Potok turystów odwiedzających Kraków nie ustaje, wobec czego największe sieci hotelowe biorą się za adaptacje kolejnych budynków na funkcje mieszkalne. Na ekskluzywne pokoje dla turystów przeznaczono już budynek Poczty Głównej (proj. Frierdrich Setz i Fryderyk Tadanier) oraz gmach PKO przy ulicy Wielopole (proj. Adolf Szyszko-Bohusz). Tym razem granica połowy ubiegłego stulecia zostanie przekroczona — na funkcje hotelowe przeznaczono zabytkowy, socrealistyczny gmach Miastoprojektu pzy ulicy Kraszewskiego 36. To w nim znajdzie się hotel Nobu Kraków, należący do sieci, której udziałowcem jest Robert de Niro. To jednak nie wszystkie plany, jakie słynny aktor ma wobec działki na tyłach stadionu Cracovii.
Będzie to projekt nietypowy, jak na sieć hotelową — oprócz pokoi na wynajem powstaną tam również rezydencje i towarzysząca im infrastruktura. Wszystko to jednak nie pomieści się w socrealistycznym biurowcu z lat 50. ubiegłego stulecia. Na jego tyłach powstanie nowy budynek, a za wszystko odpowiadać ma krakowska SAO Investments, odpowiedzialna za projekty licznych krakowskich budynków, w tym narożnych kamienic przy ulicach Rajskiej oraz Piłsudskiego, a także "drewnianego" biurowca przy ulicy Królowej Jadwigi. Co zrobią z Miastoprojektem?
Biurowiec Miastoprojekt w Krakowie — To w nim powstanie hotel Nobu Kraków Roberta de Niro
fot.: redakcja Architektury&Biznes
najpierw rozbiórka
Pierwsze oznaki zmian przy Miastoprojekcie w Krakowie dało się dostrzec już w ubiegłym roku, kiedy w warszawskim magistracie wylądował wniosek o pozwolenie na rozbiórkę pod adresem Kraszewskiego 36. Nie chodziło jednak o działkę zajmowaną przez zabytkowy, socrealistyczny gmach, a parcelę tuż za nią, gdzie mieścił się wybudowany znacznie później, niewielki budynek usługowy, skomunikowany z biurowcem przy pomocy łącznika. Prace już trwają, bowiem to właśnie w tym miejscu powstać ma nowa kubatura, zaprojektowana przez krakowską pracownię SAO Investment. Łącznika już nie będzie, bo nie będzie takiej potrzeby — nowy hotel Roberta de Niro „przyklei” się do zabytkowego budynku.
© Nobu Hotels
Udostępniona przez inwestora wizualizacja przedstawia widok od strony ulicy Juliana Fałata, w miejscu, gdzie znajduje się krótszy bok socrealistycznego biurowca. Wedle ilustracji nowy budynek hotelu Nobu Kraków wyrośnie tuż obok Miastoprojektu, pozostawiając pomiędzy nimi jedynie wąski prześwit. Nobu Hotel nie nawiąże w sposób bezpośredni do elewacji już stojącego tu budynku, nie obejdzie się jednak bez elementów historyzujących oraz dostosowania koncepcji do bryły wcześniejszego biurowca. W kondygnacji parteru pojawiają sie zatem podcienie poprzedzone arkadami (jasna barwa i forma wywiedziona z architektury historycznej to chyba jedyne, co łączy owe arkady z elewacją Miastoprojektu), odcięte od reszty budynku gzymsem, osadzonym na wysokości zgodnej z niższym gzymsem socrealistycznego gmachu.
Powyżej pojawi się schodkowa struktura, gdzieniegdzie porośnięta zielenią, zwężająca się wraz z kolejnymi kondygnacjami, podobnie, jak ma to miejsce w przypadku stojącego po sąsiedzku biurowca. Na wyższych piętrach elewacje przyjmą za to zdecydowanie odrębny wyraz — chociaż podobnie jak w przypadku Miastoprojektu będą podzielone na prostokątne pola, to pokrycie ścian zaplanowano w kolorze czarnym.
Biurowiec Miastoprojekt w Krakowie — To w nim powstanie hotel Nobu Kraków Roberta de Niro
fot.: redakcja Architektury&Biznes
ekskluzywna kultura pod Cracovią
Okolice krakowskich Błoń to dla hotelu niezwykle prestiżowa lokalizacja, można nawet pokusić się o przypuszczenie, że jedna z najlepszych w mieście. Za nią, oraz za nazwiskiem słynnego aktora i renomą znanej na całym świecie sieci hoteli musiały pójść odpowiednie udogodnienia, które zaoferują hotel i rezydencje Nobu. W części hotelowej, zlokalizowanej w historycznym budynku, znajdzie się 100 pokoi, z kolei w nowym obiekcie, usytuowany za Miastoprojektem zaplanowano 80 „ekskluzywnych rezydencji”, jak określa je operator. Do dyspozycji gości, oprócz restauracji z kuchnią Nobu Matsuhisy, hotel odda strefę fitness i basen na dachu. Wyróżnikiem projektu Nobu Kraków ma być oferta przestrzeni służących aktywności kulturalnej.
Na dzielnicę kulturalną, „prawdziwe miasto w mieście”, jak określa je operator, będą składać się galeria sztuki, scena teatralna, sala kinowa, studio nagrań czy przestrzeń coworkingowa. Nie wiadomo, w jaki sposób animowane będa te przestrzenie oraz dla kogo zostaną udostępnione, Nobu Kraków w założeniach ma jednak przyciągać nie tylko turystów, ale i mieszkańców. Czy poczują się swobodnie w mocno zgentryfikowanej przestrzeni, bliskiej ogólnodostępnym, zielonym terenom oraz jednemu z najciekawszych kampusów akademickich w Polsce?
Biurowiec Miastoprojekt w Krakowie — To w nim powstanie hotel Nobu Kraków Roberta de Niro
fot.: redakcja Architektury&Biznes
Miastoprojekt w Krakowie
Socrealistyczny gamch przy ulicy Kraszewskiego 36 w Krakowie zaprojektował Józef Gołąb, a jego żelbetową konstrukcję, której wznoszenie rozpoczęto już w 1949 roku, opracował Stanisław Zydroń. Kiedy udostępniono go pracownikom w 1955 roku, socrealistyczna estetyka była już u schyłku swojej popularności, jednak rola tego biurowca dla krakowskiej architektury pozostała kluczowa — właśnie tutaj znajdowała się jedna z najważniejszych pracowni architektonicznych w Polsce Ludowej, czyli Miastoprojekt, gdzie opracowano koncepcje najważniejszych krakowskich osiedli i gmachów publicznych, początkowo głównie w Nowej Hucie, później na terenie całego Krakowa[1]. W Miastoprojekcie powstał projekt szpitala im. Rydygiera, zabudowania Akademii Wychowania Fizycznego, a nawet masterplan dla Bagdadu.
Biurowiec Miastoprojekt w Krakowie — To w nim powstanie hotel Nobu Kraków Roberta de Niro
fot.: redakcja Architektury&Biznes
W pomieszczeniach Miastoprojektu mogło pracować 360 osób, pracownie rozlokowane były na czterech kondygnacjach budynku o rozrzeźbionej, monumentalnej elewacji, której osiowość podkreślały dwa masywne ryzality w narożach oraz prowadzący do wejścia portyk, wsparty na czterech prostopadłościennych filarach. Najwyższa kondygnacja jest nieco cofnięta. Mimo długiej historii, Miastoprojekt prezentuje się dziś znakomicie — jego kamienne elewacje jaśnieją wskutek remontu, który przeprowadzono w 2016 roku
Biurowiec Miastorpojekt w Krakowie — To tutaj powstanie Nobu Kraków Roberta de Niro
fot.: redakcja Architektury&Biznes
powrót socrealu?
Po zmianie ustroju rola biurowca Miastoprojektu jednak zdecydowanie zmalała — pracownię przekształcono w 1991 roku w prywatną spółkę, która dzieliła przestrzenie budynku z innymi podmiotami z branży projektowej, a także instytucjami miejskimi. Od pewnego czasu Miastoprojekt stoi pusty — czy przekształcenie w hotel będzie dla niego drugą szansą? A może luksusowy obiekt po drugiej stronie pogorszy odbiór monumentalnego, socrealistycznego gmachu? Czas pokaże, jednak by prowadzić jakiekolwiek prace budowlane w otoczeniu oraz w samym Miastoprojekcie, konieczne będzie pozwolenie konserwatora, biurowiec Józefa Gołąba znajduje się bowiem w gminnej ewidencji zabytków. Na ten moment o takim pozwoleniu nic nie wiadomo, na temat nowego projektu SAO Investments milczy również wyszukiwarka wniosków o pozwolenie na budowę.
Przemysław Ciępka
[1] M. Wiśniewski, Miastoprojekt [w:] Modernizm, socrealizm socmodernizm, postmodernizm. Przewodnik po architekturze krakowa XX wieku, red. D. Leśniak-Rychlak, M. Wiśniewski, M. Karpińska, 2022, s. 259.
