Szkoła podstawowa w Leśnicy położona w spokojnej zalesionej okolicy to projekt autorstwa Wojciecha Bandyka i Krystiana Cięciwy — studentów drugiego roku architektury na Politechnice Wrocławskiej. Ich propozycja to proekologiczny obiekt o prostym układzie funkcjonalnym, którego program kładzie nacisk na budowanie świadomości ekologicznej uczniów.
Projekt o nazwie Birch School powstał w ramach zajęć na czwartym semestrze architektury, pod kierunkiem dr hab. Pawła Horna.
Głównym założeniem naszego projektu było stworzenie obiektu proekologicznego o prostym układzie funkcjonalnym. Było to spowodowane lokalizacją działki oraz główną grupą użytkowników — dzieci i młodzieży w przedziale wiekowym od 7 do 15 lat oraz ich nauczycieli. Przy projektowaniu skupiliśmy się na wykorzystaniu materiałów pochodzenia naturalnego, głównie drewna, jako zamiennika dla tradycyjnych produktów budowlanych. W efekcie zmniejszyło się zużycie energii i ślad węglowy w trakcie wydobycia, produkcji oraz montażu — opowiadają autorzy.
studenci chcieli, aby obiekt wpisywał się w zieleń otoczenia
© Wojciech Bandyk, Krystian Cięciwa
Studentom zależało również na tym, aby projektowany obiekt nie zdominował naturalnego, zalesionego krajobrazu, a tworzył z nim symbiozę. Kolejnym założeniem było otwarcie szkoły na sąsiednią działkę przeznaczoną pod budowę przedszkola. Poprzez usunięcie zachodniej części parteru powstało zapraszające wejście do atrium szkoły. Taki zabieg pozwoli na interakcje dzieci z obu obiektów oraz łatwiejszą adaptację w zmianie miejsca nauki.
szkoła i jej wykończenie zostało zainspirowane strukturą drzewa
© Wojciech Bandyk, Krystian Cięciwa
inspiracja strukturą drzewa
Szkoła została zaprojektowana na siatce konstrukcyjnej o wymiarach 8 na 8 metrów w technologii drewna klejonego CLT. Moduł konstrukcyjny jest wynikiem analizy średniego metrażu sal lekcyjnych. Stropy zostały oparte na belkach z drewna klejonego, natomiast przy większych rozpiętościach wprowadzono dodatkowe podpory w postaci drewnianych słupów. Struktura szkoły i jej wykończenia zostały zainspirowane strukturą drzewa: zielona elewacja jako liście, deski elewacyjne jako kora i wnętrza wykończone jasnym drewnem jako rdzeń.
poprzez usunięcie zachodniej części parteru powstało zapraszające wejście do atrium szkoły
© Wojciech Bandyk, Krystian Cięciwa
Wprowadzenie jasnego drewna o ciepłych barwach do wnętrz pozytywnie wpływa na odczuwanie przestrzeni przez ludzi w różnym wieku, dzięki czemu efektywność ich pracy może sukcesywnie rosnąć. Wykorzystanie drewna klejonego w konstrukcji, desek elewacyjnych w dwóch kolorach oraz zielonej elewacji sprawiło, że obiekt utworzył z okolicą integralną całość — dodają studenci.
blok edukacyjny i sportowy
Szkołę można podzielić na piętrowy blok edukacyjny oraz parterowy, podpiwniczony blok sportowy. Bloki rozdzielone są buforem zieleni, który jest otwarciem widokowym na pobliski las. Bloki połączone są dwoma łącznikami — holem wejściowym na parterze oraz na piętrze, przejściem na dach nad blokiem sportowym. Zabieg obniżenia bloku sportowego stworzył strefę na jego dachu przeznaczoną do wypoczynku i rekreacji. Dach nad blokiem sportowym został wzbogacony o zieleń niską oraz panele fotowoltaiczne. W bloku sportowym na parterze zaprojektowano sale korekcyjne, sale dla nauczycieli wychowania fizycznego, a także szatnie. Dodatkowo przed podpiwniczoną częścią sali gimnastycznej wprowadzono trybuny.
szkoła dzieli się na blok edukacyjny i sportowy
© Wojciech Bandyk, Krystian Cięciwa
Blok edukacyjny został dodatkowo podzielony na dwie części w trzonach komunikacyjnych. Podział ten uwidocznił wyjścia ewakuacyjne, a także sprawił, że blok wydaje się wizualnie „lżejszy”. Na parterze zaprojektowano: sale lekcyjne dla klas 1-3, świetlicę, szatnie oraz strefę administracyjną. Na piętrze ulokowano sale edukacyjne i specjalistyczne dla klas 4-8 oraz bibliotekę dla uczniów.
dach nad blokiem sportowym został przeznaczony na strefę relaksu
© Wojciech Bandyk, Krystian Cięciwa
wartości kulturowe i proekologiczne
Okolica działki projektowej jest bogata w drzewa i roślinność niską, dlatego też autorzy zdecydowali się na wprowadzenie licznych rozwiązań sprzyjających środowisku, które skutkowały lepszym wpisaniem się obiektu w krajobraz. Proekologiczne technologie i rozwiązania zaproponowane przez młodych architektów to między innymi: panele fotowoltaiczne zasilające obiekt, zielony dach eliminujący problem wyspy ciepła, zielona elewacja zmniejszająca przegrzewanie się obiektu oraz kolory pozytywnie wpływające na użytkowników.
Birch School to szkoła przyjazna środowisku i uczniom
© Wojciech Bandyk, Krystian Cięciwa
Ważnym aspektem, który braliśmy pod uwagę podczas projektowania, był fakt, iż szkoła powstaje tuż obok przedszkola. Stało się to powodem do stworzenia otwarcia się w stronę pobliskiej działki. W ten sposób wykreowaliśmy strefę wspólną, w której dzieci w różnym wieku mogłyby nawiązywać ze sobą kontakt, co zaskutkowałoby mniejszym strachem i dyskomfortem podczas zmiany miejsca nauki — podsumowują Krystian Cięciwa i Wojciech Bandyk.
