Obecnie, gdy tak wiele działań człowieka ma wpływ na drastyczną zmianę klimatu, potrzebne są transformacje w systemie funkcjonowania całych społeczeństw. Odpowiednie projektowanie to tylko element układanki, która może ocalić przyszłość od negatywnych skutków globalnego ocieplenia. Damian Dominiczak z Politechnika Bydgoska opracował rozwiązania urbanistyczne na miarę współczesnych realiów dla całej dzielnicy w Bydgoszczy.
Projekt Damiana Dominiczaka to koncepcja urbanistyczna osiedla o niskiej intensywnej zabudowie na terenie dzielnicy Jachcice w Bydgoszczy. Najważniejszym aspektem w procesie projektowym dla autora było stworzenie funkcjonalnych rozwiązań w obliczu zmian klimatu. Dlatego tematy, którym poświęcił najgłębszą analizę dotyczyły: odpowiedniej retencji wodnej, wykorzystania drewna typu CLT, idea miasta 15-minutowego i osiedli wielofunkcyjnych, priorytetyzowanie ruchu pieszego i rowerowego, korzystanie z energii z odnawialnych źródeł, a także dostosowanie do realnych potrzeb społeczeństwa mieszkalnictwa.
kwartał tarasowy wielorodzinny i jednorodzinny
proj.: Damian Dominiczak
jeśli zajmować tereny zielone, to jak?
W dzielnicy Jachcice, która stała się obszarem opracowania koncepcji Damiana Dominiczaka, w północno-zachodniej części Bydgoszczy, obecnie znajduje się osiedle domów jednorodzinnych otoczone terenami leśnymi. Granice opracowania leżą nieopodal brzegu rzeki Brdy oraz dworca kolejowego Bydgoszcz Główna.
analiza powiązań lokalnych i zewnętrznych
proj.: Damian Dominiczak
Projekt obejmuje nie tylko powiększenie osiedla domów, ale także rozlokowanie zabudowy wielorodzinnej, strefy oświatowej oraz obiektów takich jak instytucje kultury czy inne potencjalne miejsca pracy. Wedle założenia, projektowane osiedle ma być w pełni samowystarczalne i zapewniać mieszkańcom dostęp do wszelkich niezbędnych ośrodków bez konieczności dojeżdżania w bardziej odległe części miasta, w duchu idei miasta 15-minutowego.
schwarzplan
proj.: Damian Dominiczak
W centrum opracowania znalazły się więc oddziały urzędów miejskich i poczty, instytucje kultury takie jak galerie, dom kultury czy kinoteatr, a także ośrodki sportowe, w tym baseny i siłownia. Otaczają one trzy place centralne, jeden o funkcji wypoczynkowej, przez który przechodzą trzy główne osie urbanistyczne opracowania, kolejny rozrywkowo-kulturowy, przeznaczony na organizację wydarzeń, a także plac rekreacyjno-zabawowy.
plac centralny - budynki użyteczności publicznej - wizualizacja i legenda
proj.: Damian Dominiczak
miasto 15-minutowe w Bydgoszczy
Projektując rozwiązania w zakresie komunikacji i transportu, Damian Dominiczak zwrócił uwagę na istniejące już ścieżki wydeptane wśród terenów zielonych, które sugerują funkcjonalny układ komunikacyjny. Autor postawił nacisk na stworzenie nie tylko niezbędnych dróg dojazdowych, ale przede wszystkim na ścieżki rowerowe i drogi dla pieszych. Na terenie osiedla mieszkaniowego ruch samochodowy został ograniczony do minimum, a parkingi schowane pod ziemią. Dzięki temu pojazdy parkujące na znacznie skromniejszej powierzchni zewnętrznej nie blokują przejścia i dostępu do lokali usługowych czy klatek schodowych.
przestrzeń sąsiedzka - kwartał wschodni
proj.: Damian Dominiczak
Autor proponuje rozwiązania zgodne z ideą car-free city, stąd udogodnienia dla rowerzystów, takie jak dodatkowe skrytki na rowery dostępne w każdym kwartale zabudowy, parkingi rowerowe, a także wydzielone pasy ruchu wyłącznie dla ruchu rowerowego. W projekcie pojawiają się także inspirowane rozwiązaniami z Kopenhagi i Amsterdamu, ścieżki rowerowe oddzielone zarówno od ulicy jak i chodnika pasem zieleni. Zabieg ten ma na celu przede wszystkim zminimalizowanie kolizji.
rozwiązania w odpowiedzi na zmiany społeczne i klimatyczne
Projekt Damiana Dominiczaka charakteryzuje się poszanowaniem istniejącej zieleni – większość projektowanej zabudowy znajduje się w granicach istniejącego lasu. Na istniejącej nieopodal polania autor zaplanował utworzenie kąpieliska letniego. Zieleń obecna jest pomiędzy budynkami dzięki zaprojektowanym ogródkom sąsiedzkim, nie zabrakło jej także na placach reprezentacyjnych.
analiza zieleni i komunikacji
proj.: Damian Dominiczak
Kolejne szczegółowo opracowane rozwiązania w projekcie dotyczą małej retencji wodnej, która przejawia się w nawierzchni, przepuszczającej wodę deszczową oraz licznych ciekach wodnych. Retencję wspomagają także ogrody deszczowe, zielone pasaże i zielone dachy. Autor zaprojektował również zbiorniki gromadzące wodę deszczową, która może być wykorzystywana jako woda szara do spłukiwania toalet czy też do nawadniania roślinności.
przekrój ideowy - schemat małej retencji wodnej
proj.: Damian Dominiczak
Poza szerokim projektem urbanistycznym, w swojej pracy Damian Dominiczak uwzględnił również projekty budynków służących jako wzorcowe na całym obszarze opracowania. Wśród nich znalazł się m.in. blok wielorodzinny wykonany w technice CLT, domy wolnostojące i bliźniacze o różnych metrażach, a także domy szeregowe i tarasowe.
rząd segmentów tarasowych jednorodzinnych wraz z garażami i windą terenową
proj.: Damian Dominiczak
Czy koncepcja urbanistyczna Damiana Dominiczaka przedstawia rozwiązania, których potrzebują współczesne miasta w dobie zmian klimatycznych? Nacisk na odpowiednie planowanie zieleni i retencji wody oraz ograniczanie ruchu samochodowego jest kluczowy. Nie bez znaczenia pozostają również rozwiązania w zakresie planowania przestrzennego oraz tworzenia takiej architektury, która sprzyja codziennym ekologicznym praktykom.
