Zobacz w portalu A&B!
Zostań użytkownikiem portalu A&B i odbierz prezenty!
Zarejestruj się w portalu A&B i odbierz prezenty
maximize

Społeczna rola architektury. Projekt wielofunkcyjnego obiektu w Sudanie Południowym

02 września '20

Przedmiotem pracy magisterskiej Tomasza Kruszyńskiego pt. „nieWIDZIALNE SACRUM” jest ukazanie społecznej roli architektury, będącej protestem w obronie wolności wyznania. Jako przykład posłużył Sudan Południowy — najmłodsze państwo świata. Absolwent Politechniki Gdańskiej po określeniu potrzeb społeczności Dżuby zaproponował stworzenie obiektu oświaty i służby zdrowia oraz świątyni.

Praca powstała pod kierunkiem dr Agnieszki Błażko na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej, zakłada wypracowanie rozwiązań strukturalnych dla architektury prześladowanego chrześcijaństwa, w miejscach naznaczonych klęskami humanitarnymi.

projektowany obiekt

kształt zabudowy nawiązuje do architektury typowych szkół sudańskich

© Tomasz Kruszyński

Jak twierdzi Tomasz Kruszyński:

Architektura to sztuka i umiejętność świadomego organizowania przestrzeni w realnych formach, mających na celu zaspokojenie materialnych i duchowych potrzeb człowieka, gdzie funkcja, konstrukcja i forma muszą stanowić jedną spójną całość. Architektura jest także odpowiedzią na potrzeby społeczne. Praca ma na celu wskazanie roli architektury jako narzędzia mającego wieloraki wpływ na stosunki polityczne, ekonomiczne i społeczne. Projekt ma ukazać fakt, że architektura może a czasami nawet powinna wypowiedzieć się w obronie praw człowieka.

Wnętrza obiektu

układ przypomina tradycyjną kondygnację dormitoriów według klasztornych wzorców

© Tomasz Kruszyński

Autor skupił się na problemie przestrzeni chrześcijaństwa i samych chrześcijan, stawiając pytanie — Czy współczesna architektura sakralna, w miejscach dotkniętych prześladowaniem, może odwoływać się, choćby w symbolicznym znaczeniu, do swoich historycznych wzorców Kościoła prześladowanego pierwszych wieków?

najmłodsze państwo świata i jego potrzeby

Zasadniczym celem dla Tomasza Kruszyńskiego było odnalezienie terenu, gdzie obiekt mógłby realnie powstać.

Wnętrze kaplicy

świątynia mieści się w podziemiu

© Tomasz Kruszyński

Jak twierdzi autor:

Dokument Światowego Indeksu Prześladowań monitoruje 50 krajów, w których chrześcijanie doświadczają szczególnych cierpień. W krajach tych żyje około 650 mln chrześcijan, z których ponad 200 mln jest nieustannie wystawionych na bardzo natężone restrykcje. Z pomocą Salezjańskiego Ośrodka Misyjnego udało mi się nawiązać kontakt z misjonarzem pracującym w Sudanie Południowym, sam kraj nie został ujęty w Indeksie Prześladowań, jednak jego historia w sposób ścisły związana jest z tematyką prześladowania chrześcijaństwa na tle kulturowym [...].

Kontakt z misjonarzem pozwolił Tomaszowi Kruszyńskiemu na określenie potrzeb funkcjonalnych opartych o wizję kultury społeczności zamieszkującej Dżubę i jej okolice. Liczne badania i rozmowy ukazały najważniejsze potrzeby mieszkańców. Na poziomie pomocy humanitarnej — stworzenie obiektu oświaty i służby zdrowia, a na poziomie kulturowej i religijnej — budowę świątyni, gdyż istniejąca kaplica grozi zawaleniem.

Wnętrza obiektu

projekt jest także studium materiału — cegły i betonu

© Tomasz Kruszyński

architektura niosąca pomoc

Wzorzec kompozycyjno-funkcjonalny proponowanego założenia odwołuje się do architektury zakonnej. Zasadniczą różnicą jest jednak umiejscowienie świątyni w podziemnej, centralnej części projektu, która, jak twierdzi autor, ma wyrażać manifest w obronie wolności wyznania. Kształt zabudowy nawiązuje do architektury typowych szkół sudańskich. Projekt jest także swoistym studium materiału, koncentrującym się na relacji betonu i cegły. Surowy beton według architekta symbolizuje pustkę i prześladowanie, a cegła humanitarną rolę obiektu, natomiast geometria planu oparta na figurach idealnych podkreśla sakralny charakter budynku.

wzorzec kompozycyjno-funkcjonalny proponowanego założenia odwołuje się do architektury zakonnej

© Tomasz Kruszyński

Obiekt stanowi wielofunkcyjną odpowiedź na potrzeby społeczności żyjącej na tym terenie. Na parterze mieści się przychodnia z gabinetami specjalistycznymi oraz szkoła. Kondygnacja -1 przeznaczona jest na część mieszkalną. Układ przypomina tradycyjną kondygnację dormitoriów według klasztornych wzorców. Tutaj mieszczą się pokoje dla gości, cele zakonnic opiekujących się obiektem i wspólnotą oraz pokoje dla sierot. Refektarz i biblioteka połączone są z atrium, które staje się miejscem elastycznym i wielofunkcyjnym miejscem. Najniższy poziom to strefa sacrum odwołująca się formą do architektury wernakularnej domu sudańskiego i stwarzająca poczucie bezpieczeństwa. Świątynia oparta jest na planie koła z centralnym baptysterium i prezbiterium.

 

Projekt znalazł się w finale tegorocznej edycji Nagrody im. Zbyszka Zawistowskiego „Dyplom Roku”, której rezultaty zostaną ogłoszone w październiku. Oprócz tej pracy, do nagrody zostali nominowani m.in.: Adam Grudzień i Iga Jagodzińska z projektem osady rzemieślniczej na Kaszubach, Konrad Lepak z projektem hotelu nad Zalewem Solińskim i Iga Ostrowska autorka projektu zabudowy wspólnotowej.

oprac.: Dobrawa Bies

ilustracje dzięki uprzejmości Tomasza Kruszyńskiego

Głos został już oddany

Stojące i wiszące kotły kondensacyjne dużej mocy
SPACE Designer
INSPIRACJE