Architektura nie zna granic i, kto wie, może niebawem będzie potrzebna nie tylko na Ziemi? W konkursie Dyplom Roku im. Zbyszka Zawistowskiego na etapie łódzkim drugie miejsce zajęła praca „Baza na Marsie, którą zaprojektowała Julia Supeł, absolwentka Politechnika Łódzka, pod kierunkiem prof. Rafała Lamorskiego.
Za lokalizację projektu bazy Julia Supeł wybrała region zwany Hellas Planitia, w którym stosunkowo grubsza atmosfera i obecność złóż lodu wodnego tworzą warunki pozwalające na osiedlenie się człowieka.
wizualizacja
proj.: Julia Supeł
nieziemskie rozwiązania i kosmiczne technologie
Do stworzenia budynku autorka zaplanowała wykorzystanie regolitu marsjańskiego, czyli warstwy luźnej, zwietrzałej skały, zmodyfikowanej poprzez dodanie polimerów i ukrztałtowanej z pomocą techniki druku 3D.
Konstrukcja oparta jest na prętach bazaltowych wyprodukowanych już na miejscu przy użyciu autonomicznych robotów budowlanych. Aby zapewnić dodatkową ochronę obiektu i jego użytkowników przed ekstremalnymi warunkami, wahaniami temperatury i promieniowaniem kosmicznym, autorka zaplanowała umiejscowienie części projektu pod powierzchnią terenu oraz otoczenie go dodatkowymi warstwami zagęszczonego regolitu.
projekt zagospodarowania terenu, rzuty
proj.: Julia Supeł
Niezbędną do produkcji wodę zaplanowano uzyskać poprzez ekstrakcję lodu spod powierzchni Marsa, przy użyciu podgrzewanych wierteł oraz systemu sublimacji i kondensancji pary wodnej. Oczyszczona woda magazynowana będzie w zbiornikach zamkniętych hermetycznie, a następnie poddawana recyklingowi z wykorzystaniem filtrów węglowych, procesów destylacji oraz membran osmotycznych. Autorka przemyślała także metody produkcji tlenu w bazie – zaproponowała rozwiązania wielotorowe, zarówno poprzez elektrolizę dwutlenku węgla atmosferycznego (czyli technologię MOXIE), a także elektrolizę wody lodowej.
wizualizacja
proj.: Julia Supeł
projekt na miarę człowieka przyszłości
W układzie funkcjonalnym projektowanego uwzględnione zostały przestrzenie mieszkalne, badawcze, rekreacyjne oraz zdrowotne. Jak na bazę kosmiczną przystało, oprócz podstawowych, znanych na Ziemii funkcji, zapewnia ona także dostęp do wirujących sekcji generujących sztuczną grawitacje. Takie miejsce ma na celu minimalizować negatywne skutki zdrowotne spowodowane długoterminowym pobytem w stanie mikrograwitacji.
Projektowana baza zasilana będzie energią pochodzącą z reaktorów jądrowych Kilopower, wspieranych instalacjami fotowoltaicznymi. Infrastruktura techniczna natomiast obejmie zamknięte obiegi wody, powietrza, systemy oczyszczania ścieków, odzysku odpadów, a także zaawansowane systemy ogrzewania wykorzystujące odzysk ciepła i generatory izotopowe.
rzuty, przekroje i detal
proj.: Julia Supeł
Proponowane rozwiązania autorka oparła na aktualnych badaniach naukowych, m.in. pochodzących od NASA. Jej celem było stworzenie projektu obiektu, który realistycznie odpowiada na wyzwania przyszłej eksploracji planety Mars.
Wyróżnienie zostało przyznane za niestandardowy dobór tematyki, ekspresyjną formę prezentacji
– brzmiała opinia jury konkursowego.
Praca brała udział w etapie krajowym konkursu Dyplom Roku im. Zbyszka Zawistowskiego 2025, organizowanego przez SARP.
wizualizacja
proj.: Julia Supeł
To nie pierwszy projekt Julii Supeł zlokalizowany w wyjątkowo trudnych warunkach. W ramach pracy dyplomowej licencjackiej zaprojektowała ona Centrum Edukacji Geologicznej na Islandii. O studiowaniu dwóch kierunków jednocześnie i o doświadczeniach z pracy w praktyce Julia Supeł opowiedziała nam w czwartym odcinku podcastu „Fundamenty”.
