadwiga Betlej, Aleksandra Aksamitowska, Kornelia Bajda, Bartłomiej Ślawski, Hanna Danielak, Sebastian Pawlik, Martyna Telko
przyszłość Bulwaru Kurlandzkiego
Rewitalizacja terenów wokół Mostu Kotlarskiego to krok w stronę miasta bardziej przyjaznego mieszkańcom/mieszkankom i odporniejszego na zmiany klimatyczne. Projekt oparty na koncepcji rezyliencji pozwala nie tylko na dostosowanie przestrzeni do zmieniających się warunków, ale także na budowanie trwałej relacji człowieka z naturą.
Dzięki warsztatom „Nowa Przestrzeń” młodzi architekci i architektki kształtują przyszłość Krakowa, tworząc rozwiązania oparte na badaniach i interdyscyplinarnej współpracy. Nowa wizja Mostu Kotlarskiego to przykład, jak mądrze projektowana przestrzeń może wpłynąć na jakość życia mieszkańców, integrację społeczną i ochronę środowiska naturalnego.
