W dobie szybko zmieniającego się świata, w którym technologia przenika każdą dziedzinę życia, przestrzenie publiczne muszą odpowiadać na nowe potrzeby ludzi. Jednym z takich miejsc są biblioteki, które przekształcają się z tradycyjnych zbiorów książek w nowoczesne centra kultury, integracji i rozwoju. Marta Magdalena Nowak z Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej zaprojektowała wyjątkową bibliotekę jako miejsce spotkań, relaksu i inspiracji dla mieszkańców/mieszkanek Poznania. Jej praca dyplomowa magisterska, przygotowana pod kierunkiem dra Borysa Siewczyńskiego to kompleksowa wizja przestrzeni, łącząca naturę z nowoczesnością.
lokalizacja
© Marta Magdalena Nowak
biblioteka jako miejsce między historią a współczesnością
Projekt opiera się na głębokim zrozumieniu zmieniającej się roli bibliotek we współczesnym świecie. Te instytucje od wieków pełniły kluczową rolę w gromadzeniu wiedzy i budowaniu kultury. W starożytności znajdowały się w świątyniach, gimnazjonach czy ogrodach, będąc centrami życia społecznego. Dziś powracają do tej pierwotnej funkcji, stając się tak zwanym trzecim miejscem – przestrzenią, która nie jest ani domem, ani miejscem pracy, ale miejscem wspólnotowym, dostępnym dla każdego.
plan zagospodarowania terenu
© Marta Magdalena Nowak
Zgodnie z analizami i badaniami przeprowadzonymi przez autorkę, nowoczesne biblioteki powinny być miejscami dynamicznymi, otwartymi na różnorodne potrzeby użytkowników/użytkowniczek. Muszą łączyć funkcje edukacyjne, kulturalne i społeczne, a jednocześnie stwarzać przestrzeń do indywidualnej pracy, relaksu i twórczości. Wizja biblioteki zaprezentowana w pracy dyplomowej nie tylko odpowiada na te wyzwania, ale również podkreśla znaczenie kontaktu z naturą i pozytywnego wpływu architektury na samopoczucie odwiedzających.
poszukiwania formy architektonicznej
© Marta Magdalena Nowak
nowa przestrzeń w sercu Łazarza
Projektowana biblioteka została zlokalizowana na skrzyżowaniu ulic Śniadeckich i Grunwaldzkiej w poznańskiej dzielnicy Łazarz. To miejsce o bogatej historii i silnym związku z miejską zabudową. Budynek w harmonijny sposób wpisuje się w otoczenie, wykorzystując istniejący drzewostan i jednocześnie uzupełniając pierzeję ulicy. Kluczowym elementem projektu było włączenie dawnego hotelu „Polonia”, obecnie Szpitala Klinicznego, do nowej bryły. Dzięki temu rozwiązaniu estetyczna, pozbawiona okien ściana szpitala została przeobrażona w integralną część biblioteki, wzbogaconą o przeszkloną palmiarnię, która otwiera widok na zabytkowy, neobarokowy budynek straży pożarnej.
elewacje
© Marta Magdalena Nowak
natura i architektura w symbiozie
Jednym z najważniejszych założeń projektu było stworzenie przestrzeni, która integruje nowoczesność z naturą. Zielone wykusze, umieszczone w koronach drzew, tworzą wyjątkowy klimat i nadają budynkowi lekkości. To miejsca, które zachęcają do pracy zarówno indywidualnej, jak i grupowej. Na każdym piętrze zaprojektowano strefy zielone, doświetlane światłem dziennym dzięki świetlikom z powłoką generującą energię elektryczną. Centralnym punktem biblioteki jest przeszklona palmiarnia, łącząca wszystkie kondygnacje. Użytkownicy mogą obserwować bujną roślinność z tarasów i schodów wijących się wewnątrz tego egzotycznego ogrodu.
wizualizacja
© Marta Magdalena Nowak
Ogrody otaczające bibliotekę, pełne ścieżek spacerowych i ukrytych zakątków, tworzą idealną przestrzeń do odpoczynku i rekreacji. Parking został umieszczony pod ziemią, a dodatkowy, ekologiczny, zaprojektowano wśród drzew. Dla miłośników rowerów przewidziano funkcjonalne wiaty rowerowe, co czyni projekt przyjaznym dla środowiska i użytkowników/użytkowniczek.
wizualizacja
© Marta Magdalena Nowak
przestrzeń dla każdego
Projektowane wnętrza biblioteki są pełne życia i różnorodności. Parter, będący sercem obiektu, zaprasza do środka swoją otwartością i funkcjonalnością. Główne wejście zostało zlokalizowane na rogu ulic Śniadeckich i Grunwaldzkiej, jednak do budynku można wejść również przez kawiarnię, księgarnię lub ogrody. Przestrzeń księgarni wyróżnia się regałami o różnej wysokości, wygodnymi fotelami i stolikami, które zachęcają do relaksu z książką. Na parterze znajdują się także tężnia solankowa, miejsce zwrotu książek oraz sale eventowe z możliwością ich łączenia dzięki przesuwnym ścianom.
wizualizacja
© Marta Magdalena Nowak
Wyższe piętra zostały zaprojektowane z myślą o różnych grupach wiekowych. Dla dzieci przewidziano strefę pełną multimedialnych atrakcji i interaktywnych rozwiązań, a dla młodzieży przestrzenie sprzyjające pracy kreatywnej i twórczej. Dorośli znajdą tu nie tylko tradycyjne miejsca do czytania i pracy, ale także nowoczesne strefy VR i przestrzenie do słuchania muzyki.
Ostatnie piętro pełni funkcję ogrodu sensorycznego, który zachwyca zapachem kwiatów i widokiem na miasto. Ścieżki spacerowe, otoczone bujną roślinnością, tworzą unikalny klimat sprzyjający wyciszeniu i refleksji.
wizualizacja
© Marta Magdalena Nowak
detale, budujące całość
Cały projekt jest spójny dzięki dbałości o detale. Inspiracje naturą można dostrzec w każdym elemencie – od osłon na słupy konstrukcyjne, przez lampy, po donice przypominające kształtem drzewa. Te subtelne nawiązania tworzą wyjątkową harmonię między budynkiem a otaczającym go środowiskiem.
Detal - element charakterystyczny obiektu
© Marta Magdalena Nowak
Biblioteka zaprojektowana przez Martę Magdalenę Nowak to nie tylko budynek, ale prawdziwa przestrzeń społeczna, która inspiruje i integruje. Jej projekt stanowi przykład, jak architektura może odpowiadać na potrzeby współczesnego człowieka, jednocześnie dbając o środowisko i tworząc miejsca, które pozytywnie wpływają na relacje społeczne i samopoczucie.
wizualizacja
© Marta Magdalena Nowak