Zubitegi park w Mallabii,
projekt: BEAR Architects
Na zdegradowanej działce po dawnej oczyszczalni ścieków w baskijskim miasteczku Mallabia powstał Zubitegi Park – innowacyjny projekt pracowni BEAR Architects z Bilbao. Ta wielofunkcyjna przestrzeń, łącząca elementy parku, placu miejskiego i infrastruktury rekreacyjnej, została zaprojektowana z myślą o elastyczności, inkluzywności i harmonijnym wpisaniu się w trudny teren. Projekt nie tylko rewitalizuje zapomniany fragment miasta, ale także wyznacza nowe standardy w myśleniu o przestrzeniach publicznych.
Zubitegi Park w Mallabii powstał na działce po dawnej oczyszczalni ścieków
fot. Luis Díaz Díaz © BEAR Architects
zdegradowany teren, nowe możliwości
Południowy kraniec centrum Mallabii przez dekady naznaczony był nieużywaną oczyszczalnią ścieków. Trudne ukształtowanie działki, z wyraźną różnicą wysokości względem pobliskiej drogi, stanowiło wyzwanie dla projektantów. Bear Architects podjęli się zadania stworzenia miejsca, które zintegruje się z otoczeniem i stanie się ośrodkiem aktywności społecznych oraz sportowych.
Zubitegi Park w Mallabii – widok z lotu ptaka
© BEAR Architects
Celem było zaprojektowanie przestrzeni dostępnej dla różnych grup – od dzieci po seniorów, od osób pełnosprawnych po te z ograniczeniami ruchowymi. Architekci ograniczyli ingerencję w grunt, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo i użyteczność. Inspiracją dla projektu była twórczość Cedrica Price’a, który w latach 60. proponował wizjonerskie, elastyczne przestrzenie, takie jak Fun Palace. Zubitegi Park czerpie z tych koncepcji, adaptując je do lokalnych realiów i współczesnych oczekiwań.
Zubitegi Park w Mallabii – aksonometria
© BEAR Architects
płynna forma, otwarte przestrzenie
Strukturę parku tworzą dwa pochylone ciągi piesze, oplecione stalową siatką i zwieńczone dachami w kształcie beczek. Wraz ze spiralną klatką schodową zapewniają one dostęp do przestrzeni, niwelując różnice wysokości i łącząc Mallabię z sąsiednią Ermuą. Ścieżki prowadzą do okrągłego tarasu widokowego na wschodnim skraju działki, oferującego widoki na okoliczny las. Dodatkowy taras, dostępny krętą trasą, uzupełnia ofertę punktów obserwacyjnych.
Zubitegi Park w Malabii – strukturę parku tworzą dwa pochylone ciągi piesze
fot. Luis Díaz Díaz © BEAR Architects
W sercu parku znajduje się utwardzony plac z miejscami do siedzenia i sprzętem zabawowym. Jego modułowy układ umożliwia dostosowanie do nowych funkcji, takich jak kort do padla czy skatepark. Konstrukcja opiera się na lekkich materiałach – stali i prefabrykatach betonowych z recyklingowanego kamienia – co pozwoliło zredukować prace ziemne. Ponowne wykorzystanie miejscowego kruszywa do nawierzchni podkreśla zrównoważony charakter projektu.
Zubitegi Park w Mallabii – projekt stawia na elastyczność, umożliwiając różnorodne zastosowania
fot. Luis Díaz Díaz © BEAR Architects
laboratorium aktywności i zmian
Zubitegi Park to przestrzeń, która wymyka się definicji tradycyjnego budynku. Zainspirowany ideą Fun Palace, projekt stawia na elastyczność, umożliwiając różnorodne zastosowania – od placu zabaw po miejsce spotkań czy teren sportowy. W przyszłości może ewoluować, odpowiadając na nowe potrzeby mieszkańców.
Stalowa siatka nadaje parkowi ażurowy charakter
fot. Luis Díaz Díaz © BEAR Architects
Modułowa konstrukcja i brak sztywnych przegród umożliwia elastyczne zmiany w przyszłości. Stalowa siatka nadaje parkowi ażurowy charakter, a kolory – miętowozielone dachy, kremowe belki i jaskrawoczerwone balustrady – tworzą spójną estetykę. Barwne akcenty na schodach i poręczach poprawiają widoczność, wspierając bezpieczeństwo użytkowników z ograniczeniami wzroku.
Kolory konstrukcji – miętowozielone dachy, kremowe belki i jaskrawoczerwone balustrady – tworzą spójną estetykę
fot. Luis Díaz Díaz © BEAR Architects
miejsce dla wszystkich pokoleń
Inkluzywność i międzypokoleniowość to filary projektu. Ścieżki i tarasy są dostępne dla osób z ograniczeniami ruchowymi, a precyzyjne oświetlenie eliminuje ciemne punkty, zapewniając komfort po zmroku. Infrastruktura umożliwia różnorodne formy spędzania czasu – od spacerów po intensywny trening – integrując mieszkańców w różnym wieku i o różnych potrzebach.
Celem było zaprojektowanie przestrzeni dostępnej dla różnych grup – od dzieci po seniorów, od osób pełnosprawnych po te z ograniczeniami ruchowymi
fot. Luis Díaz Díaz © BEAR Architects
ekologia w służbie architektury
Wybór materiałów wynikał z konieczności minimalizacji ingerencji w trudny teren. Lekka stalowa konstrukcja i prefabrykaty betonowe pozwoliły ograniczyć prace ziemne, a recyklingowane kruszywo posłużyło do budowy nawierzchni. Taki dobór materiałów zmniejszył wpływ budowy na środowisko. Stalowa siatka zapewnia naturalną wentylację i integrację z otoczeniem, a kolorystyczne wykończenia – od miętowej zieleni po czerwień – łączą estetykę z funkcjonalnością, taką jak ochrona przed korozją. Projekt dowodzi, że ekologia i nowoczesny design mogą iść w parze.
Zubitegi Park w Mallabii – rysunki elewacji
© BEAR Architects
most między miastami, pomost w przyszłość
Zubitegi Park przywraca życie zapomnianej części Mallabii. Piesze połączenia z Ermuą wzmacniają spójność regionu, zachęcając do korzystania z przestrzeni publicznych. Elastyczność projektu czyni go wzorem dla miast zmagających się z poprzemysłowymi terenami. W globalnym kontekście projekt wpisuje się w debatę o przyszłości przestrzeni publicznych. W obliczu zmian klimatycznych i rosnących oczekiwań wobec inkluzywności, Zubitegi Park pokazuje, jak architektura może odpowiadać na złożone wyzwania. Nawiązanie do Cedrica Price’a przypomina, że przestrzenie mogą ewoluować, dostosowując się do nowych realiów.
Zubitegi Park przywraca życie zapomnianej części Mallabii
fot. Luis Díaz Díaz © BEAR Architects
przestrzeń, która żyje
Zubitegi Park to przykład projektu, który łączy wizję z pragmatyzmem. BEAR Architects stworzyli miejsce, które nie tylko ożywia trudny teren, ale także wyznacza standardy dla przestrzeni publicznych. Dzięki adaptowalności, dostępności i ekologicznemu podejściu park staje się inspiracją dla przyszłych inicjatyw urbanistycznych. To przestrzeń, która zachęca do aktywności, eksploracji i współtworzenia.
Oprac.: Anastazja Dżupina
Ilustracje udostępnione dzięki uprzejmości pracowni BEAR Architects.
