Podczas warsztatów architektonicznych organizowanych w ramach przedmiotu Architektura i Planowanie Wsi na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej powstały projekty adaptacji i przebudowy różnorodnych obiektów na terenie wybranych wsi Warmii. Osoby studiujące dostrzegły szczególne zapotrzebowanie na funkcjonalne miejsca spotkań dla mieszkańców analizowanych wsi. Z ich analizy wynika, że istniejące świetlice wiejskie, choć o wysokim potencjale integracyjnym i kulturotwórczym, pozostają w zaniedbanym, niefunkcjonalnym stanie.
Poniżej prezentujemy wybrane prace stworzone podczas warsztatów prowadzonych przez dr arch. Ewę Widerę z Zakładu Środowiska Zamieszkania pod kierownictwem dr hab. arch. Karoliny Tulkowskiej-Słyk, profesor uczelni, oraz doktorant mgr arch. Kacper Czubek.
Adaptacja i rozbudowa warmińskiej stodoły
proj.: Bartłomiej Prusaczyk
szacunek dla tradycji oraz współczesnych mieszkańców
Zofia Karasek umiejscowiła swój projekt świetlicy wiejskiej w dawnym budynku stodoły, obecnie pozostającej w stanie niezdatnym do użytku. Znajduje się ona w Nowej Wsi Wielkiej, w gminie Lidzbark Warmiński. W okolicy przeważają stare drewniane i ceglane budynki, często w konstrukcji muru pruskiego. Jak zauważyła autorka, wiele z nich idealnie nadaje się na adaptację do nowoczesnych funkcji.
Świetlica wiejska w Nowej Wsi Wielkiej
proj.: Zofia Karasek
W pracy Zofii Karasek budynek stał się nową świetlicą wiejską. Została ona połączona szklanym łącznikiem z sąsiadującą stodołą. W obiektach zaprojektowano bibliotekę z przestrzenią dydaktyczną, a także strefę relaksu. W obiekcie zaprojektowano też kuchnię do użytku wspólnego oraz miejsce przeznaczone dla dzieci. W samej stodole ulokowano salę wielofunkcyjną. Na antresoli stodoły zaplanowano również dodatkową przestrzeń wypoczynku.
plan sytuacyjny
proj.: Zofia Karasek
Oba przekształcane budynki zachowały oryginalną konstrukcję – w stodole pozostawiono mur pruski stworzony z belek i cegieł, przechodzący w drewnianą konstrukcję więźby dachowej. Dzięki standardowemu układowi stodoły, jej rozwierane wrota pozwalają na wpuszczanie do środka światła. Zachowano zarówno oryginalne drzwi do stodoły i do świetlicy. Nowoprojektowana część obiektu stanowi ganek, który utrzymany został w charakterze warmińskiej zabudowy.
tradcyjna zagroda o nowych funkcjach
Kolejna studencka propozycja świetlicy wiejskiej zlokalizowana została w Kraszewie. W projekcie Jana Kusznieruka pojawiły się cztery niezależne budynki. Razem tworzą one współczesną interpretację tradycyjnej zagrody.
rzut założenia
proj.: Jan Kusznieruk
Styl architektoniczny, a zwłaszcza elewacje, projektowanych obiektów nawiązują do tradycyjnej zabudowy chat warmińskich. Rozlokowane są w nich poszczególne funkcje: administracyjna, biblioteka, świetlica oraz pracownia warsztatowa.
wzorce warmińskie
proj.: Jan Kusznieruk
Pomiędzy budynkami, w otwartej, centralnej przestrzeni przewidziano strefę rekreacyjną i możliwość organizowania wydarzeń, w tym także spotkań lokalnej społeczności. Świetlica w Kraszewie mogłaby uzupełnić brakujące w okolicy przestrzenie wspólne i stać się głównym ośrodkiem integracji mieszkańców.
Projekt Julii Koszowskiej zakłada przedłużenie bocznych ścian o świetlik, a także uzupełnienie otworów po wrotach przeszkleniami. Ponadto, autorka uwzględniła dodanie antresoli, na której zaplanowała przytulną przestrzeń, pełną światła, dedykowaną Kołu Gospodyń. Przewidziała również organizowanie w tym miejscu potańcówek i innych imprez okolicznościowych.
szkice
proj.: Julia Koszowska
Stodoła sąsiaduje ze sklepem, a plac między tymi dwoma budynkami stanowi kolejne miejsce wypoczynku. Wzbogaca je niewielki staw, wokół którego ustawione są ławki, a także stoły przykryte wiatą. Co więcej, tuż obok zaplanowano niewielki sad jabłkowy.
elewacje
proj.: Julia Koszowska
świetlica – czy miejsce spotkań, sportu i kultury?
W swoim projekcie adaptacji i rozbudowy warmińskiej stodoły Bartłomiej Prusaczyk przewidział stworzenie miejsca zarówno dla mieszkańców, jak i potencjalnych turystów. W zrewitalizowanej stodole mogą być realizowane nowe funkcje – posłuży ona jako miejsce spotkań, świetlica i sala wystawowa.
Adaptacja i rozbudowa warmińskiej stodoły — plan zagospodarowania terenu
proj.: Bartłomiej Prusaczyk
Nowoprojektowany budynek obok stodoły przeznaczony jest na aktywności sportowe, znajduje się w nim sala taneczna oraz do ćwiczeń ogólnych. Podwórze przed budynkami uzupełnia grupa drzew. Autor przemyślał także miejsce na tymczasowe rozstawienie sceny z okazji corocznego festiwalu ziół.
Adaptacja i rozbudowa warmińskiej stodoły — wizualizacja wnętrza
proj.: Bartłomiej Prusaczyk
Przebudowy świetlicy w Kochanówce podjął się Mieszko Gorliński-Sobusiak. Istniejąca tam do tej pory świetlica znajduje się w dwukondygnacyjnym budynku z XX wieku. W dwóch jej głównych salach organizowane są wydarzenia okolicznościowe oraz regularne spotkania mieszkańców.
W nowym projekcie świetlica staje się klubem mieszkańca, służącym za miejsce codziennych spotkań. W przestrzeni dawnego sklepu autor zaplanował czytelnie, w sali głównej zaś pokój gier. Obiekt wyposażony będzie w stół do ping-ponga, bilard i piłkarzyki.
lokalizacja i zagospodarowanie terenu
proj.: Mieszko Gorliński-Sobusiak
Ponadto, do odmienionej bryły obiektu dobudowany zostanie taras, przeznaczony do organizowania ognisk. Kolejny taras, położony od strony podwórka przeznaczony jest dla lokatorów mieszkań znajdujących się w drugiej części budynku. Obudowuje go pergola.
Świetlica wiejska w Kochanówce
proj.: Mieszko Gorliński-Sobusiak
Tego typu obiektów brakuje w okolicznych wsiach, a są one niezmiernie istotne w procesach integrujących mieszkańców. Co więcej, mogą być one kluczową, najbliższą przystanią kulturalną dla osób, dla których dojazd do najbliższego miasta jest utrudniony.
