Gdańsk dąży do przekształcania swoich przestrzeni publicznych w bardziej przyjazne i ekologiczne miejsca. Jednym z najnowszych kroków w tym kierunku był konkurs na zagospodarowanie ulicy Długie Ogrody. Celem inicjatywy było stworzenie nowoczesnej i zielonej przestrzeni, sprzyjającej zarówno mieszkańcom/mieszkankom, jak i odwiedzającym. W konkursie wyłoniono trzy najlepsze projekty, a trzecie miejsce zdobył zespół projektowy: Alicja Aydar, Aleksandra Walas, Piotr Banaszek, Michał Szymański oraz Jakub Wichtowski z Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.
plan zagospodarowania terenu
© Alicja Aydar, Aleksandra Walas, Piotr Banaszek, Michał Szymański, Jakub Wichtowski
idea i charakter przestrzeni
Nagrodzony projekt wyróżnia się innowacyjnym podejściem do przestrzeni publicznej. Głównym założeniem jest minimalna interwencja projektowa, pozwalająca zachować istniejący drzewostan i ponownie wykorzystać dostępne materiały. Projektanci i projektantki postawili pytania: Czy konieczne jest ciągłe budowanie nowych struktur? Jak można połączyć naturę i architekturę? Odpowiedzią jest przestrzeń, która łączy historyczny kontekst miejsca z nowoczesnymi rozwiązaniami krajobrazowymi.
przekroje
© Alicja Aydar, Aleksandra Walas, Piotr Banaszek, Michał Szymański, Jakub Wichtowski
Długie Ogrody to obszar bogaty w kontekst historyczny, który młodzi architektci i architektki postanowili podkreślić poprzez zachowanie i lepszą ekspozycję zabytkowych miejsc. Istotnym elementem koncepcji jest stworzenie zielonej przestrzeni z rodzimymi gatunkami roślin, zamiast odtwarzania dawnych alei w ich pierwotnej formie. Projekt zakłada stworzenie otwartego ogrodu pełnego różnorodnych form roślinnych, który będzie zarazem funkcjonalny i estetyczny.
przekroje
© Alicja Aydar, Aleksandra Walas, Piotr Banaszek, Michał Szymański, Jakub Wichtowski
zielona infrastruktura i ekologia
Jednym z najważniejszych aspektów projektu jest ekologia. Priorytetem jest rozwiązanie problemu gospodarowania wodą opadową poprzez budowę systemu retencji. Nowe nasadzenia drzew zostaną rozmieszczone tak, aby nie kolidować z istniejącymi instalacjami podziemnymi. Retencja wody będzie realizowana poprzez specjalne muldy retencyjne oraz systemy drenażowe. Dodatkowo wprowadzona zostanie przepuszczalna nawierzchnia, zmniejszająca ryzyko lokalnych podtopień.
Obszar Długich Ogrodów ma być nie tylko przestrzenią rekreacyjną, ale także miejscem integracji mieszkańców/mieszkanek. Przewidziano wiele funkcjonalnych stref, takich jak boisko do koszykówki, skatepark oraz przestrzenie do odpoczynku i spotkań sąsiedzkich. Elementy te mają sprzyjać aktywnemu stylowi życia oraz stymulować ruch i interakcje między użytkownikami/użytkowniczkami.
aksonometria
© Alicja Aydar, Aleksandra Walas, Piotr Banaszek, Michał Szymański, Jakub Wichtowski
Projekt uwzględnia także kwestie komunikacyjne. Ciągi piesze i rowerowe zostaną poprowadzone po już istniejących utwardzonych powierzchniach, co pozwoli na minimalizację kosztów i zużycia materiałów. Wprowadzona zostanie strefa ograniczonej prędkości (30 km/h), co umożliwi bezpieczne poruszanie się pieszym i rowerzystom.
zrównoważona zieleń
Zaprojektowana zieleń ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania całej przestrzeni. Twórcy koncepcji zdecydowali się na odejście od monokultury drzew i zastosowanie mieszanki gatunków, wspierającej bioróżnorodność. Wprowadzenie różnorodnych drzew alejowych, owocowych oraz krzewów pozwoli na stworzenie bardziej odpornego ekosystemu.
W projekcie uwzględniono szereg ekologicznych rozwiązań, takich jak oświetlenie energooszczędne LED z czujnikami ruchu, wykorzystanie recyklingowanych materiałów do budowy elementów małej architektury oraz zastosowanie zielonych dachów na wybranych obiektach. Ponadto projekt przewiduje łąki kwietne, które wymagają rzadszego koszenia, wspierają zapylacze i redukują zużycie wody.
wizualizacja
© Alicja Aydar, Aleksandra Walas, Piotr Banaszek, Michał Szymański, Jakub Wichtowski
Projekt uwzględnia także aspekt estetyczny i dostępność dla wszystkich użytkowników/użytkowniczek. Powierzchnie piesze zostaną wykonane z kamiennych płyt, a ciemniejsze akcenty pomogą w wyraźnym podziale przestrzeni. Zastosowane zostaną także kontrastowe elementy dla osób z ograniczoną percepcją wzrokową, co sprawi, że przestrzeń będzie przyjazna dla każdego.
wizuzalizacja
© Alicja Aydar, Aleksandra Walas, Piotr Banaszek, Michał Szymański, Jakub Wichtowski
Projekt to innowacyjna i ekologiczna wizja Długich Ogrodów. Połączenie historii z nowoczesnymi rozwiązaniami krajobrazowymi, ekologiczne podejście oraz dbałość o jakość życia mieszkańców/mieszkanek mogą sprawić, że przestrzeń ta stanie się zieloną wizytówką Gdańska. Realizacja takiego przedsięwzięcia to krok w stronę bardziej zrównoważonej i przyjaznej dla ludzi oraz środowiska przyszłości. O pozostałych nagrodzonych projektach pisaliśmy na naszym portalu (zob. Miejskie place zamiast samochodów. Tak zmienią się Długie Ogrody w Gdańsku).
wizualizacja
© Alicja Aydar, Aleksandra Walas, Piotr Banaszek, Michał Szymański, Jakub Wichtowski