Czym współcześnie jest wspólnota? Czy społeczeństwu brakuje miejsca do budowania więzi? A może musimy przerzucić uwagę na symbiozę człowieka i natury? W ramach zajęć z architektury technologii i struktury osoby studiujące Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej stworzyły koncepcje Pawilonu Wspólnoty, który powstanie przy Ermitażu w Łazienkach Królewskich.
Pawilon Wspólnoty to trzecia edycja projektu pod szyldem stawiamy_, w ramach którego w ubiegłych semestrach powstał już Pawilon Wolności w 2023 oraz Pawilon Przyszłości w 2024 roku. W ramach zajęć osoby studiujące nie tylko przygotowały koncepcje projektowe, ale także fizycznie postawiły pawilon w parku łazienkowskim.
Pawilon Wolności stworzony w 2023 roku był wyrazem solidarności z Ukrainą. Jak mówi opis projektu, jego okrągła forma symbolizowała jedność i bezpieczeństwo. Pawilon Przyszłości z 2024 roku reprezentował nadchodzące wyzwania i nadzieje na kolejne lata.
Wyświetl ten post na Instagramie
W założeniu pawilon ma sprzyjać kontaktom społecznym, wręcz zapraszać do ich nawiązywania, można w nim odpocząć, poleżeć wśród kwitnących rabat otwartych na ludzkich i nieludzkich przybyszów m.in. spontaniczne siewki roślin, owady, ptaki
- wyjaśnia dr inż. arch. kraj. Kinga Zinowc-Cieplik z zespołu projektowego Pawilonu Przyszłości.
Autorzy zeszłorocznego projektu zastanowili się także nad koncepcją materiału przyszłości. Do stworzenia pawilonu wykorzystali głównie drewno, lecz poza nim użyli jeszcze cegieł wykonanych z grzybni, aby zasygnalizować potrzebę znalezienia nowych, ekologicznych materiałów.
co oznacza współcześnie wspólnota?
W ramach tegorocznej edycji Pawilon Wspólnoty stanie przy Ermitażu w Łazienkach Królewskich, a następnie zostanie przeniesiony na kampus Politechniki Warszawskiej. W proponowanych projektach pawilonu dominowały rozwiązania propagujące bliskość, kolektywizm i ciepło, a także w sposób nieoczywisty: symbiozę z naturą.
Opiekę nad projektami sprawował zespół prowadzących:
- dr hab. inż. arch. Anna Maria Wierzbicka,
- dr inż. arch. krajobrazu Kinga Zinowiec-Cieplik,
- mgr. inż. arch. Maciej Kaufman
- mgr. inż. arch. Szymon Kalata
- mgr. inż. arch Mariusz Wrona.
Poniżej prezentujemy makiety tegorocznych projektów wraz z opisami.
Symbioza – Zofia Gancarczyk, Julia Świstuniuk
Tegorocznym tematem pawilonu studenckiego w Łazienkach Królewskich jest wspólnota – rozumiana jako symbioza człowieka i natury. Woda jest nieodłącznym elementem parku, a jej obecność dostarcza wrażeń sensorycznych, które sprzyjają budowaniu więzi społecznych. Koncepcyjny pawilon z elementami biofilnego desginu znajdzie się na osi Ermitażu – tam, gdzie kiedyś znajdowała się fontanna. Projekt „symbioza” zajął pierwsze miejsce w głosowaniu na najlepszą koncepcję.
makieta — Symbioza
Zaangażowanie – Ewa Maniak, Maciej Oberzig
Pawilon jest kontynuacją dwóch poprzednich edycji programu stawiamy_. Forma, mająca wpisany w podstawie trójkąt równoboczny, jest formalnym nawiązaniem do wyrazistych planów poprzednich pawilonów. Kluczowym elementem są modułowe ściany-donice. Uprawiane w nich rośliny stają się wspólnym celem, wymagającym troski i zaangażowania. W zacienionym centrum znajduje się stół, dostępny z trzech różnych stron, sprzyjający spotkaniom i współdziałaniu. Pawilon zmienia się w czasie wraz z użytkownikami, odzwierciedlając ideę wspólnoty opartej na działaniu.
makieta — Zaangażowanie
Powiązania – Łukasz Danilczuk, Dominik Zagajewski
Projekt pawilonu opiera się na ażurowej konstrukcji drewnianej, którą można modyfikować za pomocą tkanin mocowanych na rzepy. Pozwala to na tworzenie różnorodnych konfiguracji przestrzennych i atmosfery dostosowanej do potrzeb danej chwili. Trzon konstrukcji stanowi stabilny element integrujący całą przestrzeń. Dzięki lekkości materiałów i modułowej budowie możliwe jest łatwe dostosowanie obiektu do nowych funkcji. Struktura może być nie tylko przestrzenią ekspozycyjną, ale także miejscem warsztatów, spotkań czy wydarzeń kulturalnych.
makieta — Powiązania
Integracja – Zofia Całka, Barbara Krawiecka
Pawilon wspólnoty symbolizuje bliskość, trwałość i współpracę. Jego elastyczna przestrzeń sprzyja spotkaniom, warsztatom i rekreacji, umożliwiając swobodną aranżację. Forma inspirowana parasolem i grzybnią podkreśla ideę integracji i dopływu światłą, tworząc żywe miejsce interakcji i wspólnego działania.
makieta — Integracja
Ciepło – Piotr Marczak, Zofia Zwijacz
Projekt pawilonu łączy dwa przeciwstawne, lecz współistniejące zagadnienia: indywidualizm i kolektywizm. Indywidualizm został wyrażony poprzez cztery narożne wnęki — przestrzenie osobiste. Z kolei kolektywizm odzwierciedla wspólna strefa centralna, sprzyjająca integracji. Forma i rzut nawiązują do symetrii, co podkreśla równowagę między jednostką a wspólnotą. Żółty kolor jest symboliczny i odnosi się do energii, ciepła i światła, wzmacniając odbiór pawilonu jako miejsca otwartego i przyjaznego.
makieta — Ciepło
Celebracja – Klaudia Kochanowska, Szymon Kucharczyk
Prosta forma pawilonu, który trzema tarasami oferuje różne sposoby wspólnego funkcjonowania przy jednym, długim stole, kreuje wspólnotę zawiązującą się poprzez użytkowanie architektury tak samo jak podczas tradycyjnych wszelakich celebracji. Ponadto, drewniana budowa dwuspadowego dachu, jak i całego pawilonu wynosi swoje źródła z prostych, słowiańskich konstrukcji, co przybliża ideę formy użytkownikowi. Połacie dachowe są odsunięte od siebie, tworząc otwarcie widokowe na niebo bezpośrednio nad stołem, aby jeszcze bardziej scentralizować bryłę wokół wiążącej się wspólnoty
makieta — Celebracja
Dopełnienie – Anastasiia Bielan, Kseniia Fedorchuk
Pawilion to przestrzeń łącząca funkcję wymiany książek, co-workingu i odpoczynku. Jego struktura opiera się na rytmicznej siatce drewnianych belek, modelujących lekką, ażurową formę. Elementy z granatowego plexi wprowadzają grę światła – słońce przenikające przez konstrukcję rzuca niebieskie cienie, tworząc dynamiczną atmosferę. Pawilon sprzyja interakcji, kreatywnej pracy oraz odpoczynkowi, oferując użytkownikom niepowtarzalne doświadczenie przestrzeni, w której światło staje się integralnym elementem architektury.
makieta — Dopełnienie
Bliskość – Aleksandra Sułecka, Natalia Szewczyk
Pawilon wspólnoty w formie gniazda nawiązuje do symboliki schronienia i ciepła. Inspirując się naturalnymi gniazdami ptaków, jego konstrukcja oplata przestrzeń lekką, organiczną strukturą, dając poczucie ochrony i bliskości. Gniazdo to miejsce budowane wspólnie, z myślą o bezpieczeństwie i harmonii- podobnie jak nasz pawilon, który sprzyja spotkaniom, integracji i wymianie doświadczeń. Jego ażurowa forma pozwala na przenikanie światła i powietrza, tworząc otwartą, ale zarazem przytulną przestrzeń dla społeczności.
makieta — Bliskość
Różnorodność – Maja Kordalska, Jan Zwierzchowski
Pawilon Różnorodności to drewniana struktura o dynamicznej formie paraboloidy hiperbolicznej, inspirowana inżynieryjnym duchem Politechniki Warszawskiej i warszawskim modernizmem. Jego organiczna, a zarazem precyzyjna geometria podkreśla otwartość na innowacje, ale również poszanowanie historii. Przestrzeń jest ogólnodostępna, sprzyjając integracji i tworzeniu wspólnoty, stając się miejscem spotkań, odpoczynku i wymiany myśli dla studentów i mieszkaców miasta.
makieta — Różnorodność
Przynależność – Gabriela Szewczak, Mateusz Robak
Pawilony – Kryzy tworzą wyjątkowe miejsce, w którym ruch i relaks stają się katalizatorem budowania głębokiej wspólnoty. Trzy lekkie, otwarte struktury nie tylko zachęcają do ćwiczeń – poprzez zawieszone szarfy do rozciągania i jogi – oraz do wypoczynku na trawie, ale również symbolizują ideę ciągłego dostosowywania i przemiany. Konstrukcja, oparta na technice origami, umożliwia szybkie i intuicyjne składanie pawilonów, co sprawia, że mogą być one z łatwością przenoszone i adaptowane do różnych lokalizacji. Poza użytkową funkcją pawilony stają się również dziełem sztuki w ogrodzie – rzeźbą, która intryguje formą inspirowaną detalem królewskiego ubioru – kryzą, uwydatniającą wyjątkowy charakter Łazienek Królewskich. W ten sposób projekt podkreśla, że prawdziwa wspólnota nie zna granic – jest dynamiczna, mobilna i przynależy do każdej nowej lokalizacji.
makieta — Przynależność
Ognisko – Hanna Lechowska, Alicja Zioło
Wspólnota jest postrzegana jako ognisko – ciepłe miejsce spotkań, wymiany myśli i budowania więzi międzyludzkich. To przestrzeń otwarta na rozmowy, niewykluczająca nikogo. Inspiracją do projektu pawilonu były pierwotne konstrukcje jurt i namiotów tipi – jedne z pierwszych schronień zapewniających ludziom bezpieczeństwo. Konstrukcja składa się z wzajemnie wspierających się belek i wymaga współpracy grupy do jej wzniesienia, stając się jednocześnie procesem budowania wspólnoty.
makieta- Ognisko
Więź – Szymon Kassowski, Jakub Wiązowski
„Więź” to wielopoziomowa, otwarta struktura, która symbolizuje budowanie relacji — zarówno międzyludzkich, jak i z otoczeniem. Nakładające się na siebie platformy tworzą przestrzeń do spotkań, odpoczynku i interakcji, sprzyjając spontanicznym kontaktom. Zróżnicowana wysokość poziomów integruje pawilon z krajobrazem, zachęcając do eksploracji i współdzielenia przestrzeni. Otwartość i swobodny dostęp z każdej strony odzwierciedlają ideę więzi opartej na bliskości i wzajemnym wsparciu.
makieta — Więź
Współzależność – Aleksander Janowski, Maria Olko
Pawilon parkowy oparty na planie trójboku symbolizuje triadę uniwersalnych wartości: dobro, piękno i prawdę, które odpowiadają kolejno zaufaniu, wzajemnej trosce oraz wspólnym celom. Struktura oparta na trzech podporach czerpie inspirację z trójosiowej fasady pobliskiego Ermitażu, tworząc spójność formy i idei. Statyczna, ale nadal rozedrgana ażurowa struktura naśladuje wibracje otaczającej zieleni, wpisując się w organiczny parkowy kontekst. Pawilon składający się z przenikających się elementów, odzwierciedla ideę wspólnoty wzajemnego wsparcia i współzależności. Jednocześnie dynamiczna i wyrazista geometria sprawia, że pawilon może z powodzeniem funkcjonować także w przestrzeni miejskiej. Po przeniesieniu go do centrum miasta jego czytelna forma i symbolika mogą stać się punktem odniesienia dla działań rekreacyjnych, społecznych i edukacyjnych. Otwarta przestrzeń zachęca do spotkań i integracji, tworząc miejsce sprzyjające dialogowi i refleksji.
makieta — Współzależność
Harmonia – Katarzyna Sikora, Maria Wolska
Pawilon Wspólnoty pod hasłem Harmonia to przestrzeń, która w harmonijny sposób łączy w sobie elementy konstrukcji przywodząc na myśl japońską estetykę. Forma zatopiona w dźwiękach delikatnej muzyki tworzy miejsce integracji i refleksji przyczyniające się do budowania wspólnoty. Minimalistyczne rzędy drewnianych słupów pawilonu, połączone zapraszającymi siedziskami, nawiązują do japońskiego budownictwa, a jego pół-otwarta forma dzieli przestrzeń na skłaniające do kontemplacji, wydzielone strefy, w których obserwując przyrodę można wsłuchiwać się w delikatną muzykę poruszanych wiatrem drewienek.
makieta — Harmonia
Synergia – Julia Koperska, Magdalena Smolińska
Pawilon oparty na powtarzalnym, drewnianym module tworzy lekką, szkieletową strukturę, której układ przypomina parasole. Modularność pozwala na elastyczne kształtowanie przestrzeni, a rytmiczna powtarzalność elementów podkreśla ideę wspólnoty. Tak jak ludzie gromadzą się pod parasolem, by chronić się przed deszczem, tak pawilon staje się miejscem jednoczącym odwiedza- jących, oferując im przestrzeń do wymiany myśli.
makieta — Synergia
W głosowaniu na koncepcję zwyciężył pawilon „Symbioza", ostateczna wersja pawilonu, który powstanie będzie projektowana przez osoby studiujące.
Ceremonia otwarcia Pawilonu Wspólnoty odbędzie się w niedzielę, 29 czerwca 2025 r. w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie — przy budynku Ermitażu. Otwarciu Pawilonu Wspólnoty będzie towarzyszyła III Międzynarodową Konferencja Naukowa pt: „Architektura Wyzwań. Nowy Europejski Bauhaus – Budowanie Wspólnoty". W dniu 30 czerwca wydarzenia odbędą się w Łazienkach Królewskich, a 1 lipca w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
